ၵွင်းမူးသူၺ်ႇတၵူင်ႇ

တႃႈၵုင်ႈ (မၢၼ်ႈ: ရန်ကုန်, ဢိင်းၵလဵတ်ႈ: Yangon), ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ Rangoon,ၼႆႉ လႆႈပဵၼ်မႃး ဝဵင်းငဝ်ႈၸိုင်ႈႁင်း မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇတေႃႇထိုင် ၼေႇပျီႇတေႃႇ လႆႈတႅၼ်းတၢင် ဢဝ်တီႈယူႇမၼ်းၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈပီ 2015 ၼၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉတႄႉ မၼ်းပဵၼ် ဝဵင်း ဢၼ်ၵူၼ်း 5 လၢၼ်ႉပၢႆယူႇသဝ်းဝႆႉသေ တိုၵ်ႉပဵၼ်ဝဵင်းလူင် ဢၼ်ပဵၼ် ငဝ်ႈၸိုင်ႈပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ၶွင် မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇယဝ်ႉ။

ဢၼ်လူဝ်ႇပွင်ႇၸႂ်ဝႆႉ

ၸွမ်းၼင်ႇ လႆႈပဵၼ်မႃး ဝဵင်းငဝ်ႈၸိုင်ႈ ႁင်း ၸိုင်ႈမိူင်းသေ ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်ယႂ်ႇသေပိူၼ်ႈ၊ ပဵၼ်ဝဵင်းဢၼ်ၵူၼ်းၵူႈၶိူဝ်းၶိူဝ်းယူႇသဝ်း၊ ပဵၼ်တီႈဢၼ် ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတေၸၢင်ႈႁႃႁၼ်လႆႈ ၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵၢင်ၶမ်ႈ၊ လူၼ်ႉတၢင်းၵိၼ်ၵူႈၸိုင်ႈမိူင်း ဢၼ်ၶိုၵ်ႉၶႅမ် လႄႈ ႁွင်ႈၼႄႈပိုၼ်းႁင်းၸိုင်ႈမိူင်း ၵူႈမဵဝ်းမဵဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ တေၸၢင်ႈလႆႈႁၼ်ယူႇယဝ်ႉ။ ဝဵင်းလူင်ဢၼ်ၼႆႉၼႆႉ မၼ်းပဵၼ် လွင်ႈႁူမ်ႈႁွမ်းလၢႆးမိုဝ်း ဢိင်းၵလဵတ်ႈ၊ မၢၼ်ႈ၊ ၶႄႇ လႄႈ ဢိၼ်းတီးယႃးသေ ၸိူဝ်းပဵၼ် ႁွႆးမိုဝ်းဝိသုၵႃႇပၢၼ်ၵူဝ်ႇလူဝ်ႇၼီႇၼၼ်ႉ ႁူမ်ႈဝႃႈ မၼ်းယူတ်ႇပင်းမႃးသေတေႃႉ တီႈၼႂ်းဢေးသျႃးၼႆႉ မၼ်းတိုၵ်ႉပဵၼ် ငဝ်းလူင် ဢၼ်ပဵၼ်တူဝ်ယၢင် ၶူဝ်ႇလူဝ်ႇၼီႇဢိင်းၵလဵတ်ႈ ၼႂ်း ပီႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 19 ၼၼ်ႉယူႇ။ ၸွမ်းလူၺ်ႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တႄႇပိုတ်ႇပၼ် ၵၢၼ်ၽင်တိုၼ်းသုၼ်ႇတူဝ်လႄႈ တႄႇဢေဝ် ပီ 1990 ၼၼ်ႉသေ လႆႈတႄႇႁဵတ်း ၸိူဝ်းပဵၼ်ယူင်ႉသၢင်ႈမႂ်ႇဢၼ်သုင်ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ၼႂ်းပီ 2013 ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉလႆႈသိုပ်ႇမိုတ်ႈ လွင်ႈၶိုၼ်းတႄႇမႂ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉသေ တီႈၼႂ်း ၵၢင်ဝဵင်းၼႆႉၵေႃႈ လႆႈတႄႇသၢင်ႈ ၶိုၼ်းလႄႈ မႄးၵုမ်းမႃးယူႇယဝ်ႉ။ ၽွင်းၶၢဝ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ ၸိူဝ်းပဵၼ် ယူင်ႉသၢင်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ လႄႈ ယူင်ႉသၢင်ႈလုမ်းၽူႈၼၢမ်းၼႂ်းတင်းၼမ်ၼႆႉ လႆႈၶၢႆႉၵႂႃႇၸူး ဝဵင်းငဝ်ႈၸိုင်ႈ ၼႄႇပျီႇတေႃႇယူႇယဝ်ႉ။

ၸိုဝ်ႈၵဝ်ႇၵဝ်ႇ တႃႈၵုင်ႈၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈမႃးတူဝ်ယိူဝ်ႇလွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈ တီႈမိူင်းဢၼ်ၼႆႉ။ ပေႃးလၢတ်ႈတႃႇဢၼ်ၼိုင်ႈၼႆ လႆႈလႅၵ်ႈလၢႆႈ ၸိုဝ်ႈမိူင်း မႃးယဝ်ႉ။ တွၼ်ႈတႃႇထႅမ်သႂ်ႇ ၽႄးမၵ်းမၢႆၼႄႉၼွၼ်းတူဝ် ဢၼ်တိုၵ်ႉပဵၼ်မႃးယူႇၼၼ်ႉ ဝဵင်းလူင်ၼႆႉ ထုၵ်ႇသိမ်းဢဝ်သၢႆငၢႆ သုၼ်ႇပဵၼ် ဢၼ်ဝႃႈ ဝဵင်းငဝ်ႈၸိုင်ႈ ၸိုင်ႈမိူင်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဝဵင်းငဝ်ႈၸိုင်ႈ ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ လႆႈၶၢႆႉၵႂႃႇၸူးဢွင်ႈတီႈမႂ်ႇ ဢၼ်ဝႃႈ ၼေႇပျီႇတေႃႇ ဢၼ်ၶိုၼ်းတႄႇတင်ႈဝႆႉဢၼ်မႂ်ႇမႂ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပီ 2010 ၼၼ်ႉ လႆႈၶိုၼ်းပိၼ်ႇၽၢင်ႁၢင်ႈ ၸွမ်ပိဝ်သေ လႅၵ်ႈလၢႆႈတႅၼ်းတၢင် ဢၼ်ၵဝ်ႇ ဢၼ်ၸႂ်ႉမႃးလၢႆးသိပ်းပီႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၸိူဝ်းပဵၼ် ၵူၼ်းမိူင်းၼွၵ်ႈၶဝ် ၼႆႉ တွၼ်ႈတႃႇထင်သဝ်းတီႈ ႁူင်းႁႅမ်း လႄႈ ႁိူၼ်းသုၼ်ႇတူဝ်ၼႆႉ လူဝ်ႇလႆႈတၢင်ႇမၢႆၽၢင်တီႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼႆသေတႃႉ ပေႃးတီႈၼႂ်း တႃႈၵုင်ႈတႄႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶဝ် ဢမ်ႇၸွမ်းတူၺ်းၽၢႆလင် ၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်း လႄႈ ၽူႈထွင်ႈတဵဝ်းၶဝ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ဢၼ်တေလႆႈ မၢႆတွင်းဝႆႉတႄႉ ပေႃးဢမ်ႇလႆႈတၢင်ႇမၢႆၽၢင်ဝႆႉတီႈ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၸႄႈဝဵင်းသေ ၵႂႃႇထင်းသဝ်းတီႈ ဢွင်ႈတီႈသုၼ်ႇတူဝ်ၼႆ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈဢမ်ႇၶဝ်ႈၶႂၢင်ႇတြႃး။

ၵႂႃႇၸူး

တင်း ႁိူဝ်းမိၼ်

• 1 ၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ် ၵူႈၸိုင်ႈမိူင်း တႃႈၵုင်ႈ (မိင်ႇၵလႃႇတူင်ႇ, RGN  ^IATA) (တီႈၽၢႆႇႁွင်ႇတွၼ်ႈၵၢၼ် ဝဵင်းလူင် ca. 30 မိတ်ႉၼိတ်ႉ centre— ပေႃးၶၢဝ်းယၢမ်းၼဵတ်ႈမၢင်ႉ ၶႂၢင်းပၼ် 2 ၸူဝ်ႈမူင်း). တီႈႁိမ်းႁွမ်း ၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ်ႇၼၼ်ႉ မီးဢွင်ႈတီႈလိုဝ်ႈ ၶႂ်ႈလိူၵ်ႈပႅင်ႈၼင်ႇၸႂ် ဢၼ်ၵႃႈၶၼ်မၼ်း သၢင်ႇထုၵ်ႇၸွမ်းလူၺ်ႈ ၶႂ်ႈၸႂ်ႉၸၢႆႇ။  

ၵႂႃႇၸူး/လုၵ်ႉတီႈ ၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ်သေ ၵႂႃႇတၢင်ႇတီႈ:

လွၵ်းလၢႆး တႃႇၵႂႃႇၸူးၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ် ဢမ်ႇၼၼ် တႃႇလုၵ်ႉတီႈ ၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ်ႇသေ ၵႂႃႇတၢင်ႇတီႈၼႆႉ ပဵၼ် ထႅၵ်ႇၸီႇ (ရူတ်ႉၸၢင်ႈ) (ပေႃးလုၵ်ႉတီႈၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ် ၵႂႃႇတီႈၼႂ်းဝဵင်း တေလႆႈၸၢႆႇ တႄႇဝဢဝ် US$10 ႁိုဝ် ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 7000 ၵျၢပ်ႈ၊ တင်းသဵင်ႈၼႆႉ တေလႆႈၸၢႆႇၵႃႈမၼ်းဢွၼ်တၢင်း)။ ပေႃးၶႂ်ႈၸႂ်ႉ ရူတ်ႉပၢသ်ႉတႃႇၵူၼ်းတင်းၼမ် ၵေႃႈ မီးဝႆႉယူႇ။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ မီးတီႈ ထႃႇမီႇၼႄႇလ် ၵူႈၸိုင်ႈမိူင်းၼႆၸႂ် ငွၵ်းၽၢႆႇၶႂႃသေ ပႆၵႂႃႇၸွမ်းတၢင်း မွၵ်ႈ 10 တႃၼၼ်ႉၼႆ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေၵႂႃႇၽႅဝ်တီႈ သဵၼ်ႈတၢင်းလူင် ပျီႇ၊ လုၵ်ႈတီႈၼၼ်ႈသေ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၸၢင်ႈၶီႇရူတ်ႉပၢသ်ႉဢၼ်ၵူၼ်းတင်းၼမ်ၸႂ် ဢၼ်ပဵၼ် မၢႆ 51 သေ တေႃႇထိုင် ၽြူးသူးလေႇ ၼႆႉ (200 ၵျၢပ်ႈ)။ လွၵ်းလၢႆး ဢၼ်ၵႃႈၶၼ်သၢင်ႇထုၵ်ႇ တႃႇၶီႇလုၵ်ႉတီႈ ၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ် ၶီႇပၢတ်ႉၼႆႉ ဢွၵ်ႇၵႂႃႇတီႈၼိူဝ် တၢင်းၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ်၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁွင်ႉထႅၵ်ႇၸီႇ တႃႇၵႂႃႇဢၼ်ၵိုတ်းလိူဝ် (ပေႃးငူပ်ႉငိၵႃႈၶၼ်မၼ်းလႆႈ တေလႆႈပၼ်မွၵ်ႈ US$1) ဢမ်ႇၼၼ် ပႆတၢင်း။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ဢမ်ႇလႆႈၸႂ်ပႆတၢင်းၼႆ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၸၢင်ႈၸႂ်ႉႁႂ်ႈ ၽူႈႁေႃႈရူတ်ႉၸၢင်ႈတႃႇႁႂ်ႈၶဝ် ၵိုတ်းပၼ်တီႈ ဢွင်ႈတီႈရူတ်ႉပၢသ်ႉၵိုတ်း။ ၸိုဝ်ႈတီႈရူတ်ႉပၢသ်ႉၵိုတ်းၼႆႉပဵၼ် "သိပ်းလၵ်း" ဢၼ်မီးတီႈၼိူဝ် သဵၼ်ႈတၢင်းပျီႇ သေ သၢႆရူတ်ႉၼႆႉ ပဵၼ် 51။ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ သၢႆရူတ်ႉ ဢၼ်လဵၼ်ႈ ၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ် လႄႈ ၼႂ်းဝဵင်းၵေႃႈ မီးမႃးတၢင်းၼမ်ယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇၼၼ် ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၸၢင်ႈၸႂ်ႉ ထႅၵ်ႇၸီႇ ဢၼ်ၶၢတ်ႇႁူမ်ႇၵၼ်သေၵေႃႈ ၵႂႃႇမႃးလႆႈယူႇ။ ပေႃးတေၶၢတ်ႈဢဝ်တင်းလမ်းၼႆ ၵႃႈမၼ်းတေၸၢင်ႈတူၵ်းၼမ်သေ ပေႃးႁူမ်ႈၵၼ် ၶၢတ်ႈလၢႆၵေႃႉတႄႉ ၵႃႈမၼ်းတေတိူဝ်းသၢင်ႇထုၵ်ႇယဝ်ႉ။

ၵူႈၸိုင်ႈမိူင်း:

သၢႆၵၢၼ်မိၼ် ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈ တႃႈၵုင်ႈသေ ၵႂႃႇ ၵုင်းထဵပ်ႈ၊ ႁွင်းၵွင်း၊ ၵဵင်းမႂ်ႇ၊ တူႇပၢႆး၊ တႃႇၵႃႇ၊ ၵႂႃႇလႃႇလမ်ႇပူႇ၊ သိင်ႇၵႃႇပူဝ်ႇ၊ ၵူဝ်ႇၵတႃး၊ ၵႂၢင်ႇၸိူဝ်ဝ်း၊ ႁၼႂၢႆး၊ ႁူဝ်ၶျီႇမိၼ်းၸီးတီး လႄႈ ထၢႆပေႉ။ သၢႆၵၢၼ်မိၼ် ၵူႈၸိုင်ႈမိူင်း ဢၼ်ပၼ် ၵၢႆၸွႆႈသၢင်ႈယူႇတီႈ တႃႈၵုင်ႈ ၼႆႉ ၶဝ်ႈပႃး Thai Airways, Emirates, Bangkok Air, Biman Bangladesh, Malaysia Airlines, AirAsia, Korean Airlines, Silk Air, Vietnam Airlines, China Airlines, Dragon Air လႄႈ Air India ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းပဵၼ် ၵေႃႇၾီႇ၊ ၼမ်ႉၼဵင်ႈ လႄႈ ၶဝ်ႈမုၼ်းၶဝ်ႈပွင်း (ၶဝ်ႈမုၼ်းဢၼ်ႁဵတ်းႁေႃႇဝႆႉ ဢမ်ႇၼၼ် ၶဝ်ႈမုၼ်းၶႆႇၵႆႇ ဢၼ်တႃႇၼိုင်ႈၵေႃႉ) ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈၵိၼ်လႆႈယူႇတီႈ ဢေႇရိယႃႇလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၼၼ်ႉ။ တီႈ တႃႇမီႇၼႄႇလ် ၵူႈၸိုင်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈၸႂ်ႉလႆႈ ဝၢႆႇၾၢႆႇလၢႆလၢႆယူႇ။

ၵႂႃႇၸွမ်း ရူတ်ႉလဵၼ်း

• 2 တႃႈရူတ်ႉလဵၼ်းငဝ်ႈငုၼ်း တႃႈၵုင်ႈ (Yangon Central Railway Station).  

သၢႆရူတ်ႉလဵၼ်း ၸိူဝ်းလုၵ်ႉတၢင်ႇတီႈတၢင်ႇလႅၼ် တီႈၼႂ်း မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇသေ ဢၼ်မႃးၵွင်ႉသိုပ်ႇၸူး တႃႈၵုင်ႈၼႆႉ မီးယူႇတင်းၼမ်ယဝ်ႉ။ ရူတ်ႉလဵၼ်းဢွၵ်ႇၵူႈဝၼ်း ဢၼ်ၵွင်ႉသိုပ်ႇ တႃႈၵုင်ႈ တင်း တႃႈလိူဝ်ႇ ၼၼ်ႉ လုၵ်ႉတီႈ ပႃႇၵိူဝ် သေ ၵွင်ႉၸူးတင်း ပူးၵမ်ႇ လႄႈ ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈ တႃႇၸီႇ ၶိုၼ်းသိုပ်ႇၵွင်ႉသိုပ်ႇၸူးတင်း ၼွင်ႁၢႆးယႃႈ။ ရူတ်ႉလဵၼ်းၵမ်ႉၼမ်ၼႆႉ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းယၢမ်းၸဝ်ႉၸဝ်ႉ (02:00 ဢမ်ႇၼၼ် 03:00) သေ ၽႅဝ်လိုၵ်းလိုၵ်း။ ရူတ်ႉလဵၼ်း တႃႈၵုင်ႈ-တႃႈလိူဝ်ႇ ၼႆႉ ၶၼ်မၼ်းမီး ပေႃးပဵၼ် ၶွင်ႉၼွၼ်းၼႆ US$35-50၊ ပေႃးပဵၼ် တီႈၼင်ႈ ဢၼ်ပဵၼ် ထၢၼ်ႈထိုင် ၼႆႉ US$30-40၊ ပေႃးပဵၼ် တီႈၼင်ႈ ဢၼ်ပဵၼ် ထၢၼ်ႈသွင် ၼၼ်ႉ လႆႈပၼ် US$10-15 ယဝ်ႉ။ ရူတ်ႉလဵၼ်း ဢၼ်လုၵ်ႉ တႃႈၵုင်ႈ လဵၼ်ႈၸူး ပူးၵမ်ႇ (US$35) ၵမ်းသိုဝ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးဝႆႉယူႇ ၵူၺ်းၵႃႈ ရူတ်ႉလဵၼ်းၼႆႉ ဢဝ်ၶၢဝ်းယၢမ်း 24 ၸူဝ်ႈမူင်း သေ ပဵၼ်ၶၢဝ်းတၢင်းၵျွၵ်းၵျွၵ်းဝႅၼ်ဝႅၼ်လႄႈ လႅၵ်ႈလၢႆႈၶီႇတီႈ တႃႇၸီႇၼႆႉ တိူဝ်းလီယဝ်ႉ။

သၢႆတၢင်းဢၼ်ၵဝ်ႇသေပိူၼ်ႈ တီႈမိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇၼႆႉ ပဵၼ် သၢႆတၢင်း တႃႈၵုင်ႈ-ပျီႇ သေ မၼ်းဢွၵ်ႇႁၢင်ႈ ၸွမ်းၼင်ႇဢႃႇယုမၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ၶၢဝ်းတၢင်းႁိုင် 9 ၸူဝ်ႈမူင်း (US$15) ၼႆႉ မၼ်းၵႂႃႇၸွမ်း ၶူင်ႈၼမ်ႉၵဵဝ်လႄႈ မၼ်းၵေႃႈ ၵိုင်ႇယူႇ။ လုၵ်ႉတီႈ ပျီႇသေ ရူတ်ႉလဵၼ်း ဢွၵ်ႇ သၢမ်လမ်း။ 1) တႄႇဢွၵ်ႇ 02:00 သေ ၽႅဝ်တီႈ တႃႈရူတ်ႉလဵၼ်း ၵျိမျိၼ်ႇတႅင်ႇ 13:40 (တၢင်းႁိုင် 11½ မူင်း)။ 2) တႄႇဢွၵ်ႇ 06:15 သေ ၽႅဝ်တီႈ တႃႈရူတ်ႉလဵၼ်း ၵျိမျိၼ်ႇတႅင်ႇ 17:30 (တၢင်းႁိုင် 11½ မူင်း)။ 3) တႄႇဢွၵ်ႇ 23:30 သေ ၽႅဝ်တီႈ တႃႈရူတ်ႉလဵၼ်းငဝ်ႈငုၼ်း တႃႈၵုင်ႈ 07:50 (တၢင်းႁိုင် 8½ မူင်း)။ တႅဝ်းထၢၼ်ႈသုင်ႈ 3,900 လႄႈ တႅဝ်းယူဝ်းယူဝ်း ဢၼ်ပဵၼ်တီႈၼင်ႈ 1,950 ၵျၢပ်ႈ။

ဢၼ်ပဵၼ် သၢႆတၢင်း မေႃႇလမႅင်ႇ ၼႆႉ သဵတ်ႈတၢင်းၵျွၵ်းဝႅၼ်တၢၼ်ႇတၢၼ်ႇသေ ဢၼ်ၵႂႃႇၽႂ်း တၢင်းႁိုင် 9 ၸူဝ်ႈမူင်း (06:15, US$17-11) လႄႈ ဢၼ်ၵႂႃႇထိူင်း တၢင်းႁိုင် 11 ၸူဝ်ႈမူင်း (07:00, US$14-5) မၼ်းတိူဝ်းယၢဝ်းသေ တၢင်းလိၼ် ဢိတ်းဢိတ်း။ တီႈၶၢဝ်းတၢင်းၼႆႉတႄႉ ပေႃးဢဝ် တႅဝ်းတီႈၼင်ႈထၢၼ်ႈၼိုင်ႈၼႆ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေလႆႈၼင်ႈတီႈ တင်ႇၼင်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇသေ ၵူၼ်းၵေႃႈတေဢမ်ႇပေႃးသတ်ႉ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ တႅဝ်းထၢၼ်ႈမၼ်းတႄႉ ဢမ်ႇပေႃးပိူင်ႈၵၼ်ႁႅင်းၼင်ႇၵဝ်ႇ။

ရူတ်ႉလဵၼ်း ဢၼ်လဵၼ်ၸူး ပတဵင်ႇ တီႈ ၵုၼ်ပၢၵ်ႇၼမ်ႉ ဢေႇယႃဝတီႇၼၼ်ႉ တႄႉ ၵႂႃႇထိူင်းထိူင်းသေ ၶီႇရူတ်ႉပၢသ်ႉၼႆႉ တေပဵၼ်တၢင်းလိူၵ်ႈလီသေ ၶီႇရူတ်ႉလဵၼ်းယဝ်ႉ။

ၵႂႃႇၸွမ်း ႁိူဝ်း

မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး 150 ပီ ၼၼ်ႉ ႁိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်သဵၼ်ႈတၢင်း ဢၼ်လုၵ်ႉတႃႈၵုင်ႈသေ ၵႂႃႇတၢင်ႇတီႈ လႄႈ ႁိူဝ်းတေႃႉသူင်ႇၾႄႇရီႇ ၵၢၼ်တေႃႉသူင်ႇ သၢႆတၢင်းၼမ်ႉ ၼႂ်းမိူင်း ၼႆႉ တိုၵ်ႉၵႂႃႇၵႂႃႇမႃးမႃးယူႇ တီႈၼႂ်း မႄႈၼမ်ႉလူင်ယဝ်ႉ။ ဢၼ်ပဵၼ် ၶၢဝ်းတၢင်း တႃႈၵုင်ႈ ၵႂႃႇ တႃႈလိူဝ်ႇ ၼႆႉ ႁိုင် ၶၢဝ်းတၢင်း 5 ဝၼ်း ဢိၵ်ႇတင်း လႅၵ်ႈလၢႆႈတီႈ ပျီႇ (3 ဝၼ်း) သေ ပေႃးပဵၼ်ၶၢဝ်းတၢင်း ဢၼ်ၶိုၼ်းပွၵ်ႈ (လွင်ႈၸွမ်းၼမ်ႉ) ၼႆတႄႉ ႁိုင်ၶၢဝ်းတၢင်း သၢမ်ဝၼ်း။ ၾႄႇရီႇဢၼ်ဢွၵ်ႇတီႈ ပျီႇၼႆႉ ဢွၵ်ႇၵူႈဝၼ်းသုၵ်း ၶၢဝ်း 06:30 သေ ဝၼ်းဢႃးတိတ်ႉ ၶၢဝ်းၢမ်း 21:40 ၼႆႉ ၽႅဝ်တႃႈၵုင်ႈယဝ်ႉ။

ၾႄႇရီႇၶၢမ်ႇၸေးၸိမ်ႇ (the Delta Queen) ၼႆႉ ဢၼ်ပဵၼ် သၢႆတၢင်း တႃႈၵုင်ႈ-ပတဵင်ႇ (မွၵ်ႈ 20 ၸူဝ်ႈမူင်း၊ ၼိုင်ႈၵေႃႉ US$170) ၼႆႉ မိူၼ်ၶိုၼ်းႁွင်ႉၵႂႃႇၸူး ပၢၼ်ၵူဝ်ႇလူဝ်ႇၼီႇယဝ်ႉ။ ဢၼ်ပဵၼ် ႁိူဝ်းၵၢၼ်တေႃႉသူင် သၢႆတၢင်းၼမ်ႉၼႂ်းမိူင်း ဢၼ်လဵၼ်ႈၸူး ပတဵင်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၶၢဝ်းတၢင်းၵၢင်ၶိုၼ်းၼၼ်ႉ ႁိုင် 15 ၸူဝ်ႈမူင်း (US$35/10)။

ၵႂႃႇၸွမ်း ရူတ်ႉပၢသ်ႉ

• 3 တႃႈရူတ်ႉပၢသ်ႉ ဢွင်ႇမိင်ႇၵလႃႇ (Aung Mingalar Bus Terminal), သဵၼ်ႈတၢင်းပျီႇ၊ မျွၵ်ႉဢူၵ်ႉၵလႃႇ (ပေႃးလုၵ်ႉတီႈ တႃႈႁိူဝ်းမိၼ်ၵႂႃႇ တႃႈရူတ်ႉၼႆႉ လႆႈပၼ် 5,000 ၵျၢပ်ႈ၊ မီးၽၢႆႇၼွၵ်ႈဝဵင်းလႄႈ မီးၽၢႆႇလင် တႃႈႁိူဝ်းမိၼ်၊ မီးၽၢႆႇတူၵ်း တႃႈရူတ်ႉလဵၼ်း မိင်ႇၵလႃႇတူင်ႇ ယၢၼ် မွၵ်ႈ 1 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ). တႃႇၵႂႃႇပၢႆတၢင်း မိူၼ်ၼင်ႇ ပူးၵမ်ႇ၊ ၵၢတ်ႇလေႃႉ၊ တႃႈလိူဝ်ႇ၊ တူၼ်ႈတီး၊ ၼွင်ႁၢႆးယႃႈ၊ ပႃႇၵိူဝ်၊ ၽႃဢၢင်ႇ၊ မေႃႇလမႅင်ႇ၊ ပျီႇ၊ လႃႈသဵဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ရူတ်ႉပၢသ်ႉၸိူဝ်းၼႆႉ ဢွၵ်ႇ ၶၢဝ်းယၢမ်း မွၵ်ႈ 09:00 မူင်း လႄႈ 21:00 မူင်း။ တီႈဢၼ်ၶၢႆမႂ်တိုတ်း တႃႇသၢႆၵၢၼ်ရူတ်ႉပၢသ်ႉတင်းသဵင်ႈၼႆႉ မီးတီႈ ၽၢႆႇၼွၵ်ႈပၢင်ႇလဵၼ်ႈႁႅင်း ဢၼ်တေႃႇၼႃႈ တႃႈရူတ်ႉလဵၼ်းလူင်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵမ်ႉၼမ်တႄႉ ၶဝ်ပၼ်ပႃး ၵၢၼ်ၸွႆႈသၢင်ႈတေႃႉသူင်ႇ ၸူး တႃႈရူတ်ႉလဵၼ်ႈတီႈၵႆ ဢဝ်တင်းရူတ်ႉပၢသ်ႉဢွၼ်ႇ လႆႈပၼ် ၼိုင်ႈၵေႃႉ 1,000 ၵျၢပ်ႈ။ ပေႃးပဵၼ် ရူတ်ႉထႅၵ်ႇၸီႇတႄႉ မီး 6,000 တေႃႇ 10,000 ယဝ်ႉ။  

လုၵ်ႉတီး ပၢႆတၢင်း ဢၼ်ၼႄႉၼွၼ်း -

• တႃႈလိူဝ်ႇ – တီႈၼိူဝ်သၢႆတၢင်းၼႆႉ လွင်ႈၶႄႉၶဵင်ႇ ႁၢဝ်ႈႁႅင်းဝႆႉ၊ ရူတ်ႉဢၼ်ပႃးၸၢၵ်ႈလူမ်းၵတ်းၼႆႉ တႄႇဢဝ် 10,500 ၵျၢပ်ႈ (Mandalar Minn, E lite) awMj 18,000 ၵျၢပ်ႈ တွၼ်ႈတႃႇ ရူတ်ႉပၢသ်ႉ VIP ဢၼ်ၼိုင်ႈတႅဝ်း ပႃးတင်ႇၼင်ႈ 3 တီႈ ။ သၢႆၵၢၼ်ရူတ်ႉပၢသ်ႉ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ပဵၼ်ရူတ်ႉပၢသ်ႉ ဢၼ်ၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉၵမ်ႉၼမ်ယဝ်ႉ။ ရူတ်ႉပၢသ်ႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၼိုင်ႈဝၼ်း ဢွၵ်ႇသွင်ၶၢဝ်း၊ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် လႄႈ ယၢမ်းၶမ်ႈ။ ဢၼ်ပဵၼ် သဵၼ်ႈတၢင်းၵႂႃႇၽႂ်းၼႆႉ မၼ်းယွၼ်ႇယွမ်းပၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်း ၶၢဝ်းတၢင်းသေ ပေႃးရူတ်ႉၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉတႄႉ တေႁိုင်မွၵ်ႈ 8 မူင်းပၢႆပၢႆ။
• ပူးၵမ်ႇ – ရူတ်ႉပၢသ်ႉၶဝ် ဢမ်ႇပေႃးမႂ်ႇသေ ၵႃႈၶၼ်လႆႈပၼ် 15,000 ၵျၢပ်ႈ။ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၸၢင်ႈသိုဝ်ႉမႂ်တိုတ်း (13,000 ၵျၢပ်ႈ) တႃႇၵႂႃႇ ပူးၵမ်ႇ ၵႃႈတီႈ တီႈၶၢႆမႂ်တိုတ်း ဢၼ်မီးတီႈၽၢႆႇၼွၵ်ႈ ပၢင်ႇလဵၼ်ႈႁႅင်း ၼၼ်ႉ။
• ပျီႇ – ၼိုင်ႈဝၼ်း မီးရူတ်ႉပၢသ်ႉ ပဵၼ်လၢႆလမ်း - 8 မူင်း ၵႃႈၶၼ် 10,000 ၵျၢပ်ႈ။
• ငပလီႇ (တၢၼ်ႇတွႆး) – ရူတ်ႉပၢသ်ႉ ဢၼ်ၵႂႃႇၶၢဝ်းတၢင်း တီႈၼိူဝ်သၢႆတၢင်းၼႆႉ မီးဝႆႉတင်းၼမ်ယဝ်ႉ၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ ၵူၼ်းလႄႇလၢဝ်းၶဝ် ၶႂ်ႈၵႂႃႇတီႈ ၽင်ႇပၢင်ႇလၢႆႇ ဢၼ်ႁၢင်ႈလီ။ လုၵ်ႉတီႈ တၢၼ်ႇတွႆး (ဢိၵ်ႇတင်း တီႈ ငပလီႇ)သေ ၸိူဝ်းပဵၼ် ရူတ်ႉပၢသ်ႉတႃႈၵုင်ႈၵမ်ႉပႃႈၼမ်ၼႆႉ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းယၢမ်း ၵၢင်ၼႂ်ယဝ်ႉ။ ဢၼ်ပဵၼ် ၶၢဝ်းတၢင်းတႄႇဢွၵ်ႇ 6-8 မူင်းၼၼ်ႉ တေၸၢင်ႈႁိူဝ်ႉတၢင်းတႄႉတႄႉ၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ လႆႈလတ်းႁူၺ်ႈလတ်းလွႆသေ တၢင်းၵမ်ႉၼမ်ၵေႃႈ ငွၵ်းငွၵ်းငႅၵ်းငႅၵ်းလႄႈ ရူတ်ႉပၢသ်ႉၵူၺ်းယဝ်ႉ တေသၢင်ႇထုၵ်ႇ။ ၼႄႉၼွၼ်း တႃႇတူၺ်းထိုင် ႁူင်းၶဝ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇလီလီၵူၺ်းလႃႈ။
• တူပ်းမိုဝ်း – ဢၼ်ပဵၼ် ရူတ်ႉပၢသ်ႉ ယူဝ်းယူဝ်း ဢွၵ်ႇ ၶၢဝ်း 07:00 သေ ဢၼ်ပဵၼ် ရူတ်ႉပၢသ်ႉၽႂ်း VIP ၼၼ်ႉတႄႉ ဢွၵ်ႇ ၶၢဝ်း 11:00 မူင်းယဝ်ႉ။ ထႅင်ႈလၢႆးၼိုင်ႈတႄႉ လၢႆႈၶီႇ ဢမ်ႇၼၼ် ၵိုတ်းတီႈ ၵၢတ်ႇလိုဝ်း၊ ရူတ်ႉပၢသ်ႉယူဝ်းယူဝ်း ဢွၵ်ႇတီႈ ၵၢတ်ႇလိုဝ်း ၶၢဝ်း 12:00 မူင်းသေ ရူတ်ႉပၢသ်ႉၽႂ်း VIP တႄႉ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်း 15:00 မူင်းယဝ်ႉ။

• 4 တႃႈရူတ်ႉပၢသ်ႉ လႅင်ႇတႃႇယႃႇ (တႃႈရူတ်ႉပၢသ်ႉတီႈၵႆ တၵူင်ႇဢေႇယႃႇ) (ၶၢမ်ႈၶူဝ် ပယိၼ်ႉၼွင်ႇ၊ ပေႃးဢဝ် ထႅၵ်ႇၸီႇၵႂႃႇ ႁိုင် 45 တႃ (6,000 ၵျၢပ်ႈ)). ပၢသ်ႉ ၸိူဝ်းၵႂႃႇမႃး တီႈ ထုင်ႉၵုၼ်ပၢၵ်ႇၼမ်ႉ ဢေႇယႃႇဝတီႇ (ပတဵင်ႇ၊ ၶျွင်းတႃႇ၊ ငူၺ်ႇသွင်ႇ)။
  ပၢသ်ႉဢၼ်ၵႂႃႇၸူး ၵျၢႆႉထီးယူဝ်း (ၶိၼ်ႇပုၼ်း) ၼႆႉ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းၵၢင်ၼႂ် (တၢင်းႁိုင် 4.5 မူင်း၊ 6,000 ၵျၢပ်ႈ)။
  ပၢတ်ႉဢၼ်ၵႂႃႇ မေႃႇလမႅင်ႇ (ပေႃးလုၵ်ႉတီႈ ၶူဝ်ဢၼ်မႂ်ႇသေၵႂႃႇ တၢင်းႁိုင် 6 ၸူဝ်ႈမူင်း) ၼၼ်ႉ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းယၢမ်း ၵၢင်ၼႂ်သေ ဢၼ်ဢွၵ်ႇၵၢင်ၶမ်တႄႉ (8,000 ၵျၢပ်ႈ)။
  ရူတ်ႉပၢသ်ႉ ဢၼ်ၵႂႃႇၸူး ၸိတ်ႉတူၺ်ႇ လႄႈ တၢၼ်ႇတွႆး (ၽင်ႇပၢင်ႇလၢႆႇ ငပလီႇ) ၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးယဝ်ႉ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ သဵၼ်ႈတၢင်းဢမ်ႇပႆႇပေႃးလီ သေ ၶၢဝ်းတၢင်းယၢဝ်းၼႃႇ။
  တေလႆႈယိၼ်းၶွပ်ႈၸႂ် ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ႁဵတ်းၶူဝ်မႂ်ႇသေ မႄးပၼ်တၢင်း၊ ပၢသ်ႉဢၼ်ၵႂႃႇ ပတဵင်ႇ ၼႆႉ ဢဝ်ၶၢဝ်းယၢမ်း မွၵ်ႈ ၸမ် 4 ၸူဝ်ႈမူင်းသေ ၶၢဝ်းတၢင်းၼႆႉတႄႉ လူမ်ၸႂ်လီယူႇ။ သွၼ်ႇသႂ်ႇပႃး ၶၢဝ်းယၢမ်း ဢၼ်တေၶီႇထႅၵ်ႇၸီႇၵႂႃႇၸူး တႃႈရူတ်ႉပၢသ်ႉ လႅင်ႇတႃႇယႃႇ။ ၵႃႈၶၼ် 6,000 ၵျၢပ်ႈ။  

ၵႂႃႇမႃး တီႈၼၼ်ႈ- ပေႃးလုၵ်ႉတီႈ တႃႈရူတ်ႉပၢသ်ႉတီႈၵႆ ၵႂႃႇၸူးၼႂ်းဝဵင်းၼႆ တေၸၢင်ႈၶီႇလႆႈ ပၢသ်ႉ မၢႆ 43 တေလႆႈပၼ် 300 ၵျၢပ်ႈ။ ရူတ်ႉပၢသ်ႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ လတ်းၵႂႃႇလတ်းမႃး တီႈၽၢႆႇၼႃႈ ၽၵ်းတူၶဝ်ႈ တီႈ တႃႈရူတ်ႉၼၼ်ႉယူႇ။ တွင်ႈထၢမ်တူၺ်း ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၸိူဝ်းမေႃၸွႆႈထႅမ်ၼၼ်ႉလႄႈ။ တွၼ်ႈတႃႇ တေၵႂႃႇတီႈ တႃႈရူတ်ႉတႄႉ ထၢမ်တီႈ ႁူင်းႁႅမ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ သေ တႅမ်ႈ မၢႆရူတ်ႉပၢသ်ႉသေၵေႃႉ ပႂ်ႉၶီႇရူတ်ႉတီႈ ၽၢႆႇၼႂ်ႈ ႁူင်းႁေႃၸိုင်ႈဝဵင်း ဢၼ်မီး တေႃႇၼႃႈ ၽြႃးသူးလေႇ တီႈၵၢင်ဝဵင်းၼၼ်ႉ၊ တေလႆႈပၼ် 200 ၵျၢပ်ႈ။ ၶၢဝ်းယၢမ်းတေလႆႈၽႅဝ်တႃႈရူတ်ႉၼၼ်ႉ ၶဝ်တေတႅမ်ႈဝႆႉတီႈၽၢႆႇတႂ်ႈ မႂ်တိုတ်းၼၼ်ႉလႄႈ၊ မၢင်ပွၵ်ႈမၢင်လႂ် တေလႆႈၵႂႃႇပႂ်ႉတီႈ တႃႈရူတ်ႉဢွင်ႇမိင်ႇၵလႃႇၼႆႉ မွၵ်ႈ 3 ၸူဝ်ႈမူင်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပၢသ်ႉ 43 ၼႆႉ တႃႇမၼ်းတေၽႅဝ်တီႈ တႃႈရူတ်ႉၼႆႉ တေႁိုင်ယူႇ မွၵ်ႈ 1 ၸူဝ်ႈမူင်း၊ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ လူဝ်ၼပ်ႉသွၼ်ႇပႃး ၶၢဝ်းယၢမ်း တႃႇတေၸိူင်ႉၸွမ်းတၢင်း လႄႈ တႃႇတေၶဝ် ၶျႅၵ်ႉဢိၼ်ႇ၊ လုၵ်ႉတီႈ သူးလေႇသေ ဢွၵ်ႇထႃႈလူင်ႈၼႃႈ 2 ၸူဝ်ႈမူင်း ၼႆႉ တိုၵ်ႉထုၵ်ႇဢဝ်ယဝ်ႉ။

ၸိူဝ်းပဵၼ် ၶွမ်ႇပၼီႇရူတ်ႉပၢသ်ႉ ဢၼ်ယႂ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်တႄႉ ၶဝ်ပၼ်ၵၢၼ်ၸွႆႈသၢင်ႈ တႃႇပၢႆတၢင်း (တႃႈရူတ်ႉဢွင်ႇမိင်ႇၵလႃႇ) ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈ ဢွင်ႈၶၢႆမႂ်တိုတ်း ဢၼ်မီးတေႃႇၼႃႈ တႃႈရူတ်ႉလဵၼ်းလူင် တႃႈၵုင်ႈ (ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၸၢင်ႈသိုဝ်ႉ "မႂ်တိုတ်း ရူတ်ႉတေႃႉသူင်ႇ" တေလႆႈပၼ် 1,000 ၵျၢပ်ႈ)။

ၸွၼ်ႇ

မၢႆတွင်း: ဢမ်ႇၶႂၢင်းဝႆႉပၼ် တႃႇၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈ တီႈၼႂ်း တႃႈၵုင်ႈ — ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ တၢင်ႇတီႈတၢင်ႇလႅၼ် တီႈၼႂ်းမိူင်းတႄႉ ၶႂၢင်းပၼ်ဝႆႉယူႇ။ ၶႅၵ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း ဢၼ်မႃးၸွမ်း ဝီႇသႃႇတူဝ်းရိတ်ႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈၶႂၢင်းဝႆႉပၼ် တႃႇႁေႃႈရူတ်ႉ တီႈၼႂ်းမျၢၼ်ႇမႃႇ။

• 1 ၶူဝ်ဢွင်ႇၸေႇယ (ပဵၼ်တႃႇၶၢမ်ႈ ၼမ်ႉလႅင်ႇ). မီးတီႈၼိူဝ် ၼမ်ႉလႅင်ႇ ၵပ်းသိုပ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းဢိၼ်းၸဵင်ႇ တင်း ၸႄႈဝဵင်းလႅင်ႇတႃႇယႃႇ။  
• 2 ၶူဝ်ပယိၼ်ႉၼွင်ႇ, ၸႄႈဝဵင်းတၵူင်ႇ. မီးၼိူဝ် ၼမ်ႉလႅင်ႇ  
• 3 ၶူဝ်မႁႃႇပၼ်ႇတုလ, သဵၼ်ႈတၢင်း မႁႃႇပၼ်ႇတုလ၊ တၵူင်ႇ. ပဵၼ်ၶူဝ် ဢၼ်မီးတီႈၼိူဝ် ႁွင်ႈ ငမူဝ်းယဵၵ်ႉ။  
• 4 ၶူဝ်ငမူဝ်းယဵၵ်ႉ, သဵၼ်ႈတၢင်း ပၸုၼ်ႇတွင်ႇၼိူဝ် ဢၼ်ၵပ်းသိုပ်ႇဝႆႉတင်း သဵၼ်ႈတၢင်းလူင် ဢေႇယႃႇဝုၼ်. ပဵၼ်ၶူဝ် ဢၼ်မီးတီႈၼိူဝ် ႁွင်ႈ ငမူဝ်းယဵၵ်ႉ။  
• 5 ၶူဝ်ၼမ်ႉပၢၼ်းလႅင်ႇ (ၸႄႈဝဵင်းလႅင်ႇတႃႇယႃႇ).  
• 6 ၶူဝ်တႃႇၵေႇတ, တၵူင်ႇ. ပဵၼ်ၶူဝ် ဢၼ်မီးတီႈၼိူဝ် ႁွင်ႈ ငမူဝ်းယဵၵ်ႉ။  
• 7 ၶူဝ်သုဝုၼ်ႇၼ, သဵၼ်ႈတၢင်းဝေႇၸယၢၼ်ႇတႃႇ. ပဵၼ်ၶူဝ် ဢၼ်မီးတီႈၼိူဝ် ႁွင်ႈ ငမူဝ်းယဵၵ်ႉ။  

တင်း ထႅၵ်ႇၸီႇ

လွၵ်းလၢႆးဢၼ်ငၢႆႈသေပိူၼ်ႈ တႃႇၸွၼ်ႇတူၺ်း တီႈၼႂ်းဝဵင်းၼႆႉ ၵႂႃႇတင်း ရူတ်ႉထႅၵ်ႇၸီႇၼၼ်ႉယဝ်ႉသေ တီႈတႃႈၵုင်ႈၼႆႉ ရူတ်ႉထႅၵ်ႇၸီႇ လိူင်ႇဝႃႈလိူင်ႇယဝ်ႉ။ ပေႃးၸဝ်ႇၵဝ်ႇႁၼ် ရူတ်ႉထႅၵ်ႇၸီႇသေ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ယုၵ်ႉမိုဝ်းၼႆ ၶဝ်တေမႃးၵိုတ်းတီႈႁိမ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇယဝ်ႉ။ ပေႃးပဵၼ် ရူတ်ႉထႅၵ်ႇၸီႇ ဢၼ်တႄႉမၼ်းတႄႉ ၶႅပ်းမၢႆရူတ်ႉၼႆႉ တေပဵၼ်သီလႅင်၊ တီႈတႅတ်ႉသပူတ်ႉႁူဝ်ၵႃးၼၼ်ႉ တေမီး ၶႅပ်းလွၼ်ႉၶၢဝ်ႇ ၵူၼ်းႁေႃႈရူတ်ႉသေ ထႅၵ်ႇၸီႇတင်းသဵင်ႈၼႆႉ လႆႈတမ်းၸႂ်ယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်တေလႆႈၽၢင်ႉတႄႉ ပေႃးပဵၼ် ၶၢဝ်းယၢမ်း ၵိၼ်ၶဝ်ႈဝၼ်း လႄႈ ၶၢဝ်းလိုၵ်းၼႃႇတႄႉ တႃႇတေႁွင်ႉလႆႈ ၼိုင်ႈလမ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇငၢႆႈ။ တီႈၽၢႆႇၼွၵ်ႈ ႁူင်းႁႅမ်းလူင်ၼႆႉ တေလႆႈႁၼ်မီးဝႆႉထႅၵ်ႇၸီႇယူႇတႃႇသေႇ၊ မိူၼ်ၼင်ႇ သဵၼ်ႈတၢင်းၽြႃးသူးလေႇ၊ ၽၢႆႇၼွၵ်ႈ ၵၾေးဢေႇရူဝ်းမႃး၊ ပေႃးဝၢႆး ၵၢင်ဝၼ်းၼႆ တီႈ ႁူးၶဝ်ႈၽၢႆႇၸၢၼ်း ၵွင်းမူးသူၺ်ႇတၵူင်ႇ ၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးဝႆႉယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းတီႈၵႆၵၢင်ဝဵင်း မိူၼ်ၼင်ႇ ႁူင်းႁႅမ်းၵႃႈၶၼ်ထုၵ်ႇ တီႈ ၸႄႈဝဵင်းပၸုၼ်ႇတွင်ႇ ၼၼ်ႉတႄႉ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေလႆႈပႂ်ႉ ၼိုင်ႈၵမ်းသေ ပေႃးဢမ်ႇၼၼ် ဢၼ်ငၢႆႈသေပိူၼ်ႈတႄႉ ႁႂ်ႈ ႁူင်းႁႅမ်း ႁွင်ႉပၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ။ ပေႃးဝႃႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လူဝ်ႇဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း တဵမ်ၸဝ်ႉ (မိူၼ်ၼင်ႇ လူဝ်ႇၶိုတ်း ရူတ်ႉလဵၼ်း ဢမ်ႇၼၼ် ႁိူဝ်းမိၼ် ဢၼ်ဢွၵ်ႇ ၵၢင်ၼႂ် 04:00) ၼႆ၊ ႁႂ်ႈႁူင်းႁႅမ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၶပ်ႉၶိုင်ဝႆႉပၼ် ၸဵမ်မိူဝ် ႁူဝ်ၶမ်ႈၼၼ်ႉလႄႈ။ ပေႃးပဵၼ် တီႈၽၢႆႇၼွၵ်ႈ Central Hotel ဢၼ်မီးတီႈၼိူဝ် သဵၼ်ႈတၢင်း ပူဝ်ႇၶျူၵ်ႉဢွင်ႇသၢၼ်းၼၼ်ႉတႄႉ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေၸၢင်ႈႁႃလႆႈ ထႅၵ်ႇၸီႇ ၵူႈၶၢဝ်းယၢမ်းယဝ်ႉ။

မိူဝ်ႈပႆႇၶီႇၼၼ်ႉ တိုၼ်းလူဝ်ႇလႆႈ ငူပ်ႉငိၵႃႈၶၼ်မၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ဢမ်ႇၼႄႉၼွၼ်းဝႃႈ တေလႆႈပၼ်ၵႃႈႁိုဝ် ၼႆတႄႉ ပေႃးဝႃႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ပဵၼ်ၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်းၼႆၸိုင် တေၸၢင်ႈသွၼ်ႇဝႆႉဝႃႈ ၵူၼ်းႁေႃႈရူတ်ႉၼႆႉ တေတိူဝ်းယွၼ်းလိူဝ်ဝႆႉ 500 ၵျၢပ်ႈၼႆလႃႈ။ ပေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ထၢင်ႇထိူမ်ဝႃး မၼ်းၵႃႈလိူဝ်ၼႆ သဵတ်ႈႁႂ်ႈယွမ်းပၼ် 500 ၵျၢပ်ႈလႄႈ။ ပေႃးပဵၼ် မွၵ်ႈၼႆႉတႄႉ ၶၼ်ထုၵ်ႇယူႇ - လုၵ်ႉတီႈ ၵၢင်ဝဵင်း ၵႂႃႇၸူး တႃးႁိူဝ်းမိၼ် - 6,000-8,000 ၵျၢပ်ႈ၊ လုၵ်ႉတီႈ ၵၢင်ဝဵင်း ၵႂႃႇ ၵွင်းမူးသူၺ်ႇတၵူင်ႇ - 2,500-3,000 ၵျၢပ်ႈ၊ လုၵ်ႉတီႈ ၵၢင်ဝဵင်း ၵႂႃႇၸူး ၸႄႈဝဵင်းပၸုၼ်ႇတွင်ႇ - 2,500 ၵျၢပ်ႈ၊ လုၵ်ႉတီႈ ၵၢင်ဝဵင်း ၵႂႃႇတီႈ ႁိူၼ်း ၼၢႆးဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇ - 3,000 ၵျၢပ်ႈ၊ လုၵ်ႉတီႈ ၵၢင်ဝဵင်း ၵႂႃႇၸူး ဢွင်ႈတီႈၵၢၼ်ႇတေႃႇၵျီး 3,000 ၵျၢပ်ႈ၊ လုၵ်ႉတီႈ ၵၢင်ဝဵင်း ၵႂႃႇ တႃႈရူတ်ႉပၢသ်ႉ ဢွင်ႇမိင်ႇၵလႃႇ 5,000-6,000 ၵျၢပ်ႈ၊ လုၵ်ႉတီႈ ၵၢင်ဝဵင်း ၵႂႃႇ တႃးရူတ်ႉပၢသ်ႉ လႅင်ႇတႃႇယႃႇ 4,000 ၵျၢပ်ႈ။ သွၼ်ႇဝႆႉဝႃႈ တေလႆႈတိူဝ်းပၼ်လိူဝ်ၼႆႉ၊ မၢင်ပွၵ်ႈမႃး ပေႃးရူတ်ႉလဵၼ်းတူၵ်းလိုၼ်းလႄႈ ပေႃးၶမ်ႈၶိုၼ်းလိုၵ်းၼႆႉ တေၸၢင်ႈလႆႈပၼ်ပဵၼ် သွင်ပုၼ်ႈၵွၼ်ႇ။

Grab (ဢႅပ်ႉ ထႅၵ်ႇၸီႇ ဢၼ်ၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင် တီႈ ဢေးသျႃး ၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇ) ၼၼ်ႉ တေၸၢင်ႈၸွႆႈထႅမ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ႁွင်ႉလႆႈ ထႅၵ်ႇၸီႇ ဢၼ်ၵႃႈၶၼ်မၼ်း မၢၼ်ႇမႅၼ်ႈၼၼ်ႉ။

တင်း ရူတ်ႉလဵၼ်း

ႁၢင်ႈၽႅၼ်ႇလိၼ် သၢႆတၢင်းရူတ်ႉလဵၼ်း ပၼ်ႇႁွပ်ႈဝဵင်း

မၢႆတွင်း: တေႃႇထိုင် မိူဝ်ႈ ၵျူႇလၢႆႇ 2019 ၼၼ်ႉတႄႉ တိုၵ်ႉၶိုၼ်းမႄး သၢႆတၢင်းရူတ်ႉလဵၼ်း ပၼ်ႇႁွပ်ႈဝဵင်းယူႇ၊ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတေၸၢင်ႈၶီႇရူတ်ႉလဵၼ်းလႆႈယူႇ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ တေဢမ်ႇၶီႇလႆႈႁႂ်ႈပေႃး တဵမ်ၼိုင်ႈႁွပ်ႈ - ၶီႇၵႂႃႇၶိုင်ႈၼိုင်ႈသေ တေလႆႈၶိုၼ်းၶီႇရူတ်ႉပၢသ်ႉၵႂႃႇထႅင်ႈ။

• သၢႆတၢင်းရူတ်ႉလဵၼ်း ပၼ်ႇႁွပ်ႈ တႃႈၵုင်ႈ. ပိူင်ပၼ်ႇတူင်ႇၼၼ်ႉ မၼ်းၵွင်ႉသိုပ်ႇပၼ် ၼႂ်းဝဵင်း လႄႈ သၢပ်ႇၼွၵ်ႈဝဵင်း။ ပဵၼ်လွၵ်းလၢႆး ဢၼ်လီၶဝ်ႈၸႂ် ဢၼ်တေလႆႈႁၼ် ၸၢတ်ႈပၼ်ႈၵူႈဝၼ်း တီႈၼႂ်း တႃႈၵုင်ႈယဝ်ႉ။ မႂ်တိုတ်းရူတ်ႉလဵၼ်းၼႆႉ တေၸၢင်ႈသိုဝ်ႉလႆႈတီႈ လုမ်းၽူႈၵုမ်းၵၢၼ်တႃႈရူတ်ႉလဵၼ်း (ပႅၵ်ႈပႆ မၢႆ 7 ၊ တႃႈရူတ်ႉလဵၼ်း တႃႈၵုင်ႈ)။ ယူင်ႉသၢင်ႈမၼ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၽၢင်ႁၢင်ႈ ဢိင်းၵလဵတ်ႈ မိူဝ်ႈပၢၼ်ႇၶူဝ်ႇလူဝ်ႇၼီႇ၊ တီႈယူင်ႉသၢင်ႈလူင်မၼ်းၼၼ်ႉ ဢဝ်ႁွႆးမေႃႇၵေႃႇသၢင်ႈ ဢိင်းၵလဵတ်ႈ လႄႈ ႁွႆးမိုဝ်းမၢၼ်ႈ လေႃးၵၼ်ဝႆႉ။ ၸိူဝ်းပဵၼ် ၵူၼ်းၶၢႆၶူဝ်းၶွင်၊ ၵူၼ်းၶၢႆၽၵ်းၶဵဝ်၊ မုၼ်ၸဝ်ႈ၊ ၵူၼ်းၵႂႃႇၵၢၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉတင်းသဵင်ႈ ဢွၼ်ၵၼ် ၸႂ်ႉရူတ်ႉလဵၼ်းၼႆႉသေ လႆႈလတ်းၶၢမ်ႈ ဝၢၼ်ႈတင်းၼမ် ဢၼ်မီးႁိမ်းႁွမ်း တႃႈၵုင်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လွင်ႈမုင်ႈတူၺ်းၼႆႉ လုၵ်ႉဢဝ်ၼႂ်းဝဵင်းလူင် လၢႆႈၵႂႃႇၸူး တီႈၶွပ်ႇဝဵင်း၊ တေလႆႈႁၼ် ဝၢၼ်ႈ ဢၼ်မီးၼွင်ၼမ်ႉ၊ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဝႃႇ ဝူဝ်းဝႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ လတ်းၵႂႃႇလတ်းမႃးႁိမ်းၶၢင်ႈ။ တီႈ တႃႈရူတ်ႉလဵၼ်း တႃႈၵုင်ႈ ၼၼ်ႉ ရူတ်ႉလဵၼ်း လုၵ်ႉတီႈ ပႅၵ်ႈပႆ 4 ဢမ်ႇၼၼ် 7 သေ ဢွၵ်ႇ၊ လမ်းၼိုင်ႈ ပၼ်ၶိုၼ်ႈ လမ်းၼိုင်ႈပၼ်ႇလူင်း။ ဢၼ်လီသေပိူၼ်ႈတႄႉ လမ်းလႂ်ၽႅဝ်မႃးၵေႃႈ လိူၵ်ႈၶီႇလမ်းၼၼ်ႉ။ ယႃႇပေၶီႇ ရူတ်ႉလဵၼ်း ဢၼ်ၵႂႃႇၽႂ်းၽႂ်း၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ ရူတ်ႉလဵၼ်းၼၼ်ႉ မၼ်းၵႂႃႇၵိုတ်းတီႈ တႃႈရူတ်ႉလဵၼ်း ၵမ်းဢွၼ်ႇၵူၺ်းသေ ၵူၼ်းတဵမ်တဵမ်ဢမ်ႇတဵမ်တဵမ် ၶိုၼ်းဢွၵ်ႇယဝ်ႉ။ ၶၢဝ်းတၢင်းၼၼ်ႉ တေႁိုင် 3 ၸူဝ်ႈမူင်း။ 500 ၵျၢပ်ႈ—တွၼ်ႈတႃႇၶႅၵ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်းၼႆႉ ၶၼ်မၼ်း မိူၼ်ၵၼ်မႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈ ပီ 2014သေ တေဢမ်ႇၸၢင်ႈဢဝ် ငိုၼ်း US$ ပၼ်. (ဢၢပ်ႉတဵတ်ႉဝႆႉ မိူဝ်ႈ ၾႅပ်ႇ 2019)

တင်း သၢမ်မၢၵ်ႇ

တီႈၼႂ်းၵၢင်ဝဵင်း ၼႆႉ သၢမ်မၢၵ်ႇၼႆႉ ဢမ်ႇပေႃးသူႈမီး (ပေႃးပႆႇထိုင် 10:00 ၼႆႉ ဢမ်ႇၶႂၢင်းပၼ် တႃႇလႅၼ်ႈၼိူဝ်တၢင်း)၊ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ တီႈၼႂ်းဝဵင်း လႄႈ ၸႄႈဝဵင်းၸွမ်းႁိမ်းႁွမ်းၼၼ်ႉတႄႉ တေၸၢင်ႈႁၼ်လႆႈယူႇ။ ၵႃႈၶၼ်မၼ်းတႄႉ ပေႃးငူပ်ႉငိၵၼ် တိူဝ်းၶႅမ်ႉ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ပေႃးဝႃႈ ၶၢဝ်းတၢင်းပွတ်း ဢၼ်လႆႈၶီႇ မွၵ်ႈ သိပ်းတႃ ၼၼ်ႉတႄႉ တေလႆႈပၼ် 500-1000 ၵျၢပ်ႈ၊ တေလႆႈပၼ်လိူဝ်သေ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၶဝ်ပၼ်သေတႃႉ မၼ်းၵေႃႈ သၢင်ႇထုၵ်ႇယူႇ။

တင်း ရူတ်ႉပၢသ်ႉ

လွင်ႈၸႂ်ႉတင်း ပၢသ်ႉသေ ၵႂႃႇမႃးၼႆႉ တိူဝ်းလွတ်ႈၽေးလီ တိူဝ်းၶၼ်ႇထုၵ်ႇလီသေ လွင်ႈယူပ်ႈယွမ်းမၼ်းဢၼ်လဵဝ်တႄႉ ၵွင်ႉသၢၼ်သၢႆတၢင်းမၼ်း ပွင်ႇၸႂ်ယၢပ်ႇၼႃႇ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵမ်ႉၼမ်ၼႆႉ ဢမ်ႇလၢတ်ႈလႆႈ ၵႂၢမ်းဢိင်းၵလဵတ်ႈ၊ ၵႂၢမ်းၼွၵ်ႈမိူင်း။ ဢၼ်ပဵၼ် Yangon Bus Service (YBS) ၼႆႉ လုၵ်ႉတီႈ Yangon Region Transport Authority (YRTA) သေ လႆႈပၼ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ်သေၵေႃႈ လႆႈတႄႇ လွင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ် မိူဝ်ႈ ၸၼ်ႇဝႃႇရီႇ 2017 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢၼ်ပဵၼ် ၵွင်ႉသၢၼ်သၢႆတၢင်း မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း ဢၼ်မီး မွၵ်ႈ 300 ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႇလူင်းထိုင် 70 ယဝ်ႉ။

မီးဝႆႉ ဢႅပ်ႉမၢင်ၸိူဝ်း ဢၼ်တေၸၢင်ႈၶဝ်ႈတၢင်းတိုဝ်း၊ ႁူမ်ႈဝႃႈ ၶဝ်ၼႄဝႆႉၼင်ႇ ၽၢႆႇမၢၼ်ႈသေတႃႉ မၼ်းၼႄပၼ်ဝႆႉ တီႈရူတ်ႉပၢသ်ႉၵိုတ်း လႄႈ ၼႄပႃး ႁၢင်ႈၽႅၼ်ႇလိၼ် ဢၼ်ပဵၼ် သၢႆတၢင်း ရူတ်ႉ (တူဝ်ယၢင်ႇ Yangon Bus Service Official App for Android)။

တင်း ႁိူဝ်း

ၾႄႇရီႇ ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈ ၶူဝ်တႃႈႁိူဝ်း တီႈ ပၢၼ်းသူဝ်းတၢၼ်းၼၼ်ႉ ၶၢမ်ႈၼမ်ႉ ၵႂႃႇၽၢႆႇ ၻလ ယဝ်ႉ။

• 8 တီႈၶဝ်ႈဢွၵ်ႇ ၾႄႇရီႇ ၼၢၼ်းတီႇတႃႇ လႄႈ တီႈၶဝ်ႈဢွၵ်ႇ ၾႄႇရီႇ ပၢၼ်းသူဝ်းတၢၼ်း, ၸဵင်ႇ သဵၼ်ႈတၢင်း ပၢၼ်းသူဝ်းတၢင်း လႄႈ သဵၼ်ႈတၢင်းၵူၼ်းၵႃႉ (ၵူင်ႇတႄႇ).  
• 9 ၶူဝ်တႃႈၼမ်ႉ ပူဝ်ႇတထွင်ႇ, သဵၼ်ႈတၢင်းၽြႃးပူဝ်ႇတထွင်ႇ.  

ပႆတိၼ်

တၢင်းၵႂၢင်ႈတီႈ ဢွင်ႈတီႈတူဝ်းရိတ်ႉၶဝ်ၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇပေႃးယႂ်ႇၵႂၢင်ႈႁႅင်းသေ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၸၢင်ႈပႆတိၼ်သေဢႅဝ်ႇလႆႈၵူႈတီႈယူႇ။ တီႈပႅၵ်ႈတၢင်းၵူၼ်းပႆၼၼ်ႉ ၵူၼ်းတေၸၢင်ႈၼမ်သေ မိူၼ်ၼင်တီႈ သဵၼ်ႈတၢင်း ဢၼေႃႇရထႃႇၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၵိုၼ်းၼမ်လႄႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေၸၢင်ႈလႆႈယွၼ်းတၢင်း တႃႇတေလတ်းၶၢမ်ႈ ၵူၼ်းၶၢႆၶူဝ်းၶွင် တႄႇ ၵူၼ်းၶၢႆ သမူႇသႃႇ၊ ၽၵ်း လႄႈ ၶိူင်ႈယိပ်းတၢင်းတိုဝ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ရီႇမုၵ်ႉၵွၼ်ႇထူဝ်း ထီႇဝီႇ တေႃႇ သိူဝ်ႈၶူဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ တီႈပႅၵ်ႈတၢင်းၵူၼ်းပႆ ၵမ်ႉၼမ်ၼႆႉ မီးဝႆႉ ႁူးယႂ်ႇယႂ်ႇ၊ ပႅၵ်ႇတၢင်းပႆ ဢၼ်သိူဝ်ႇဝႆႉ ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ် ဢမ်ႇၼၼ် ဢမ်ႇမီး ၽႃႈဢူပ်းႁူးႁွင်ႈၼမ်ႉတႂ်ႈလိၼ်။ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ပေႃးပႆတၢင်း ၶၢဝ်းလပ်ႉသိင်ၼႆတႄႉ တေဢမ်ႇပေႃးၸၢင်ႈတမ်းၸႂ်၊ ပႆၼင်ႇ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၶဝ် ပႆတီႈၶွပ်ႇတၢင်း ၼၼ်ႉ လီယူႇ။

တူၺ်း

ပေႃးၼိူင်းၵၼ်တူၺ်းတင်း ဝဵင်းလူင်တၢင်ႇၸိူဝ်း ၸိူဝ်းမီးတီႈ ဢေးသျႃးၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇ ၼႆတီႈၵၢင်ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈၼႆႉ တိုၵ်ႉမီးဝႆႉ ၸိူဝ်းၵိုၵ်းပိုၼ်း တင်းၼမ်ယူႇ။ တႃႈၵုင်ႈၼႆႉ မၼ်းပဵၼ် တူဝ်ယၢင်ႇ ဝဵင်းလူင် ဢၼ်ပဵၼ် ၶူဝ်ႇလူဝ်ႇၼီႇယူးရူပ်ႉမႃး ဢၼ်ထိင်းသိမ်းလႆႈ ၶႅမ်ႉသေပိူၼ်ႈယဝ်ႉ။

ၵွင်းမူးသူၺ်ႇတၵူင်ႇ

• 1 ၵွင်းမူးသူၺ်ႇတၵူင်ႇ (ထႅၵ်ႇၸီႇ ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈ ၵၢင်ဝဵင်းၵႂႃႇၼၼ်ႉ တေလႆႈပၼ် 2,500-3,000 ၵျၢပ်ႈ။ တွၼ်ႈတႃႇၶိုၼ်းပွၵ်ႈမႃးၵေႃႈ ထႅၵ်ႇၸီႇၸိူဝ်းၼႆႉ တူဝ်ႈတၼ်းပႂ်ႉထႃႈယူႇတီႈ တိၼ်လွႆ တီႈၽၵ်းတူင်လူင် ဢၼ်ၶဝ်ႈၸူးၵွင်းမူးၼၼ်ႉ။ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၸၢင်ႈၶီႇ ရူတ်ႉပၢသ်ႉ 204သေ တေလႆႈပၼ် 100 ၵျၢပ်ႈ။ လုၵ်ႉတီး ထၢင်ၽၢႆႈၵူၼ်းတင်းၼမ်ၼၼ်ႉသေ ၶၢမ်ႈ သဵၼ်ႈတၢင်း သဵၼ်ႈတၢင်းၵွင်းမူးသူၺ်ႇတၵူင်ႇသေၵေႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေၸၢင်ႈပႂ်ႉၶီႇလႆႈယူႇ။ ပေႃးလုၵ်ႉတီႈ တႅဝ်းၵၢတ်ႇၶႄႇသေၼႆ လႆႈပႆ 30 တႃ (2.5 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ)။). ၵူႈဝၼ်း 06:30-22:00။ ၵွင်းမူးၼႆႉ ပိုတ်ႇ 05:00 သေတႃႉ ၵမ်ႉၼမ်တႄႉ ၸိူဝ်းပဵၼ် တူဝ်းရိတ်ႉၼႆႉ ပေႃး 06:30 ၸင်ႇတႄႇပၼ်ၶိုၼ်ႈ. ပေႃးပဵၼ် ၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်း တူဝ်းရိတ်ႉ ၼႆ တေလႆႈပၼ် 10,000 ၵျၢပ်ႈ။ ဢွင်ႈမႂ်တိုတ်းၼႆႉ မီးတီႈ ႁူဝ်ၶူဝ်လႆ တီႈတၢင်းၶဝ်ႈၸူး ၵွင်းမူးၼၼ်ႉ။ ပေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၶဝ်ႈ 05:00 မူင်းသေ ၶိုၼ်းဢွၵ်ႇ 06:00 မူင်းတႄႉ တေဢမ်ႇလႆႈပၼ်ၵႃႈၶၼ်မၼ်း (ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ၵူၼ်းပႂ်ႉတီႈၼၼ်ႈ ၶဝ်ၸွမ်းတူၺ်းႁၢင်ႈၽၢင် ၵေႃႉဢၼ်မိူၼ် တူဝ်းရိတ်ႉၼႆ ၶဝ်ၵႆႉၵႂႃႇၵူတ်ႇထတ်း ၸွင်ႇမီး မႂ်တိုတ်းၼႆလႄႈ ပေႃးပဵၼ် တူဝ်းရိတ်ႉတႄႉ ပေႃးပႆႇထိုင်ၶၢဝ်းၶဝ်ႈမၼ်း ဢမ်ႇၶဝ်ႈတႄႉလီ)။ မႂ်တိုတ်းမၼ်းၼႆႉ ၸႂ်ႉလႆႈတႃႇ ၼိုင်ႈဝၼ်းၵူၺ်း (တွၼ်ႈတႃႇ ၶၢဝ်းယၢမ်း 24 ၸူဝ်ႈမူင်း) လႄႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေလႆႈထိင်းသိမ်ဝႆႉ ၼႂ်းၸူဝ်ႈၶၢဝ်း ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵႂႃႇဢႅဝ်ႇလႄႇၼၼ်ႉ။ ဢၼ်ပဵၼ် ၸေႈယၢင်ႈၼၼ်ႉ လူဝ်ႇလႆႈတိတ်းၸပ်းဝႆႉတီႈၼိူဝ် သိူဝ်ႈၶူဝ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တွၼ်ႈတႃႇ ၼႄႉၼွၼ်းဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇမီး မႂ်တိုတ်း ဢၼ်ၸႂ်ႉလႆႈတႃႇဝၼ်းၼၼ်ႉ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ တွၼ်ႈတႃႇ ထႅင်ႈဝၼ်းၼိုင်ႈတႄႉ တေဢမ်ႇၸႂ်ႉလႆႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ ၼိုင်ႈဝၼ်း ၶဝ်လၢႆႈ သီမၼ်းၼိုင်ႈဢၼ်။ ဢဝ်ထဵပ်ႉဢၼ်ယၢင်သေ ပႃႉဝႆႉ ၸေႈယၢင်ၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈမၼ်းၸပ်းတီႈ သိူဝ်ႈၶူဝ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ (ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ ပေႃးမႆႈ ဢမ်ႇၼၼ် ပေႃး ဝၼ်းၽူၼ်မႃး၊ မိူၼ်ၼင်ႇ ဝၼ်းၵမ်ႉၼမ် တီႈ မျၢၼ်ႇမႃႇ)။ ဢၼ်ပဵၼ် ၸၢၵ်ႈထွၼ်ငိုၼ်း ATM ၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးဝႆႉယူႇ တီႈၼိူဝ် ပႅၵ်ႈပႆတၢင်း.  

ၵွင်းမူး သူၺ်ႇတၵူင်ႇၼႆႉ မၼ်းပဵၼ် ဢွင်ႈတီႈ ၽႃႇသႃႇၵိူဝ်းယမ် ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈသေပိူၼ်ႈ တီႈၼႂ်း မျၢၼ်ႇမႃႇယဝ်ႉ။ ၵွင်းမူးၼႆႉ တႄႇဝႆႉတီႈၼိူဝ် ၸိၵ်းလွႆသိင်ႇၵုၵ်ႉတရသေ၊ ၸွမ်းၼင်ႇသိူၵ်ႈပိုၼ်းဝႃႈမႃးတႄႉ ဢွင်ႈတီႈၼႆႉ ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈ ဢၼ်ထွတ်ႈဢၼ်မျၢၼ်ႈမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈမိုၼ်ႉၵွၼ်ႇ။ တီႈၼိူဝ်လွႆၼႆႉ မွၵ်ႇမူဝ်ႁႃႈလူင်ႇ လႆႈၽုတ်းပေႃႇၵီႈမႃးသေ ၼၼ်ႉ မၼ်းမၢႆထိုင် ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈႁႃႈသူႇ ဢၼ်တေၸီႉၼႄ သဵၼ်ႈတၢင်းၵႂႃႇၸူး ၼိပ်ႉပၢၼ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸွမ်းၼင်ႇ ႁဝ်းၶႃႈႁူႉဝႆႉၼၼ်ႉ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ၵေႃးတမ ၼႆႉ ပဵၼ် ၸဝ်ႈၽြႃး ထူၼ်ႈသီႇ (ဢၼ်ပဵၼ် ၸဝ်ႈၽြႃး ထူၼ်ႈႁႃႈ ဢရိမိတ်ႉတေယ မႃး ၽတ်ႉတၵမ်ႇၽႃႇၼႆႉ တေသုတ်းသဵင်ႈ)၊ ၽူႈၵူၼ်းၵႃႉ သွင်ၵေႃႉပီႈၼွင်ႉ ပၢင်းမႃး သဵၼ်ႈၶူၼ်ႁူဝ်ၽြႃး ၵေႃးတမ ႁႃႈသဵၼ်ႈသေ မႃႈတႄႇ ၵွင်းမူး ဝႆႉတီႈထွတ်ႈတီႈမျၢတ်ႈၼႆႉယဝ်ႉ။ ႁူမ်ႈဝႃႈ လွင်ႈမၢၼ်ႇမႅၼ်ႈ သိူၵ်ႈပိုၼ်းၵွင်းမူးၼႆႉ မီးမႃးၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ မၢႆတွင်း ပိုၼ်းဢၼ်ၸၢင်ႈၼႄႉၼွၼ်းလႆႈတႄႉ လႆႈႁၼ်မႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈ ပီႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 6 CE ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ သၢင်ႈယဝ်ႉ ၶိုၼ်းသၢင်ႈ၊ တဵၵ်းၶမ်း ယဝ်ႉ ၶိုၼ်းတဵၵ်းထႅင်၊ တီႈၵွင်းမူးၼႆႉ ဢၼ်ႁၢင်ႈမိူၼ်ဢၼ်ၵဝ်ႇၼႆႉ ပေႃးဢမ်ႇႁၼ်မီးယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၶိူဝ်းမၢၼ်ႈ ၸၢဝ်းပုတ်ႉထ ၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်း ၵၢၼ်ထူပ်းမိုဝ်း ဢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈ ဢၼ်မႄးၵုမ်းလုမ်းလႃးၵွင်းမူး တွၼ်ႈတႃႇ ၽွၼ်းလီၵုသူဝ်ႇ။
ၵွင်းမူးၼႆႉ ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈ လီၶဝ်ႈၸႂ်ဝႆႉ - ၾႆးၵူႈသီသီ ပိူင်းထွင်ႇ၊ တေလႆႈႁၼ် ႁွႆးမိုဝ်း ဢၼ်ဢဝ် မႆႉသေ ႁဵတ်းမွၵ်ႇႁဵတ်းမႆ ႁၢင်ႈၶိူင်ႈ ၵိုၵ်းၸွမ်း ယူင်ႉသၢင်ႈပၢၼ်မႂ်ႇယၢမ်းလဵဝ်။ မၼ်းဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်တင်း ဢွင်ႈတီႈ ၽႃႇသႃႇၵိူဝ်းယၢမ် တၢင်ႇတီႈ၊ မၼ်းယိၼ်း လေႃးၵုၵ်ႈ တင်း လေႃးၵီႇ။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ် လႅၼ်ႈၶိုၼ်ႈ လႅၼ်ႈလူင်း၊ ႁွင်ႉၵႂၢမ်း မုၼ်ၸဝ်ႈၶဝ် ၼင်ႈသေၼိူဝ်ႁၢၼ်ႉသေ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်၊ ၵူၼ်းၼုမ်ႇမၢဝ်ၶဝ် မိူၼ်ႇတူၺ်း ၼၢင်းယိင်း၊ ၼၢင်းယိင်းၸိူဝ်းၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ် လၢတ်ႈၵႂႃးၸူၸီၸူၸီ၊ မၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈ ၼင်ႈသေ ဝႆႈၽြႃး၊ ၼင်ႈၵၢၼ်တြႃး၊ ပဵၼ်ႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ဢွင်ႈတီႈၵိူဝ်းယမ်ၼႆႉတႄႉ မၼ်းပဵၼ် ဢၼ်မီးတီႈပွင်ႇ ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈ တွၼ်ႈတႃႇၶဝ်ယူႇယဝ်ႉ။ ၵွင်းမူးသူၺ်ႇတၵူင်ႇၼႆႉ မၼ်းပဵၼ် တီႈတိုတ်ႉၼွင်ႇ လွင်ႈၵွင်ႉသၢၼ် ၼႂ်းၵႄႈ ၵူၼ်းၶိူဝ်းမၢၼ်ႈ လႄႈ ၸၢဝ်းပုတ်ႉထ ၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။

• ၽူႈၸိၼမ်း. ၽူႈၸိၼ်း ဢၼ်ပဵၼ်တၢင်းၵၼ် ဢၼ်ဢမ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် ၼႆႉ ၸၢင်ႈႁွင်ႉလႆႈသေ တေလႆႈပၼ် US$5 (ဢၼ်ပၼ်ငိုၼ်းၸွမ်ထွမ်း US$1/1000 ၵျၢပ်ႈ)။ ၼမ်ႉၵတ်ႉမၼ်းတႄႉ မီးၵူႈမဵဝ်းမဵဝ်းသေတႃႉ ၽူႈၸိၼမ်းၵမ်ႉၼမ်တႄႉ မေႃမိုတ်ႈၵိုဝ်း သေ မေႃၸွႆႈထႅမ်ယူႇ။ 
• တၢင်းၵိၼ်တၢင်းယႅမ်ႉ. လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ် ဢၼ်ၸမ်သေပိူၼ်ႈၼႆႉ မီးတီႈ သဵၼ်ႈတၢင်း ၵွင်းမူးသူၺ်ႇတၵူင်ႈ လႄႈ သဵၼ်ႈတၢင်း ဢူးထွင်ႇပူဝ်ႇ လတ်းၵၼ် (တီႈၽၢႆႇတႂ်ႈ တၢင်းပႆၽၢႆႇၸၢၼ်း)။ တီႈၼၼ်ႈၼႆႉ တေမီး လၢၼ်ႉၼမ်ႉၼဵင်ႈဢွၼ်ႇ ဢၼ်မီးတီႈၼိူဝ်တၢင်းဢွၼ်ႇ ဢၼ်မီး ၽၢႆႇတႂ်ႈ ၵွင်းမူးၼၼ်ႉသေ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေၸၢင်ႈၵႂႃႇၵိၼ်လႄႈ ၼမ်ႉၼဵင်ႈ လႄႈ ၶဝ်ႈမုၼ်း။ တီႈၽၢႆႇႁွင်ႇ ၵွင်းမူး၊ တီႈၼိူဝ်သဵၼ်ႈတႃး ဢိၼ်းယႃး တီႈၽၢႆႇၼွၵ်ႈဝၢင်းၼၼ်ႉ ဢွင်ႈတီႈၵိၼ်ယႅမ်ႉ မီးတင်းၼမ်၊ ၶဝ်ႈပႃး တၢင်းၵိၼ် ၵိၼ်လႆႈၽႂ်၊ လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ် ဢၼ်မီး ပီႇၸႃႇ၊ ၵေႃႇၾီႇ လႄႈ သၢၼ်းဝိတ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၵႂႃႇဢႅဝ်ႇလႄႇ ၵၢင်ဝဵင်း ၼႆတႄႉ ယွၼ်ႉလႅတ်ႇမႆႈလႄႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လူဝ်ႇပႃးၼမ်ႉၵႂႃႇ။ တီႈၼိူဝ်ၵွင်းမူးၼႆႉ ဢမ်ႇၶၢႆတၢင်းၵိၼ် ဢမ်ႇၶၢႆၼမ်ႉသင်၊ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ၼမ်ႉတႄႉ ပိူၼ်လုၵ်ႉတီႈ ယွင်ၼမ်ႉသေ ပွႆႈၸွမ်းလွတ်ႇသေ ၸႃႇၵဝႆႉပၼ်ယူႇ။ ၼၼ်ႉၵေႃႈ မၼ်းသႅၼ်ႈသႂ်လီ၊ ၵတ်းလီသေ ဢမ်ႇလႆႈပၼ်ၵႃႈမၼ်း။ 
• တႃႇၵူၼ်းတုၵ်ႉၶိတ ၸိူဝ်းမႃးဢႅဝ်ႇလႄႇ. သဵၼ်ႈတၢင်းတီႈ ဢၼ်မီးၽၢႆႇၸၢၼ်း ဢၼ်တီႈတၢင်းၶိုၼ်ႈၸူး လွႆသိင်ႇၵုၵ်ႉတရႃႉ ၶိုင်ႈၼိုင်ႈသေ ဢၼ်ထႅင်ႈတႃႇ ၶိုင်ႈၼိုင်ႈၼၼ်ႉတႄႉ ၶီႇ ၶွင်ႉလႆထၢတ်ႈၵႂႃႇလႆႈယူႇ။ ထႅင်ႈလၢႆးၼိုင်ႈတႄႉ သင်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵူၼ်းလႆႈၶီႇ တင်ႇလေႃႉ (ဝီးၶျႄး) ၼႆ ၵႂႃႇတၢင်းႁူးၶဝ်ႈ ၼႃႈဝၼ်းတူၵ်းၼၼ်ႉ မီးၶူဝ်လႆထၢတ်ႈသေ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁွတ်ႈၽႅဝ်ထိုင်တီႈၼိူဝ်ယူႇ။ ဢၼ်ပဵၼ် ၶူဝ်လႆထၢတ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ တွၼ်ႈတႃႇ တူဝ်းရိတ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈပၼ်ၵႃႈမၼ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ (ဢမ်ႇၼၼ် ၶဝ်ႈပႃးဝႆႉတီႈၼႂ်း မႂ်တိုတ်း)။ 
• လွင်ႈၼုင်ႈတၢင်းမႆ. ၼုင်ႈႁႂ်ႈမၼ်းမီး လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈလီ ယႃႇပေႁႂ်ႈပွႆႇၵၢဝ်ႈပွႆႇၶႃ (ၼုင်ႈသိၼ်ႈယၢဝ်း၊ ၼုင်ႈ ဢၼ်တၢင်းယၢဝ်း မီးၼႂ်းၵႄႈ မၢၵ်ႇၵၢဝ်ႈလႄႈ ႁူဝ်ၶဝ်ႇၵေႃႈ လႆႈယူႇ၊ ပေႃးပဵၼ် ဢၼ်ပွတ်းတႄႉ ၸဵမ်ၸၢႆး ၸဵမ်ယိင်း ဢမ်ႇၼုင်ႈလႆႈ)။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼုင်ႈဢၼ်ပိတ်းပွတ်းဝႆႉၼႆ ၽႃႈတူင်ႇၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ သိုဝ်ႉလႆႈတီႈ ဢွင်ႈတီႈၶၢႆမႂ်တိုတ်းၼၼ်ႉယူႇ။ 
• ၶႅပ်းတိၼ်၊ သွၵ်းတိၼ်. တီႈႁိမ်း ယူင်ႉသၢင်ႈၸၢဝ်းပုတ်ႉထတင်းသဵင်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇပၼ်တိုဝ်းၶႅပ်းတိၼ်။ ဢၼ်လၢၵ်ႇလၢႆးတႄႉ တီႈၼႆႈၼႆႉ တေႃႈ မူင်တိၼ်ၵေႃႈ ယင်းဢမ်ႇပၼ်တိုဝ်း။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းမႃး ဢႅဝ်ႇလႄႇတင်းသဵင် ဢိၵ်ႇပႃး ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၶဝ်ၼႆႉ မိူဝ်ႈပႆႇၶဝ်ႈတီႈဝၢင်းၵွင်းမူးၼၼ်ႉ လႆႈထွတ်ႇၶႅပ်းတိၼ်ဝႆႉတီႈ ႁူးၶဝ်ႈမၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တီႈၼၼ်ႈၼႆႉ မီးဝႆႉဢွင်ႈတီႈ တႃႇဝႆႉ ၶႅပ်းတိၼ် သွၵ်းတိၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇသေ တေလႆႈတေႃႉတႄႉပၼ် ၵႃႈဝႆႉၶႅပ်းတိၼ်၊ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ပေႃႈဝႃႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၶဝ်ႈၼႃႈတၢင်းဢွၵ်ႇသေ တေၶႂ်ႈၶိုၼ်းဢွၵ်ႇမိူင်းတီႈ ၼႃႈတၢင်းႁွင်ႇၼႆတႄႉ တေမီးပၼ်ႁႃယဝ်ႉ။ ပႃးထူင်ယၢင်ၵႂႃႇသေ ဢဝ်ၶႅပ်းတိၼ်သႂ်ႇၼႂ်းထူင်ယၢင်သေၵေႃႈ ၽွင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ပၼ်ႇလဵပ်ႈၵွင်းမူးၼၼ်ႉ တေႃႉၵႂႃႇၸွမ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႄႈ။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းမီးတီႈ ၽၢႆႇၼွၵ်ႈၵွင်းမူးၼၼ်ႉ တေလေႇႁႃဢဝ် ထူင်ယၢင်ပၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇသေ ပေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ဢဝ်ထူင်ယၢင်တီႈၶဝ် ၶဝ်တေယွၼ်းငိုၼ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တီႈဢေႇသုတ်း US$1 ယဝ်ႉ၊ ပွႆႇၶဝ်ဝႆႉသေၵေႃႈ ဢဝ်သွၵ်းတိၼ် မူင်တိၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ဝႆႉတီႈ ဢွင်ႈတီႈပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ၵေႃႈ လႆႈယဝ်ႉ။ ပေႃးပဵၼ်လႆႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၵႂႃႇဢႅဝ်ႇလႄႇၽွင်းၶၢဝ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ ဢမ်ႇၼၼ်တႄႉ ပေႃးဝႃႈ ၵႂႃႇဝၢႆးဝၼ်းၼႆ ၶႅပ်းႁိၼ်ၶၢဝ် ၸိူဝ်းသိူဝ်ႇဝႆႉတီႈ ဝၢင်းၵွင်းမူးၼၼ်ႉ တေမႆႈတိၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇယဝ်ႉ။ 

ၸိူဝ်းတႃႇတူၺ်း တီႈ သူၺ်ႇတၵူင်ႇ

• ၶပ်ႉမၢႆ. ၽၢင်ႁၢင်ႈၵွင်းမူးၼႆႉ ၶႂ်ႈငၢႆးမိူၼ်ၵၼ်တင်း Greek cross ယဝ်ႉ။ ႁူးၶဝ်ႈမၼ်းမီးသီႇၼႃႈသေ ၼိုင်ႈၼႃႈၼၼ်ႉ မီးဝႆႉ ႁုၼ်ႁၢင်ႈသၢင်ႇသီႇမၢၼ်ႈသွင်တူဝ်ပႂ်ႉဝႆႉယဝ်ႉ။ ႁူးၶဝ်ႈမၼ်းၼႆႉ ပိုတ်ႇဝႆႉ တႃႇ သဵၼ်ႈတၢင်းပႆႇ သီႇသဵၼ်ႈ၊ တႃႇၶိုၼ်ႈသွင်သဵၼ်ႈ၊ တႃႇလူင်းသွင်သဵၼ်ႈ။ တီႈၼိူဝ်မၼ်းၼၼ်ႉ မီးတၢင်းၽႄပႅတ်ႇၼႃႇသေ တီႈၼႂ်းၵၢင်မၼ်းၼၼ်ႉ မီးဝႆႉၵွင်းမူးလူင်သေ၊ ၵွင်းမူးဢွၼ်ႇလႄႈ ၵျွင်းၽြႃး ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လွမ်ႉႁွပ်ႈဝႆႉယဝ်ႉ။ တီႈတၢင်းပႆၵူၼ်းၼၼ်ႉတႄႉ ဢဝ်ႁိၼ်ၶၢဝ်သေ သိူဝ်ႇဝႆႉယဝ်ႉ။ မီးပႃးႁူၼ်ႁၢင်ႈၽီ ၸဵတ်းလုၵ်ႈဝၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ပၼ်ႇလွမ်ႉၵွင်းမူးဝႆႉယဝ်ႉ။ တီႈထႅင်ႈၽၢႆႇ တၢင်းၵူၼ်းပႆၼၼ်ႉ မီးသႃလႃး တီႈၸဝ်ႈသင်ႇၶႃႇၶဝ် ၵူၼ်းမႃးဝႆႈၽြႃးၶဝ် လိုဝ်ႈ၊ ဢမ်ႇၼၼ် ပဵၼ်ၸုမ်းပဵၼ်ၸုမ်းသေ ဝႆႈၽြႃး။ သႃလႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵေႃႇသၢင်ႈဝႆႉတင်း မွၵ်ႇမႆႁွႆးမိုဝ်းၶႅၵ်း ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ 
• သဵၼ်ႈတၢင်းပႆ ဢၼ်ၵႂႃႇၸူး ၵွင်းမူး. လုၵ်ႉတီႈပၢင်ႇ တီႈတိၼ်လွႆၼၼ်ႉသေ မီးဝႆႉသဵၼ်ႈတၢင်းၵူၼ်းပႆ သီႇသဵၼ်ႈ ဢၼ်ၵႂႃႇၸူး ၵွင်းမူး။ ပႅၵ်ႈပႆဢၼ်မီးတီႈ ၽၢႆႇဢွၵ်ႇၼၼ်ႉ မီးတီႈၶၢႆၶူဝ်းၶွင်တွၼ်ႈတႃႇ ၶႅၵ်ႇၸိူဝ်းမႃးလူႇမႃးဝႆႉ (တဵၼ်း၊ မွၵ်ႇ၊ ၶႅပ်းၶမ်း၊ ႁိၼ် လႄႈ ၶိူင်ႈၶူဝ်းလူႇၶူဝ်းတၢၼ်း)၊ ၶူဝ်းၶွင်ၽၢၵ်ႇတွၼ်ႈ တွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းမႃးဢႅဝ်ႇ (ႁုၼ်ႁၢင်ႈပုတ်ႉထ၊ ၶူဝ်းယုၼ်း လႄႈ သၼၢပ်ႈၶႃး)။ ပႅၵ်ႇပႆတၢင်ႇၸိူဝ်းတႄႉ ဢမ်ႇပေႃးမီး လွင်ႈဢၼ်လီၶဝ်ႈၸႂ်သေတႃႉ ပႅၵ်ႈပႆဢၼ်မီး ၽၢႆႇတူၵ်းၼၼ်ႉတႄႉ မီးပႃးၶူဝ်လႆၸၢၵ်ႈ သေ တီႈၽၢႆႇၸၢၼ်းမၼ်းၼၼ်ႉ မီးၶွင်ႉလႆၸၢၵ်ႈ ယဝ်ႉ။ ပႆၵႂႃႇၸွမ်း ပႅၵ်ႈပႆဢၼ်မီး ၽၢႆႇဢွၵ်ႇၼၼ်ႉ တေလႆႈႁၼ် တၢင်းႁၢင်ႈလီၵွင်းမူးလႄႈ ပဵၼ်လွၵ်းလၢႆးဢၼ်ၶႅမ်ႉသေပိူၼ်ႈ တႃႇၶိုၼ်ႈၼိူဝ်လွႆယဝ်ႉ။
  ႁူးၶဝ်ႈမၼ်းၼႆႉ လီႇဢၢမ်းဝႆႉယဝ်ႉ။ တီႈႁူးၶဝ်ႈမၼ်းၼၼ်ႉ မီးႁုၼ်ႁၢင်ႈသၢင်ႇသီႇလူင် သွင်တူဝ် ပႂ်ႉဝႆႉယဝ်ႉ။ ပေႃးတူၺ်း ႁုၼ်ႁၢင်ႈသၢင်ႇသီႇၼႆႉ ၸႅင်ႈၸႅင်ႈလႅင်းလႅင်းၼႆ တေလႆႈႁၼ် မိူၼ်ဢၼ်မီးတီႈၼိူဝ် ငိုၼ်းၸေႈမျၢၼ်ႇမႃႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တီႈၼႂ်းၵႄႈလပ်းသိင်ႇၼၼ်ႉ တေလႆႈႁၼ် ၽႆးႁိူင်းလႅင်းထွင်ႇ ၵွင်းမူးလူင်ဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။
  တီႈၵျွင်းၽြႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ် လွင်ႈၸၼ်ၸႂ်ထႅင်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈ လႄႈ တီႈ ပႅၵ်ႈၵူၼ်းပႆ တေလႆႈႁၼ်ၸႃႇတၵ ၸၢတ်ႈတေႃႇ၊ ႁၢင်ႈၽႅၼ်ႇလိၼ် မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇ၊ ၵျွင်းၽြႃး လႄႈ ၼမ်ႉထၢၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ တေလႆႈႁၼ်ပႃး ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈ၊ ဝိသုၵႃႇ၊ ႁၢင်ႈႁေႃ လႄႈ လွင်ႈတၢင်းႁၢင်ႈလီ ၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃ၊ ၼၢင်းႁၢင်ႈလီ၊ လွင်ႈႁဵတ်းပွႆးၽြႃး၊ ၶူဝ်းၼုင်ႈၵၢပ်ႈလႂ်ပၢၼ်ၼၼ်ႉ၊ ႁုၼ်ႁၢင်ႈၶုၼ်ၽီ၊ ႁုၼ်ႁၢင်ႈၸၢင်ႉ၊ သၢင်ႇသီႈ လႄႈ ၼၵႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ တေလႆႈႁၼ် ၸၼ်ဝႆႉႁၢင်ႈ 3D တီႈပႅၵ်ႈၽႃၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ 
• ပႅၵ်ႈၵူၼ်းပႆ တီႈ ၵွင်းမူး. သၽေႃးတြႃးမၼ်း ငၢႆးမိူၼ်ၵၼ်တင်း Mecca's kaaba ဢၼ်ဢဝ်ဢွင်ႈတီႈပဝ်ႇၵႂၢင်ႈ လွမ်ႉႁွပ်ႈဝႆႉ ပႅၵ်ႇၵူၼ်းပႆၼႆႉ မၼ်းပဵၼ် ဢွင်ႈတီႈပဝ်ႇ ၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈ လွင်ႈၵိူဝ်းယမ်သေ ဢမ်ႇၶဝ်ႈပႃး လွင်ႈထၢင်ႇႁၢင်ႈ လႄႈသၢႆငၢႆသင်လႄႈ ၼႆႉ မၼ်းပဵၼ် ဢွင်ႈတီႈလီသေပိူၼ်ႈ ၼႂ်းၵမ်ႇၽႃႇၼႆႉ တွၼ်ႈတႃႇ ၼင်ႈသေ တူၺ်းၵူၼ်း။ သွၵ်ႈႁႃ ယၢင်ႈတိၼ် ဢၼ်လူမ်ၸႂ်လူမ်ၶေႃး ဢမ်ႇၼၼ် ၼင်ႈသႂ်ႇတီႈၼိူဝ်ၽၢၵ်ႈ သေ တူၺ်းႁိမ်းႁွမ်း။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ တေလႅၼ်ႈၶိုၼ်ႈလႅၼ်ႈလူင်း၊ မၢင်ၸိူဝ်း ႁွင်ႉၵႂၢမ်းသေ မၢင်ၸိူဝ်းတႄႉ ႁွင်ႉပၢဝ်ႇ။ ၼၢင်းယိင်းၶဝ် ၼင်ႈပဵၼ်ၸေႃသေၵေႃႈ ဢုပ်ႇလၢတ်ႈလွင်ႈပိူၼ်ႈယူႇ။ မုၼ်ၸဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼုင်ႈသၢင်ႇၵၢၼ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈလႆႈႁၼ်ယူႇၵူႈတီႈယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းပႆယူႇတီႈ ပႅၵ်ႈပႆတၢင်း လႄႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းယူ တီႈသႃလႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ် ယွၼ်းသူးယူႇတဵတ်ႇတဵတ်ႇယဝ်ႉ။ သဵင်ႁိင်ႇၵေႃႈ မေႃးမႃးယဝ်ႉ။ တီႈၼႆႈၼႆႉ ဢမ်ႇမီး လွင်ႈလီလႆႈၵူဝ်သေ ၵူၺ်းမီး ၸၢတ်ႈပၢၼ်၊ ၽႃႇသႃႇၵိူဝ်းယမ်လႄႈ ၸၢတ်ႈပၢၼ်လေႃးၵီႇၵူၺ်း။ ၼင်ႈယူႇႁိုင်တၢၼ်ႇတၢၼ်ႇမၼ်းလႄႈ။ သေၵေႃႉၵေႃႉ တေမႃးဢုပ်ႇဢူဝ်း၊ တေမႃးထၢမ်ၶေႃႈထၢမ် လႄႈ လႅၵ်ႈလႆႈလွၼ်ႉၶၢဝ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ 
• တီႈယွၼ်းသူး ၵျူဝ်ႇလုၵ်ႈဝၼ်း. တီႈယွၼ်းသူး ၵျူဝ်ႇလုၵ်ႈဝၼ်းၼႆႉ မီးပႅတ်ႇဢၼ်၊ မီးၸွမ်း ဝၼ်းၶွင်ဝူင်ႈ (တီႈၼႂ်းပပ်ႉယဵမ်ႈဝၼ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းပုတ်ႉၼႆႉ ၸႅၵ်ႇႁဵတ်းဝႆႉသွင်တွၼ်ႈ)၊ မီးဝႆႉတီႈ ၸဵင်ႇပႅတ်ႇၸဵင်ႇတီႈ ၵွင်းမူး (တိၼ်ၵွင်းမူးၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်မီးဝႆႉ ပႅတ်ႇၸဵင်ႇ)၊သေ ၵူၼ်းၶိူဝ်းမၢၼ်ႈၵမ်ႉပႃႈၼမ်ၼႆႉ ပေႃးၶဝ်မႃးဢႅဝ်ႇမႃးလူႇမႃးဝႆႉတီႈၵွင်းမူးၽြႃးၼႆၸိုင် ၶဝ်ၵႆႉၵႂႃႇယွၼ်းသူး တီႈ လုၵ်ႈဝၼ်းၶဝ်ယဝ်ႉ။ ပေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ႁူႉဝၼ်းၵိူတ်ႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼႆ ၵႂႃႇတႆႈတဵၼ်း၊ လူႇမွၵ်ႇ ဢမ်ႇၼၼ် သွၼ်းၼမ်ႉပၼ်တီႈ ၽြႃး ဢၼ်မီးတီႈ လုၵ်ႈဝၼ်းၼၼ်ႉ။ တႄႇၵႃႇတီႈ ႁူးၶဝ်ႈ ၽၢႆႇၸၢၼ်းၼၼ်ႉသေ ပၼ်ၸွမ်းၼင်ႇ ယၢမ်းမူင်းသေ လုၵ်ႈဝၼ်းၵိူတ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ လုၵ်ႈဝၼ်းပုတ်ႉ (ၵၢင်ၼႂ်)၊ လုၵ်ႈဝၼ်းသဝ်၊ လုၵ်ႈဝၼ်းၽတ်း၊ လုၵ်ႈဝၼ်းရႃႇႁူႉ (ဢၼ်ၵိူတ်ႇ ဝၼ်းပုတ်ႉ ဝၢႆးဝၼ်း)၊ လုၵ်ႈဝၼ်းသုၵ်း)၊ လုၵ်ႈဝၼ်းဢႃးတိတ်ႉ၊ လုၵ်ႈဝၼ်းၸၼ်၊ လုၵ်ႈဝၼ်းဢၢင်းၵၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ဢွင်ႈတီႈယွၼ်းသူးၼၼ်ႉ တူဝ်သတ်း ဢၼ်ၵိုၵ်းမၼ်းဝႆႉ၊ ဢၼ်လီၶဝ်ႈၸႂ်သေပိူၼ်ႈတႄႉ ပဵၼ် ၵႃလုၼ်ႇ၊ ဢၼ်ပဵၼ် ၼူၵ်ႉမီးမိုဝ်းမိူၼ်ၵူၼ်း လၢတ်ႈဝႃႈတႄႉ ပဵၼ်ဢၼ်ပႂ်ႉ လွႆမႄႇရူး (ပဵၼ်တီႈယွၼ်းသူးတွၼ်ႈတႃႇ လုၵ်ႈဝၼ်း ဢႃးတိတ်ႉ)။ 
• ႁုၼ်ႁၢင်ႈဝသုၼ်ႇꩪရေႇ. ႁုၼ်ႁၢင်ႈ ဝသုၼ်ႇꩪရေႇ၊ ဢၼ်ပဵၼ်ၼၢင်းၽီ ပႂ်ႉၼင်လိၼ်မိူင်းၼၼ်ႉ မီးဝႆႉ တီႈ ၽၢႆႇၶႂႃႇ တီႈ သဵၼ်ႈတၢင်းပႆၽၢႆႇၸၢၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဝသုၼ်ႇꩪရေႇ ၼႆႉ ဢဝ်ၼမ်ႉဢွၵ်ႇတီႈၶူၼ်ႁူဝ်မၼ်းၼၢင်းသေ လႆႈၸွႆႈထႅမ် ယႃႇႁႂ်ႈ ၽႆးမႆႈၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၼႆယဝ်ႉ။ တီႈႁုၼ်ႁၢင်ႈမၢၵ်ႇႁိၼ် ဢၼ်ပဵၼ်ႁုင်ႈႁၢင်ႈမၼ်းၼၢင်း ၸုၵ်းယူႇၼၼ်ႉ တေလႆႈႁၼ် ႁူၼ်ၶူဝ်းယၢဝ်းမၼ်းၼၢင်း လီလီယူႇ။ 
• ႁူင်းထမ်း ၸၢဝ်းၶိူဝ်းရၶႅင်ႇ. မိူဝ်ႈပႆထိုင် တီႈ သဵၼ်ႈတၢင်းပႆ ၽၢႆႇတူၵ်း ဢိတ်းဢွၼ်ႇၼၼ်ႉ၊ ပဵၼ်တၢင်းလီ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းရၶႅင်ႇယဝ်ႉ။ ႁူင်းထမ်းၼႆႉ ပဵၼ်ယူဝ်းယူဝ်းသေတႃႉ ႁွႆးမိုဝ်းၶႅၵ်းမႆႉ ဢၼ်မီးတီႈၸွမ်းမၼ်းၼၼ်ႉ ၵိုၵ်ႇဢၢပ်ႇၵၼ်တင်း ၵွင်းမူးယူႇယဝ်ႉ။ 
• ႁိင်ႇမႁႃႇၷၼ်ႇတ (ႁိၼ်ႇၸိၼ်ႉၵူးမိၼ်း). တီႈပိုၼ်ႉတီႈတႄႉ ႁူႉဝႃႈပဵၼ် ႁိင်ႇၸိၼ်ႉၵူးမိၼ်း (ပဵၼ်ဝၢႆးလင် ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းၸိၼ်ႉၵူး၊ ၵေႃႉဢၼ်ဢဝ်ႁိင်ႇလူႇလၢၼ်းၸူး သူၺ်ႇတၵူင်ႇ)၊ ႁိင်ႇမႁႃႇၷၼ်ႇတ ၼႆႉ လႆႈလေႃႇလွင်းမႃး ၼႂ်းၵႄႈ ပီ 1775 လႄႈ 1779သေ ၼမ်ႉၼၵ်းမၼ်းမီး 23 တၢၼ်ႇ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ လႆႈၸႂ်သႅၼ်းမၼ်းလႄႈ ဢိင်းၵလဵတ်ႈၶဝ် ဢၢင်ႈဢဝ်ၵႂႃ ႁိင်ႇၼၼ်ႉ ၼင်ႇသိမ်းၶူဝ်းလၢႆ ၽွင်းပဵၼ်သိုၵ်းၵၼ် တင်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ပဵၼ် ပွၵ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်း (1825) ၼၼ်ႉ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ဢဝ်ႁိင်ႇၼၼ်ႉ ပွႆႇတူၵ်းၼႂ်း မႄႈၼမ်ႉတႃႈၵုင်ႈ။ ပိုၼ်းမၼ်းလၢတ်ႈဝႃႈတႄႉ ဢိင်းၵလဵတ်ႈၶဝ် ဢွၼ်ၵၼ်ၶတ်းၸႂ်ၵူႈလၢႆး တွၼ်ႈတႃႇၶိုၼ်းဢဝ် ႁိင်ႇၼၼ်ႉ ဢွၵ်ႇမႃးတီႈၼႂ်းၼမ်ႉ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ လွၵ်းလၢႆးတၢင်းမေႃၶဝ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇထိုင်တီႈမႃး။ ၶဝ်ယွၼ်းၵၢၼ်ႉၵၢၼ်ႉၵႂႃႇသေ ၶဝ်လၢတ်ႈ မၢၼ်ႈၶဝ်ဝႃႈ ပေႃးဢဝ်ဢွၵ်ႇလႆႈ တီႈၼႂ်းၼမ်ႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈၶိုၼ်းဢဝ်ၶိုၼ်းႁိင်ႇၼၼ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။ မၢၼ်ႈၶဝ် ဢဝ်တင်း ပေးမႆႉမွင်ႈသေၵေႃႈ ၸတ်းၵၢၼ်တႃႇၶိုၼ်းဢဝ် ႁိင်ႇဢွၵ်ႇတီႈၼႂ်းၼမ်ႉသေ ႁိင်ႇၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းၽႅဝ်ထိုင်တီႈ ၵွင်းမူးယူႇယဝ်ႉ။ ဢဝ်သၢၵ်ႇတွႆႇႁိင်ႇ တွင်ႈႁိင်ႇ တွၼ်ႈတႃႇ ႁႂ်ႈၵၢမ်ႇလီ။ တီႈ ၽၢႆႇလင်ႁိင်ႇၼၼ်ႉ တေလႆႈႁၼ် တၢင်းမုင်ႈယဵမ်ႈ ၵွင်းမူး (ပေႃးၵၢင်ၶမ်ႈၼႆ ၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉလီၼႃႇ) သေ တေလႆႈႁၼ် တီႈမုင်ႈယဵမ်ႈတၢင်းယၢဝ်း ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈယူႇယဝ်ႉ။ 
• ၵွင်းမူး ၼွင်ႇတေႃႇၵျီးလႄႈ တၢၼ်းသွင်း သၢၼ်ႇတေႃႇဝိၼ်ႇ. တီႈၽၢႆႇသၢႆႉ သဵၼ်ႈတၢင်းပႆ ၽၢႆႇႁွင်ႇ၊ ၵွင်းမူးၼွင်ႇတေႃႇၵျီး ၼႆႉ မၼ်းပဵၼ် တီႈၵိုတ်းယင်ႉ ဢၼ်ဢဝ် သဵၼ်ႈၶူၼ်ႁူဝ် ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ မႃးဝႆႉသေ သၢႆႇ မိူဝ်ႇပႆႇဢဝ်သႂ်ႇထႃႇပၼႃႇ တီႈၼႂ်း ၵွင်းမူး။ တီႈၼိူဝ် ပႅၵ်ႈတၢင်းပႆ ၵွင်းမူးၼွင်ႇတေႃႇၵျီးၼၼ်ႉ ၼၢင်းယိင်းၶဝ် ဢမ်ႇလႆႈၶဝ်ႈ။ ၸမ်ၵၼ်တင်း တၢၼ်းသွင်းသၢၼ်ႇတေႃႇဝိၼ်ႇ (ၼမ်ႉမေႃႇ ထၢတ်ႈတေႃႇ သဵၼ်ႈၶူၼ်ႁူဝ် ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ၶဝ်ႈ) ဢၼ်ပၼ်ၼမ်ႉ တွၼ်ႈတႃႇ သၢႆႇသဵၼ်ႈၶူၼ်ႁူဝ် ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ။ ၼမ်ႉမေႃႇၼႆႉ မၼ်းလၢၵ်ႇလၢႆးဝႆႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ မၼ်းဢိင်ၼိူဝ် ၼမ်ႉၵဵဝ် ယိုင်ႈၶိုၼ်ႈယိုင်ႈလူင်းသေၵေႃႈ ၼမ်ႉမေႃၼၼ်ႉၵေႃႈ ယိုင်ႈၶိုၼ်ႈယိုင်ႈလူင်းၸွမ်းၼင်ႇ သၢႆၼမ်ႉၵဵဝ်၊ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ မၼ်းမုၼ်းဢွၵ်ႇၼႂ်းလိၼ်။ 

• လိၵ်ႈႁိၼ် ထမ်ႇမၸေႇတီႇ. ၶႅပ်းႁိၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၶွင်မိူဝ်ႈ ပီ 1485 ပဵၼ်ဢၼ်ၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈ ပိုၼ်း သူၺ်ႇတၵူင်ႇ ဢၼ်တႅမ်ႈဝႆႉၼင်ႇ ပႃႇလိ၊ မွၼ်း လႄႈ မၢၼ်ႈ။ တီႈၼႂ်း ယူင်ႉသၢင်ႈၵွင်းမူးၼၼ်ႉ ၸိူဝ်းပဵၼ် ၶူဝ်းၶွင်ၵဝ်ႇ ဢၼ်ၵႃႈၶၼ်ယႂ်ႇ ဢၼ်ၼႄႉၼွၼ်းလႆႈၼၼ်ႉ ၶဝ်ႈပႃး လိၵ်ႈႁိၼ် ဢၼ်ၼႆႉ ဢၼ်ၼိုင်ႈယဝ်ႉ။ 

ဢွင်ႈတီႈ လွင်ႈၵိူဝ်းယမ် တၢင်ႇတီႈတၢင်ႇတၢင်း

• 2 ၵျွင်းၽြႃးၶရိတ်ႉယၢၼ်ႇ ဢႃႇၸီႇ သဵင်ႉ ဢၼ်ထူဝ်ႇၼီႇ (Saint Anthony R.C. Church), သဵၼ်ႈတၢင်း ပူဝ်ႇမိၼ်းယွင်ႇ.  
• 3 ၽြႃႈပူဝ်ႇတထွင်ႇ, Strand Rd (လုၵ်ႉတီႈ ႁူင်းႁႅမ်းၵူၼ်းၵႃႉ (The Strand Hotel) သေ ၵႂႃႇမွၵ်ႈ လၢႆလွၵ်း တီႈၸွမ်းႁိမ်း မႄႈၼမ်ႉတႃႈၵုင်ႈ). ဢၼ်ပဵၼ် ၽြႃးငဝ်ႈတိုၼ်းမၼ်းၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇၺႃး မၢၵ်ႇပွႆႇသႂ်ႇ မိူဝ်ႈသိုၵ်းၵမ်ႇၽႃႇ ပွၵ်ႈသွင်ၼၼ်ႉသေ လႆႈလူႉလႅဝ်ၵႂႃႇယဝ်ႉ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢွင်ႈတီႈၼၼ်ႉ မၼ်းပဵၼ် ဢွင်ႈတီႈ မီးပိုၼ်းယၢဝ်း ၼင်ႇ သူၺ်ႇတၵူင်ႇ ဢမ်ႇၼၼ် ၽြႃးသူးလေႇ၊ လၢတ်ႈဝႃႈတႄႉ ၵူၼ်းသိုၵ်းႁဵင်ၵေႃႉ လႆႈပၢင်းဢဝ် သဵၼ်ႈၶူၼ်ႁူဝ် ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈမႃးတီႈၼၼ်ႈသေ ၸင်ႇႁွင်ႉဝႃႈ ပူဝ်ႇတထွင်ႇ ၶုၼ်သိုၵ်းႁဵင်ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ ၵျွင်းၽြႃး ဢၼ်ၶိုၼ်းၵေႃႇသၢင်ႈဝႆႉၼႆႉ တီႈၽၢႆႇၼႂ်းမၼ်းပဵၼ် ၵူင်ႇဝႆႉသေ ဢဝ်ထၢတ်ႈတေႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼႄဝႆႉယဝ်ႉ။ ႁူမ်ႈဝႃႈ မၼ်းဢမ်ႇၶိုၵ်ႉၶမ်ႇယႂ်ႇလူင် ထၢၼ်ႇ သူၺ်ႇတၵူင်ႇသေတႃႉ ဢၼ်ပဵၼ် ၵျွင်းၽြႃးပဵၼ်ၵူင် ဢၼ်မီးတီႈ ၽၢႆႇဢွၵ်ႇမႄႈၼမ်ႉ ၼၼ်ႉ ၵိုင်ႇတၢင်းဢႅဝ်ႇလႄႇယူႇ။ ၵႃႈၶဝ်ႈၼႂ်းမၼ်း လႆႈပၼ် 6,000 ၵျၢပ်ႈ။  
• 4 ၽြႃးၶျွၵ်ႉထတ်ႉၵျီး (Reclining Buddha), သဵၼ်ႈတၢင်းသူၺ်ႇၵူင်ႇတၢႆႇ၊ ၸႄႈဝဵင်းပႁၢၼ်း (ၶီႇရူတ်ႉပၢသ်ႉ ၵႂႃႇၸူး ၶျွၵ်ႉထတ်ႉၵျီး). 06:00-20:00. ပဵၼ်ၵျွင်းတီႈဢၼ်မီး ၽြႃးၵိင်း ဢၼ်မီးတၢင်း ယၢဝ်း 65 မီႇတႃႇလႄႈ တၢင်းသုင် မီး ႁူၵ်းၸၼ်ႉ။ ပေႃးပဵၼ် ၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်း US$5.  
• 5 ၵျွင်းၽြႃးၶရိတ်ႉယၢၼ်ႇ ဢၸီးၸီႇ သဵင်ႉၾရၢင်ႇသိတ်ႉ (St Francis of Assisi Church), သဵၼ်ႈတၢင်းၵျႅၵ်ႉၵသၢၼ်ႇ (တီႈၵိုတ်းရူတ်ႉပၢသ်ႉ သဵၼ်ႈတၢင်းသီႇတႃႇ).  
• 6 ၵျွင်းၽြႃးၶရိတ်ႉယၢၼ်ႇ ၵျႅတ်ႉသၼ်ႇ (Judson Church), သဵၼ်ႈတၢင်းပျီႇ (တီႈၵိုတ်းရူတ်ႉပၢသ်ႉ မႃႇလႃႇ၊ မီးတီႈ ပွတ်းၽၢႆႇတူၵ်း ၸၼ်ႉၸွမ်တႃႈၵုင်ႈ).  
• 7 Holy Trinity Cathedral (သဵၼ်ႈတၢင်းပူဝ်ႇၶျူၵ်ႉ၊ ၸႄႈဝဵင်းၻၷူင်ႇ၊ တီႈရူတ်ႉပၢသ်ႉၵိုတ်း ၽၢႆႇႁွင်ႇ ၵၢတ်ႇပူဝ်ႇၶျူၵ်ႉ၊ မီးၽၢႆႇၸၢၼ်း တႃႈရူတ်ႉလဵၼ်း သဵၼ်ႈတၢင်းၽြႃး၊ တီႈၸဵင်ႇ သဵၼ်ႈတၢင်းၽြႃးသူၺ်ႇတၵူင်ႇ). ဢိင်းၵလဵတ်ႈၶဝ် လႆႈၵေႃႇသၢင်ႈမႃး ဢႅင်ႇၵျလီႇၵၢၼ်ႇ ၶႅတ်ႇထီတရႄႇ။ ၼႂ်းၵႃႈ ၶႅတ်ႉထီတရႄႇ သွင်ၵျွင်း တီႈတႃႈၵုင်ႈၼႆႉ ၼႆႉ ပဵၼ်ၵျွင်းၼိုင်ႈသေ လွင်ႈႁၢင်ႈၶိူင်ႈၽၢႆႇတင်းၼႂ်းမၼ်းၵေႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်ႁၢင်ႈလီတႄႉတႄႉ။  
• 8 ၵွင်းမူး မႁႃႇဝိꩡယ, သဵၼ်ႈတၢင်းၽြႃးသူၺ်ႇတၵူင်ႇ (တီႈၵိုတ်းရူတ်ႉပၢသ်ႉ လၢၼ်ႇၽၢႆႇၸၢၼ်း ၵွင်းမူးသူၺ်ႇတၵူင်ႇ).  
• 9 ၼွင်ပႃႈ လႄႈ ၼွင်တဝ်ႇ (မီးၽၢႆႇတူၵ်း ၵွင်းမူးမႁႃႇဝိꩡယ).  
• ၽြႃးမႄႇလမု. ပဵၼ်တီႈ ၼႃႈလိၼ်ၵႂၢင်ႈယႂ်ႇ ဢၼ်ဢဝ် ႁုၼ်ႁၢင်ႈလၢႆသီသေ ၼႄဝႆႉ ၸၢတ်ႈပၢၼ် ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ။ ၽြႃႈမႄႇလမုၼႆႉ မီးတီႈ ယူင်ႉသၢင်ႈၼႄႁၢင်ႈ တီႈၼိူဝ် ၼွင်ဢၼ်ၵူၼ်းႁဵတ်းဝႆႉ လႄႈ မီးဝႆႉပႃး ၵွင်းမူးတင်းၼမ်။ 
• 10 ၵျွင်းပလီႇ မူႇႁမ်ႇမႅတ်ႉ ၸၼ်း (Marmed Jahn Sunni Jamah Mosque), သဵၼ်ႈတၢင်းပၺႃးၻလ/သဵၼ်ႈတၢင်းတႃႇမူၺ်ႇ (ၶီႇရူတ်ႉပၢသ်ႉ ၵႂႃႇၸူးတီႈ တီႈၵိုတ်းရူတ်ႉပၢသ်ႉ တူင်ႇမူၼ်းတႃႇမူၺ်ႇ).  
• 11 E.A. Mumsar Mosque, သဵၼ်ႈတၢင်း ၵျႅၵ်ႉၵသၢၼ်ႇ (မီးၽၢႆႇႁွင်ႇ ၵျွင်းၽြႃးၶရိတ်ႉယၢၼ်ႇ ဢၸီးၸီႇ သဵင်ႉၾရၢင်ႇသိတ်ႉ ယၢၼ်လွၵ်းၼိုင်ႈ).  
• 12 ၵျွင်းၽြႃးရႁူႇတီႇ Musmeah Yeshua, 85 26th St (တင်း တီႈၵိုတ်းရူတ်ႉပၢသ်ႉ ၿၼ်ႇတုလ သေ ယၢၼ်ၵၼ်မွၵ်ႈ ၶိုင်ႈၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ). ပဵၼ်ၵျွင်းၽြႃးရႁူႇတီႇ ဢၼ်လဵဝ် ဢၼ်မီးတီႈၼႂ်း တႃႈၵုင်ႈ။ ၼၼ်ႉ မၼ်းပဵၼ် ၶူဝ်းပူၺ်ႈ ၶူဝ်ႇလူဝ်ႇၼီႇ၊ ဢၼ်လႆႈၵေႃႇသၢင်ႈမႃး မိူဝ်ႈပီ 1893။ လွင်ႈႁၢင်ႈၶိူင်ႈ ၽၢႆႇတၢင်းၼႂ်းမၼ်းၼႆႉ လႆႈမႄးဝႆႉ ႁၢင်ႈႁၢင်ႈလီလီ။  
• 13 ၵျွင်းၽြႃးၶရိတ်ႉယၢၼ်ႇ သဵင်ႉမႄႇရီႇ (Saint Mary's Cathedral), သဵၼ်ႈတၢင်း ပူဝ်ႇဢွင်ႇၵျေႃႇ. ၽၢႆႇတၢင်းၼႂ်း ၵျွင်းၽြႃးၶရိတ်ႉယၢၼ်ႇလူင်ၼႆႉ ၶိုၼ်းမႄးၵေႃႇၵုမ်းဝႆႉမႂ်ႇမႂ်ႇ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ၽၢႆႇတၢင်းၼွၵ်ႈမၼ်းတႄႉ တိုၵ်ႉႁၢင်ႈၸႃႉတႃယူႇ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ဝႃႈ ဢၼ်ပဵၼ် ႁွႆးမိုဝ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ႁဵတ်းဝႆႉ 14 Stations of the Cross ၼၼ်ႉတႄႉ ၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉဝႆႉ။ ႁၢင်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဝႆႉၼင်ႇ 3D လႄႈ လႆႈႁၼ် ပူမ်မႅၼ်းဢွၵ်ႇဝႆႉတီႈ ၼႃႈၸေႃးယူႇယဝ်ႉ။  
• 14 ၵျွင်းၽြႃး ၸဵင်ႇယွင်ႇၶျီႇ.  
• 15 ၵျွင်းၽြႃးၶရိတ်ႉယၢၼ်ႇ Siyin Baptist, မီးတီႈၸဵင်ႇတၢင်း မႁႃႇပၼ်ႇတုလ လႄႈ သဵၼ်ႈတၢင်း 50.  
• 16 ၽြႃးသူးလေႇ (Sule Pagoda), Maha Bandula Road. တိုၼ်းၸၢင်ႈၸႂ်ႁဵတ်းဝႆႉ ပဵၼ်ၵုၼ်တီႈဢၼ်တၢင်းၵႂႃႇတၢင်းမႃးရူတ်ႉသုၵ်ႉသၵ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈၵၢင်ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈၼၼ်ႉ၊ ၽြႃးသူးလေႇၼႆႉ ပဵၼ်ၵျွင်းၽြႃး ဢၼ်ပဵၼ်ၽၢင်ႁၢင်ႈ ပႅတ်ႇၸဵင်ႇသေ မီး 46 မီႇတႃႇ၊ ၸွမ်းလူၺ်ႈဢပုမ်ႇပိုၼ်ႉတီႈဝႃႈတႄႉ ၽြႃးၼႆႉ လႆႈၵေႃႇသၢင်ႈမႃး မိူဝ်ႈ 2000 ပီပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ပဵၼ် ဢွင်ႈတီႈ ဢၼ်ဝႆႉ သဵၼ်ႈၶူၼ်ႁူဝ် ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ။ သဵၼ်ႈၶူၼ်ႁူဝ် ၽြႃႈပဵၼ်ၸဝ်ႈ မီးၵေႃႈယဝ်ႉ ဢမ်ႇမီးၵေႃႈယဝ်ႉ၊ ၼႂ်းၵႄႈ ၵူၼ်းၵိုၼ်းရူတ်ႉသတ်ႉယူႇတင်းဝၼ်းၼၼ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ် ဢွင်ႈၼႄပိုၼ်းၵွင်းမူးၼႆႉ ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈၵတ်းယဵၼ်ၸႂ်ဝႆႉယူႇ ဢၼ်ၼိုင်ႈယဝ်ႉ။ ၶႅပ်းတိၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸၢင်ႈဝႆႉၵႂႃႇတီႇ ၶွင်ႇတႃႇ တီႈႁူးၶဝ်ႈၼၼ်ႉလႆႈယူႇသေတႃႉ သႂ်ႇၼႂ်းထူင်ယၢင်သေၵေႃႈ ဢဝ်ၵႂႃႇတႄႉလီယူႇ။ US$3.  
• 17 ၵျွင်းပလီႇ တၶျၢၼ်းပႄႉ, သဵၼ်ႈတၢင်းပၢၼ်းသူဝ်းတၢၼ်း ၽၢႆႇၼိူဝ်.  
• 18 ၽြႃးငႃးထတ်ႉၵျီး (ငါးထပ်ကြီးဘုရား). မီးႁုၼ်ႁၢင်ႈပုတ်ႉထ ဢၼ်ၼင်ႈ ဢၼ်မီးတၢင်းသုင် 46 ထတ်း။ (ဢၢပ်ႉတဵတ်ႉဝႆႉ မိူဝ်ႈ ဢေႃး 2020)

သူၼ်မွၵ်ႇ

• 19 ၼွင်ၵၢပ်ႇမိူဝ်ႈ (Butterfly Lakes), U Ba Han St (မီး ၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇ တီႈၸၢႆႇၵၢတ်ႇ A.K.K.).  
• 20 ၼွင်ဢိၼ်းယႃး. ပဵၼ်ၼွင်ဢၼ်ယႂ်ႇသေပိူၼ်ႈ တီႈၼႂ်းဝဵင်းယဝ်ႉ။ တီႈပႅၵ်ႈၽင်ႇၼွင် ၼွင်ဢိၼ်းယႃး မၢင်ပွတ်းမၢင်တွၼ်ႈၼႆႉ ၸၢင်ႈပႆတိၼ်ၼိူဝ်မၼ်းသေ ၼၼ်ႉ ၶဝ်ႁူႉဝႃႈပဵၼ် သူၼ်မွၵ်ႇၶဝ်ယဝ်ႉ။ တီႈၸွမ်းသၢပ်ႇ ပႅၵ်ႈၽင်ၼွင်ၼႆႉ မီးဝႆႉ ႁူင်းႁႅမ်းၼွင်ဢိၼ်းယႃး ဢၼ်ၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင် ဢၼ်ပဵၼ်ၶွင် တူးသိတ်ႉ။ ၸၼ်ႉၸွမ်တႃႈၵုင်ႈ (မိူၼ်ၼင်ႇ လွင်ႈဝႆႉဝၢင်း သူၼ်ႇ ဢၼ်ႁၢင်ႈလီ) ၼၼ်ႉ။ ႁိူၼ်းလူင် ၸိူဝ်းမီးတီႈႁိမ်းႁွမ်းၼွင်ၼၼ်ႉ ပဵၼ် ၽူႈဢွၼ်ႇႁူဝ် တပ်ႉမတေႃႇ ၶဝ်ၵေႃႉပိူင်ႇဝႆႉယဝ်ႉ။  
• 21 ၼွင်ၵၢၼ်ႇတေႃႇၵျီး (မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈတႄႉ ပဵၼ် ၼွင် Victoria), သဵၼ်ႈတၢင်း ၵၢၼ်ႇယဵၵ်ႉတႃႇ ၊ တၢင်းၼတ်ႉမွၵ်ႉ (မီးတီႈ ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ ၵၢင်ဝဵင်း). သူၼ် ဢၼ်ၶိုၼ်းမႄး ၵေႃႇၵုမ်းဝႆႉၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၸၢင်ႈပႆလႆႈ ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ်။ ဢွင်ႈၶၢႆတၢင်းၵိၼ်၊ လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ်ဢွၼ်ႇ မီးဝႆႉတင်းၼမ်သေ တီႈၽၢႆႇၼႂ်းၼႆႉ မီးပႃး တီႈလဵၼ်ႈ။ ၵရဝဵၵ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ်ႁၢင်ႈမိူၼ် ႁိူဝ်းၶိူဝ်းၶုၼ်မၢၼ်ႈ ဢၼ်မီးတီႈၼႂ်း ၼွင်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းႁူႉၸၵ်းၼမ်ယဝ်ႉ။ တီႈၽင်ႇၼွင်ၽၢႆႇၸၢၼ်းၼၼ်ႉ မီးဝႆႉ ၶူဝ်ပႅၼ်ႈတႃႇပႆသေ လုၵ်ႉတီႈ သူၼ်သေ တေၸၢင်ႈတူၺ်း တီႈမုင်ႈယဵမ်ႈဢၼ်ၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉယူႇ။ တီႈၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းတူၵ်းၼၼ်ႉ မီးဝႆႉ သူၼ် ပူဝ်ႇၶျူၵ်ႉဢွၼ်ႇသၢၼ်း ဢၼ်မီးဝႆႉတီႈၼိူဝ် သဵၼ်ႈတၢင်းၼတ်ႉမွၵ်ႉၼၼ်ႉ။ ႁူးၶဝ်ႈမၼ်းတႄႉ မီးဝႆႉတီႈ ၸဵင်ႇ ၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးပဵၼ် ၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်းတေလႆႈပၼ် 300 ၵျၢပ်ႈသေ တေလႆႈႁၼ်ပႃး ပၢႆႉ ဢၼ်ၼႄဝႆႉ ပေႃးပႃး ၵွင်ႈထႆႇၶႅပ်းႁၢင်ႈ တေလႆႈပၼ် 500 ၵျၢပ်ႈ၊ ၵွင်ႈထႆႇငဝ်းတူင်ႉ 1000 ၵျၢပ်ႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ လႅပ်ႈတေဢမ်ႇတဵၵ်းယွၼ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ပေႃးလုၵ်ႉတီႈ ႁူးၶဝ်ႈ ၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇသေၶဝ်ႈၼႆ တေဢမ်ႇၸၢင်ႈႁၼ်ၸွတ်ႇ တီႈၼႂ်းသူၼ်၊ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လူဝ်ႇလႆႈပႆပၼ်ႇလဵပ်ႈၵႂႃႇတီႈၼိူဝ်တၢင်း ဢိတ်းဢွၼ်ႇၼိုင်ႈသေ ၸင်ႇၵွႆႈႁၼ်သူၼ် တဵမ်တဵမ်ထူၼ်ႈထူၼ်ႈယဝ်ႉ။ 300 ၵျၢပ်ႈ (တွၼ်ႈတႃႇ ၵွင်ႈထႆႇၶႅပ်းႁၢင်ႈ 500 ၵျၢပ်ႈ၊ တွၼ်ႈတႃႇ ၵွင်ႈထႆႇငဝ်းတူင်း 1,000 ၵျၢပ်ႈ).  
• 22 သူၼ်သၽႃႇဝ ၵၢၼ်ႇတေႃႇၵျီး, သဵၼ်ႈတၢင်း ၵၢၼ်ႇယဵၵ်ႉတႃႇ. ပဵၼ်ၵုၼ်ယွၼ်ႇဢၼ်ၼိုင်ႈသေ တေၸၢင်ႈႁၼ်လႆႈ တီႈမုင်ႈယဵမ်ႈ ဢၼ်ၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉ ၸိူဝ်းမီးႁိမ်းႁွမ်း ၼွင်ၼၼ်ႉသေ တေၸၢင်ႈၵႂႃႇၸူးလႆႈ ၵရဝဵၵ်ႉ။ တီႈၼၼ်ႈၼႆႉ မီးလၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ် (မၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈ ၵႃႈၶၼ်သၢင်ႇထုၵ်ႇ၊ မၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈ ၵႃႈၶၼ်ယႂ်ႇ) ဢၼ်တမ်းၸႅၼ်ႇၵၼ် တီႈႁိမ်းႁွမ်း ၼႃႈၼွင် လႄႈ မီးပႃး ၶဵင်ႇမူၼ်ႈသူၼ်း တီႈဢၼ်ၵႆႉမီး ပၢင်လဝ်ႇမူၼ်ႈ ဢၼ်ၸၢင်ႈလႆႈတူၺ်းလၢႆလၢႆ။ ပေႃးဝၼ်းသုၵ်း လႄႈ ဝၼ်းသဝ် ၵၢင်ၶမ်ႈၼႆ ပဵၼ်ဢၼ်လိုဝ်းလင် တွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈယူႇယဝ်ႉ။ 300 kyat.  
• 23 ပႃႇႁဵဝ်ႈ မူႇသလိမ်ႇ သုၼ်ႇၼီႇ ၵၢၼ်ႇတေႃႇလေး, သဵၼ်ႈတၢင်း ပူဝ်ႇမိၼ်းယွင်ႇ.  
• 24 ပႃႇႁဵတ်ႈ မူႇသလိမ်ႇ သျီးယႃး ၵၢၼ်ႇတေႃႇလေး, သဵၼ်ႈတၢင်း ပူဝ်ႇမိၼ်းယွင်ႇ (မီးၽၢႆႇႁွင်ႇ ပႃႇႁဵတ်ႈ မူႇသလိမ်ႇ သုၼ်ႇၼီႇ ၵၢၼ်ႇတေႃႇလေး).  
• 25 သူၼ်မွၵ်ႇ ၵၢၼ်ႇတေႃႇမိင်ႇၵလႃႇ (မီးတီႈ ၽၢႆႇၸၢၼ်း ပွတ်းႁွင်ႇ ယူင်ႉသၢင်ႈ သူၺ်ႇတၵူင်ႇ).  
• 26 သူၼ်မွၵ်ႇ မႁႃႇပၼ်တုလ, သဵၼ်ႈတၢင်း သူၼ်မွၵ်ႇ မႁႃႇပၼ်ႇတုလ (မီးတီႈၼႂ်း ၼႃႈလိၼ်တပ်ႉသိုၵ်း၊ တီႈၽၢႆႇဢွၵ်ႇမၼ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ် တီႈၵိုတ်းရူတ်ႉပၢသ်ႉ သူၼ်မွၵ်ႇပၼ်ႇတုလ). ႁူႉၸွမ်း သူၼ်မွၵ်ႇၼၢင်းသီ။ တီႈၼႂ်း သူၼ်မွၵ်ႇၼႆႉ မီးဝႆႉ သဝ်ႁိၼ် လွတ်ႈလႅဝ်းသဝ်းၶေႃ၊ လႆႈၵေႃႇသၢင်ႈမႃး တႃႇၼႄၽၢင်ႁၢင်ႈ လွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းသဝ်းၶေႃ မျၢၼ်ႇမႃႇ။ တီႈသူၼ်မွၵ်ႇၼႆႉ လႆႈမုင်ႈႁၼ် ၽၢင်ႈမုင်ႈယဵမ်ႈႁင်း ႁူင်းႁေႃဝဵင်း လႄႈ ယူင်ႉသၢင်ႈ ၶူဝ်ႇလူဝ်ႇၼီႇ။  
• 27 ၿိမၢၼ်ႇ ၽူႈႁတ်းငၢၼ်. ယူင်ႉသၢင်ႈတီႈမၢႆတွင်း တႃႇဢဝ်ၵုင်ႇမုၼ် ဢွင်ႇသၢၼ်းလႄႈ ၽွင်းလူင် ႁူၵ်းၵေႃႉ ၸိူဝ်းဢၼ်ထုၵ်ႇယိုဝ်းတၢႆ။ ၿိမၢၼ်ႇမၼႆႉ မီးဝႆႉတီႈၼိူဝ်လွႆသေ ဢိူမ်ႈၵၼ်တင်း ၵွင်းမူး သူၺ်ႇတၵူင်ႇယဝ်ႉ။ တီႈၼၼ်ႈၵေႃႈ တေၸၢင်ႈမုင်ႈႁၼ်လႆႈ တၢင်းႁၢင်ႈလီ ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈယူႇ။  
• 28 သူၼ်မွၵ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်း, သဵၼ်ႈတၢင်း ပျီႇ၊ သဵၼ်ႈတၢင်း ထမ်ႇမၸေႇတီႇ၊ သဵၼ်ႈတၢင်း ဢလူင်ႇ၊ သဵၼ်ႈတၢင်း ဢူးဝိသၸႃႇရ (မီးၽၢႆႇဢွၵ်ႇ ၵွင်းမူးသူၺ်ႇတၵူင်ႇ). 07:00-19:00. တၢင်းၵႂၢင်ႈမီး 130 ဢေႇၵ၊ မီးၼႂ်းၵႄႈ ပႃႇလီႇမၢၼ်ႇ လႄႈ ၵွင်းမူးသူၺ်ႇတၵူင်ႇသေ ဢၼ်ႁူႉၸွမ်းၼမ်ၼႆႉတႄႉ ပဵၼ် မူၵ်ႇၼမ်ႉသိတ်းလူင် ဢၼ်ဢဝ် ၶွၼ်ႇၶရိသေ ႁဵတ်းဝႆႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တီႈၼႂ်း သူၼ်မွၵ်ႇၼၼ်ႉ မီးဝႆႉ ႁွင်ႈၼႄပိုၼ်း။ တီႈၼၼ်ႈၼႆႉ မီးဝႆႉ ႁုၼ်ႁၢင်ႈ လႄႈ ထၢတ်ႈတေႃႇ ဢိၵ်ႇပႃး ႁၢင်ႈမိူၼ်ဢွၵ်ႇ ဢၼ်ပၼ်တၢင်းၶဝ်ႈၸႂ်ၸူး လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ။ ပေႃးပဵၼ် ၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်းတႄႉ တေလႆႈပၼ် ၵႃႈၶဝ်ႈမၼ်း။  
• 29 ပႃႇႁဵဝ်ႈ မူႇသလိမ်ႇ တႃႇမူၺ်ႇ, Tamwe Rd.  
• 30 သူၼ်မွၵ်ႇ တဵင်ႇၵုၵ်ႉတရ, U Wisara Rd (မီးၽၢႆႇဢွၵ်ႇ သူၼ်မွၵ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်း).  
• 31 ပႃႇႁဵဝ်ႈ တီႈမၢႆတွင်း သိုၵ်း (War Memorial Cemetery), သဵၼ်ႈတၢင်း ၵျုၼ်းတေႃး.  
• 32 သူၼ်သတ်း, သဵၼ်ႈတၢင်း ပူဝ်ႇမိၼ်းၶွင်ႇ. 08:00-18:00. ဢိင်းၵလဵတ်ႈၶဝ် ပိုတ်ႇမႃး မိူဝ်ႈပီ 1906။ တီႈၼၼ်ႈၼႆႉ မီး ၸိူဝ်ႉၽၼ်းတူဝ်သတ်း 145 မဵဝ်း ဢၼ်ပဵၼ်ႁင်း တူဝ်သတ်းၼိူဝ်လိၼ် 1203 တူဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈ ပဵၼ်ဝၼ်းလိုဝ်ႈၵၢၼ်ၼႆ မီးသႃးၵတ်ႉၸၢင်ႉ ဢၼ်လဝ်ႇမူၼ်ႈ တွၼ်ႈတႃႇ လွင်ႈၸၼ်ၸႂ်။ ၵႃႈၶဝ်ႈမၼ်းတႄႉ ၼိုင်ႈၵေႃႉ လႆႈပၼ် 1,000 ၵျၢပ်ႈ.  

ၵူႈသမ်ႇသႅၼ်ပိူင်

• 33 ႁိူၼ်း ဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇ, 54 သဵၼ်ႈတၢင်းယဵၵ်ႉတႃႇၸၼ်ႉၸွမ်. ႁိူၼ်းၼႆႉ ဢဝ်ႁူဝ်ႉသုင်သုင်သေ လွမ်ႉႁွပ်ႈဝႆႉ၊ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ ၽူႈမႃးဢႅဝ်ႇလႄႇၵူႈၵေႃႉ တေၸၢင်ႈၶဝ်ႈလႆႈၼႂ်းမၼ်း။ ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေၸၢင်ႈမုင်ႈမွင်းလႆႈ တီႈသုတ်းတႄႉ ထႆႇၶႅပ်းႁၢင်ႈ ၵိၵ်ႉၶဝ်ႈဝၢင်း မွၵ်ႈၼၼ်ႉၵူၺ်း။ ပေႃးလုၵ်ႉတီႈၼႂ်းဝဵင်းသေ ၵႂႃႇတီႈၼၼ်ႈၼႆႉ ၵႃႈလူၼ်ႉထႅၵ်ႇၸီႇၼႆႉ တေလႆႈပၼ်မွၵ်ႈ 3,000 ၵျၢပ်ႈၼႆႉယဝ်ႉ။  
• 34 ၶုမ် ပႁႃႇတူး သျႃး ꩡၽႃး (Bahadur Shah Zafar Grave), သဵၼ်ႈတၢင်း ꩡီႇဝၵ. ပဵၼ်ၶုမ်ၸဝ်ႈဝူင်ႉ Mughal လိုၼ်ႈသုတ်း တီႈဢိၼ်းတီးယႃး လႄႈ ပဵၼ် ၽူႈဢုပ်ႉပိူင်ႇလိုၼ်းသုတ်း ႁင်း ၶိူဝ်းၶုၼ် Timurid ယဝ်ႉ။ ဝၢႆးသေ လႆႈပဵၼ် လွင်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉတီႈ ဢိၼ်းတီးယႃးယဝ်ႉ မိူဝ်ႈပီ 1857 ၼၼ်ႉ မၼ်း လႄႈ တင်း မေးၼၢင်းမၼ်း Zeenat Mahal ဢိၵ်ႇတင်း မုင်ႉႁေႃႁိူၼ်းမၼ်းၵမ်ႈၽွင်ႈ လႆႈထုၵ်ႇပၼ်တၢမ်ႇ လိုပ်ႈဢွၵ်ႇမိူင်း မႃးၸူး တႃႈၵုင်ႈယဝ်ႉ။ ပႁႃႇတူး သျႃး ၼႆႉ လႆႈသဵင်ႈၵၢမ်ႇ မိူဝ်ႈ ၼူဝ်ႇဝႅမ်ႇပႃႇ 1862 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တိုၵ်ႉလႆႈႁၼ် ၶုမ်ပႃႇႁဵဝ်ႈမၼ်းယူႇ တေႃႇမိူဝ်ႈၼႆႉယဝ်ႉ။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၵၢမ်ႇလီၼႆၸိုင် တေလႆႈႁၼ် ၽူႈၸိၼမ်း မီးယူႇတီႈၼၼ်ႈသေ တေၸၢင်ႈပၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လွၼ်ႇၶၢဝ်ႇတင်းၼမ် ဢၼ်ၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈ ၸဝ်ႈမျၢတ်ႈ သူၾီးၼႆႉယဝ်ႉ။ ၵႃႈၶဝ်ႈမၼ်းတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈပၼ်၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၸၢင်ႈလူႇတၢၼ်း ထိုင် သူၾီး ပိုၼ်ႉတီႈလႆႈယူႇ။ Free.  
• 35 ၵၢတ်ႇၶႄႇ လႄႈ ဢိၼ်းတီးယႃးဢွၼ်ႇ. ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈ ၵူၼ်းၶိူဝ်းၶႄႇ လႄႈ ၵူၼ်းၶိူဝ်းဢိၼ်းတီးယႃး ၸိူဝ်းၶၢႆႉမႃးႁဵတ်းၵၢၼ် မိူဝ်ႈပၢၼ်ၵူဝ်ႇလီႇၼီႇၼၼ်ႉ ယူႇမႃး ၸူဝ်ႈလုၵ်ႈပၢၼ်လၢၼ်ယဝ်ႉ။ တီႈၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈၼႆႉ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေလႆႈႁၼ် ၶူဝ်းပူၺ်ႈမိူဝ်ႈၵွၼ်ႇ ဢိၵ်ႇတင်း ၵျွင်းၽြႃးၶႄႇ လႄႈ ၵျွင်းၽြႃးႁိၼ်ႇတူႇ လႄႈ ဢိၵ်ႇပႃး တၢင်းၵိၼ်တၢင်းယႅမ်ႉၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း။  
• 36 ငဝ်ႈငုၼ်းယေးငိုၼ်း မျၢၼ်ႇမႃႇ, သဵၼ်ႈတၢင်း ပၢႆးၵၢၼ်ၸၢၵ်ႈ မၢႆ 1.  
• 37 တႃႇဝႃႇသႅၼ်ႇထရႄႇပႂၢႆႉ (Centrepoint Towers), သဵၼ်ႈတၢင်း ၽြႃးသူးလေႇ (မီးၽၢႆႇတူၵ်း သူၼ်မွၵ်ႇမႁႃႇပၼ်ႇတုလ).  
• 38 ႁူင်းႁေႃဝဵင်းငဝ်ႈၸိုင်ႈ (City Hall), သဵၼ်ႈတၢင်း မႁႃႇပၼ်ႇတုလ. ပဵၼ်တီႈ ၽၢႆႇဢုပ်ႉပိူင်ႇဝဵင်း ၼင်ႈလုမ်း၊ ဢၼ်ပဵၼ် ၵေႃႇမတီႇဝဵင်းမူၼ်းၵူၼ်းၵိုၼ်းတႃႈၵုင်ႈ (YCDC)။ လွင်ႈၵေႃႇသၢင်ႈၼႆႉ လႆႈတႄႇမႃး မိူ်ဝႈ ပီ 1926 သေ ယဝ်ႉတူဝ်ႈ ၼႂ်းပီ 1936။ ႁူင်းႁေႃဝဵင်းငဝ်ႈၸိုင်ႈၼႆႉ လႆႈပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈပိူင်လူင် တွၼ်ႈတႃႇ လွင်ႈၼႄၵၢင်ၸႂ် ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၵၢၼ်မိူင်း ၸိူဝ်းပဵၼ်မႃး ၼႂ်း ပီ 2000, 2008, 2009 ၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။  
• 39 ႁွင်ႈၼႄလွင်ႈႁၢႆဝၢႆးယႃႈမဝ်းၵမ် (Drug Elimination Museum), Kyun Taw Rd (မီးၸမ်ၵၼ်တင်း တူင်ႇမူၼ်းႁၢၼ်ႇတႃႇဝတီႇ), ☏ +95 1 505016, +95 1 505261. ပဵၼ်ယူင်ႉသၢင်ႈသီႇၸၼ်ႉ ဢၼ်ယိူင်းဢၢၼ်း တႃႇတိုၵ်းပႅတ်ႈ ယႃႈမဝ်းၵမ်သေ လႆႈၼႄဝႆႉ လွင်ႈၽွၼ်းၸမ်ႉ ယွၼ်ႉၸႂ်ႉယႃႈမဝ်းၵမ် လႄႈ လႆႈၼႄဝႆႉ လွင်ႈၶတ်းၸႂ် တႃႇသွၵ်ႈႁႃ ၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ ဢၼ်တေတႅၼ်းတၢင် ယႃႈမဝ်းၵမ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းၼႄဝႆႉၼၼ်ႉ လႆႈဝႃႈ ဢမ်ႇၶိုတ်းၵၢပ်ႈသေ ပဵၼ် ၽုၼ်ႇမုၵ်ႉလၢႆလၢႆ။ လွင်ႈတၢင်းဢၼ် ၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်းၼိုင်ႈၵေႃႉမႃးဢႅဝ်ႇလႄႇၼႆႉ တွၼ်ႈတႃႇယိၼ်းႁၼ် ဢၼ်လၢၵ်ႇလၢႆးသေလွင်ႈလွင်ႈ ဢၼ်ပဵၼ်ဢၼ်ၵိုတ်း မိူဝ်ႈပၢၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇဝႆႉပဵၼ် ၶႅၵ်ႇၼိုင်ႈၵေႃႉလႄႈ။ တီႈၼၼ်ႈၼႆႉ ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်မီးဝႆႉယူႇတင်းၼမ်ယဝ်ႉ။ ၵႃႈၵွင်ႈထႆႇ တွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်းၼႆႉ တေလႆႈပၼ် US$5 ယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်း- 4,000 ၵျၢပ်ႈ၊ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ- 100 ၵျၢပ်ႈ.  
• 40 ယူင်ႉသၢင်ႈ လုမ်းတတ်းသိၼ်, Pansodan Street (မီးတီႈႁိမ်းၶၢင်ႈ သူၼ်မွၵ်ႇ မႁႃႇပၼ်ႇတုလ 89-133). တေႃႇထိုင် ပီ 2006၊ ဢၼ်ပဵၼ် ငဝ်ႈငုၼ်းလုမ်းတတ်းသိၼ်မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇၼႆႉ လႆႈမီးဝႆႉတီႈ ဢွင်ႈတီႈၼႆႉယဝ်ႉ။ ယူင်ႉသၢင်ႈၼႆႉ ၶဝ်ႈပႃႈၼႂ်း သဵၼ်ႈမၢႆ ၶူဝ်းပူၺ်ႈၵဝ်ႇမွၼ်ႇ ဝဵင်းလူင်တႃႈၵုင်ႈယဝ်ႉ။  
• 41 ၶုမ်ၽိမၢၼ်ႇ ၽူႈႁတ်းငၢၼ် (မီးၸမ်ၵၼ်တင်း လၢၼ်ႇၽၢႆႇၸၢၼ်း ႁင်း သူၺ်ႇတၵူင်ႇ). ၶဝ်ႈပႃးၶုမ်ပႃႇႁဵတ်း သုၽယႃးလၢတ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ် မေးၼၢင်း ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလိုၼ်းသုတ်း မိူင်းမျၢၼ်ႇမျႃႇ၊ တၶိၼ်ႇထိၼ်ႇၵျေႃႇ ဢၼ်ပဵၼ် ၽူႈႁၵ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ လႄႈ ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ၊ ဢူးတၢၼ်ႉ ၵေႃႉဢၼ်ပဵၼ် ၽူႈၼမ်းၼႂ်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ၸုမ်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ၊ တေႃႇၶိၼ်ႇၵျီႇ ဢၼ်ပဵၼ်မႄႈ တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇ။ မိူဝ်ႈပီ 1983 ၽွင်း ၸဝ်ႈၸွမ်ၸိုင်ႈ မိူင်းၵၢဝ်းလီၸၢၼ်း Chun Doo-hwan မႃးဢႅဝ်ႇလႄႇၼၼ်ႉ ဢေးၵျႅၼ်ႉၵၢဝ်းလီႁွင်ႇၶဝ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇယဝ်ႉ။ မၼ်းလႆႈလွတ်ႈၵႂႃႇသေတႃႉ ၵူၼ်းတၢင်ႇၸိူဝ်း လႆႈတၢႆၵႂႃႇ 21 ၵေႃႉယဝ်ႉ။ ယူင်ႉသၢင်ႈၼၼ်ႉ မႄးၵေႃႇၶိုၼ်းဢၼ်မႂ်ႇသေ ပဵၼ်ဢၼ်ၶိုင်ႇၶမ်ႉၶႅမ်ႉလႅပ်ႈသေ ဢၼ်ၵဝ်ႇယဝ်ႉ။  
• 42 ယူင်ႉသၢင်ႈ ၽွင်းလူင် (The Secretariat), သဵၼ်ႈတၢင်း မႁႃႇပၼ်ႇတုလ (တီႈၵိုတ်းရူတ်ႉပၢသ်ႉ ၵၢတ်ႇပူဝ်ႇၵလေး). ၼၼ်ႉလႆႈပဵၼ်မႃး တီႈပၵ်းသဝ်း ၵၢၼ်ဢုပ်ႉပိူင်ႇ ၶွင် ပရိတ်ႉတိတ်ႉသျ် ၿႃးမႃး ယဝ်ႉ။ ထိုင် ပီ 2021 ၾႅပ်ႇဝႃႇရီႇမႃး ႁူင်းၵၢၼ် ပိုၼ်ႉတီႈ 7 ဢၼ် လႄႈ ႁူင်းၵၢၼ် ၼွၵ်ႈမိူင်း 3 ဢၼ် ႁူမ်ႈၵၼ် လဝ်ႈတၢင်ႇၸူး ၵေႃႇမသျိၼ်ႇ တိုၼ်းလၢင်း မျၢၼ်ႇမႃႇ (Myanmar Investment Commission (MIC)) တႃႇ လၢႆႈဢဝ် ယူင်ႉသၢင်ႈ ၽွင်းလူင်ၼႆႉ ပဵၼ် ႁူင်းႁႅမ်း လႄႈ ႁွင်ႈၼႄပိုၼ်း။  
• 43 ႁွင်ႈၼႄပိုၼ်း ဢူးတၢၼ်ႉ, သဵၼ်ႈတၢင်း ဢိၼ်းယႃး (ၸဵင်ႇသဵၼ်ႈတၢင်းတထူင်ႇ).  
• 44 ႁွင်ႈၼႄ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ, 26 သဵၼ်ႈတၢင်း ပျီႇ (မီးၽၢႆႇၼႃႈ ထၢၼ်ၽွင်းလူင် ၵၢၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်း). 10:00-15:00၊ ဢိုတ်း ဝၼ်းၸၼ်၊ ဝၼ်းဢၢင်းၵၢၼ်း လႄႈ ဝၼ်းလိုဝ်ႈၵၢၼ်. ၼႄဝႆႉ ၶူဝ်းၶွင်ၵိုၵ်းပိုၼ်း ဢၼ်ပဵၼ် သၢႆသိုပ်ႇၶိူဝ်းၶုၼ်ၵုင်းပွင်ႇ ဢၼ်ပဵၼ် လိုၼ်းသုတ်း ၼၼ်ႉလႄႈ ဢိၵ်ႇတင်း ၶူဝ်းပူၺ်ႈၵဝ်ႇမွၼ် မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၵႃႈႁွင်ႈၼႄ ဢေးသျႃးၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇ ဢၼ်ၸုတွမ်လႆႈၶႅမ်ႉလႅပ်ႈၼၼ်ႉ ပႃး ႁွင်ႈၼႄဢၼ်ၼႆႉဢၼ်ၼိုင်ႈသေ ၶဝ်ႈပႃး ၶူဝ်းပူၺ်ႈပၢႆးမွၼ်း မျၢၼ်ႇမႃႇ လႄႈ ႁွႆးမိုဝ်း ဢၼ်ၶႅမ်ႉလႅပ်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ႁွႆးမိုဝ်းဝိသုၵႃႇ ႁွင်ႈၼႄၼႆႉ ဢမ်ႇပေႃးၶိုၵ်ႉၶၢႆးသေ ပဵၼ်ႁွႆးမိုဝ်း ဝိသုၵႃႇပၢၼ်မႂ်ႇယဝ်ႉ။ ပၢင်ပွႆးၼႄၼႆႉ ထိုင် ပီ 2016 မႃးတႄႉ တိူဝ်းၶႅမ်ႉလႅပ်ႈမႃးသေ ပၢင်ပွႆးၼႄ ၵမ်ႉၼမ်ၼႆႉ မီးပၢႆး ဢၼ်တႅမ်ႈဝႆႉ လိၵ်ႈဢိင်းၵလဵတ်ႈ လိၵ်ႈမၢၼ်ႈ သွင်ၽႃႇသႃႇယဝ်ႉ။ ဢွင်ႈမၢင်ဢၼ်ၼႆႉ ၽႆးဢမ်ႇပေႃးႁိူဝ်ႈလႅင်း။ လႆႈႁႄႉႁၢမ်ႈ လွင်ႈထႆႇၶႅမ်းႁၢင်ႈ။ ယႃႇပေသိုဝ်ႉပပ်ႉ တီႈႁွင်ႈၼႄၼၼ်ႉ။ တီႈလၢၼ်ႉပပ်ႉ ဢိၼ်းၸဵင်ႇၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈလိူၵ်ႈဢဝ်လႆႈၵူႈမဵဝ်းသေ သိုဝ်ႉဢဝ် တီႈလၢၼ်ႉ ၸိူဝ်းမီးၸွမ်း သဵၼ်ႈတၢင်းပၢၼ်းသူဝ်းတၢၼ်းၼၼ်ႉလႄႈ။ ပပ်ႉဢၼ်လႆႈပၼ် 38 တေႃႇလႃႇ တီႈ ႁွင်ႈၼႄၼၼ်ႉ တီႈဢိၼ်းဝ လႆႈပၼ် 22 တေႃႇလႃႇၵူၺ်း။  
• 45 ႁူင်းႁႅမ်း ၵူၼ်းၵႃႉ (Strand Hotel), 92 သဵၼ်ႈတၢင်း ၵူၼ်းၵႃႉ. ပဵၼ်ႁူင်းႁႅမ်း ဢၼ်ႁိုင်သေပိူၼ်ႈ လႄႈ ဢၼ်ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇသေပိူၼ်ႈ တီႈၼႂ်း မျၢၼ်ႇမႃႇသေ Sarkies ၶဝ်ပီႈၼွင်ႉ လႆႈၵေႃႇသၢင်ႈမႃး မိူဝ်ႈပီ 1901 (ၸိူဝ်းဢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈ မႃး Penang's E&O လႄႈ Singapore's Raffles)ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မၼ်းလႆႈပဵၼ် လၵ်းႁိၼ်ၸိူဝ်ႈၸၢတ်ႈမႃး ဢၼ်ၼိုင်ႈသေ လႆႈ ဝႆႉမဝ်မဝ်မၢင်မၢင်မႃး လၢႆပီယဝ်ႉသေ လႆႈၶိုၼ်းသၢင်ႈၶိုၼ်း မိူဝ်ႈပီ 1990 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။  
• 46 သၽႃး ၸႄႈတိူင်းတႃႈၵုင်ႈ (Congress Building), သဵၼ်ႈတၢင်းပျီႇ (မီးၽၢႆႇတူၵ်း သူၼ်ႇမွၵ်ႇၵူၼ်းမိူင်း).  
• 47 သူၼ်ငိူၵ်ႈ တႃႇၵေႇတ, သဵၼ်ႈတၢင်းမျႃႉမႃႇလႃႇ (မီးၽၢႆႇဢွၵ်ႇ ၶူၼ်သုဝုၼ်ႇၼ ယၢၼ် 1 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ).  
• 48 ႁူင်းၼႄပွႆး တပ်ႉမတေႃႇ (Tatmadaw Exhibition Hall), သဵၼ်ႈတၢင်း ဢူးဝိၸႃႇရ (တေႃႇၼႃႈၵၼ်တင်း ႁွင်ႈၼႄပိုၼ်းတပ်ႉသိုၵ်း၊ တင်း တႃႈရူတ်ႉလဵၼ်း ၽယႃးလၢၼ်းသေ ၵႆၵၼ်မွၵ်ႈ ၶိုင်ႈၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ).  
• မီးဝႆႉ ဢွင်ႈတီႈလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉၸႂ် ဢၼ်ႁၢမ်းၵႂႃႇ ဢၼ်ၵိုၵ်းၵၼ်ဝႆႉတင်း သူၼ်သတ်း ဢၼ်မီးဝႆႉ ဢၼ်ၶီႇတင်းၼမ် ဢၼ်ပဵၼ် ပႃႇထိူၼ်ႇၵႂႃႇ။ ပေႃးၸွမ်းလၢႆးမၼ်းတႄႉ ၽႂ်ဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇၶဝ်ႈလႆႈသေတႃႉ ၵူၼ်းတင်းၼမ်တႄႉ ဢွၼ်ၵၼ်ၶဝ်ႈသေ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၶဝ် ပၢႆႁဵတ်းပဵၼ် တီႈ ထူဝ်းရိတ်ႉၶဝ်ၵႂႃႇယဝ်ႉ။ ပေႃးလုၵ်ႉဢဝ်တီႈတၢင်းသေၼႆႉ မီးတၢင်းၵႆ မွၵ်ႈ ႁွင်ႉငိၼ်းလႆႈၼၼ်ႉသေ လီလႆႈၽၢင်ႉလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈသုၼ်ႇတူဝ် ၼၢင်းယိင်း တီႈ သူၼ်သတ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးၶၢဝ်းၽူၼ်မႃး ယုင်းမီးဢၢၼ်ႁူဝ်လၢၼ်ႉမၼ်းသေ မီးပႃး မႃလိူင်း ဢၼ်မေႃႁဵတ်းတီႈပိူၼ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လုၵ်ႉတီႈ သူၼ်ရူတ်ႉပၢသ်ႉ ဢၼ်ယၢၼ်ၵၼ် 30 မီႇတႃႇ ဢၼ်မီးတင်း ၽၢႆႇဢွၵ်ႇ ႁူးၶဝ်ႈသူၼ်သတ်း ဢၼ်မီးတီႈႁိမ်းၶၢင်ႈ လၵ်းၾူင်း ၼၼ်ႉသေ ၶဝ်ႈလႄႈ။

ႁဵတ်း

• 1 ဝၢင်းလဵၼ်ႈႁႅင်း ပူဝ်ႇၶျူၵ်ႉဢွင်ႇသၢၼ်း, သဵၼ်ႈတၢင်း သူၼ်သတ်း (ၶီႇရူတ်ႉပၢသ်ႉ ၵႂႃႇၵိုတ်းတီႈ ယွၵ်ႉလၢၼ်း။ မီးၽၢႆႇႁွင်ႇ တႃႈရူတ်ႉလဵၼ်းလူင် တႃႈၵုင်ႈ).  
• ၾႄႇရီႇ ၻလ (ၶူဝ်တႃႈႁိူဝ်း သဵၼ်ႈတၢင်းပၢၼ်းသူဝ်းတၢၼ်း ဢၼ်လႆႈလုၵ်ႉတီႈ ႁူင်းႁႅမ်းၵူၼ်းၵႃႉသေ ၶၢမ်ႈၵႂႃႇ). လုၵ်ႉတီႈ တႃႈၵုင်ႈသေ ၶီႇၾႄႇရီႇ ဢၼ်လီၶဝ်ႈၸႂ်ၼၼ်ႉသေ လတ်းၶၢမ်ႈၼမ်ႉသေၵေႃႈ ၵႂႃႇတီႈဝၢၼ်ႈဢွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ် ၻလ။ ၶၢဝ်းတၢင်းမၼ်း ႁူမ်ႈဝႃႈ ပွတ်းပွတ်းဢွၼ်ၵူၺ်းၵေႃႈ တေလႆႈႁၼ် ၾႄႇရီႇမၢၼ်ႈ ဢၼ်ယွင်ႇယီႈယွင်ႇယႅင်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈၵဝ်ႈၸၢင်ႈသိုဝ်ႉလႆႈ တႅင်တမ်ႇပူႇ ဢၼ်ႁဵတ်းသိၵ်ႈဝႆႉ၊ လႅၼ်းယႃႈတွင်၊ လႅၼ်းယႃႈၸီႈၵရႅတ်ႉ၊ ၼမ်ႉၼဵင်ႈဝၢၼ်၊ တၢင်းၵိၼ်ၵူႈမဵဝ်းမဵဝ်း ဢၼ်လီၶဝ်ႈၸႂ် ၊ တေၸၢင်ႈသိုဝ်ႉလႆႈၶူဝ်းၶွင်ဢွၼ်ႇဢီႈၸိူဝ်းဢၼ်ၵႃႈၶၼ်ဢမ်ႇယႂ်ႇ ဢၼ်ႁဵတ်းထုပ်ႉႁဵတ်းႁေႃႇသေၶၢႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ႁိူဝ်းတေႃႉသူင်ႇၼႆႉ ဢမ်ႇမိူၼ်ႁိူဝ်းတေႃႉသူင်ႇသေ တိူဝ်းမိူၼ်ၵၢတ်ႇၼိူဝ်ၼမ်ႉယဝ်ႉ။ တွၼ်ႈတႃႇ ၶၢဝ်းတၢင်းၶိုင်ႈဝၼ်းလႄႈ ၶၢဝ်းတၢင်းၼိုင်ႈဝၼ်းတႄႉ ၶီႇၵႂႃႇ တုၼ်ႇတေးလႄႈ။ တီႈၻလၼၼ်ႉ မီးၵွင်းမူးသူႇၼိုင်ႈသေ ၵိုင်ႇလီလႄႇယူႇ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ဝၢၼ်ႈၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈပၢႆတၢင်းတႄႉတႄႉလူး။ တွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်း 4,000 ၵျၢပ်ႈ၊ ပဵၼ်တႃႇတၢင်းၵႂႃႇတၢင်းမႃး. (ဢၢပ်ႉတဵတ်ႉဝႆႉ မိူဝ်ႈ ၾႅပ်ႇ 2016)
• 2 ၵူင်းပၼ်ႇ, သဵၼ်ႈတၢင်း ၽြႃးၵပႃႇဢေး (ၽၢႆႇဢွၵ်ႇ ၼွင်ဢိၼ်းယႃး).  
• 3 ၵလၢပ်ႉလုၺ်းၼမ်ႉ ၵူၵ်ႉၵၢႆး, တၢင်းယွမ်ႇ ၵလၢပ်ႉလူၺ်းၼမ်ႉ ၵူၵ်ႉၵၢႆး (ၶီႇရူတ်ႉပၢသ်ႉ ၵိုတ်းတီႈ တီႈၵိုတ်းပၢသ်ႉ ႁႃမိတ်ႉတိတ်ႉ).  
• 4 ပၢင်လဵၼ်ႈ ၵျႅၵ်ႉၵသၢၼ်ႇ, သဵၼ်ႈတၢင်း ပၢင်ႇမႃႉၶႄႉၶဵင်ႇ ၽၢႆႇၸၢၼ်း (South Race Course Rd) (မီးတီႈႁိမ်း ႁူင်းတူၺ်းလိၵ်ႈ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ). ပဵၼ်ပၢင်ႇလဵၼ်ႈ။  
• လႄႇၵၢတ်ႇ လႄႈ တူၺ်းလွင်ႈႁဵတ်းၼႄ ၵၢၼ်တူမ်ႈႁုင် (ႁူင်းႁႅမ်း Governor’s Residence). လွင်ႈႁဵတ်းၼႄ ၵၢၼ်တူမ်ႈႁုင် ၼႆႉ မီးတီႈၸၼ်ႉၼိူဝ် တီႈၼႂ်း ဢွင်ႈမိၼ်းတူင်း ႁင်းႁူင်းႁႅမ်းၼၼ်ႉ၊ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေၸၢင်ႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းလႆႈ တႃႇႁၢင်ႈႁႅၼ်း ဢၼ်ၵူဝ်ႈမၢၼ်ႈ။ တွၼ်ႈတႃႇ ၶၢဝ်းတၢင်း ၶိုင်ႈဝၼ်း ၼႆႉ တေလႆႈပၼ် US$60 သေ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးတႃႇၶဝ်ႈဝၼ်း (ပေႃးဢမ်ႇပႃး တႃႇၶဝ်ႈဝၼ်း US$40)၊ ဢမ်ႇပႃး တႃႇဢိုၵ်ႉဢွၵ်ႉ. 
• 5 ၼွင်လုၺ်းၼမ်ႉ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ, သဵၼ်ႈတၢင်း ဢူးဝိၸႃႇရ.  
• 6 ၶဵင်ႇၸၢတ်ႈ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ, သဵၼ်ႈတၢင်း မျူဝ်ႉမႃႉၵျွင်း.  
• 7 ႁူင်းငဝ်းတူင်ႉ တမတ, သဵၼ်ႈတၢင်းၽြႃးဢလၢၼ်ႉပျႃႉ (ၶီႇရူတ်ႉပၢသ်ႉ ၵိုတ်ႈတီႈ တီႈၵိုတ်းယွၵ်ႉလၢၼ်း).  
• 8 ပၢင်လဵၼ်ႈႁႅင်း တဵင်ႇၽျူႇ, သဵၼ်ႈတၢင်းၵၢၼ်ႇယဵၵ်ႉတႃႇ (ၶီႇရူတ်ႉပၢသ်ႉ ၵိုတ်ႈတီႈ တီႈမသႃႇသႅတ်ႉ).  
• 9 ပၢင်လဵၼ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ သုဝုၼ်ႇၼ (Thuwunna Indoor Stadium), သဵၼ်ႈတၢင်း ဝေႇၸယၢၼ်ႇတႃႇ (မီးၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ တႃႈရူတ်ႉလဵၼ်း ၼိၼ်းသီႇၵူင်း ~700 မီႇတႃႇ).  
• ယူင်ႇငဝ်းတူင်ႉ – မီးဝႆႉယူင်ႇငဝ်းတူင်းတင်းၼမ် ဢၼ်ၼႄ ငဝ်းတူင်ႉဢိင်းၵလဵတ်ႈ ၸိူဝ်းဢွၵ်ႇဢၼ်မႂ်ႇ။ ယူင်ႇငဝ်ႈတူင်ႉပိုၼ်ႉတီႈၼႆႉ ၵႃႈတူၺ်းမၼ်း ၵူၺ်းလႆႈပၢၼ်လၢႆတေႃႇလႃႇသေ ၵမ်ႉၼမ် သၢႆငၢႆၶႅမ်ႉဝႆႉသေတႃႉ ယူင်ႇငဝ်းတူင်ႉဢၼ်ၶႅမ်ႉသေပိူၼ်ႈတႄႉ တေလႅပ်ႈပဵၼ် ဢၼ်မီးတီႈ မျၢၼ်ႇမႃႇပလႃႇၸႃႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးၵႂၢမ်းၸိုင်ႈမိူင်းမႃးၼႆ ယႃႇလိုမ်း လုၵ်ႉၸုၵ်းသေ ယူႇယဵၼ်ယဵၼ်။
• 10 သူၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ လေႃႇၵႃး (လှော်ကားအမျိုးသားဥယျာဉ်). 09:00-17:00 ၵူႈဝၼ်း. ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈ ပႃႇထိူၼ်ႇယႂ်ႇလူင် မီးပႃး သူၼ်သတ်းဢွၼ်ႇသေ မီးပႃးၸၢင်ႉ လႄႈ ၶီႇရူတ်ႉဢႅဝ်ႇလႄႇၼႂ်းထိူၼ်လႆႈ။ (ဢၢပ်ႉတဵတ်ႉဝႆႉ မိူဝ်ႈ ဢေႃး 2020)

သိုဝ်ႉ

ၶူဝ်းၶွင်ၸိူဝ်းဢၼဢဝ်မႆႉႁဵတ်းဝႆႉ ဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ်သေ ၵႃႈၶၼ်ယႂ်ႇ၊ ၵႅဝ်ႈသႅင်ငိုၼ်းၶမ်း၊ မီႇၵီးတၢင်းၵိၼ်တၢင်းယႅမ်ႉ လႄႈ ၶူဝ်းၶွင်တီႈမၢႆတွင်း။ ၸၢႆႇၵၢတ်ႇ တီႈတႃႈၵုင်ႈၼႆႉ လီၵျေႃႇဝႆႉ၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ ၶူဝ်းၶွင်မီးၸေးသေ ဢၼ်ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်တင်း မိူင်းၵူၼ်းၵိုၼ်းတၢင်ႇမိူင်းတႄႉ ၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်းၶဝ် ၸၢင်ႈဢႅဝ်ႇလႄႇလႆႈ ၶၢဝ်းယၢမ်းၵမ်ႈၽွင်ႈသေ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈပၵ်းတႃတူၺ်း။ ပေႃးပဵၼ်ထူဝ်းရိတ်ႉၼႆႉ ၵႃႈၶၼ်မၼ်း တေလိူဝ်သေတႃႉ သဵတ်ႈၵၼ်လႆႈယူႇ။ ၸွမ်းလူၺ်ႈသုၼ်ႇႁဵတ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသေ ၵူၼ်းၶၢႆၸွမ်းၶၢင်ႈတၢင်းၼႆႉ ပေႃးပႆႇထိုင် 18:00 မူင်း တေဢမ်ႇၶႂၢင်းဝႆႉပၼ် တႃႇပိုတ်ႇလၢၼ်ႉၶဝ်။

• 1 ဢွင်ႈတီႈ ၸၢႆႇၵၢတ်ႇ A.K.K., သဵၼ်ႈတၢင်း လေးၻွင်ႉၵၢၼ်ႇ (တႃႈရူတ်ႉလဵၼ်း တိင်ႇၵၢၼ်းၵျုၼ်း E0.7km).  
• သိူဝ်ႈၶူဝ်း ဢၼ်သင်ယဵပ်ႉ. ႁူမ်ႈဝႃႈ ၵူၼ်းဢမ်ႇႁူႉၼမ်ထၢၼ်ႇ မိူင်းၵွၵ်ႇ လႄႈ ႁွင်းၵွင်းသေတႃႉ တႃႈၵုင်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈလီ တွၼ်ႈတႃႇ သင်ႇယဵပ်ႉသိူဝ်ႈၶူဝ်းယဝ်ႉ။ မွၵ်ႈငိုၼ်း 6 တေႃႇလႃႇၼႆႉၼႆ တေၸၢင်ႈလႆႈသိူဝ်ႈသျတ်ႉ ဢၼ်ပႃးၵေႃႇလႃႇမႅၼ်ႇတရိၼ်းၼၼ်ႉယူႇ။ တွၼ်ႈတႃႇ ယဵပ်ႉသိူဝ်ႈၼႆႉ မွၵ်ႈ 4-5 ဝၼ်းၼႆႉ ၶၢဝ်းယၢမ်းၵုမ်ႇထူၼ်ႈယူႇ။ 
• 2 ၵၢတ်ႇပူဝ်ႇၶျူၵ်ႉဢွင်ႇသၢၼ်း (Scotts Market). ပဵၼ်ငဝ်ႈငႃၶိုၵ်ႉတွၼ်း တွၼ်ႈတႃႇ ၶူဝ်းၶွင်မေႃမိုဝ်း၊ မိူၼ်ၼင်ႇ ခိူင်ႈၶူဝ်းမႆႉ လႄႈ ၶူဝ်းယုၼ်း။ ႁူမ်ႈဝႃႈၼၼ်သေတႃႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၶူဝ်းယုၼ်းၵမ်ႈၽွင်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇၼႂ်းမိူင်းသေတႃႉ ၶၼ်ၶၢႆမၼ်းသုင်ႇဝႆႉ။  
• 3 ၵၢတ်ႇလူင် ၸိုင်ႈဝဵင်း, သဵၼ်ႈတၢင်း မိၼ်းၼၼ်ႇတႃႇ (မီး ၽၢႆႇဢွၵ်ႇ ၶူဝ် ငမူဝ်းယဵၵ်ႉ). ပဵၼ်ၵၢတ်ႇလူင် ဢၼ်ၸၢင်ႈသိုဝ်ႉလႆႈ ၽၵ်းၶဵဝ်မႂ်ႇမႂ်ႇသႂ်သႂ်၊ ၼိူဝ်ႉ လႄႈ မီႇၵီးၸိူဝ်းဢမ်ႇသူႈလႃႈလီႁၼ် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸၼ်ႉတၢင်းၼိူဝ်သုတ်း လႄႈ တီႈၽၢၵ်ႈ ယူင်ႉသၢင်ႈၼၼ်ႉ တေလႆႈႁၼ် ၶိူင်ႈၽႆးၽႃႉဢၼ်ဢမ်ႇသူႈလႃႈလီႈႁၼ်၊ သိူဝ်ႈၶူဝ်းတွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢိၵ်ႇ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢၼ်ၵႃႈၶၼ်မၼ်း သၢင်ႇထုၵ်ႇ၊ သိူဝ်ႈၶူဝ်း၊ သွၵ်းတိၼ် လႄႈ ထူင် ၸိူဝ်းဢၼ်ဢဝ် ၼင်သေႁဵတ်းဝႆႉၼၼ်ႉၵေႃႈ တေၸၢင်ႈႁၼ်လႆႈယူႇ။ တီႈၸၼ်ႉတၢင်းၼိူဝ်သုတ်း တီႈႁိမ်းတီႇဝီႇၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေၸၢင်ႈႁၼ်လႆႈ ၶႅပ်း Blu-ray ဢၼ် ၵႃႈၶၼ်သၢင်ႇထုၵ်ႇၼၼ်ႉ။ တီႈၸၼ်ႉပဵင်းလိၼ်ၼၼ်ႉတႄႉ တေလႆႈႁၼ် လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ် လႄႈ မၢင်ဝၼ်းမႃး တေလႆႈႁၼ် ၶူဝ်းႁိူၼ်းယေး ဢၼ်ယွမ်းပၼ်ၵႃႈမၼ်းသေၵွၼ်ႇ။ တီႈၸၼ်ႉသွင်ၼၼ်ႉ မီးပႃး ႁွင်ႈၼႄပၢႆးမွၼ်း။  
• တႅဝ်းၵၢတ်ႇၶႄႇ. 15:00-21:00. ၵူၼ်းသိုဝ်ႉၶၢႆ ၸွမ်းၶၢင်ႈတၢင်း မီးဝႆႉတင်းၼမ်။ ၶႅပ်းတႅင်းၵႃး ပၢၼ်ဢိင်းၵလဵတ်ႈ၊ ပၵ်းယဵမ်ႈဝၼ်းၶႄႇ၊ ၵျွင်းၽြႃးၶႄႇ၊ လၢၼ်ႉၼမ်ႉၼဵင်ႈ၊ ၵၢတ်ႇတင်းၼမ် လႄႈ ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးဢၼ်လဵၵ်ႉဢွၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ တေႁၼ်လႆႈယူႇ။ 
• 4 တီႈၸၢႆႇၵၢတ်ႇ ၵျၼ်းသျိၼ်း သၵႂႄး (Junction Square Shopping Centre), သဵၼ်ႈတၢင်းၵျုၼ်းတေႃး (ၶီႇရူတ်ႉပၢသ်ႉ ဢၼ်ၵိုတ်းတီႈ ၸၢႆႉပျူဝ်းယေး). ဢၼ်ၸၼ်ၸႂ် ပိူင်လူင်တႄႉ ပဵၼ် ႁူင်းငဝ်းတူင်ႉ၊ ၶိူင်ႈၶူဝ်းတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ဢၼ်ၵႃႈၶၼ်ယႂ်ႇ လႄႈ လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ်ၵူႈမဵဝ်းမဵဝ်း ဢၼ်မီးတီႈၼိူဝ် ၸၼ်ႉၼိူဝ်သုတ်းသုတ်း။  
• 5 ၵၢတ်ႇၵၢင်ၶမ်ႈ ၵျီးမျိၼ်ႇတႅင်ႇ, သဵၼ်ႈတၢင်းၸေးၵျီး/တၢင်းမၼိႇမေႇၶလႃႇ (ၶီႇရူတ်ႉပၢသ်ႉ ၵိုတ်းတီႈ ၵၢတ်ႇၵၢင်ၶမ်ႈ/ၺႃႉၸေး).  
• 6 ၵၢတ်ႇၵျွၵ်ႉမျွင်း, သဵၼ်ႈတၢင်းၵျႅၵ်ႉၵသၢၼ်ႇ (တီႈဢွင်ႈရူတ်ႉပၢသ်ႉၵိုတ်း ၵျွၵ်ႉမျွင်းၸေး).  
• 7 ဢွင်ႈတီးၵၢတ်ႇ သီးတီးမၢတ်ႉ, သဵၼ်ႈတၢင်း ထမ်ႇမၸေႇတီႇ (မီးႁိမ်း လုမ်းၽွင်းတၢင်မိူင်း သိင်ႇၵႃႇပူဝ်ႇ). ၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉ တွၼ်ႈတႃႇသိုဝ်ႉတၢင်းၵိၼ်တၢင်းယႅမ်ႉ။  
• 8 မိင်ႇၵလႃႇၸေး, သဵၼ်ႈတၢင်းၿၺႃးၻလ (တီႈရူတ်ႉပၢသ်ႉၵိုတ်း မိင်ႇၵလႃႇၸေး).  

ၵၢတ်ႇပူဝ်ႇၶျူၵ်ႉဢွင်ႇသၢၼ်း (ၵၢတ်ႇသၵွတ်ႉ)

• ၽြႃးသူၺ်ႇတၵူင်ႇ. တီႈတႅဝ်းတၢင်းၶဝ်ႈမၼ်းၼၼ်ႉ မီးဝႆႉ လၢၼ်ႉတင်းၼမ် ဢၼ်ၶၢႆ မၢၵ်ႇဢုၼ်လိပ်း၊ ထူင်ဢၼ်ဢဝ်မိုဝ်းတေႃး၊ ၶျႅတ်ႉ ဢၼ်ဢဝ် မႆႉ လႄႈ ၶူဝ်းႁေႈႁဵတ်းဝႆႉ၊ ႁုၼ်ႁၢင်ႈၵဝ်ႉ ဢၼ်ဢဝ်ၸေႈႁဵတ်းဝႆႉ၊ ႁုၼ်ႁၢင်ႈမႆႉ၊ တႅပ်းဝီးႁၢင်ႈလီလီ၊ ၶူဝ်းၼုင်ႈတၢင်းတိုဝ်း ဢၼ်ဢဝ်သႅင်ၶဵဝ်ႁဵတ်းဝႆႉ ဢၼ်ၵႃႈၶၼ်ဢမ်ႇပေႃးယႂ်ႇလႄႈ ႁုၼ်ႁၢင်ႈပုတ်ႉထ ဢၼ်မီးၵူႈသႅၼ်းသႅၼ်း။ 
• 9 ၵၢတ်ႇယႂ်ႇလူင် သူႇပႃႇဝၼ်း (Super One Supermarket), သဵၼ်ႈတၢင်း လေးၻွင်ႉၵၢၼ်ႇ (သဵၼ်ႈတၢင်း လေးၻွင်ႉၵၢၼ်ႇ၊ ၸမ်ၵၼ်တင်း ႁူင်းႁဵၼ်း ILBC). 09:00-21:00. သူႇပႃႇဝၼ်း ၼႆႉ ပဵၼ် ဢွင်ႈၵၢၼ် ဢၼ်မီးၶူဝ်းၶွင် ၵူႈမဵဝ်းမဵဝ်းတင်းၼမ် လႄႈ တၢင်းၵိၼ်တၢင်းယႅမ်ႉ ဢၼ်မိၵ်ႈမၼ်းမီးၵူႈမဵဝ်းမဵဝ်း မၢင်ၸိူဝ်း ၸဝ်ႈၵဝ်ႇယင်းတေဢမ်ႇႁၼ်လႆႈ တီႈ ၵၢတ်ႇယႂ်ႇသုတ်း တီႈ တႃႈၵုင်ႈၵွၼ်ႇ။  
• ၵျၼ်းသျိၼ်းသီးတီး (Junction City) ၼႆႉ ပဵၼ် ဢွင်ႈတီႈၸၢႆႇၵၢတ်ႇၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင် ဢၼ်မီးတီႈၼႂ်း ၵၢင်ဝဵင်း။

ငိုၼ်း

ၶၼ်လႅၵ်ႈငိုၼ်း တီႈတႃႈႁိူဝ်းမိၼ် ၼႆႉ မၼ်းၸမ်ၶဵင်ႇတၵၼ်တင်း ၸိူဝ်းမီးတီႈၼႂ်းဝဵင်း၊ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ လႅၵ်ႈငိုၼ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵႂႃႇႈတီႈၼၼ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် ဢဝ်ငိုၼ်းဢွၵ်ႇတီႈ ၸၢၵ်ႈဢေႇထီႇဢႅမ်ႇ။ ယႃႇပေလႅၵ်ႈငိုၼ်းတီႈ ယေးငိုၼ်းဢွၼ်တၢင်းသုတ်း ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵဝ်ႇ လႆႈႁၼ် တီႈၼႂ်း ဢွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ။ ယေးငိုၼ်း ဢၼ်မီးၽၢႆႇပုၼ်ႉ တီႈႁူမ်ႈလူမ်ႈၼၼ်ႉ ၶၼ်လႅၵ်ႈငိုၼ်းမၼ်း တိူဝ်းၶႅမ်ႉလိူဝ်ယဝ်ႉ။

သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လူဝ်ႇလႅၵ်ႈငိုၼ်း ၽၢႆႇၼွၵ်ႈ ယၢမ်းၵၢၼ်ငၢၼ်း၊ မိူၼ်ၼင်ႇ ၶၢဝ်းဢိုတ်းၵၢၼ် လႄႈ ဝၼ်းဢႃးတိတ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉၼႆတႄႉ ၸိူဝ်းပဵၼ် ယေးငိုၼ်းဢၼ်မီးတႃႈ တႃႈႁိူဝ်းမိၼ်ၵူၺ်း တေပိုတ်ႇ။ တီႈ လၢၼ်ႉလႅၵ်ႈငိုၼ်း လႄႈ တီႈဢွင်ႈလိုဝ်ႈသဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ ၶၼ်လႅၵ်ႈငိုၼ်းလႆႈဢေႇၼႃႇဢႃးလႃး။

ၵူႈလိူၼ်မူၼ်းၼႆႉ ပဵၼ် ဝၼ်းလိုဝ်ႈၵၢၼ်ၵူၼ်းတင်းၼမ်ယဝ်ႉ။ ယေးငိုၼ်း၊ လၢၼ်ႉလႅၵ်ႈငိုၼ်း လႄႈ လၢၼ်ႉၶႄႇမၢင်ၸိူဝ်း လႄႈ လုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈတင်းသဵင်ႈၼႆႉ တေဢိုတ်းဝႆႉယဝ်ႉ။

တီႈတႃႈၵုင်ႈၼႆႉ ၸၢၵ်ႈထွၼ်ငိုၼ်း ဢေႇထီႇဢႅမ်ႇ မီးၼမ်လိူဝ် 500 ပၢႆ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ဢမ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်တင်းသဵင်ႈၼင်ႇၵဝ်ႇ။ တွၼ်ႈတႃႇႁႃတူၺ်း ၸၢၵ်ႈဢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်မၼ်းၵေႃႈ တေၸၢင်ႈႁိုင်ယူႇဢိတ်းဢိတ်း။ ၵမ်ႉၼမ်တႄႉ မၵ်းၶၢၼ်းဝႆႉ 300,000 ၵျၢပ်ႈ ဢိၵ်ႇပႃး ၵႃႈသၢင်ႈၵၢၼ်မၼ်း 5,000 ၵျၢပ်ႈ။

ပေႃးဢဝ်မၢင်တေႃႇလႃႇၵႂႃႇၼႆ ဢၼ်ၶၼ်လႅၵ်ႈငိုၼ်း ၶႅမ်ႉသေပိူၼ်ႈၼႆႉ ပဵၼ် မၢင်တေႃႇလႃႇဢမေႇရိၵၢၼ်ႇ 100 လႄႈ မႂ် 50 ယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းပဵၼ် မၢင်ဢွၼ်ႇ (1 တေႃႇလႃႇ၊ 5 တေႃႇလႃႇ လႄႈ 10 တေႃႇလႃႇ) ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ တေလူဝ်ႇပၼ် တီႈ ၵႃႈၶဝ်ႈတူၺ်း လႄႈ တွၼ်ႈတႃႇ ၵၢၼ်တေႃႉသူင်ႇယဝ်ႉ။ မၢင်တီႈမႃး ၵဵပ်းငိုၼ်းတေႃႇလႃႇၵူၺ်း။ ဢဝ်မႃးမၢင်ငိုၼ်း ဢၼ်မႂ်ႇလီလႄႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ ပေႃးငိုၼ်းၵဝ်ႇတၢၼ်ႇတၢၼ်ႇၵေႃႈ ၶဝ်ဢမ်ႇၶႂ်ႈဢဝ်ယဝ်ႉ။ ပေႃးတေပၼ်မၢင်ငိုၼ်းတေႃႇလႃႇၼႆႉ ၵူတ်ႇတူၺ်းလီလီ။ ပေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ပၼ် မၢင်ငိုၼ်း ဢၼ်ယွၵ်းတႄႉ ၽႂ်ၵေႃႈ တေဢမ်ႇႁပ်ႉဢဝ်ဢၼ်ၼၼ်ႉ။

ၵိၼ်

ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း သိပ်းပီပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ တီႈတႃႈၵုင်ႈၼႆႉ လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ် လႆႈၼမ်ႁႅင်းမႃးတႄႉတႄႉ သေ တွၼ်ႈတႃႇ ၽၵ်းၵူႈၸိုင်ႈမိူင်းၵေႃႈ မီးတႃႇလိူၵ်ႈတင်းၼမ် - ဢီႇတႃႇလီႇ၊ ၵျႃႇပၢၼ်ႇ၊ ထႆး လႄႈ ၵၢဝ်းလီ ၸၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ။ ဢၼ်ပဵၼ် ၽၵ်းပိုၼ်ႉတီႈၼႆႉ မၼ်းမီးၽၢင်ႁၢင်ႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵူၼ်းလၢႆႇမဵဝ်း ဢၼ်ပဵၼ် သၽႃႇဝ ဝဵင်း လႄႈ မိူင်း။ ဢိၵ်ႇတင်း တၢင်းၵိၼ်မၢၼ်ႈသေ ၸိူဝ်းပဵၼ် လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ် ဢိၼ်းတီးယႃး လႄႈ လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ်ၶႄႇ ၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈသင် ဢၼ်ပဵၼ်တၢင်းၵိၼ် ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆးၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးဢွင်ႈတီႈမၼ်းယူႇလၢႆတီႈ။ ဢၼ်ပဵၼ်လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ် ၵိၼ်လႆႈၽႂ်း (ၵမ်ႉၼမ်တႄႉ တမ်းၽိူၼ်သေၵိၼ်) ၼၼ်ႉ တေၸၢင်ႈလႆႈ ပႃႇၷႃႇ လႄႈ ၽီႇၸႃႇ လႄႈ ၵၽေးၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လိူင်ႇၼမ်မႃးယူႇ။

ၵႃႈၶၼ်တၢင်းၵိၼ်တႄႉ မီးဝႆႉယူႇ ၵူႈမဵဝ်းမဵဝ်းယဝ်ႉ။ လၢၼ်ႉၶဝ်ႈၽၵ်း လႄႈ ၵၽေး ၸိူဝ်းမီးတီႈ ႁူင်းႁႅမ်း လႄႈ တႃႈႁိူဝ်းမိၼ်ၼၼ်ႉတႄႉ ဢဝ်မိူၼ်ၵၼ်တင်း မိူင်းဝၼ်းတူၵ်းယူႇသေ ၸိူဝ်းပဵၼ် လၢၼ်ႉဢွၼ်ႇ ဢၼ်မီးသွင်းၶၢင်ႈတၢင်းၼၼ်ႉတႄႉ ၵႃႈၶၼ်မၼ်း တေမီး 500-2,000 ၵျၢပ်ႈ ယဝ်ႉ။

လၢၼ်ႉၶဝ်ႈၵလႃး (ဢၼ်မၢၼ်ႈၶဝ်ဝႃႈ တၢၼ်ႇပွၵ်ႉ) ၼၼ်ႉၵေႃႈ တီႈၵၢင်ဝဵင်း မီးဝႆႉယူႇတင်းၼမ်၊ ပိူင်လူင်မၼ်း မီးၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်း ဢၼေႃႇယထႃႇ။ လၢၼ်ႉလူင်သၢမ်ဢၼ် ဢၼ် ၶေႉၶဵင်ႇၵၼ်ဝႆႉယူႇတႄႉ (ပဵၼ်ႁႃႇလႃႇတင်းသဵင်ႈသေတႃႉ ၶဝ်ႈၵလႃး တႃႇၵူၼ်းၵိၼ်ၸၢႆၵေႃႈမီးဝႆႉယူႇ) ပဵၼ် ယုၸၼ၊ ၶေႇဢႅတ်ႉသ်ဢႅတ်ႉသ် (ၵျႅတ်ႉသျႃႇၸုၼ်း) လႄႈ ၼီႇလႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။

တီႈၶၼ်ထုၵ်ႇ

တၢင်းၵိၼ်ၸွမ်းတၢင်း - တီႈၼိူဝ် သဵၼ်ႈတၢင်း ဢၼေႃႇယထႃႇ လႄႈ သဵၼ်ႈတၢင်း မႁႃႇပၼ်ႇတုလ ၼၼ်ႉ မီးဝႆႉ လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ်တင်းၼမ်၊ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ႁိမ်းႁွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်း တႃႈၵုင်ႈၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈ မဵဝ်းဢၼ်ၵိၼ်ဢိူမ်ႈလႆႈႁိမ်းၽႃ။ ႁိမ်းႁွမ်းၶၢင်ႈတၢင်းၼႆႉၵေႃႈ လႆႈပႃးဢၢႆသႅဝ်ယႃႇပုသေၵွၼ်ႇ။ တၢင်းၵိၼ်ၶၢင်ႈတၢင်း မျၢၼ်ႇမႃႇၼႆႉ ၵမ်ႉၼမ်တႄႉ ပဵၼ်ဢၼ်ၶူဝ်ႈ။ ဝၢၼ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လၢင်ႉႁိမ်းၶၢင်ႈတၢင်း၊ ဢမ်ႇပႃးၵွၼ်ႇႈသီ ဢမ်ႇမီးၼမ်ႉဢၼ်လႆ။ ၼမ်ႉၼဵင်ႈၶူမ်တႄႉ လႆႈလၢႆလၢႆ သေ မိူဝ်ႈပႆႇသႂ်ႇယိုဝ်ႉၼၼ်ႉ ဢဝ်ၼမ်ႉယိုဝ်ႉထွၵ်ႇသႂ်ၼႂ်းၵွၵ်း လၢင်ႉၵွၵ်းသေ ႁၢတ်ႇပႅတ်ႈႁိမ်းၶၢင်ႈတၢင်း ႁင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ။ ထႅင်ႈလၢႆးၼိုင်ႈတႄႉ ၸႂ်ႉၸေႈတိတ်ႉသျူး တီႈၼိူဝ်ၽိူၼ်ၼၼ်ႉသေၵေႃႈ ၸဵတ်ႉလႆႈယူႇ။ မီးပႃး လၢႆးၵိၼ်ပူႇၽေး ဢၼ်ဢဝ်မေႃႈမၼ်း တမ်းၶပ်ႉၵၼ်ၵႂႃႇသေ ၶႂ်ႈၵိၼ်သင်ၵေႃႈ ဢဝ်မိုဝ်းၸိသေသင်ႇ။

တီႈၸွမ်းတၢင်း ဢၼေႃႇယထႃႇ ၼႂ်းၵႄႈ သဵၼ်ႈတၢင်း ၽြႃးသူးလေႇ လႄႈ သဵၼ်ႈတၢင်း သူၺ်ႇပူင်ႇသႃႇ တီႈၵၢင်ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၶၢႆၸွမ်းတၢင်းၼႆႉ ၶဝ်ၶၢႆ သမူႇသႃႇ၊ ၵွၼ်ႈၽၵ်းမီႇ လႄႈ ၶဝ်ႈမုၼ်းဢိၼ်းတီးယၢၼ်းတၢင်ႇၸိူဝ်းသေ ၶၼ်မၼ်းတႄႉ ဢမ်ႇပူၼ်ႉ 200 ၵျၢပ်ႈ။ လၢၼ်ႉၶဝ်ႈၽၵ်းလႄႈ လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ်ဢွၼ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ဢိုတ်းၸဝ်ႉ မွၵ်ႈ 20:00 ဢမ်ႇၼၼ် 21:00။ ဢၼ်ၶႅမ်ႉတႄႉ ၵႂႃႇမွၵ်ႈ 19:00 မူင်းၼၼ်ႉလႄႈ။

• လၢၼ်ႉၶဝ်ႈသွႆးတႆး 999, သဵၼ်ႈတၢင်း 130 34th St. တၢင်းၵိၼ်ယွႆႈဢွၼ်ႇ ဢၼ်ၵိၼ်ၵိုၵ်း ၶဝ်ႈသွႆးၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉ။ မွၵ်ႈ 2,000 ၵျၢပ်ႈ. (ဢၢပ်ႉတဵတ်ႉဝႆႉ မိူဝ်ႈ ၸူႇ 2019)
• လၢၼ်ႉၶဝ်ႈသွႆးတႆး ဢွင်ႇမိင်ႇၵလႃႇ, ၸဵင်ႇ သဵၼ်ႈတၢင်းၼဝၻေး လႄႈ တၢင်း ပူဝ်ႇယႃႇၺုၼ်ႉ, ☏ +95 1 385 185. 09:00-22:00. ပဵၼ်လၢၼ်ႉၶဝ်ႈၽၵ်း ဢၼ်လႆႈၽၵ်းတႆး ပဵၼ်ပိူင်လူင်မၼ်း။ ၵႃႈၶၼ်မၼ်းတႄႉ ယႃႇၵႂႃႇတွႆႇၶဝ် မၼ်းတေယၢပ်ႇသေ ယိင်းပႂ်ႉၽိူၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မေႃမိုတ်ႈၵိုဝ်းတႄႉတႄႉ။ 2,000-6,000 ၵျၢပ်ႈ. (ဢၢပ်ႉတဵတ်ႉဝႆႉ မိူဝ်ႈ ဢေႃး 2019)
• မုင်ႉႁေႃႁိူၼ်းထႆး လႄႈ လၢၼ်ႉၶဝ်ႈၽၵ်းၶႄႇ (မီးတီႈၼႂ်း သျွပ့်ပိင်းမေႃး ဢၼ်မီးႁိမ်းၶၢင်ႈ ႁူင်းႁႅမ်းၽၢၵ်ႉရႂၢႆႇယႄႇ၊ ၶီႇၶွင်ႉထၢတ်ႈၶိုၼ်ႈၵႂႃႇတီႈ ၸၼ်ႉၼိူဝ်သုတ်း တီႈ တႅဝ်းတၢင်းၵိၼ်၊ တေပဵၼ်လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ် ဢၼ်မီး ၽၢႆႇၶႂႃမိုဝ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉ). တၢင်းၵိၼ် ၼိုင်ႈမဵဝ်း မွၵ်ႈ 1,000-1,500 ၵျၢပ်ႈ. 
• ၾီးလ်, 124 သဵၼ်ႈတၢင်း ပျီႇထွင်ႇၸု. မီးဝႆႉ ၽၵ်းမၢၼ်ႈတင်းၼမ် ဢၼ်ၼႄဝႆႉ တီႈၽၢႆႇလင်။ ဢၼ်သႃႈ လႄႈ ဢၼ်ၶူဝ်ႈ ~2,000 ၵျၢပ်ႈ. 
• ၷူဝ်းတႅၼ်း သီးတီး ၶျိတ်ႉတီး (မီးၵႂႃႇ ၵူႈတီႈ တႂ်းၼႂ်း တႃႈၵုင်ႈ). လႆႈတၢင်းၵိၼ် ဢိၼ်းတီးယႃး ဢၼ်ၵႃႈၶၼ်သၢင်ႇထုၵ်ႇ သေ ၶိုၼ်းထႅမ်ပၼ် ၽၵ်းယွႆႈမၼ်း လၢႆလၢႆ။ 
• ၶဝ်ႈမူၵ်း ပရီႇယႅၼ်ႇၼီႇ ၵျႅတ်ႉသျႃႇၸုၼ်း (မီးတီႈ ၸႄႈဝဵင်း မိင်ႇၵလႃႇတွင်ႇၺုၼ်ႉ၊ ပပႄးတၢၼ်း လႄႈ ၵျွၵ်ႉတတႃး). တႄႇတင်ႈမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈ ပီ 1947၊ လႆႈတင်း ၽၵ်းႁႃႇလႃႇ ပရႅၼ်ႇၼီႇ ဢၼ်မီးဢရသႃႇမၢၼ်ႈ။ 700 ၵျၢပ်ႈ. 
• လႃႉမျၢၼ်ႇမႃႇ (လၢၼ်ႉၵိၼ်ယႅမ်ႉ သူၺ်ႇပႃႉ), သဵၼ်ႈတၢင်း 27 5 (လုၵ်ႉဢဝ်တီႈ ၵိၵ်ႉတၢင်းၶဝ်ႈသူၺ်ႇတၵူင်ႇ ၽၢႆႇၸၢၼ်းသေ လႆႈပၼ်ၵႂႃႇတၢၼ်ႇတၢၼ်ႇ). ၵူႈဝၼ်း 10:00-19:00. ဢၼ်ၼႆႉ ပဵၼ် လၢၼ်ႉၵိၼ်ယႅမ်ႉယူဝ်းယူဝ်း၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးတွၼ်ႈတႃႇ ဢၼ်ၶၼ်ႇထုၵ်ႇတႄႉ ၼႆႉ ပဵၼ်တီႈဢၼ်ၶႅမ်ႉတီႈၼိုင်ႈယဝ်ႉ။ ပိူင်လူင်မၼ်း တီႈၶဝ်ၼႆႉ လႆႈ ၽၵ်းမၢၼ်ႈ၊ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ တေပဵၼ်တိုဝ်ႉတၢင်းလီ တွၼ်ႈတႃႇၵိၼ် ၼင်ႇ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ။ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၶႂ်ႈၵိၼ်ၽၵ်းသင်ၵေႃႈ ဢဝ်မိုဝ်းၸီႉသေ ၵႂႃႇဢဝ်တီႈၼင်ႈ တီႈ တင်ႇၼင်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈလႄႈ။ မၼ်းတေႁႃယၢပ်ႇဝႆႉ၊ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ထၢမ်ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၶဝ်ႈဝႃႈ တေလႆႈႁဵတ်းႁိုဝ်ၵႂႃႇတီႈ လၢၼ်ႉၶဝ်။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၶဝ်တႄႉ ႁူႉလီယူႇ၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈသင်ၼႆႉ ဢၼ်ပဵၼ် ႁိူၼ်း ၸၢႆးငဝ်း သူၺ်ႇပႃႉၼႆႉ ယၢမ်ႈမီးမႃး တီႈႁိမ်းၼၼ်ႉ သေ လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ်ၼၼ်ႉ မၢင်ပွၵ်ႈမၢင်ၶႃႇ ဢဝ်ၸိုဝ်ႈမၼ်း တၢင်ႇဝႆႉယဝ်ႉ။ 2,500 ၵျၢပ်ႈ. 
• ၼိဝ်းတႄႇလီႇ (မီးၼႂ်းၵႄႈ သဵၼ်ႈတၢင်း သူၺ်ႇꧤုင်ႇသႃႇ လႄႈ သဵၼ်ႈတၢင်း 20 ဢၼ်မီး တီႈၼိူဝ် သဵၼ်ႈတၢင်း ဢၼေႃႇရထႃႇ). တိူဝ်းၶႅမ်ႉ လႄႈ တိူဝ်းၶၼ်ထုၵ်ႇလိူဝ် ၷူဝ်းတႅၼ်းသီးတီး။ ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈဢွၼ်ႇ ဢိၼ်းတီးယႃး၊ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈတင်း ထူဝ်းရိတ်ႉၶဝ် ႁူႉၸွမ်းလီလီ။ ၵိၼ်ဝၢၼ် လႄႈ ၵိုင်ႇၵႃႈမၼ်းယူႇ။ 
• ၶဝ်ႈမူၵ်း ပရီႇယႅၼ်ႇၼီႇ ၼီႇၼႃႇ, 216 သဵၼ်ႈတၢင်း ဢၼေႃႇရထႃႇ, ☏ +95 1253131. ၵူႈဝၼ်း 08:00-20:00. ပဵၼ်လၢၼ်ႉၵိၼ်ယႅမ်ႉၵဝ်ႇမွၼ်ႇ ပရီႇယႅၼ်ႇၼီႇ ဢၼ်လႆႈ ၼိူဝ်ႉၵႆ၊ ၼိူဝ်ႉၸဵၼ် လႄႈ ၽၵ်းယိူဝ်ႈၼၢင်းၶဵဝ်။ ၽႂ်း၊ ဝၢၼ် သေ ၵႃႈၶၼ်ထုၵ်ႇ။ 
• လၢၼ်ႉၵိၼ်ယႅမ်ႉ သႄးဝႅၼ်းဝၼ်းဝၼ်း, သဵၼ်ႈတၢင်း ဢၼေႃႇရထႃႇ (လုၵ်ႉတီႈ ဢွင်ႈလိုဝ်ႈသဝ်း မႃးတႃးလႅၼ်း ဢိၼ်း 2 သေ ပႆၶိုၼ်ႈၵႂႃႇ သဵၼ်ႈတၢင်း ပၸုၼ်ႇတွင်ႇတႂ်ႈ ၵႂႃႇၸူး တီႈ တၢင်းႁူပ်ႉ ဢွၼ်တၢင်းသုတ်း၊ ငွၵ်းသၢႆႉၵႂႃႇၸူး တီႈၼိူဝ် သဵၼ်ႈတၢင်း ဢၼေႃႇရထႃႇ သေ ပႆၵႂႃႇထႅင်ႈ 100-200 မီႇတႃႇ (ပူၼ်ႉ တၢင်းရူတ်ႉလဵၼ်း) သေ တေမီး ၽၢႆႇၶႂႃမိုဝ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ). တင်း ဢွင်ႈလိုဝ်ႈသဝ်း မႃးတႃးလႅၼ်း ဢိၼ်း သေၸမ်ၵၼ်ဝႆႉတႄႉတႄႉ၊ ပဵၼ်လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ်ၶၢင်ႈတၢင်း ဢၼ်ၵဵင်ႈသႂ်။ လႆႈတၢင်းၵိၼ် ဢၼ်ႁုင်ဝႆႉၼင်ႇလၢႆး ဢိၼ်းတီးယႃး မၢၼ်ႈ ဢၼ်မီးဢရသႃႇဝၢၼ်။ ဢၼ်ပဵၼ် ဢၼ်ၸမ်ႈ "ၽဵတ်း လႄႈ သူမ်ႈ" ၼၼ်ႉ ၶိုၵ်ႉတႄႉတႄႉ။ 1,000-1,500 ၵျၢပ်ႈ. 
• သူၺ်ႇပၸုၼ်ႇ, 246-248 သဵၼ်ႈတၢင်း ဢၼေႃႇရထႃႇ, ☏ +95 1 222305 ဢမ်ႇၼၼ် +95 1 211709FORMAT. ပဵၼ်လၢၼ်ႉ ဢၢႆႉသ်ၶရိမ်ႇ လႄႈ တၢင်းၵိၼ်ယွႆႈ ဢၼ်ႁူႉၸွမ်း ၾလူႇတႃႇ၊ ၼမ်ႉၼူမ်း၊ ဢၢႆႉသ်ၶရိမ်ႇ လႄႈ ꩡေႇလီႇ ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ 
• သူဝ်ႇပျေႇၸႂႃႇ, 136 သဵၼ်ႈတၢင်း လႃႉတႃႇ, ☏ +95 1385872. လၢၼ်ႉၵိၼ်ယႅမ်ႉ ၵိၼ်ၸၢႆ။ သွင်ပူႇယႃႈ ၵေႃႉႁဵတ်းၵၢၼ်သေ လႆႈၽၵ်းၶဵဝ် လႄႈ ၽၵ်းၼိူဝ်ႉပွမ်။ တီႈၽၢႆႇႁွင်ႇၼၼ်ႉ မီးဝႆႉထႅင်ႈ လၢၼ်ႉၵိၼ်ယႅမ်ႉ ၵိၼ်ၸၢႆထႅင်ႈ သေ တႅမ်ႈဝႆႉတူဝ်လိၵ်ႈၶႄႇၵူၺ်း။ 
• YKKO, 286, သဵၼ်ႈတၢင်း သဵၵ်ႉၵၢၼ်းတႃႇ (ပလွၵ်ႉၽၢႆႇၼိူဝ်). လၢၼ်ႉၵိၼ်ယႅတ်ႉ ဢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈဝႆႉလီလီ ဢၼ်ႁူႉၸွမ်း "ၵျေးဢူဝ်း" ဢၼ်ပဵၼ် မဵဝ်း ၶဝ်ႈသွႆးၶႄႇ။ ၶဝ်ႈသွႆး၊ ၼိူဝ်ႉၵွၼ်ႈ၊ ဢွၵ်းဢေႃမူ၊ ၼမ်ႉၽၵ်း။ ၶဝ်တေတမ်းပၼ် ၼမ်ႉမၢၵ်ႇၽိတ်ႉ သီလႅင် ဢၼ်တႃႇၸမ်ႈမၼ်းသေ ၵိၼ်တင်းၸေႃႉမေႈ။ 
• လၢၼ်ႉၶၢႆ တၢင်းၵိၼ် ဢၼ်ပိင်ႈ, သဵၼ်ႈတၢင်း 19၊ ၵၢတ်ႇၶႄႇ. ပေႃးလၢၼ်ႉၵိၼ်ယႅမ်ႉပိုတ်ႇ ၶၢဝ်း 18:00-19:00 ၼႆ သဵၼ်ႈတၢင်းၼႆႉ ၵူၼ်းၵိုၼ်းမႃးယဝ်ႉ။ ၸၢင်ႈလိူၵ်ႈလႆႈ ၼိူဝ်ႉၼိူဝ်ႉပႃပႃ လႄႈ ၽၵ်းၶဵဝ် တႃႇတေပိင်ႈၵမ်းလဵဝ်။ 

ပၢၼ်ၵၢင်

• သဵၼ်ႈတၢင်း 50, 50th St. ပဵၼ်ၿႃး၊ လၢၼ်ႉၵိၼ်ယႅမ်ႉ၊ ၵၾေးဢၼ်လဵဝ် ဢၼ်ပဵၼ် သတၢႆႇမိူင်းဝၼ်းတူၵ်း တီႈၼႂ်း ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ။ ႁွႆးမိုဝ်းၵေႃႇသၢင်ႈ လႄႈ ႁိမ်းႁွမ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶႅမ်ႉလႅပ်ႈ။ ဝၢႆႇၾၢႆႇၸႂ်ႉလႆႈလၢႆလၢႆ။ ထီႇဝီႇ ဢၼ်မီး ၶွင်ႉလဵၼ်ႈႁႅင်း လၢႆၶွင်ႉ၊ ၽိူၼ်တီႈ ၼွင်လုၺ်းၼမ်ႉ လႄႈ ၶႅပ်းပိုၼ်ၽၢတ်ႇ (dart board) 
• ၵၾေး ဢေႇရူဝ်းမႃး (Cafe Aroma), Sule Pagoda Rd (တေႃႇၼႃႈ ႁူင်းႁႅမ်းၵူၼ်းၵႃႉ). ၵေႃႇၾီႇ ဢၼ်ႁဵတ်းဝႆႉၼင်ႇ လၵ်းၸဵင်မၢၼ်ႈ၊ သျဵၵ်ႉ လႄႈ ဢၼ်ၶူဝ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ၶႅမ်ႉ။ 
• သိုင်ႇၽႆး ၶၢႆသု (Kaisu kitchen) (မီးတီးၼိူဝ် သဵၼ်ႈတၢင်း ပၼ်ႇတုလ၊ ၼႂ်းၵႄႈ သဵၼ်ႈတၢင်း 11 လႄႈ သဵၼ်ႈတၢင်းလႄးတၢၼ်း၊ ပေႃးလုၵ်ႉတီႈ လေႃႇထရီးယႃး ၼႆႉ မီး တေႃႇၼႃႈၸၢႆႉတႃၵၼ်) ၼိူဝ်ႉၵႆႇၶူဝ်ႈ ဢၼ်ပဵၼ် သတၢႆႇမိူင်းဝၼ်းတူၵ်း၊ ၿႃႇၵႃႇ လႄႈ တၢင်းၵိၼ် သတၢႆႇသိင်ႇၵႃႇပူႇ - 2500 ၵျၢပ်ႈ။ ၶႅမ်လိူဝ်သေ လေႃႇထရီးယႃး၊ ၶၼ်ထုၵ်ႇလိူဝ်သေ KFC၊ မီးပႃး ဝၢႆႇၾၢႆႇ။
• လၢၼ်ႉၵိၼ်ယႅမ်ႉ ꧤူႇၽေး ၵရဝဵၵ်ႉ, သဵၼ်ႈတၢင်းလဵပ်ႈၼွင် (ၵၢၼ်ႇပၢတ်ႉလၢၼ်း) (တီႈ ၼွင်ၵၢၼ်ႇတေႃႇၵျီး), ☏ +95 1 290546. လၢၼ်ႉၵိၼ်ယႅမ်ႉ ꧤူႇၽေး ၼႆႉ မီးဝႆႉတီႈ ၽၢႆႇၼႂ်း ၵရဝဵၵ်ႉ၊ ၸၢင်ႈလိူၵ်ႈ လႆႈတၢင်းၵိၼ်ဢေးသျႃး တင်းၼမ်၊ ဢၼ်ပဵၼ် သျူဝ်းၽိင်ႈငႄႈ တၢင်းႁိုင် 1 ၸူဝ်ႈမူင်းၼႆႉ ၼႄ တႄႇ 19:30 တေႃႇ 20:30 သေ ၵူၼ်းၼိုင်ႈၵေႃႉ တေတူၵ်းၸူဝ်ႈ 15,000 ၵျၢပ်ႈ။ 
• 1 ႁိူင်းၵေႃႇၾီႇ ၾူႇၵျီႇ (Fuji Coffee House), သဵၼ်ႈတၢင်း တဵၵ်ႉၵတူဝ်ႇယဵၵ်ႉတႃႇ (မီးႁိမ်းၶၢင်ႈ လုမ်းၽွင်းတၢင် ယူႇဢႅတ်ႉသ်).  
• သပၢႆ သပၢႆ (Sabai Sabai), Dhammazedi Road. ပဵၼ်လၢၼ်ႉထႆး ဢၼ်ၶႅမ်ႉသေပိူၼ်ႈ တီႈၼႂ်းဝဵင်း။ တွၼ်ႈတႃႇ ဢိုၵ်ႉဢွၵ်ႉ၊ ၼမ်ႉၽိုၵ်း၊ ၽၵ်းတႄႇ လႄႈ ၽၵ်းငဝ်ႈ မၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၼိုင်ႈၵေႃႉ တေတူၵ်း 7,000 ၵျၢပ်ႈၼႆႉ။ ၽၵ်းငဝ်ႈမၼ်းၼႆႉ ၼိုင်ႈဝၢၼ်ႈ တေမီးမွၵ်ႈ 4,000 ၵျၢပ်ႈ။ ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈ ဢၼ်ၵဵင်ႈသႂ်၊ ႁိမ်းႁွမ်းၵေႃႈပိုတ်ႇပၢင်ႇသေ ပဵၼ်တီႈ ဢၼ်ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၶဝ် လႆႈၸႂ်။ ၼႂ်းၵႄႈ ၶၢဝ်းယၢမ်းၵိၼ်ၶဝ်ႈဝၼ်းယဝ်ႉလႄႈ မိူဝ်ႈပႆႇထိုင် ၶၢဝ်းၵိၼ်ၶဝ်ႈၵၢင်ၶမ်ႈ (15:00-17:00) ၼၼ်ႉတႄႉ ဢိုတ်းဝႆႉယဝ်ႉ။ ပေႃးထိုင်ၶၢဝ်း 21:00 တႄႉ ဢိုတ်းယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းႁေႃႈရူတ်ႉထႅၵ်ႇၸီႇၵမ်ႉၼမ် ႁူႉၸၵ်းတီႈၼႆႈယူႇ။ တီႈႁိမ်းႁွမ်းၼၼ်ႉ လၢၼ်ႉၵိၼ်ယႅမ်ႉ ဢၼ်ၵႃႈၶၼ်ပၢၼ်ၵၢင်ၼႆႉ မီးဝႆႉတင်းၼမ်ယဝ်ႉ။ 

တီႈၵႃႈၶၼ်ယႂ်ႇ

• 2 မုၼ်ႇသုၼ်း (Monsoon), 85-87 သဵၼ်ႈတၢင်း တဵင်ႇၽျူႇ. လႆႈ တၢင်းၵိၼ်မၢၼ်ႈ၊ လၢဝ်း လႄႈ ထႆး။ ပဵၼ် လၢၼ်ႉၵိၼ်ယႅမ်ႉ လႄႈ ၿႃး။ ႁိမ်းႁွမ်းၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉ သေ ၸၢင်ႈသုတ်ႇလူမ်းလူမ်ၸႂ်၊ ၸႂ်ႉလႆႈ ဝၢႆႇၾၢႆႇလၢႆလၢႆ။  
• 3 ဢႄႇလ် ဢေႃႇပရႃႇ (L'Opera), C62၊ D၊ သဵၼ်ႈတၢင်း ဢူးထုၼ်းၺဵင်း, ☏ +95 1 665516. ပဵၼ်လၢၼ်ႉၵိၼ်ယႅမ်ႉ ဢီႇတလီႇ ဢၼ်ၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉ ဢၼ်မီးတီႈၼႂ်း တႃႈၵုင်ႈ။  
• 4 ၿႃး လႄႈ လၢၼ်ႉၵိၼ်ယႅမ်ႉ Le Planteur, 22 သဵၼ်ႈတၢင်း ၽြႃးၵပႃႇဢေး (မီးႁိမ်းၶၢင်ႈ ၷူဝ်းတႅၼ်းတႃႇဝႃႇ), ☏ +95 1 541997. ၼႂ်းၵႃႈ လၢၼ်ႉၵိၼ်ယႅမ်ႉၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉ တီႈၼႂ်းမျၢၼ်ႇမႃႇၼၼ်ႉ ၶဝ်ႈပႃးလၢၼ်ႉၼႆႉ လၢၼ်ႉၼိုင်ႈယဝ်ႉ။ ဢၼ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်းမၼ်းတႄႉ ပဵၼ် ၽၵ်းၾရၢင်ႇသဵတ်ႈသေ မိုဝ်ႉႁုင်ဝႆႉၼင်ႇ ၼမ်ႉဝၢၼ်ဢေးသျႃး။ ဢွင်ႈတီႈ လၢၼ်ႉၵိၼ်ယႅမ်ႉၼႆႉ (ဢွင်ႈၵဝ်ႇ လုမ်းၽွင်းတၢင်လူင် ဢေႃႉသထရေးလီးယႃး) ၼႆႉ ၶိုၵ်ႉၶမ်ႇသေ ၵၢၼ်ၸွႆႈသၢင်ႈၵေႃႈ ၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉ ဢမ်ႇမီးတီႈလၢတ်ႈသင်။  
• 5 လၢၼ်ႉၵိၼ်ယႅမ်ႉ သိၵ်ႉၼေးၶျႃး ၷႃးတႅၼ်း (Signature Garden Restaurant) (ၸဵင်ႇ သဵၼ်ႈတၢင်း ၽြႃးၵပႃႇဢေး လႄႈ သဵၼ်ႈတၢင်းၵၢၼ်ႇယဵၵ်ႉတႃႇ၊ ၼႃႈလိၼ် တီႈလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉလိုဝ်ႈၸႂ် ၵၢၼ်ႇတေႃႇၵျီး). လၢၼ်ႉၵိၼ်ယႅမ်ႉ ဢၼ်ၵိၼ်ဝၢၼ်။  
• 6 ႁူင်းႁႅမ်း သထရႅၼ်း (Strand Hotel), 92 သဵၼ်ႈတၢင်းသထရႅၼ်း. ႁူင်းႁႅမ်းၶူဝ်ႇလူဝ်ႇၼီႇယႄႇလ် ၸေးၸိမ်ႇ ႁင်း တႃႈၵုင်ႈ၊ ၽူႈၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ Sarkies ၶဝ်ပီႈၼွင်ႉ လႆႈတႄႇတင်ႈမႃး မိူဝ်ႈပီ 1901၊ ပဵၼ်ၸိူဝ်းဢၼ် ၵေႃႇတင်ႈမႃး Penang's Eastern လႄႈ ႁူင်းႁႅမ်း Oriental လႄႈ ႁူင်းႁႅမ်း Raffles ႁင်း သိင်ႇၵႃႇပူဝ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵၢၼ်ထူပ်းမိုဝ်း ဢၼ်လီၶဝ်ႈၸႂ်ဢၼ်ၼိုင်ႈတႄႉ ပဵၼ်ဢၼ်ၵိၼ်ၼမ်ႉၼဵင်ႈ ဝၢႆးဝၼ်း (high tea) ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လွင်ႈၸွႆႈသၢင်ႈတီႈ လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ် ဢၼ်ၵဝ်ႇမွၼ်ႇ ၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်တူဝ်ယၢင်ႇ ႁင်း ႁူင်းႁႅမ်းၶူဝ်ႇလူဝ်ႇၼီႇ ဢၼ်မီးတီႈ ဢေးသျႃး ၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တေၸၢင်ႈလိူၵ်ႈလႆႈ ၼမ်ႉၼဵင်ႈဝၢၼ် မၢၼ်ႈ ႁိုဝ် ဢမ်ႇၼၼ် ၼမ်ႉၼဵင်ႈ ဝၢႆးဝၼ်း။ တၢင်းၵိၼ်ယွႆႈ ဢိင်းၵလဵတ်ႈတႄႉ တေၶဝ်ႈပႃး သႅၼ်းဝိတ်ႉ၊ ၶဝ်ႈမုၼ်းၵဵၵ်ႉဢွၼ်ႇ လႄႈ ၶဝ်ႈမုၼ်းထၢတ်ႉသေ ၼမ်ႉၼဵင်ႈဝၢၼ် မၢၼ်ႈ တႄႉ မီး ၵေႃႇပၢၼ်ႉ လႄႈ သမူႇသႃႇ တင်း တၢင်းၵိၼ်ယွႆႈမၢၼ်ႈ။ US$18.  

ဢွၵ်ႉ

ၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵၢင်ၶမ်ႈ တႃးၵုင်ႈၼႆႉ လႆႈၸႅၵ်ႇဝႆႉ တီႈၼႂ်းၵႄႈ ၿႃး (လၢၼ်ႉၶၢႆလဝ်ႈ)ပိုၼ်ႉတီႈလႄႈ "လၢၼ်ႉပီႇယႃႇ" ၸိူဝ်းဢိုတ်းၸဵမ်ၸဝ်ႉ (မွၵ်ႈ 21:00 - တဵင်ႈၶိုၼ်း)၊ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ၸၢင်ႈလႆႈတႃႇၵိၼ် ဢၼ်ၵႃႈၶၼ်ထုၵ်ႇ (မျၢၼ်ႇမႃႇပီႇယႃႇ ၼိုင်ႈၵွၵ်း မွၵ်ႈ 900၊ လဝ်ႈဝိတ်ႇသၵီႇပိုၼ်ႉတီႈ ၼိုင်ႈၵွၵ်း 2,000 ၵျၢပ်ႈ)။ ပေႃးပဵၼ်ၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်းသေ ပေႃးၵႂႃႇ လၢၼ်ႉၶၢႆလဝ်ႈပိုၼ်ႉတီႈၼႆ ၵူၼ်းတေဢွၼ်ၵၼ်တူၺ်း၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ ထူဝ်းရိတ်ႉၼွၵ်ႈမိူင်းၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၵႆႉဢွၼ်ၵူႈသူႈမႃး တီႈ ဢွင်ႈတီႈၸိူင်ႉၼႆ။ ၸွမ်းလူၺ်ႈ ၽိင်ႈထုင်းသေ ၼၢင်းယိင်းၶဝ်ၼႆႉ ဢမ်ႇႁပ်ႉတႃႇၵိၼ်လဝ်ႈလႄႈ လိူဝ်သေ တီႈ ၼၢႆႉၵလၢပ်ႉ တီႈလၢၼ်ႉၶၢႆလဝ်ႈၼႆႉ ယႃႇမုင်ႈမွင်း တေႁွင်ႉလႆႈ ၼၢင်းယိင်း၊ လၢၼ်ႉၶၢႆလဝ်ႈပိုၼ်ႉတီႈၼႆႉ မၼ်းပဵၼ် တွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းၸၢႆးႁူပ်ႉၵၼ် ဢုပ်ႇၵၼ် (ၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင် တီႈမျၢၼ်ႇမႃႇ)။

ပႃးၵွၵ်ႉတေး လႄႈ ၼၢႆႉၵလၢပ်ႉၶိုတ်းၵၢပ်ႈ ဢၼ်ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်တင်း လၢၼ်ႉၶၢႆလဝ်ႈပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈႁၼ်မီးမႃး တီႈဝဵင်းလူင် ၸိူဝ်းၶိုတ်းၵၢပ်ႈပၢၼ်သေ တီႈ ၼၢႆႉၵလၢပ်ႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တေလႆႈႁၼ် ၸိူဝ်းပဵၼ် ၵူၼ်းမၢၵ်ႈမီး လႄႈ ၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်းၵမ်ႈၽွင်ႈယူႇ။ တၢင်းၵိၼ်တႄႉ ၵႃးၶၼ်ယႂ်ႇသေ တီႇၵျေႇၶဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇပေႃးလႆႈ ယုမ်ႇၸႂ် ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ တေၸၢင်ႈမုင်ႈမွင်းလႆႈ ၵၢၼ်ထူပ်းမိုဝ်း မိူင်းဝၼ်းတူၵ်း၊ ၼၢင်းၵိၼ် ၸိူဝ်းၵိၼ်လဝ်ႈ၊ တီႈၵမ်ႉၼမ်ၼႆႉ ပဵၼ် LGBT ဢၼ်မေႃမိုတ်ႈၵိုဝ်းသေ ၵူၼ်းတင်းသဵင်ႈ မီးဝႆႉတီႈၼၼ်ႈယဝ်ႉ။

ပႃး

• ဢေးသျႃး (A5IA)၊ ႁၢင်ႈၶိူင်ႈဝႆႉဝၢင်ႈဝႆႉ ႁၢင်ႈလီ၊ တေႃႇၼႃႈၵၼ်တင်း ၵူဝ်ႇသၢၼ်း
• ပႃး လွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်းသွင်ပုၼ်ႈ ၵူဝ်ႈသၢၼ်း၊ ၶၼ်ထုၵ်ႇ၊ မေႃမိုတ်ႈၵိုတ်း လႄႈ မီးတီႈ သဵၼ်ႈတၢင်း 19။ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေၸၢင်ႈလွတ်ႈၽေး တီႈ ၵူၼ်းၶၢႆတူဝ်၊ ၵူၼ်းယွၼ်း ၸိူဝ်းဢၼ်ၵႆႉလႆႈထူပ်း တီႈ သဵၼ်ႈတၢင်း 19 ၼၼ်ႉ။
• ပႃး ၽႅၼ်ႉႁၢဝ်ႉ (Penthouse bar)၊ ၵမ်ႉၼမ်တႄႉပဵၼ် တီႈတွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်း ၸိူဝ်းမၢၵ်ႈမီး လႄႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၸိူဝ်းမၢၵ်ႈမီးသေ ၸၢင်ႈပဵၼ်လႆႈ ပႃးဢၼ်ၶိုတ်းၵၢပ်ႈသုတ်း တီႈၼႂ်းဝဵင်းယဝ်ႉ။ မီးပႃး ၶမ်ႈၷေး သေၵွၼ်ႇ။
• ၽွၼ်ႉဢေႃႇတူဝ်ႇၼူဝ်ႇမီႇ (Port autonomy)၊ ၵႃႈတီႈ ဢွင်ႈတီႈမႂ်ႇ သေ ပဵၼ်တီႈၵူၼ်းၵႂႃႇၼမ်၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးဢဝ်ၼင်ႇ ၸၼ်ႉတႃႈၵုင်ႈဝႃႈတႄႉ ၵႃႈၶၼ်ယႂ်ႇဝႆႉ။

• ပႃး 7 Joint. ၶဝ်ႈပႃးဝႆႉ ၼႂ်းၵႃး ပႃး ဢွၼ်တၢင်းသုတ်း တီႈတႃႈၵုင်ႈ သေ တိုၵ်ႉၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇဝႆႉယူႇ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ပေႃးပဵၼ် ၵူၼ်းၸၢႆးၼွၵ်ႈမိူင်းၼႆတႄႉ တေလႆႈႁၼ် ၵူၼ်းၶၢႆတူဝ် ၶဝ် မႃးၵဝ်းတင်းၼမ်ယဝ်ႉ။ (ဢၢပ်ႉတဵတ်ႉဝႆႉ မိူဝ်ႈ ဢွၵ်ႇ 2019)

ၼၢႆႉၵလၢပ်ႉ

ၼၢႆႉၵလၢပ်ႉ (Nightclubs) တီႈတႃႈၵုင်ႈၼႆႉ မၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇၸိုဝ်ႈလိုဝ်း တီႈၵမ်ႇၽႃႇၼင်ႇၵဝ်ႇ၊ ၽဵင်းၵႂၢမ်းၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇပေႃးသူႈၶႅမ်ႉ သေ ၵမ်ႉၼမ်တႄႉ ပဵၼ် ၵႂၢမ်း တိတ်ႉသ်ၵူဝ်ႇ ဢၼ်ႁဵတ်းၶၢႆသေ တီႈၼၢႆႉၵလၢပ်ႉၼႆႉ ၵမ်ႉၼမ်တေလႆႈႁၼ် မႄႈၶၢႆတူဝ်မၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းဢၼ် ပႃးၸႂ်ပႃးၶေႃး တႃႇလၢတ်ႈတေႃႇတင်း ၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်း။

• The Music Club (မီးတီႈ ႁူမ်းလႅမ်း ၽၢၵ်ႉရၢႆႇရႄႇ (ၵႃႈၶဝ်ႈ US$6၊ ပေႃးပဵၼ် ၵူၼ်းသဝ်းတီႈ ႁူင်းႁႅမ်း လႆႈၶဝ်ႈလၢႆလၢႆ)၊ Paddy O'Malley's (တီႈ ႁူင်းႁႅမ်း သီႇတူဝ်းၼႃး၊ ၵႃႈၶဝ်ႈ US$ 5၊ ၶဝ်ႈပႃး တႃႇဢိုၵ်ႉဢွၵ်ႉ ၼိုင်ႈမဵဝ်း)။
• Fuse nightclub
• Pioneer nightclub၊ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇပိုၼ်ႉတီႈ ၸိူဝ်းမၢၵ်ႈမီး မႃးၵမ်ႉၼမ် ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ တီႇၵျေႇတီႈၼႆႈတႄႉ လႆႈတမ်းၸႂ်၊ ၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင် တႃႇသေႇ။ ၵႂႃႇတင်း ၵူၼ်းသီႇၵေႃႉ သိုဝ်ႉ ပႅၵ်ႉၷေႉ ဢၼ်လႆႈပၼ် 8 မိုၼ်ႇ တေၶဝ်ႈပႃး လဝ်ႈဝွတ်ႇၵႃႇ။ ပၢႆးႁူမ်ႈလူမ်ႈ ၵပ်ႉၵႅပ်ႈ။
• Level 2 nightclub၊ တေလႆႈဝႃႈ မီး တီႇၵျေႇ ဢၼ်ၶႅမ်ႉသေပိူၼ်ႈ တီႈၼႂ်းဝဵင်း၊ ယူႇယူႇ ၵႆႉမၼ်း ပၢင်ပွႆး။ ၸပ်းၵၼ်ဝႆႉတင်း ပႃး Alchemy ဢၼ်ၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင်။
• Pyrite၊ မီး ၶမ်ႈၷေး (မိူဝ်ႈ 2019 ၵျူႇလၢႆႇ 7 ၼၼ်ႉတႄႉ တိုၵ်ႉၶိုၼ်းမႄးယူႇသေ တေႃႈလဵဝ်တႄႉ ၶိုၼ်းပိုတ်ႉယဝ်ႉၵႂႃႈ)
• BME1 and BME2 မီးတီႈ ၽၢႆႇႁွင်ႇဝဵင်း
• Safehouse

ၼွၼ်း

တီႈလိုဝ်ႈသဝ်း တီႈတႃႈၵုင်ႈၼႆႉ မၼ်းတိူဝ်းၵႃႈၶၼ်ယႂ်ႇလိူဝ်သေ ၼင်ႇ မိူင်းၵွၵ်ႇ၊ ႁူဝ်ၶျီမိၼ်းသီးတီး လႄႈ ꧤႃႇလီႇ ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ပေႃးဢမ်ႇၸႂ်ႈ ၶၢဝ်း ထူဝ်းရိတ်ႉ (တီႇသႅမ်ႇပႃႇ-ၸၼ်ႇဝႃႇရီႇ) ၼႆတႄႉ ဢွင်ႈၼွၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ပဝ်ႇဝႆႉလၢႆလၢႆၵူၺ်းသေ ၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင်တီး ႁူင်းႁႅမ်း ၵူၼ်းလႄႇလၢဝ်း ၶဝ်ၵူၺ်း။ လွင်ႈသင်ႇမၢႆထႃႈ ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ဢမ်ႇတၢပ်ႈလူဝ်ႇႁဵတ်းၵေႃႈ လႆႈၵွၼ်ႇ။ ထူဝ်းရိတ်ႉၶဝ် ၸၢင်ႈဢဝ် ငိုၼ်းတေႃႇလႃႇဢမေႇရိၵၢၼ်ႇသေ ပၼ်လႆႈ (ဢဝ် မၢင်ငိုၼ်းတေႃႇလႃႇဢမေႇရိၵၢၼ်ႇ ဢၼ်မႂ်ႇမႂ်ႇ ဢမ်ႇၼၼ် ဢၼ်တိုၵ်ႉမႂ်ႇသႂ်လီ)၊ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ငိုၼ်းမျၢၼ်ႇမႃႇၵေႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းၼမ်မႃးယူႇယဝ်ႉ ယၢမ်းလဵဝ်။ တီႈႁူင်းႁႅမ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ႁပ်ႉ ၶရႅတ်ႉတိတ်ႉၵၢၻ်ႉ မႃးယဝ်ႉၼင်ႇၵဝ်ႇ။

ၸိူဝ်းပဵၼ် ႁူင်းႁႅမ်း ၵႃႈၶၼ်ထုၵ်ႇၼၼ်ႉတႄႉ ၵမ်ႉၼမ် ၵႆၵၼ်တင်း တီႈၵၢင်ဝဵင်း။ လွင်ႈလီမၼ်းတႄႉ ႁူင်းႁႅမ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တိူဝ်းယဵၼ်လီ၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ ၵၢင်ဝဵင်းၼႆႉ သဵင်တေၸၢင်ႈမေႃးပၼ် လႄႈ တွၼ်ႈတႃႇ ငိုၼ်းဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၸႂ်ႉသေ တေၸၢင်ႈလႆႈ ဢွင်ႈၼွၼ်းတိူဝ်းလိူဝ်ယူႇ။ တွၼ်ႈတႃႇ တေၵႂႃႇတီႈ ဢွင်ႈတီႈဢႅဝ်ႇလႄႇ ပိူင်လူင်ႇ ၼင်ႇ ၵွင်းမူးသူၺ်ႇတၵူင်ႇၼၼ်ႉတႄႉ ၸဝ်ႈၵဝ် လူဝ်ႇလႆႈဢဝ် ထႅၵ်ႇၸီႇၵႂႃႇယဝ်ႉ။ လွင်ႈဢမ်ႇလီမၼ်းတႄႉ လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ် ၵမ်ႉပႃႈၼမ်ၼႆႉ မီးဝႆႉတီႈ ၵၢင်ဝဵင်း၊ တွၼ်ႈတႃႇပႆတၢင်း ဢမ်ႇၼၼ် တႃႇၶီႇထႅၵ်ႇၸီႇ ၸူး တီႈၵႆ ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ပေႃးဝႃႈ ပဵၼ်တီႈၵႆၵၼ်တင်း ၵၢင်ဝဵင်းၼႆတႄႉ တေၸၢင်ႈမီး လွင်ႈမၵ်းၶၢၼ်းသေ ၵမ်ႉၼမ်တႄႉ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လူဝ်ႇလႆႈလိူၵ်ႈလၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ် ဢၼ်ၵိုၵ်းၸပ်း ႁူင်းႁႅမ်းသေ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ၵၢၼ်ငၢၼ်းၶဝ် ဢမ်ႇပၼ်ႇလႆႈလီငၢမ်းၵေႃႈ လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တေဢိုတ်းၵႂႃႇၵွၼ်ႇ။ တီႈ ၸႄႈဝဵင်းပၸုၼ်ႇတွင်ႇ လႄႈ ၸႄႈဝဵင်းပူဝ်ႇတထွင်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ တေမီး ႁူင်းႁႅမ်း ဢၼ်ၵႃႈၶၼ်ထုၵ်ႇ တင်းၼမ်ယူႇ။ ဢွင်ႈၼွၼ်းမၢင်ၸိူဝ်း ဢၼ်ၵႃႈၶၼ်သၢင်ႇထုၵ်ႇ တီႈ ႁူင်းႁႅမ်းၵႃႈၶၼ်ထုၵ်ႇၼႆႉ ဢမ်ႇၶဝ်ႈပႃး ၽၵ်းတူႁူးလႅင်း။ တီႈၵၢင်ဝဵင်းၵေႃႈ ၸိူဝ်းပဵၼ် ႁူင်းႁႅမ်း ဢၼ်ၵႃႈၶၼ်ထုၵ်ႇ မီးယူႇသေတႃႉ ၵမ်ႉၼမ် ၸိူဝ်းမႃးတႄႉ ပဵၼ်ၸိူဝ်းပဵၼ်ၵူပ်ႉပဵၼ်ၵူႈမႃးသေ မၼ်းၵဝ်ႇယွၵ်းဝႆႉတၢၼ်ႇတၢၼ်ႇယဝ်ႉ။

ၸိူဝ်းပဵၼ် ႁူင်းႁႅမ်း ၵႃႈၶၼ်ပၢၼ်ၵၢင် ၼႆႉ မီးဝႆႉ တီႈႁိမ်းႁွမ်း ၽြႃးသူးလေႇ ၸုတုမ်ဝႆႉ ပဵၼ်လွၵ်းသေ ဢၼ်ပဵၼ် ထႅင်ႈလွၵ်းၼိုင်ႈတႄႉ မီးၽၢႆႇႁွင်ႇ ၵွင်းမူးသူၺ်ႇတၵူင်ႇယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းပဵၼ် ႁူင်းႁႅမ်းၶၢမ်ႇၸေးၸိမ်ႇတႄႉ မီးတီႈႁိမ်းႁွမ်း ၼွင်ၵၢၼ်ႇတေႃႇၵျီး ဢမ်ႇၼၼ် တီႈ ၵၢင်ဝဵင်းယဝ်ႉ။

ၵႃႈၶၼ်ႁူင်းႁႅမ်းၼႆႉ ၵႆႉၼႄဝႆႉ တႃႇ ၼိုင်ႈၵေႃႉ/သွင်ၵေႃႉ။ ဢွင်ႈၼွၼ်းမၼ်းတႄႉ ၵမ်ႉၼမ် မိူၼ်ၵၼ်ဝႆႉသေ ပေႃးဝႃႈ ၼိုင်ႈဢွင်ႈ တေႁူမ်ႈၵၼ်ၼွၼ်းသွင်ၵေႃႉၼႆတႄႉ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လူဝ်ႇပၼ်လိူဝ် မွၵ်ႈ US$5-10 ၼႆႉယဝ်ႉ။ တၢင်းၵိၼ်ၵၢင်ၼႂ်တႄႉ တိုၼ်းဝႃႈ ၶဝ်ႈပႃးဝႆႉယူႇတႃႇသေသေ လွင်ႈၶိုၵ်ႉ လႄႈ မဵဝ်းမၼ်းၸေးတႄႉၵေႃႈ ၸွမ်းလူၺ်ႈ ၵႃႈၶၼ်ႁူင်းႁႅမ်းမၼ်းယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈ ပဵၼ် ႁူင်းႁႅမ်း ၵႃႈၶၼ်ထုၵ်ႇၼႆတႄႉ တေၸၢင်ႈမုင်ႈမွင်းလႆႈ ၵူၺ်ႈ၊ ၶႆႇ လႄႈ ၶဝ်ႈမုၼ်း ၵေႃႇၾီႇ ဢၼ်ဢဝ်တင်း ၵေႃႇၾီႇမိၵ်ႉ (ဢၼ်ပဵၼ် ထူင်ၵေႃႇၾီႇ ဢၼ်ဢဝ် ၽွင်ၵေႃႇၾီႇ၊ ၽွင်ၼမ်ႉၼူမ်း လႄႈ ၵိူဝ်ဝၢၼ်တင်းၼမ်သေ လေႃးၵၼ်ဝႆႉ) သေ ႁဵတ်းဝႆႉ။

လွင်ႈတၢင်းဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈ တီႈ လိူၵ်ႈႁူင်းႁႅမ်းၼႆႉ ၽႆးၽႃႉယဝ်ႉ။ တီႈၼႂ်းဝဵင်း ၼႆႉ ၽႆးၽႃႉၼႆႉ ၵမ်းၵမ်းၵႆႉလူႉယူႇ ၵူႈတီႈ။ ၸိူဝ်းပဵၼ် ႁူင်းႁႅမ်း ၵႃႈၶၼ်ပၢၼ်ၵၢင်တႄႉ ၵမ်ၼမ်ႉ ၶဝ်ႈမီး ၸၢၵ်ႈၽႆးႁင်းၶဝ်သေ ႁူင်းႁႅမ်းၵႃႈၶၼ်ထုၵ်ႇတႄႉ ၶဝ်ဢမ်ႇမီး ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ပၼ်လႆႈၸွမ်းၶၢဝ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ပၼ်ၽႆး တေႃႇထိုင် 23:00 မူင်းသေ ၽတ်ႉလူမ်းၸိူဝ်းၼႆႉ တေၸၢင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ် ဢမ်ႇၼၼ် ဢမ်ႇႁဵတ်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ၊ ပေႃးဝႃႈ တီႈၼႂ်း ဢွင်ႈၼွၼ်း မီးဢႄးၵွၼ်းၼႆၵေႃႈ ၵႃႈၽႆးလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ပႆႇၶိုၼ်းမႃး တိုၼ်းတေဢမ်ႇၸႂ်ႉလႆႈ။ မိူဝ်ႈၽွင်းသင်ႇမၢႆၼၼ်ႉ တွင်ႈထၢမ်ဝႆႉ သၢႆငၢႆ ၽႆးၽႃႉသေ၊ ပေႃးဝႃႈ ၶဝ်ဢမ်ႇမီးၸၢၵ်ႈၽႆးၼႆ ၽွင်းၽႆးဢမ်ႇမႃးၼႆႉ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေၸၢင်ႈႁဵတ်းသင်လႆႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ။

တီႈ ၵႃႈၶၼ်ႇထုၵ်ႇ

ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၸၢင်ႈလိုဝ်ႈသဝ်းလႆႈတီႈ ဢွင်ႈတီႈၼွၼ်း ဢၼ် လႆႈၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်ၵၢင်ၼႂ်လၢႆလၢႆ တီႈတႃႈၵုင်ႈ ဢၼ်ၼိုင်ႈၶမ်ႈ လႆႈပၼ် US$4 (ဢေႇပရႄႇ 2019)။

• ဢွင်ႈလိုဝ်ႈသဝ်း ဢွင်ႇၸီႇ, 100 သဵၼ်ႈတၢင်း ပူဝ်ႇၶျူၵ်ႉဢွင်ႇသၢၼ်း (ႁူမ်ႈဝႃႈ ႁဵင်းလိၵ်ႈမၼ်း မီးဝႆႉတီႈ ၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်း ပူဝ်ႇၶျူၵ်ႉဢွင်ႇသၢၼ်းၼႆသေတႃႉ ႁူးၶဝ်ႈၸူး ဢွင်ႈလိုဝ်ႈသဝ်းမၼ်းၼႆႉ မီးဝႆႉတီႈ ၽၢႆႇသၢႆႉ သဵၼ်ႈတၢင်းၵၢတ်ႇ (သဵၼ်ႈတၢင်း 49)၊ ဢၼ်မီး ၽၢႆႇႁွင်ႇ သဵၼ်ႈတၢင်း ပူဝ်ႇၶျူၵ်ႉဢွင်ႇသၢၼ်း), ☏ +95 1 299874, ✉ aungsi49@gmail.com. ဢွင်ႈၼွၼ်း ၵဵင်ႈသႂ်လီ၊ မီးပႃး ဢႄးၵွၼ်း၊ ၸႂ်ႉလႆႈဝၢႆႇၾၢႆႇလၢႆလၢႆ၊ ၼမ်ႉဢုၼ်ႇၼမ်ႉမႆႈတႃႇဢၢပ်ႇ၊ ၽႆးၽႃႉလႆႈ 24 ၸူဝ်ႈမူင်း။ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်တီႈၼၼ်ႈ မေႃၸွႆႈထႅမ် ၸၢင်ႈၶိုၼ်းၶပ်ပၼ် ၵၢၼ်တေႃႉသူင်ႇ လႄႈ လွင်ႈသင်ႇမၢႆထႃႈ ႁူင်းႁႅမ်း။ ပေႃးဝႃႈ သင်ႇမၢႆထႃႈ (ထူဝ်းၽူင်း ဢမ်ႇၼၼ် သူင်ႇဢီးမေးလ် သေ ၶပ်ႉၶိုင်ဝႆႉၼႆႉလီသေပိူၼ်ႈ) တႃႇယူႇ 2 ၶိုၼ်းလႄႈ လိူဝ်သေၼၼ်ႉၼႆ မီးၵၢၼ်တေႃႉသူင်ႇပၼ်လၢႆလၢႆ တီႈ တႃႈႁိူဝ်းမိၼ်။ US$25 (သွင်ၵေႃႉ). 
• 1 ႁူင်းႁႅမ်း ၿျူးတီးလႅၼ်း II (Beauty Land Hotel II), 188-192 သဵၼ်ႈတၢင်း 33 (လုၵ်ႉတီႈ ၽြႃးသူးလေႇသေ လႆႈၵႂႃႇမွၵ်ႈ 3 လွၵ်း၊ မီးဝႆႉတီႈ ပွတ်းၵၢင် သဵၼ်ႈတၢင်း 33), ☏ +95 1 240054, +95 1 240227. Check-out: noon. မီးတီႈၵၢင်ဝဵင်းသေ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်မၼ်း မေႃမိုတ်ႈၵိုဝ်း မေႃၸွႆႈထႅမ်။ ၶဝ်မီးဝႆႉ ဢွင်ႈၼွၼ်း ဢၼ်ဢမ်ႇပႃး ဢႄးၵွၼ်း၊ ဢၼ်ပႃးဢႄးၵွၼ်း ဢိၵ်ႇတင်း ထီႇဝီႇ၊ ဢၼ်ပႃး ဢႄးၵွၼ်း ဢိၵ်ႇတင်း ထီႇဝီႇ လႄႈ ၽၵ်းတူႁူးလႅင်း။ ၶဝ်ႈပႃး တၢင်းၵိၼ်ၵၢင်ၼႂ်။ US$30-32 (သွင်ၵေႃႉ)၊ ၵေႃႉလဵဝ် US$22-24.  
• 2 ဢွင်ႈလိုဝ်ႈသဝ်း ၶျႄႇရီႇ, 278 သဵၼ်ႈတၢင်းသူၼ်မွၵ်ႇ မႁႃႇပၼ်ႇတုလ. US$20 သွင်ၵေႃႉ.  
• 3 ဢွင်ႈလိုဝ်ႈသဝ်း ၷႃးတႅၼ်း (Garden Guest House), 441-445 သဵၼ်ႈတၢင်း မႁႃႇပၼ်ႇတုလ (မီးၽၢႆႇတူၵ်း ၽြႃးသူးလေႇ), ☏ +95 1 253779. ႁိမ်းႁွမ်း ဝူၺ်ႇႁၢင်ႈ သေ ႁူမ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ဢွင်ႈၼွၼ်းလဵၵ်ႉလဵၵ်ႉဢွၼ်ႇသေတႃႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ဢွၼ်ႈတီႈမၼ်းၶႅမ်ႉသေ ၵႃႈၶၼ်မၼ်းၶိုၵ်ႉ။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ဢမ်ႇၶႂ်ႈၸၢႆႇငိုၼ်းၼမ်သေ ဢမ်ႇၶဝ်ႈၸႂ် လွင်ႈႁၢင်ႈၶိူင်ႈသင်တႄႉ တေၵိုင်ႇတၢၼ်ႇယူႇ။ တၢင်းၵိၼ်ၵၢင်ၼႂ် ၶဝ်ႈပႃးသေတႃႉ ပဵၼ်ထမ်ႇမတႃႇမၼ်းၵူၺ်း တေၶဝ်ႈပႃး ၶဝ်ႈမုၼ်းမႅၼ်ႇ၊ ၶႆၼိူၺ်ႈ လႄႈ ယႅၼ်ႈ၊ ၼမ်ႉၼဵင်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် ၵေႃႇၾီႇ။ US$5-16.  
• 4 ဢွင်ႈလိုဝ်ႈသဝ်း ၶၼ်ထုၵ်ႇ ၼိၼ်းသီႇ (Hninn Si Budget Inn), 213/215 သဵၼ်ႈတၢင်း ၽြႃးပူဝ်ႇတထွင်ႇ. US$23 single.  
• 5 ႁူင်းႁႅမ်း9 (Hostel9), 34 သဵၼ်ႈတၢင်း 9 (ၸႄႈဝဵင်းလၢၼ်းမတေႃႇ), ☏ +95 1 226 828. မီးဢွင်ႈၼွၼ်း တႃႇ 10 ၵေႃႉ။ ၶဝ်ႈပႃး တၢင်းၵိၼ်ၵၢင်ၼႂ်။ ၼိုင်ႈၵေႃႉ US$8. (ဢၢပ်ႉတဵတ်ႉဝႆႉ မိူဝ်ႈ ၸုၼ်ႇ 2015)
• 6 ႁူင်းႁႅမ်း ဢႄးဝႃးရႅတ်ႉ (Hotel Everest), သဵၼ်ႈတၢင်းပူဝ်ႇၶျူၵ်ႉဢွင်ႇသၢၼ်း၊ ၼႂ်းၵႄႈ သဵၼ်ႈတၢင်း 51 လႄႈ 52 (တီႈ တၢင်း ဢၼ်ႁၢမ်ႉၵႆၵၼ်တင်း ၽြႃးသူးလေႇ). ဢွင်ႈတီႈၼႆႉတႄႉ ဢမ်ႇႁၢင်ႈလီ၊ ၵူၺ်းၵႃး ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်မၼ်း မေႃမိုတ်ႈၵိုတ်း။ ပေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ဢမ်ႇတေႃးသယႂ်ႇ၊ ဢမ်ႇဝႆႉဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ပဵၼ်လွင်ႈယႂ်ႇလႄႈ ပေႃးၸၢင်ႈၵုမ်းၵမ် ၽႃဢူၼ်ႈဢူၼ်ႈ ဢၼ်ႁႄႉဝႆႉၼၼ်ႉ ႁၢပ်ႉၶၢမ်ႇလႆႈ ၵႃႈၶၼ်မၼ်းယူႇ။  
• 7 ဢွင်ႈလိုဝ်ႈသဝ်း မေႇၾႄး, မၢႆ-57 သဵၼ်ႈတၢင်း 38, ☏ +95 1 253454. ဢွင်ႈတီႈ ၶိုၵ်ႉ မီးတီႈၵၢင်ဝဵင်း။ ဢွင်ႈၼွၼ်းမၼ်းတႄႉ ဢမ်ႇၶိုတ်းၵၢပ်ႈသေတႃႉ ၶွင်ႉၼမ်ႉတႄႉ သႅၼ်ႈသႂ်လီ။ ၸဝ်ႈၶွင်မၼ်းတႄႉ လႅပ်ႈလီၶႂ်ႈၶူဝ်ဝႆႉသေတႃႉ လုၵ်ႈယိင်းမၼ်းတႄႉ မီး လွၼ်ႉၶၢဝ်ႇ ဢၼ်ၶဝ်ႈတၢင်းတိုဝ်းတင်းၼမ်။ တၢင်းၵိၼ်ၵၢင်ၼႂ်တႄႉ ဢမ်ႇပႃး။ US$10-15.  
• 8 ဢွင်ႈလိုဝ်ႈသဝ်း မႃးတႃးလႅၼ်း 2 (Motherland Inn 2), 433 သဵၼ်ႈတၢင်း ပၸုၼ်ႇတွင်ႇတႂ်ႈ၊ ၸႄႈဝဵင်းပၸုၼ်ႇတွင်ႇ, ☏ +95 1 291343. ၵႃႈၶၼ်မၼ်းတႄႉ ၶိုၼ်ႈၵႂႃႇယဝ်ႉဝႃႈ။ ၵႃႈၶၼ်ယႂ်ႇတွၼ်ႈတႃႇ ဢွင်ႈလိုဝ်ႈသဝ်း ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ တိုၵ်ႉၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင် တႃႇ ဢွင်ႈတီႈ ပႅၵ်ႉၽႅၵ်ႇၵႃႇ ဢၼ်ပႃးတင်း ၶွင်ႉၼမ်ႉသုၼ်ႇတူဝ် လႄႈ ဢၼ်ၸႂ်ႉႁူမ်ႈၵၼ်၊ မီးပႃး လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ်။ ၶဝ်မီးပႃး ရူတ်ႉသွင်ထႅဝ် ဢၼ်တေႁပ်ႉ/သူင်ႇ တႃႈႁိူဝ်းမိၼ် ဢိၵ်ႇတင်း တၢင်းၵိၼ်ၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ။ လုၵ်ႉတီႈၵၢင်ဝဵင်းသေ တေလႆႈပၼ်တၢင်းႁိုင် ဢမ်ႇၼၼ် ၶီႇထႅၵ်ႇၸီႇ တၢင်းပွတ်း။ ဢွင်ႈၼွၼ်းၼႆႉ တွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းၼိုင်ႈၵေႃႉ (ၽတ်ႉလူမ်း၊ ၸႂ်ႉၶွင်ႉၼမ်ႉႁူမ်ႈၵၼ်) ၼႆႉ တေလႆႈပၼ် US$27 ။ ၽၢၵ်ႈမုင်းမၼ်း တႅမ်ႇသေ မၢင်ပွၵ်ႈ ၸၢင်းၺႃးၶွင်ႉ ဢၼ်ဢမ်ႇမီး ၽၵ်းတူႁူးလႅင်းၵွၼ်ႇ။ US$30-42.  
• 9 ဢွင်ႈလိုဝ်ႈသဝ်း ဢူဝ်းသျိၼ်းပလႄး (Ocean Pearl Inn), 215 သဵၼ်ႈတၢင်း ၽြႃးပူဝ်ႇတထွင်ႇ၊ ၸႄႈဝဵင်းပၸုၼ်ႇတွင်ႇ, ☏ +95 1 297007, ✉ oceanpel@myanmar.com.mm. ဢွင်ႈတၢင်းသဵင်ႈၼႆႉ ပႃးဝႆႉၶွင်ႉၼမ်ႉ၊ ဢႄးၵွၼ်း လႄႈ ၼမ်ႉဢုၼ်ႇတႃႇဢၢပ်ႇ။ လုၵ်ႉတီႈ ၵၢင်ဝဵင်းသေၼႆ တေလႆႈပႆမွၵ်ႈ 15 တႃ။ US$18-28. (ဢၢပ်ႉတဵတ်ႉဝႆႉ မိူဝ်ႈ ဢေႇ 2017)
• 10 ႁူင်းႁႅမ်း သၢၼ်းၾလႃးဝႃး (Sunflower Hotel), 259/263 သဵၼ်ႈတၢင်း ဢၼေႃႇရထႃႇ (တေႃႇၼႃႈ လၢၼ်ႉၶဝ်ႈၽၵ်း ၼိဝ်းတေႇလီႇ), ☏ +95 1 240014, ✉ sunflower.ygn@mptmail.net.mm. မီးဝႆႉတီႈၼိူဝ် တၢင်းၽႄၵူၼ်းၵိုၼ်း တီႈ သဵၼ်ႈတၢင်းဢၼေႃႇရထႃႇ လႄႈ သဵၼ်ႈတၢင်း သူၺ်ႇꧤူင်ႇသႃႇ၊ လုၵ်ႉတီႈ ၽြႃးသူးလေႇ လႄႈ တႃႈရူတ်ႉလဵၼ်းသေ လႆႈပႆမွၵ်ႈလၢႆတႃ၊ ဢွင်ႈတီႈႁူမ်းလႅမ်းၼႆႉ မီးဝႆႉတီႈၶိုၵ်ႉမၼ်း၊ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ တေၸၢင်ႈမေႃးပၼ်း။ ဢွင်ႈၼွၼ်း ဢၼ်ၵႃႈၶၼ်ထုၵ်ႇၼႆႉ တေဢမ်ႇပႃး ၽၵ်းတူႁူးလႅင်းသေ တေငိုပ်းမိုၵ်းဝႆႉလႄႈ ၸိူဝ်းပဵၼ် ဢွင်ႈတၢင်ႇၸိူဝ်းတႄႉ ဢွင်ႈယႂ်ႇ၊ ပႃးဝႆႉ ဢႄးၵွၼ်း လႄႈ ထီႇဝီႇလၢဝ်ထိမ်း။ ၶဝ်ႈပႃးတၢင်းၵိၼ်ၵၢင်ၼႂ်၊ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ၵူၼ်းႁပ်ႉၶႅၵ်ႇ ၵမ်ႈၽွင်ႈၼႆႉတႄႉ ၼႃႈသူမ်ႈဝႆႉ။ US$15-28 ၼိုင်ႈၵေႃႉ၊ US$22-37 သွင်ၵေႃႉ၊ US$29-44 သၢမ်ၵေႃႉ.  
• 11 ဢွင်ႈလိုဝ်ႈသဝ်း လွတ်ႉၷ်တႃႈၵုင်ႈ (The Lodge Yangon hostel), မၢႆ 114 သဵၼ်ႈတၢင်း သူၺ်ႇတွင်ႇတၢၼ်း. Check-in: 14:00, check-out: 12:00. ႁူင်းႁႅမ်း သတၢႆႇၵၢၼ်ငၢၼ်း၊ ပႃးတၢင်းၵိၼ်ၵၢင်ၼႂ်၊ ၸႂ်ႉလႆႈဝၢႆႇၾၢႆႇလၢႆလၢႆ၊ ဢႄးၵွၼ်းၵေႃႈၶႅမ်ႉသေ တီႈၼိူဝ်ၸွမ်ႁိူၼ်းၼၼ်ႉ မီးဝႆႉ ပႃးဢွၼ်ႇ။ US$5. (ဢၢပ်ႉတဵတ်ႉဝႆႉ မိူဝ်ႈ ဢွၵ်ႇ 2018)
• 12 ႁူင်းႁႅမ်း သၢမ်ရႃႇသီႇ (Three Seasons Hotel), မၢႆ - 83-85 သဵၼ်ႈတၢင်း 52၊ ၸႄႈဝဵင်းပူဝ်ႇတထွင်ႇ, ☏ +95 1 293304, fax: +95 1 297946. ဢွင်ႈၼွၼ်း ဢၼ်ပႃးဝႆႉ ၶွင်ႉၼမ်ႉသုၼ်ႇတူဝ်လႄႈ ၶွင်ႉၼမ်ႉ ဢၼ်ႁူမ်ႈၵၼ်ၸႂ်ႉ။ ၸဝ်ႈၶွင်မၼ်းပဵၼ် ၵူၼ်းၶိူဝ်းဢိၼ်းတီးယႃး ဢၼ်မေႃမိုတ်ႈၵုဝ်း သေ ပေႃးဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ မီးၶပ်ႉမၢႆ တႃႇယူႇသဝ်းတီႈ တႃႈၵုင်ႈမွၵ်ႈလၢႆဝၼ်းၼႆတႄႉ ၼႆႉ ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈလီ တႃႇယူႇသဝ်း ဢၼ်မိူၼ်ၼင်ႇ ႁိူၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးၸႃႇဢဝ် ႁူင်းလိုဝ်ႈသဝ်း မႃးတႃးလႅၼ်း 2 ၼႆ တိူဝ်းၸမ်ၵၼ်တင်း ၵၢင်ဝဵင်းသေတႃႉ လူဝ်ႇလႆႈပႆၵႆဢိတ်းၼိုင်ႈယူႇ။ US$7-20.  
• ႁူင်းလိုဝ်ႈသဝ်း သဵၼ်ႈတၢင်း 20, မၢႆ - 23 သဵၼ်ႈတၢင်း 20. Check-out: တဵင်ႈဝၼ်း 12. ပႃးတၢင်းၵိၼ်ၵၢင်ၼႂ်၊ ၸႂ်ႉလႆႈဝၢႆႇၾၢႆႇလၢႆလၢႆ။ တႃႇတီႈၼွၼ်း ၼိုင်ႈတီႈၼႆႉ US$8. (ဢၢပ်ႉတဵတ်ႉဝႆႉ မိူဝ်ႈ သႅပ်ႇ 2016)
• 13 ႁူင်းႁႅမ်း ဝၢႆႉႁၢဝ်ႉ (White House Hotel), 69/71 Konzaydan St, Pabedan Township (လုၵ်ႉတီႈ ၽြႃးသူးလေႇ သေ လႆႈၵႂႃႇထႅင်ႈ မွၵ်ႈလၢႆႇတၢင်း), ☏ +95 1 240780, +95 1 240781, ✉ whitehouse.mm@gmail.com. Check-out: 12:00. ပဵၼ်ႁူင်းႁႅမ်း ပႅၵ်ႉၽႅၵ်ႇၵႃႇ ဢၼ်မီး 8 ၸၼ်ႉ။ ဢွင်ႈတီႈၼႆႉ မီးဝႆႉ ၽၢင်ႁၢင်ႈတင်းၼမ်။ ပဵၼ်မုင်ႉႁေႃႁိူၼ်း ဢၼ်မေႃမိုတ်ႈၵိုဝ်း ဢၼ်မေႃၸွႆႈထႅမ်ၼၼ်ႉ ၵေႃႉႁဵတ်းၵၢၼ်မၼ်း။ ဢွင်ႈတီႈၵိၼ်ၶဝ်ႈဢၼ်ၵႂၢင်ႈၵႂၢင်ႈၶဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ တေမီးဢွင်ႈတီႈမုင်ႈယဵမ်ႈ ဢၼ်ၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉ။ တီႈဢွင်ႈတီႈႁၢပ်ႉၶႅၵ်ႇၼၼ်ႉ ဢဝ်တင်းၶႅပ်းႁိၼ်ႁၢင်ႈၽၢင်ၵူႈမဵဝ်းမဵဝ်းသေၵေႃႈ သိူဝ်ႇဝႆႉ တီႈၽၢၵ်ႈ၊ တီႈၽႃ လႄႈ တီႈ ၽၢၵ်ႈမုင်း။ မၼ်းမိူၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ႁွတ်ႈၽႅဝ်ၵႂႃႇတီႈ သပဵၼ် ၼင်ႇ တီႈၼႂ်းဢွင်ႈ ဢၼ်ႁဵတ်းဝႆႉမိူၼ်ထမ်ႈ ၷေႃႇၻီႇၼၼ်ႉ။ ၽႆးၽႃႉလႆႈ 24 ၸူဝ်ႈမူင်း။ မၢင်ဢွင်ႈၼႆႉ မီးၽူးတူႁူးလႅင်း၊ မၢင်ဢွင်ႈတႄႉဢမ်ႇမီး၊ မၢင်ဢွင်ႈၼႆႉ ပႃးၶွင်ႉၼမ်ႉသုၼ်ႇတူဝ်၊ မၢင်ၸိူဝ်းတႄႉ ၸႂ်ႉႁူမ်ႈၵၼ်။ ၶဝ်ပၼ်ပႃး ႁၢင်ႈၽႅၼ်ႇလိၼ် ဢၼ်ပႃး မၢႆရူတ်ႉပၢသ်ႉ လႄႈ သၢႆတၢင်းရူတ်ႉပၢသ်ႉ။ တၢင်းၵိၼ်ၵၢင်ၼႂ်ၶဝ်ၵေႃႈၶႅမ်ႉ သေ မၼ်းၶဝ်ႈပႃးဝႆႉတီႈၼႂ်း ၵႃႈၶၼ်ႁူင်းႁႅမ်း (ၼမ်ႉမၢၵ်ႇမႆႉမႂ်ႇသႂ်ႇ တႃႇၼိုင်ႈဝၼ်းၼၼ်ႉတႄႉ မၼ်းပဵၼ်ဢၼ်ၶႅမ်ႉ တွၼ်ႈတႃႇ တၢင်းၵိၼ်ၵၢင်ၼႂ်)။ မၼ်းတေၶဝ်ႈပႃး ဢၼ်ပဵၼ်တွၼ်ႈ မၢၵ်ႇမႆႉယႅၼ်ႈ၊ မၢၵ်ႇမႆႉ ၶွင်ဝၢၼ်၊ တွၼ်ႈတၢင်းၵိၼ် ၵိၼ်ၸၢႆ၊ ဢိၵ်ႇတင်း ၶဝ်ႈမုၼ်းၵူၺ်ႈ လႄႈ ၶဝ်ႈမုၼ်း မၢၵ်ႇၵႅမ်ႈၶွင်ႇ ဢၼ်ႁဵတ်းတီႈႁိူၼ်း၊ ၼမ်ႉဝၢၼ်တႅင်တမ်ႇပူႇ၊ မိူဝ်ႈၼႆႉ ၶဝ်ႈၶူဝ်ႈ၊ မိူဝ်ႈၽုၵ်ႈ ၶဝ်ႈသွႆး၊ ၼမ်ႉၽၵ်း ၸၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပေႃးပဵၼ် မဵဝ်းဢမ်ႇပႃး ၽၵ်းတူႁူးလႅင်၊ ထီႇဝီႇ၊ ဢိၼ်ႇထႃႇၼႅတ်ႉ၊ ဢႄးၵွၼ်း လႄႈ ၶွင်ႉၼမ်ႉသုၼ်ႇတူဝ်ၼႆတႄႉ ၶဝ်ယွမ်းပၼ်ၵႃႈၶၼ်မၼ်း။ ဝၢႆႇၾၢႆႇတႄႉ ၸႂ်ႉလႆႈလၢႆလၢႆ။ တီႈၼွၼ်း US$10၊ ဢွင်ႈၼိုင်ႈၵေႃႉ US$15-25 ၊ ဢွင်ႈသွင်ၵေႃႉ US$20-30.  

တီႈ ၵႃႈၶၼ်ပၢၼ်ၵၢင်

• ႁူင်းႁႅမ်း ဢႄႇလ်ၾႃႇ (Alfa Hotel), 41 သဵၼ်ႈတၢင်းၼဝတေး (မီးဝႆႉ တီႈၼႂ်းၵႄႈ ၵွင်းမူးသူၺ်ႇတၵူင်ႇ လႄႈ ၼႂ်းဝဵင်း). ယူင်ႉသၢင်ႈမၼ်းတႄႉ ႁၼ်ၵဝ်ႇဝႆႉယဝ်ႉ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်တီႈၼၼ်ႈ မေႃၸွႆႈထႅမ်သေ တၢင်းၵိၼ်ၵၢင်ၼႂ်တႄႉ တဵမ်ထူၼ်ႈလီယူႇ။ ဝၢႆႇၾၢႆႇၵေႃႈ ၽႂ်းလီယူႇ။ လၢၼ်ႉၼမ်ႉၼဵင်ႈ လႄႈ လၢၼ်ႉဢွၼ်ႇလၢၼ်ႉဢိတ်းၼႆႉ မီးဝႆႉ ၽၢႆႇဢွၵ်ႇ တၢင်းၼဝတေးယူႇ။ US$75-100. 
• ႁူင်းႁႅမ်း သႅၼ်ႇထရႄႇလ် (Central Hotel), 335-357 သဵၼ်ႈတၢင်း ပူဝ်ႇၶျူၵ်ႉဢွင်ႇသၢၼ်း (မီးႁိမ်းၶၢင်ႈ ႁူင်းႁႅမ်းၵူၼ်းၵႃႉ), ☏ +95 1 241 001, fax: +95 1 248 003, ✉ central.ygn@mptmail.net.mm. ပဵၼ်ႁူင်းႁႅမ်း ဢၼ်မီးဝႆႉတီႈ ဢွင်ႈတီႈၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉ ပေႃးဢဝ် ၵႃႈၶၼ်ပၢၼ်ၵၢင်ဝႃႈ လွင်ႈၵမ်ႉထႅမ်မၼ်းၶႂ်ႈငၢႆးၸမ် ႁူင်းႁႅမ်းၶၢမ်ႇၸေးၸိမ်ႇ။ ဢွင်ႈၼွၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ သႅၼ်ႈသႂ်လီ၊ ၵႂၢင်ႈလီ (ယႃႇပေမုင်ႈမွင်း တႃႇမုင်ႈယဵမ်ႈ) ဢိၵ်ႇတင်း ထီႇဝီႇလၢဝ်ထိမ်း လႄႈ ဢႄးၵွၼ်း။ ဢွင်ႈၼွၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ၵႂၢင်ႈလီသေတႃႉ ႁၢမ်ႉႁၼ်ၵူဝ်ႇဝႆႉဢိတ်းဢိတ်းယဝ်ႉ။ တီႈႁူင်းႁႅမ်းၼႆႉ မီးၵၢၼ်ၸွႆႈသၢင်ႈ ၽဵဝ်ႈပတ်းၶွင်ႉ လႄႈ လၢၼ်ႉၵေႃႇၾီႇၸိုဝ်ႈလိုဝ်း ဢိၵ်ႇတင်း လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ်ၶႄႇ။ ၽႆးၽႃႉ လႆႈ 24 ၸူဝ်ႈမူင်း။ ႁူင်းႁႅမ်းဢၼ်ၼႆႉ ပဵၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ (ဝဵင်းလူင်တႃႈၵုင်ႈ) လႄႈ ၸွမ်သိုၵ်းလူင်ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၵေႃႉပိူင်ႇဝႆႉ။ US$30-35. 
• ႁူင်းႁႅမ်း သီးတီး တႃႈၵုင်ႈ (City Hotel Yangon), 170-175 သဵၼ်ႈတၢင်းပူဝ်ႇဢွင်ႇၵျေႃႇ၊ ၸႄႈဝဵင်းပူဝ်ႇတထွင်ႇ (လုၵ်ႉတီႈ ၽြႃးသူးလေႇ ယၢၼ် ၽၢႆႇတူၵ်းသွင်လွၵ်း လႄႈ ၽၢႆႇၸၢၼ်း ၼိုင်ႈလွၵ်း), ☏ +95 1 256 940, fax: +95 1 256576, ✉ newayar@mptmail.net.mm. Check-in: 24 hr, check-out: 12:00 (flexible). လုၵ်ႉတီႈ ၽြႃးသူးလေႇပႆၵႂႃႇၼႆ ၶၢဝ်းတၢင်းႁႃႈတႃ လႄႈ မီးတီႈႁိမ်းၸဵင်ႇ တႃႈၼမ်ႉ၊ မၼ်းပဵၼ်ႁူမ်းလႅမ်း ဢၼ်မီးဝႆႉတီႈ ဢွင်ႈတီႈလီ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း လူၺ်ႈ ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး။ ပဵၼ်ဢၼ်လဵၵ်ႉသေတႃႉ မီးဝႆႉ လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ်ၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉ၊ ႁူင်းႁႅမ်းၼႆႉ ဢႄးၵွၼ်းၶဝ် ပဵၼ်ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈလဵဝ် ပွႆႇပၼ် လႄႈ ဢွင်ႈတင်းသဵင်းၼႆႉ မီးဝႆႉ ထီႇဝီႇလၢဝ်ထိမ်း။ US$30-35. 
• ႁူင်းႁႅမ်း သီးတီးသတႃး (City Star Hotel), 169/171 သဵၼ်ႈတၢင်း သူၼ်မွၵ်ႇမႁႃႇပၼ်ႇတုလ (မီးၽၢႆႇလူင် ႁူင်းႁေႃဝဵင်းလူင်၊ ၸမ်ၵၼ်တင်း ၽြႃးသူးလေႇ), ☏ +95 370920, fax: +95 1 381128, ✉ citystarhotel@myanmar.com.mm. ဢွင်ႈၼွၼ်း သႅၼ်သႂ်၊ လူမ်ၸႂ်လီ၊ ၶဝ်ႈပႃး ထီႇဝီႇ၊ မီႇၼီႇပႃး၊ ၵေႃႇၾီႇဢၼ်ပၼ်လၢႆ။ ၽႆးၽႃႉ လႆႈ 24 ၸူဝ်ႈမူင်း။ ၵေႃႉလဵဝ် US$27၊ သွင်ၵေႃႉ ဢိၵ်ႇတင်း တၢင်းၵိၼ်ၵၢင်ၼႂ် US$32. 
• ဢိၼ်း ၶလၢတ်ႉသိၵ်ႉ (Classique Inn), 53(B) သဵၼ်ႈတၢင်း သူၺ်ႇတွင်ႇၵျႃး ၊ ၸႄႈဝဵင်းပႁၢၼ်း, ☏ +95 1 525557, fax: +95 1 503968, ✉ classiqueinn@mptmail.net.mm. ပဵၼ်ႁူင်းႁႅမ်းပူဝ်းထိၵ်ႉဢွၼ်ႇ ႁၢင်ႈႁႅၼ်း ဢွင်ႈၼွၼ်းဝႆႉၶိုၵ်ႉလီ ဢၼ်မီးတီႈ ဢွင်ႈတီႈယဵၼ်လီ တီႈ ၽၢႆႇႁွင်ႇ ၵွင်းမူးသူၺ်ႇတၵူင်ႇ။ တီႈၼႂ်း ၼႃႈလိၼ် လုမ်းၽွင်းတၢင်လူင် (လုၵ်ႉတီႈ ၵွင်းမူးသူၺ်ႇတၵူင်ႇ ယၢၼ်မွၵ်ႈ 2 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ)၊ တင်းလူမ်းၽွင်းတၢင် ပႃႇရဵၼ်း ၼၼ်ႉ ယၢၼ်ၵၼ် ဢိတ်းၼိုင်ႈၵူၺ်း။ ႁူင်းႁႅမ်း ဢၼ်လီႁၵ်ႉ၊ ဢၼ်လဵၵ်ႉဢွၼ်ႇ၊ ဢၼ်တဵတ်ႇယဵၼ်လီ ဢၼ်ဢဝ် မႆႉသၵ်းသေ ႁၢင်ႈၶိူင်ႈဝႆႉၼင်ႇ ၽိင်ႈငႄႈမၢၼ်ႈ။ တင်းလၢၼ်ႉၶၢႆမူင်ႉႁိၼ်းငႃး ပူဝ်ႇၵလေး (ၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉတႃႇ တၢင်းၵိၼ်ၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ)သေ ၵႆယၢၼ်ၵၼ်မွၵ်ႈလၢႆတႃၼၼ်ႉၵူၺ်း။ US$25-80. 
• 14 ႁူင်းႁႅမ်း ၶလူဝ်ႇဝႃႇ (Clover Hotel), 7A၊ သဵၼ်ႈတၢင်း ဝိင်ႇၷပႃႇ၊ ၸႄႈဝဵင်းပႁၢၼ်း (တေႃႇၼႃႈၵၼ်တင်း လုမ်းၽွင်းတၢင်လူင် ၵျႃႇပၢၼ်), ☏ +95 9 73177781, +95 9 73177782, +95 9 73177783, +95 9 73177784. မီးဢွင်ႈလုၵ်း 40 ပၢႆ၊ ႁူင်းႁႅမ်းၼႆႉ မီးလွင်ႈၵမ်ႉထႅမ် ဢၼ်ပဵၼ်ပိုၼ်ႉထၢၼ် ၼင်ႇ ၼမ်ႉမႆႈ၊ ၽႆးၽႃႉ လႆႈ 24 ၸူဝ်ႈမူင်း လႄႈ မီးပႃး ဢႄးၵွၼ်း။ ဝၢႆႇၾၢႆႇၵေႃႈ ၽႂ်းလီ။ တီႈ ဢွင်ႈၶၢမ်ႇၶႅၵ်ႇတႄႉ ၸႂ်ႉလႆႈလၢႆလၢႆသေ ပေႃးတွၼ်ႈတႃႇ ႁဵတ်းၵၢၼ်တီႈၼႂ်း ဢွင်ႈၼွၼ်းတႄႉ ၵၢတ်ႉ 1 GB တေလႆႈပၼ် US&8။ ၵၾေး တီႈၼိူဝ်ၸွမ်ႁိူၼ်းၼၼ်ႉ မီးတီႈမုင်ႈယဵမ်ႈလီ ဢၼ်ႁၼ်လႆႈ ၵွင်းမူးသူၺ်ႇတၵူင်ႇ။ US$30-75.  
• ႁူင်းလႅမႂ်း ဝၼ်းတူၵ်း (East Hotel), 234-240 ပွၵ်ႉ (1) သဵၼ်ႈတၢင်း ၽြႃးသူးလေႈ၊ ၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉတတႃး (တေႃႇၼႃႈၵၼ်တင်း ႁူင်းႁႅမ်းၵူၼ်းၵႃႉ၊ မီးၽၢႆႇလင် တႃႇဝႃႇသႃႇၵူႇရႃႇ မွၵ်ႈ 2-3 လွၵ်း), ☏ +95 9 73135311, +95 9 73135299, fax: +95 1 371358, ✉ reservation@east.com.mm. ဢွင်ႈၼွၼ်း သႅၼ်ႈသႂ်လီ၊ မီးပႃး ဢႄးၵွၼ်း၊ ၼမ်ႉဢုၼ်ႇၼမ်ႉၵတ်း တႃႇဢၢပ်ႇ။ ၶွင်ႉၼမ်ႉ ဢမ်ႇမီးၽၵ်းတူ၊ မီး ၽႃႈၵင်ႈမူၵ်ႇသိတ်းၼမ်ႉသေ ဢၼ်ပဵၼ် တီႈ ထၢင်တႄႉ ဢဝ်ၽႃသေ ႁႄႉဝႆႉ။ ဝၢႆႇၾၢႆႇၸႂ်ႉလႆႈလၢႆလၢႆသေ ၽႆးၽႃႉ လႆႈ 24 ၸူဝ်ႈမူင်း။ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်တီႈၼၼ်ႈ မေႃမိုတ်ႈၵိုဝ်း သေ လၢတ်ႈလႆႈၵႂၢမ်းဢိင်းၵလဵတ်ႈ။ US$65 ၶဝ်ႈပႃး တၢင်းၵိၼ်ၵၢင်ၼႂ်. 
• ႁူင်းႁႅမ်း မေႇသျႃၼ်း (မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈ ပဵၼ်ဢွင်ႈၶႅၵ်ႇလိုဝ်ႈ), 115-117 သဵၼ်ႈတၢင်းၽြႃးသူးလေႇ, ☏ +95 1 252986, fax: +95 1 252 968, ✉ reservations@mayshan.com. သႅၼ်ႈသႂ်လီ၊ ထိင်းသိမ်းလႆႈလီသေတႃႉ ဢွင်ႈၼွၼ်းလဵၵ်ႉ၊ မီးႁိမ်းၽၢႆႇၼွၵ်ႈ ၽြႃးသူးလေႇ။ မီးဝႆႉၸၢၵ်ႈၽႆးသုၼ်ႇတူဝ်၊ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်တီႈၼၼ်ႈ မေႃမိုတ်ႈၵိုဝ်း။ မီး ဢႄးၵွၼ်းၵူႈၶွင်ႉ၊ ထီႇဝီႇလၢဝ်ထိမ်း၊ ၶွင်ႉၼမ်ႉ ဢၼ်ပႃးဝႆႉ ၼမ်ႉဢုၼ်ႇၼမ်ႉၵတ်း။ ႁၼ်တႄႉႁၼ်ၵဝ်ႇဢိတ်းဢိတ်းယဝ်ႉ။ US$15-25. 
• 15 ႁူင်းႁႅမ်း ၽႅၼ်ႇတႃႇ (Panda Hotel), 205 သဵၼ်ႈတၢင်း မိၼ်းယႄးၵျေႃႇၸႂႃႇ၊ ၸႄႈဝဵင်းလၢၼ်းမတေႃႇ (မီးတီႈၸဵင်ႇ သဵၼ်ႈတၢင်းဝတၢၼ်ႇ), ☏ +95 1 212850, +95 1 229360, fax: +95 1 212854, ✉ info@myanmarpandahotel.com. လူမ်ၸႂ်လီ၊ ပဵၼ်ႁူင်းႁႅမ်း ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၶိုတ်းၵၢပ်ႇ ဢၼ်မီးတီႈ ၶွပ်ႇၵၢင်ဝဵင်း။ တွၼ်ႈတႃႇၸွၼ်ႇတူၺ်းတႄႉ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇလူဝ်ႇလႆႈၸႂ်ႉထႅၵ်ႇၸီႇ (ၸၢင်ႈႁွင်ႉလႆႈ ၸိူဝ်းမီးဝႆႉတီႈၼႃႈ ႁူင်းႁႅမ်း)။ တီႈၶွင်ႉၶႅၵ်ႇၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈၸႂ်ႉလႆႈ ဝၢႆႇၾၢႆႇ။ ပေႃးလုၵ်ႉတီႈ ၸၼ်ႉတၢင်းၼိူဝ်ၼႆ မီးတီႈမုင်ႈယဵမ်ႈ တူၺ်းၼႂ်းဝဵင်း။ တီႈဢွင်ႈတင်းသဵင်ႈၼႆႉ မီး ထီႇဝီႇလၢဝ်ထိမ်း၊ ဢႄးၵွၼ်း လႄႈ ၶဝ်ႈပႃး ၶွင်ႉၼမ်ႉ။ ၸိုဝ်းလိုဝ်းလင်ဝႆႉ။ US$25-38.  
• 16 ႁူင်းႁႅမ်း သမတ, 5 သဵၼ်ႈတၢင်း ဢလၢၼ်ႇပျႃႉၽယႃး (တေႃႇၼႃႈၵၼ်တင်း ႁူင်းႁႅမ်း ၽၢၵ်ႉရၢႆႇယႄႇ လႄႈ တႃႈရူတ်ႉလဵၼ်း), ☏ +95 1 243639. သႅၼ်ႈသႂ်လီ၊ တူၵ်းတီးၵၢင် ၵူၺ်းၵႃႈ ပဵၼ်ၸၼ်ႉပိုၼ်ႉထၢၼ်။ ပဵၼ်ႁူင်းႁႅမ်းၵူႈၸိုင်ႈမိူင်း ဢွၼ်တၢင်းသုတ်း တီႈ တႃႈၵုင်ႈသေ ၵိုင်ႇၵႃႈမၼ်းယူႇ။ US$25-35.  
• ဢိၼ်း ဝိၼ်ႇၼႃႇ (Winner Inn), 42 သဵၼ်ႈတၢင်း တၢၼ်ႇလႂိၼ်ႇ၊ ၸႄႈဝဵင်းၿႁၢၼ်း (ၸဵင်ႇ သဵၼ်ႈတၢင်းဢိၼ်းယႃး), ☏ +95 1 535205, fax: +95 1 524196, ✉ WinnerInn@mptmail.net.mm. ၸမ်ၵၼ်တင်း ၵွင်းမူးသူၺ်ႇတၵူင်ႇ၊ ႁူင်းႁႅမ်းဢၼ်တဵတ်ႇယဵၼ် ဢၼ်ထူဝ်းရိတ်ႉၵျႃႇမၢၼ်ႇၶဝ် တိူဝ်းလႆႈၸႂ်။ ဢွင်ႈတင်းသဵင်ႈၼႆႉ ၶဝ်ႈပႃး ၶွင်ႉၼမ်ႉ၊ ဢႄးၵွၼ်း လႄႈ ထီႇဝီႇလၢဝ်ထိမ်း။ လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ် ပိုတ်ႇၵိုၵ်းဝႆႉသေတႃႉ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ မၼ်းဢမ်ႇပိုတ်ႇၼႆ ပႆႇၵႂႃႇတီႈ လၢၼ်ႉၵိၼ်ယႅမ်ႉ ဢၼ်ၸမ်သေပိူၼ်ႈ ဢၼ်မီးႁိမ်း သႃဝွႆး။ ဝၢႆႇၾၢႆႇၸႂ်ႉလႆႈလၢႆလၢႆ။ US$30-55. 

တီႈ ၵႃႈၶၼ်သုင်

• 17 ႁူင်းႁႅမ်း ၶျႅတ်ႇထရီႇယမ်ႇ ရၢႆႇယႄႇလဵၵ်ႉ တႃႈၵုင်ႈ (Chatrium Hotel Royal Lake Yangon), 40 သဵၼ်ႈတၢင်း ၼတ်ႉမွၵ်ႉ၊ ၸႄႈဝဵင်းတႃႇမူၺ်ႇ (မီးတီႈ ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ ၼွင်ၵၢၼ်ႇတေႃႇၵျီး), ☏ +95 1 544 500, ✉ info.chry@chatrium.com. Check-in: 14:00, check-out: 12:00. ႁူင်းႁႅမ်း ဢၼ်မီးဢွင်ႈ 300 ဢွင်ႈ၊ ဢိၵ်ႇတင်း ၼွင်လုၺ်းၼမ်ႉ ဢၼ်မီးတၢင်းၼွၵ်ႈ၊ ဢွင်ႈတီႈ ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး၊ ဢွင်ႈတီႈလဵၼ်ႈႁႅင်း၊ ဢွင်ႈတီႈပၢင်ၵုမ် လႄႈ လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ် 3 လၢၼ်ႉ (လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ် ၵျႃႇပၢၼ်ႇ ၵူဝ်ႇႁႃႉၶု ပိုတ်ႇ 11 ပၸ တေႃႇ 10:30 ပလ၊ လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ်ယူးရူပ်ႉ၊ ဢၼ်ႁူင်းႁႅမ်း လၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ လႆႈတၢင်းၵိၼ် ဢေးသျႃး၊ တၢင်းၵိၼ်ထႆး လႄႈ တၢင်းၵိၼ်လိုမ်လိၼ်လၢႆဢၼ် ဢၼ်လႆႈႁူမ်ႈၵၼ်၊ ဢၼ်ပဵၼ် ပူႇၽေး ၵူႈၸိုင်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ တႄႇပိုတ်ႇ 06:00-22:30 လႄႈ လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ် တၢႆႉၵႃးႁေးလ် ဢၼ်လႆႈ တိမ်ႇသၢၼ်း လႄႈ ၶဝ်ႈၶမ်ႈ ပူႇၽေးၶႄႇ၊ ပိုတ်ႇ 11:00-22:00) တႄႇ US$123. (ဢၢပ်ႉတဵတ်ႉဝႆႉ မိူဝ်ႈ မၢတ်ႉၶျ် 2021)
• 18 ႁိူၼ်းလိုဝ်ႈသဝ်း ၶုၼ်ဢုပ်ႉပိူင်ႇ (The Governor's Residence), 35 သဵၼ်ႈတၢင်းတေႃႇဝိၼ်ႇ၊ ၸႄႈဝဵင်းၻၵူင်ႇ, ☏ +95 1 229860, fax: +95 1 228260, ✉ yangon@orient-express.com. ႁိူၼ်းမႆႉသၵ်း ဢၼ်ၶိုၼ်းမႄးၵုမ်းဝႆႉၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈဢွၼ်ႇတၢင်းပဵၼ် ဢွင်ႈလိုဝ်ႈသဝ်းတႃႇ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၸႄႈမိူင်းၶၢင်သေ မီးဝႆႉတီႈၼႂ်း ပွၵ်ႉႁင်းၶေႃ ၶွင် ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈယဝ်ႉ။ ႁူင်းႁႅမ်းၼႆႉ မီးဝႆႉ ဢွင်ႈ 48 ဢွင်ႈ လႄႈ သူၼ်မွၵ်ႇ ဢၼ်လီထုၵ်ႇမႅၼ်ႈၸႂ်။ ၼင်လုၺ်းၼမ် လႄႈ လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ်ၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉ လၢႆဢၼ်။ ၸမ်ၵၼ်တင်း ၵွင်းမူးသူၺ်ႇတၵူင်ႇ လႄႈ ၸၢင်ႈပႆတၢင်းသေၵေႃႈ ႁွတ်ႈၽႅဝ်လႆႈ တီႈၼႂ်းၵၢင်ဝဵင်း ငၢႆႈငၢႆႈယူႇ။ US$250-300.  
• 19 ႁူင်းႁႅမ်း ဢိၼ်းယႃးလဵၵ်ႉ (Inya Lake Hotel), 37၊ သဵၼ်ႈတၢင်း ၵပႃႇဢေးၽယႃး. မီးဝႆႉတီႈ ၽင်ၼွင် ၼွင်ဢိၼ်းယႃး၊ လုၵ်ႉတီႈ ၵၢင်ဝဵင်းသေ လႆႈႁေႃႈရူတ်ႉၼႆ ဢိင်ၼိူဝ်တၢင်းရူတ်ႉၵပ်ႉသေ တေႁိုင် မွၵ်ႈ 30 တႃ။ ႁူင်းႁႅမ်းဢၼ်ၶဝ်ႈပႃး သတၢႆႇ သူဝ်ႇဝီႇယႅတ်ႉၼႆႉ Nikita Khruschev လႆႈႁဵတ်းၶွင်ၽၢၵ်ႇၸူး မျၢၼ်ႇမႃႇ မိူဝ်ႈပီ 1958 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၶဝ် ႁူႉၸွမ်းၼမ် လူၺ်ႈ တၢင်းၵိၼ်ၵၢင်ဝၼ်း ဝၼ်းဢႃးတိတ်ႉ လႄႈ ၼွင်လုၺ်းၼမ်ႉ ၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တဵတ်ႇယဵၼ်လီသေ မီးဝႆႉႁိမ်းၶၢင်ႈ ဢွင်ႈယူတ်းယႃ SOS ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။  
• 20 ၵၢၼ်ႇယႃဝီႇ ပႄးလႄႉ (Kangyavi Palace), Kan Yeik Tha Road (မီးတီႈ ၶၢင်ႈၼွင်), ☏ +95 1 249 255.  
• 21 ၽႅၼ်ႇ ၽသိၽိၵ်ႉ တႃႈၵုင်ႈ (Pan Pacific Yangon), မီးတီႈ ၸဵင်ႇတၢင်း ပူဝ်ႇၶျူၵ်ႉဢွင်ႇသၢၼ်း လႄႈ သဵၼ်ႈတၢင်း သူၺ်ႇတၵူင်ႇၽယႃး (တေႃႇၼႃႈၵၼ်တင်း ၵျွင်းၽြႃးၶရိတ်ႉယၢၼ်ႇ Holy Trinity Anglican Church), ☏ +95 1 925 3810. ယူင်ႉသၢင်ႈသုင် သႂ်ႇၵႅဝ်ႈလိူမ်ႈတႅင်းတႃ ဢိၵ်ႇတင်း လၢၼ်ႉၵိၼ်ယႅမ်ႉ/ပႃး/ ဢႄးၵွၼ်း၊ ဝၢႆႇၾၢႆႇ၊ ဢၢင်ႇၼမ်ႉမႆႈ၊ တီႈလႅၼ်ႈႁႅင်း လႄႈ သပႃး။ မီးဝႆႉတီႈ ၵၢင်ဝဵင်းသေ ၸမ်ၵၼ်တင်း ၵၢတ်ႇပူဝ်ႇၶျူၵ်ႉဢွင်ႇသၢၼ်း။ 92,571 ၵျၢပ်ႈ. (ဢၢပ်ႉတဵတ်ႉဝႆႉ မိူဝ်ႈ ဢေႃး 2020)
• 22 ၽၢၵ်ႉရၢႆႇယႄႇလ် တႃးၵုင်ႈ (Parkroyal Yangon), 33 သဵၼ်ႈတၢင်း ဢလၢၼ်ႇပျႃႉၽယႃး၊ ၸႄႈဝဵင်းၻၵူင်ႇ, ☏ +95 1 250 388, fax: +95 1 252 478, ✉ enquiry.prygn@parkroyalhotels.com. ႁူင်းႁႅမ်းၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉ ဢၼ်မီး ဢွင်ႈၼွၼ်း 272 ဢွင်ႈ။ လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ် လပရႃႇသႃႇရီႇ (La Brasserie)၊ လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ်ၶႄႇ ၽီးၼိၵ်ႉ၊ လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ် ၵျႃႇပၢၼ်ႇ Shiki-Tei လႄႈ လွပ်ႇပီႇပႃး။ ဢၼ်ပဵၼ် Music Club ဢၼ်ပဵၼ် ဢွင်ႈတီး disco ဢၼ်ၵူၼ်းႁူႉၸွမ်းၼမ်ၼၼ်ႉ မီးဝႆႉတီႈ ထၢၼ်ႈတႂ်ႈသုတ်း။  
• 23 ပူးမႅၼ်း တႃႈၵုင်ႈ သႅၼ်ႇထရႄႇပႂၢႆႉ (Pullman Yangon Centrepoint), 65 ၸဵင်ႇ သဵၼ်ႈတၢင်း ၽြႃးသူးလေႇ လႄႈ သဵၼ်ႈတၢင်းမႃးၶျႅၼ်ႉ, ☏ +95 1 838 2687. ႁူင်းႁႅမ်း ပူးမႅၼ်း ဢၼ်မီး ဢွင်ႈၼွၼ်းတင်းၼမ် ဢၼ်မီး တီႈမုင်ႈတူၺ်း မႄႈၼမ်ႉတႃႈၵုင်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် သူၼ်မွၵ်ႇ မႁႃႇပၼ်ႇတုလ ဢမ်ႇၼၼ် တေၸၢင်ႈႁၼ်ပႃးလႆႈ ၽြႃးသူးလေႇ။ မီးပႃး ၼွင်လုၺ်းၼမ်ႉ၊ သပႃး၊ တီႈလဵၼ်ႈႁႅင်း၊ ဢႄးၵွၼ်း၊ ဝၢႆႇၾၢႆႇ၊ လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ် လႄႈ ပႃး။ မီးဝႆႉတီႈ ၽၢႆႇႁွင်ႇ ၽြႃးသူးလေႇ ယၢၼ်လွၵ်းၼိုင်ႈ။ 119,403 ၵျၢပ်ႈ. (ဢၢပ်ႉတဵတ်ႉဝႆႉ မိူဝ်ႈ ဢေႃး 2020)
• 24 ႁူင်းႁႅမ်း သဝွႆး (Savoy Hotel), 129 သဵၼ်ႈတၢင်းထမ်မၸေႇတီႇ, ☏ +95 1 526289, +95 1 526298, +95 1 526305, ✉ res-savoy@myanmar.com.mm. ပဵၼ်ႁိူၼ်းတီႈၼႂ်း ယူင်ႉသၢင်ႈၵဝ်ႇ ပၢၼ်ၶူဝ်ႇလူဝ်ႇၼီႇ ဢၼ်ဢဝ်တင်း ၶူဝ်းၶွင်ႁိူၼ်းယေးၵဝ်ႇ သေ ႁၢင်ႈၶိူင်ႈဝႆႉသေ ပဵၼ်ႁူင်းႁႅမ်းဢၼ်ၼိုင်ႈ ဢၼ်ၶဝ်ႈပႃး ၼႂ်းၵႃႈ ႁူင်းႁႅမ်းၸၼ်ၸႂ်သေပိူၼ်ႈ တီႈၼႂ်းတႃႈၵုင်ႈၼၼ်ႉ။ ပႆတိၼ်ၵမ်ႉဢွၼ်ႇၵေႃႈ ၽႅဝ် ၵွင်းမူးသူၺ်ႇတၵူင်ႇ၊ မီးပႃး ၼွင်လုၺ်းၼမ်ႉ လႄႈ လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ် ၶိုၵ်ႉၶမႄ်ႉ။ ပေႃးတူၺ်းတီႈၼိူဝ် ဢွၼ်ႇလၢႆး ၼႆ တေၸၢင်ႈလႆႈ ၶၼ်ဢၼ်ယွမ်းသေ ဢၼ်ၼႄဝႆႉၼၼ်ႉ။ US$75-150.  
• 25 ႁူင်းႁႅမ်း သီႇတူဝ်းၼႃး, 1 သဵၼ်ႈတၢင်း ၵမ်ႇပႃႇဢေးၽယႃး (မီးၸမ်ၵၼ်တင်း ၼွင်ဢိၼ်းယႃး). ၽၢင်ႁၢင်ႈၵေႃႇသၢင်ႈ လၢႆးမိုဝ်းမၢၼ်ႈ။ မီး ဢွင်ႈၼွၼ်း 366 ဢွင်ႈ။ From US$60.  
• 26 တသထရႅၼ်း (The Strand), 92 သဵၼ်ႈတၢင်းၽင်ႇၼမ်ႉ. ႁူင်းႁႅမ်း ၸၼ်ႉသုင် ပၢၼ်ၶူဝ်ႇလူဝ်ႇၼီႇ ပဵၼ်ဢၼ် Sarkies ၶဝ်ပီႈၼွင်ႉ ၵေႃႇသၢင်ႈမႃး (ပဵၼ်ၵူၼ်း ၸိူဝ်းၵေႃႇသၢင်ႈမႃး ႁူင်းႁႅမ်း Singapore's famed Raffles) မိူဝ်ႈပီ 1901။ ႁူင်းႁႅမ်း သထရႅၼ်း ဢၼ်ၶိုၼ်းမႄးၵုမ်းဝႆႉလီလီၼၼ်ႉ မီးၶူဝ်းၶွင်မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇ၊ ၽၢၵ်ႈသိူဝ်ႇမႆႉသၵ်း လႄႈ ၶူဝ်ၶွင်ႁိူၼ်းယေး၊ ၵၽေး လႄႈ ပႃး လႄႈ မီးဢွင်ႈၼွၼ်း ဢၼ်မီးလူမ်းၶဝ်ႈလူမ်းဢွၵ်ႇလီၼၼ်ႉ။ US$450+.  
• 27 သူးလေႇ သျင်ႇၵရီႇလႃႇ (Sule Shangri-La), #223 သဵၼ်ႈတၢင်း သူးလေႇၽယႃး, ☏ +95 1 824 2828. ၼွင်လုၺ်းၼမ်ႉ၊ သပႃး၊ တီႈလဵၼ်ႈႁႅင်း၊ လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ်/ပႃး၊ ဢႄးၵွၼ်း၊ ဝၢႆႇၾၢႆႇ။ တၢင်းၵိၼ်ၵၢင်ၼႂ် ပူႇၽေး။ ပဵၼ်ယူင်ႉသၢင်ႈပၢၼ်ၵဝ်ႇ ဢၼ်လီၶဝ်ႈၸႂ် ဢၼ်ၸၼ်ၸႂ် ဢၼ်သၢင်ႈဝႆႉတင်း ႁွႆးမိုဝ်းသတၢႆႇ ဢေးသျႃး။ ၸမ်ၵၼ်တင်း ၽြႃးသူးလေႇ လႄႈ ၵၢတ်ႇပူဝ်ႇၶျူၵ်ႉဢွင်ႇသၢၼ်း။ 126,111 ၵျၢပ်ႈ. (ဢၢပ်ႉတဵတ်ႉဝႆႉ မိူဝ်ႈ ဢေႃး 2020)
• 28 ႁူင်းႁႅမ်း သမ်းမိတ်ႉ ၽၢၵ်ႉဝိဝ်း (Summit Parkview Hotel), 350 သဵၼ်ႈတၢင်း ဢလူင်ႇ, ☏ +95 1 211888, +95 1 211966, fax: +95 1 227995. မီးၽၢႆႇတူၵ်း ၵွင်းမူးသူၺ်ႇတၵူင်ႇ ဢၼ်မီးတီႈမုင်ႈယဵမ်ႈၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉ ဢၼ်မုင်ႈႁၼ်လႆႈ ၵွင်းမူးၼၼ်ႉ။ မီးပႃး လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ် လႄႈ ပႃး ဢၼ်ၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉ။  
• 29 ႁူင်းႁႅမ်း ၵူၼ်းၵႃႉ (Traders Hotel), 223 သဵၼ်ႈတၢင်း ၽြႃးသူးလေႇ (တီႈတၢင်းၽႄ ၽြႃးသူးလေႇ လႄႈ သဵၼ်ႈတၢင်းပူဝ်ႇၶျူၵ်ႉဢွင်ႇသၢၼ်း). ပဵၼ်ႁူင်းႁႅမ်းပၢႆးမၢၵ်ႈမီးငဝ်ႈတိုၼ်း တီႈ တႃးၵုင်ႈ။ မီးၼွင်လုၺ်းၼမ်ႉ၊ ၵၢၼ်ၸွႆႈသၢင်ႈတင်းသဵင်ႈ လႄႈ လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ် ၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉ။ ဢွင်ႈတီႈမၼ်းတႄႉ တေၶႄႉၶဵင်ႇမၼ်းယၢပ်ႇယူႇ။ US$100+.  
• 30 ႁူင်းႁႅမ်း ယုၸၼၷႃးတႅၼ်း (Yuzana Garden Hotel), 44၊ သဵၼ်ႈတၢင်း ဢလၢၼ်ႇပျႃႉၽယႃး၊ ၸႄႈဝဵင်း မိင်ႇၵလႃႇတွင်ႇၺုၼ်ႉ, ☏ +95 1 248944, fax: +95 1 240074, ✉ yuzanagardenhotel@gmail.com. ယူင်ႉသၢင်ႈၶူဝ်ႇလူဝ်ႇၼီႇ ဢၼ်ၶိုၼ်းမႄးၵုမ်းဝႆႉ၊ မီးဢွင်ႈၼွၼ်း 37 ဢွင်ႈ။ US$100-180.  

ၵပ်းသိုပ်ႇ

• 10 Institut Français de Birmanie, 340 သဵၼ်ႈတၢင်း ပျီႇ (တီႈရူတ်ႉပၢသ်ႉ ၵိုတ်း မႁႃႇမႅင်ႇ). တီႈၵမ်းၵမ်း မီးပၢင်ပွႆး လွင်ႈတူင်ႉၼိုင်!  

• 11 ႁူင်းတူၺ်းလိၵ်ႈ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ (National Library), သဵၼ်ႈတၢင်း လေးထွင်ႉၵၢၼ်ႇ (မီးၽၢႆႇဢွၵ်ႇ ပၢင်ႇလဵၼ် ၵျႅၵ်ႉၵသၢၼ်ႇ၊ ၽၢႆႇဢွၵ်ႇ တႃႈရူတ်ႉလဵၼ်း တႃႇမူၺ်ႇ ယၢၼ် 0.6 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ).  

ၵၽေး ဢိၼ်ႇထႃႇၼႅတ်ႉ

ၵၽေး ဢိၼ်ႇထႃႇၼႅတ်ႉၵေႃႈ လိူင်ႇၼမ်မႃးသေ တီႈတႃႈၵုင်ႈၼႆႉ ဢွင်ႈတီး ဢၼ်ၸၢင်ႈၸႂ်ႉလႆႈ ဢိၼ်ႇတႃႇၼႅတ်ႉ ဢၼ်ၵႃႈၶၼ်မၼ်း သၢင်ႇထုၵ်ႇၼၼ်ႉ မီးဝႆႉယူႇ ၵမ်ႈၽွင်ႈ။ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈႁႄႉတတ်း ဝႅပ်ႉသၢႆႉသင်ယဝ်ႉသေတႃႉ တၢင်းၽႂ်းမၼ်းတႄႉ ဢမ်ႇပႆႇတမ်းၸႂ်လႆႈ ႁူဝ်ပၢၵ်ႇတဵမ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ။ တီႈႁူင်းႁႅမ်းၵမ်ႉပႃႈၼမ်တႄႉ မီးပႃးၵၢၼ်ၸွႆႈသၢင်ႈ ဢိၼ်ႇထႃႇၼႅတ်ႉယူႇ။ ၵႃႈၶၼ်မၼ်းတႄႉ တေတိူဝ်းယႂ်ႇသေ တီႈ ၵၽေးယူႇ။ ၶၼ်ဢၼ်သၢင်ႇထုၵ်ႇသေပိူၼ်ႈၼႆႉ ၼိုင်ႈမူင်း/4000 ၵျၢပ်ႈ။

• Cyber Cafe II (လုၵ်ႉတီႈ ႁူင်းႁႅမ်းၵူၼ်းၵႃႉသေ ၶၢမ်ႈၵႂႃႇၸူး သဵၼ်ႈတၢင်း ၽြႃးသူးလေႇ). ပဵၼ်တီႈဢၼ်ၸႂ်ႉလႆႈ ဢိၼ်ႇထႃႇၼႅတ်ႉ ဢၼ်ၶဝ်ႈပႃး တီႈဢၼ်ၶႅမ်ႉသေပိူၼ်ႈ။ တၢင်းၽႂ်းမၼ်းၵေႃႈ ၶႅမ်ႉလီ 1 မူင်း/400 ၵျၢပ်ႈ. 
• Tokyo Donuts, သဵၼ်ႈတၢင်း ဢၼေႃႇယထႃႇ (ၼႂ်းၵႄႈ သဵၼ်ႈတၢင်းၽြႃးသူးလေႇ လႄႈ သဵၼ်ႈတၢင်းၽယႃး မီးဝႆႉၽၢႆႇၸၢၼ်းတၢင်း). 09:00-21:00. လၢၼ်ႉၶဝ်ႈမုၼ်း တီႈၽၢႆႇၼႂ်းမၼ်း မီး ထႃႇမီႇၼႄႇလ် လၢႆႇဢၼ်။ ၸၢင်ႈၸႂ်ႉလႆႈပႃး ႁူး USB သေ ၸိုဝ်းသဵင်ယႂ်ႇတီႈၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ။ ၸႂ်ႉလႆႈ ဝၢႆႇၾၢႆႇလၢႆလၢႆ။ 1 မူင်း/400 ၵျၢပ်ႈ. 

လုမ်း သူင်ႇလိၵ်ႈ

• 12 လုမ်းသူင်ႇလိၵ်ႈ, သဵၼ်ႈတၢင်းတႃႈၼမ်ႉ (မီးႁိမ်းၶၢင်ႈ လုမ်းၽွင်းတၢင်လူင် ယူႇၶေႇ).  

ၶႅပ်းႁၢင်ႈ လႄႈ ငဝ်းတူင်ႉ

• တဵင်းဝိၼ်း / လၢၼ်ႉၶၢႆၵွင်ႈထႆႇၶိုတ်းၵၢပ်ႈ, 179၊ သဵၼ်ႈတၢင်း 33၊ လွၵ်းတွၼ်ႈၵၢင် (လုၵ်ႉတီႈ ၸဵင်ႇ သဵၼ်ႈတၢင်း ဢၼေႃႇယထႃႇ၊ လၢၼ်ႉ ထူၼ်ႈ 6 တီႈ ၽၢႆႇသၢႆႉမိုဝ်း), ☏ +95 9-250 650 364. ဢွင်ႈတီႈလီ တွၼ်ႈတႃႇမႄး ၵွင်ႈထႆႇ ၵူႈမဵဝ်းမဵဝ်း။ ၶိူင်ႈၶူဝ်းၵႅမ် လႄႈ ၵွင်ႈထႆႇ ဢၼ်မႂ်ႇ ဢိၵ်ႇ မိုဝ်းသွင် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မီးဝႆႉယူႇ။ ၸဝ်ႈၶွင်မၼ်းတႄႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းထႆႇၶႅပ်းႁၢင်ႈ ဢၼ်မီးၵၢၼ်ထူပ်းမိုဝ်းၼမ်၊ ဢၼ်မေႃလၢတ်ႈၵႂၢမ်းဢိင်းၵလဵတ်ႈ လီလီ။ ၸၢင်ႈပၼ်တၢင်းၶႆႈၸႂ်ႉပႃး ဢွင်ႈတီႈတွၼ်ႈတႃႇ တၢင်းလူဝ်ႇ ဢၼ်ၵဵဝ်ႇၵပ်း လွင်ႈထႆႇၶႅပ်းႁၢင်ႈ။ 

ယူႇသဝ်း ႁႂ်ႈလွတ်ႈၽေး

ႁူမ်ႈဝႃးလွင်ႈၵွတ်းၽၢၼ်ၼႆႉ ၸွတ်ႇတူဝ်ႈဝႆႉၼႆသေတႃႉ ၼႂ်းၵႃႈ ဝဵင်းလူင် ဢၼ်မီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈသေပိူၼ်ႈ တီႈၼႂ်းၵမ်ႇၽႃႇၼႆႉ ၶဝ်ႈပႃး ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ ဝဵင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၵမ်ႉၼမ် ဢိၵ်ႇတင်း ၼၢင်းယိင်းၵေႃႉလဵဝ် ဢွၵ်ႇၵႂႃႇၵၢင်ၶမ်ႈ ႁင်းၶေႃၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးပၼ်ႁႃသင်သေ ႁူမ်ႈဝႃႈ ပႃးၵႂႃႇငိုၼ်းတင်းၼမ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇသူႈမီးလွင်ႈသုၵ်ႉယုင်ႈသင်။ ပေႃးပဵၼ် လွင်ႈတၢင်းၽိတ်းပၵ်းပိူင် ဢၼ်လႆႈပူၼ်ႉပႅၼ် တီႈၼိူဝ် ထူဝ်းရိတ်ႉၶဝ်ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းၶဝ် ပၢၼ်တၢင်းၽိတ်းတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢၼ်ပဵၼ် ၽိင်ႈထုင်းၸၢဝ်းပုတ်ႉထ ၵေႃႈ ၵႅၼ်ႇၶႅင်ဝႆႉ တီႈၼႂ်း ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း၊ ပွင်ႇဝႃႈတႄႉ လွင်ႈၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ တီႈတႃႈၵုင်ႈၼႆႉ မၼ်းတီႈဢေႇလိူဝ်သေ ၼင်ႇ ၵႂႃႇလႃႇလမ်ႇပူႇ လႄႈ မိူင်းၵွၵ်ႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လွင်ႈၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ ႁုၵ်းႁုၵ်းႁၢႆႉႁၢႆႉၼႆႉ ဢမ်ႇသူႈမီး ဢမ်ႇသူႈပဵၼ်။ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ လွင်ႈၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ ဢိတ်ႈဢီႈ ဢၼ်ဢမ်ႇမၢႆထိုင်ဝႃႈ ၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉၼၼ်ႉတႄႉၵေႃႈ လႆႈမီးမႃးၼင်ႇၵဝ်ႇ။ မၼ်းၵေႃႈလႆႈမီးမႃး ဢၼ်ႁူမ်ႈပႃးတင်း ထူဝ်းရိတ်ႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ပေႃးၶၢဝ်းၶမ်ႈမႃးၼႆႉ ဝႄႈ လွင်ႈၵႂႃႇတီႈ ၵူၼ်းႁၢင်ႇ တီႈဢမ်ႇပေႃးမီးၵူၼ်း လႄႈ ၽၢင်ႉပၼ် ၶူဝ်းၶွင်ၵႃႈၶၼ်ယႂ်ႇသေ တီႈဝဵင်းလူင်ၼႆႉ ၽၢင်ႉတူဝ်ယူႇၼႆႉ လီသေပိူၼ်ႈယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၵမ်ႇၽႃႇ တီႈလႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ မၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးတႃႇတႅၼ်းတၢင် တွၼ်ႈတႃႇ တၢင်းႁူႉဢၼ်မိူၼ်ၵၼ် ၵမ်ႉၼမ်။

လွင်ႈၶၢႆတူဝ် လႄႈ ယႃႈမဝ်းၵမ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၶဝ်ႈပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်၊ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ တီႈတႃႈၵုင်ႈတႄႉ ၵူၼ်းၶၢႆတူဝ် မီးဝႆႉတင်းၼမ်၊ တီႈ ပႃး ဢၼ်ပဵၼ်ၶွင် ၸွမ်းသိုၵ်းလူင်ၶဝ် ပိုတ်ႇဝႆႉၼၼ်ႉၵေႃႈ တေလႆႈႁၼ် ၵူၼ်းၶၢႆတူဝ်တင်းၼမ်။ ပေႃးၵႃႉၶၢႆယႃႈမဝ်းၵမ်တႄႉ ၺႃး တၢမ်ႇတၢႆယဝ်ႉ။

လွင်ႈၽႅတ်ႉလႅၼ်

လၢႆးလႅၼ် ဢၼ်ပဵၼ်ၼမ်မႃး တေႃးလဵဝ်တႄႉ ၸိူဝ်းပဵၼ်တီႈ ႁိမ်းႁွမ်း (ၽြႃးသူးလေႇ၊ သူၼ်ႇမွၵ်ႇ ဢမ်ႇၼၼ် ၽၢႆႇၼွၵ်ႈ ၵွင်းမူးသူၺ်ႇတၵူင်ႇ) ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမေႃမိုတ်ႈၵိုဝ်းၵေႃႉၼိုင်ႈ တေလဵပ်ႈမႃးၸမ်သေ တေလၢတ်ႈ ႁႂ်ႈႁွင်ႉၶဝ်ၵႂႃႇဢႅဝ်ႇလႄႇ တီႈၼႂ်းဝဵင်း။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တေႁွင်ႉထူဝ်းရိတ်ႉၼၼ်ႉ ၵႂႃႇ ဢွင်ႈတီႈ ဢၼ်ယၢၼ်ၵႆပိူၼ်ႈ (ၵမ်ႉၼမ် ၶၢမ်ႈမႄႈၼမ်ႉၵႂႃႇ) သေ ၸုမ်းၵူၼ်းၸုမ်းၼိုင်ႈ တေပေႃႇမႃးသေ ယွၼ်းငိုၼ်းတင်းၼမ်ယဝ်ႉသေ တေႁွင်ႉထူဝ်းရိတ်ႉၼၼ်ႉ ၵႂႃႇၸူး တီႈ ဢေႇထီႇဢႅမ်ႇသေၵေႃႈ တေတဵၵ်းႁႂ်ႈထွၼ်ငိုၼ်းဢွၵ်ႇပၼ်ၶဝ်ယဝ်ႉ။

တႃႇၸႅၵ်ႇဢွၵ်ႇ ၵူၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တီႈ ၽူႈၸိၼမ်းၶၢဝ်းတၢင်း ဢၼ်မႃးၼႄႉၼွၼ်းတူဝ်သေ ယွၼ်းငိုၼ်းလိူဝ် တွၼ်ႈတႃႇၶၢဝ်းတၢင်းပွတ်းပွတ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ မၼ်းႁႅင်ႉယၢပ်ႇဝႆႉၼင်ႇၵဝ်ႇ။

ၵူၼ်းႁေႃႈရူတ်ႉထႅၵ်ႇၸီႇ တီႈ တႃႈႁိူဝ်းမိၼ်လႄႈ တႃႈရူတ်ႉပၢသ်ႉ ဢွင်ႇမိင်ႇၵလႃႇ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ၵႃႈမီးၵႃႈ ယွၼ်းၵႃႈမၼ်းလိူဝ်တေႃႇ ၵူၼ်းၸိုဝ်းဢၼ်တိုၵ်ႉႁႃၽႅဝ်မႃးၼၼ်ႉသေ ၶဝ်လႅၼ်လၢတ်ႈ ၶၼ်လႅၵ်ႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸႂ်ႉ ထႅၵ်ႇၸီႇ ၷရပ်ႉ (Grab) ၼၼ်ႉ တိူဝ်းႁူမ်ႇလူမ်ႈလီ လႄႈ တိူဝ်းၶၼ်ထုၵ်ႇလီယူႇ။

လွင်ႈၽႅတ်ႉလႅၼ် ဢၼ်ပဵၼ်ၼမ်သေပိူၼ်ႈတီႈ ပဵၼ်တီႈ ဢွင်ႈလႅၵ်ႈငိုၼ်း ဢၼ်ၶဝ်ၵမ်းၵမ်းလႅၵ်ႈငိုၼ်းၼၼ်ႉလႄႈ ပေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လႅၵ်ႈငိုၼ်းၼႆ ဢၢၼ်ႇတူၺ်းငိုၼ်းၵျၢၼ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇလီလီ။ ဢွင်ႈလိူၵ်ႈငိုၼ်း တီႈ ၵၢတ်ႇပူဝ်ႇၶျူၵ်ႉၼၼ်ႉ ၶၼ်လႅၵ်ႈငိုၼ်း ၵႆႉႁၢႆႉဝႆႉတၢၼ်ႇတၢၼ်ႇ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ဢၼ်ပဵၼ် လၢၼ်ႉၶၢႆၵႅဝ်ႈသႅင်ၼၼ်ႉတႄႉ တေဢမ်ႇမိပ်ႇငႅၼ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ယႃႇပေၵဵင်ၸႂ် လွင်ႈဢၼ်ၶဝ်ႈဝႃႈ "မၢႆၶပ်ႉၸႅၼ်ႇ မၢင်ငိုၼ်း ဢမ်ႇၶႅမ်ႉ" ၼၼ်ႉမၼ်းပဵꧣ် ငၢႆးၽႅတ်ႉလႅၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ထႅင်ႈလၢႆးၼိုင်ႈယဝ်ႉ (ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ငိုၼ်းတေႃႇလၢႆႇ ဢၼ်ဢဝ် တူဝ် "CB" တႄႇ တီႈ မၢႆၶပ်ႉၸႅၼ်ႇ ၼၼ်ႉတႄႉ တေပဵၼ်ဢၼ်ပွမ်ၵူၺ်း)။ ပေႃးၵႂႃႇလႅၵ်ႈငိုၼ်း တီႈႁိမ်းႁွမ်း ၽြႃးသူးလေႇၼၼ်ႉၼႆတႄႉ ၽၢင်ႉလီလီ။ ၶဝ်တေဢၢၼ်ႇငိုၼ်းပႃႈၼႃႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇသေ ယဝ်ႉၵေႃႈ တေၽၢမ်းတႃၸဝ်ႈၵဝ်ႇ(ယွၼ်ႉမိုဝ်းၶဝ်လႅတ်းၽႂ်းၼႃႇ)။ ၵူၼ်းၵမ်ႉၼမ်တႄႉ ဢမ်ႇပၼ်တၢင်းၶႆႈၸႂ် တွၼ်ႈတႃႇ ၵႂႃႇလႅၵ်ႈငိုၼ်းတီႈၼၼ်ႈ။

တီႈၸွမ်း သဵၼ်ႈတၢင်း ၸိူဝ်းႁိမ်းႁွမ်း ႁူင်းႁႅမ်း သူးလေႇသျၼ်ႇၵရီႇလႃႇ (ႁူင်းႁႅမ်း ထရိတ်ႉတႃး) လႄႈ တီႈ ၵၢတ်ႇပူဝ်ႇၶျူၵ်ႉၼၼ်ႉ ၼၼ်ႉ မီးမုၼ်ၸဝ်ႈပွမ်တင်းၼမ်။ ပေႃးပဵၼ် မုၼ်ၸဝ်ႈဢၼ်တႄႉမၼ်းတႄႉ တေႃႈပဵၼ်တီႈ ႁိမ်းႁွမ်း ထူဝ်းရိတ်ႉၶဝ် ၵႆႉၵႂႃႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ဢမ်ႇယွၼ်းလူႇၶၢမ်ႇသင်။

ယူႇ ႁႂ်ႈယူႇလီၵိၼ်ဝၢၼ်

• ပေႃးဝႃႈ လႅတ်ႇမႆႈႁႅင်းၼႆတႄႉ တႃႈၵုင်ႈၼႆႉ တေၸၢင်ႈ မႆႈလိူဝ်ႁႅင်း။ ၸႂ်ႉၸွင်ႈသေၵႄႃႈ ႁႄႉလႅတ်ႇ လႄႈ တၢင်းမႆႈ တွၼ်ႈတႃႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇ၊ ၵိၼ်ပၼ်ၼမ်ႉၼမ်ၼမ် သေ ၽွင်းၶၢဝ်းတဵင်ႈဝၼ်းၼႆ ယူႇသဝ်းဝႆႉတီႈ ၽၢႆႇတၢင်းၼႂ်းလႄႈ။
• ၼမ်ႉဢၼ်မႃးၸွမ်းလွတ်ႇ တီႈတႃႈၵုငင်ႈၼႆႉ ၵိၼ်ဢမ်ႇလႆႈ။ တေလႆႈသိုဝ်ႉ တဝ်ႈၼမ်ႉ ဢမ်ႇၼၼ် ၶိုၼ်းထႅမ်ၼမ်ႉ သႅၼ်ႈသႂ် တီႈ ဢုမ်လူင်။ တီႈၵျွင်းၽြႃး ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ဢမ်ႇဢဝ်ၵႃႈဢဝ်ႁူဝ်မၼ်းသေ ပၼ်ဝႆႉ ၼမ်ႉသႅၼ်ႈသႂ်ယူႇ (ပၼ်ဝႆႉတင်း ဢုမ်သတီးလူင်လူင်) လႄႈ တီႈ လၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၶွင်ၵမ်ႉၼမ်ၵေႃႈ ၶဝ်ၸူမ်းသိူဝ်း တႃႇႁႂ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ထႅမ်ၼမ်ႉၶိုၼ်းယူႇ။
• ယုင်းၼႆႉၶဝ် တေႃႉ မူင်ႈမႅင်းတၢင်းပဵၼ် လႄႈ ၼၢဝ်ၼူၵ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈ မီးသုတ်းၼႆတႄႉ ၵၢင်ၶမ်ႈမႃး ယူႇၼႂ်းသုတ်းလႄႈ။ တီႈသုတ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ တူၺ်းလီလီဝႃႈ ယႃႇႁႂ်ႈမၼ်းမီးႁူးပွင်ႇဝႆႉ။ ထႅဝ်တူၼ်ႈသွင် တွၼ်ႈတႃႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇတႄႉ ပဵၼ် ယႃႈၸုၼ်းယုင်း လႄႈ ယႃႈသိတ်းယုင်းယဝ်ႉ။
• တၢင်းၵိၼ်ၶၢင်ႇတၢင်းတင်းသဵင်ႈ ၼႂ်းၵမ်ႇၽႃႇၼႆႉတႄႉ မၼ်းဢမ်ႇလွတ်ႈၽေး၊ မၼ်းၸၢင်ႈပဵၼ် ငဝ်ႈငႃႇတႃႇၵူႈလွင်ႈ တႄႇဢဝ် ပဵၼ်တွင်ႉ တေႃႇ တၢႆႉၽႂၢႆႉ လႄႈ မႅင်းတွင်း။
• ၵိၼ်တီႈ လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ် လႄႈ လၢၼ်ႉၼမ်ႉၼဵင်ႈ ဢၼ်လွတ်ႈလႅတ်ႇလွတ်ႈၽူၼ် ဢၼ်ဢမ်ႇဝေႇဢၼ်ႇႁၢင်ႈၼၼ်ႉလႄႈ။
• မႃၵၢင်လၢႆ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မေႃပေႃႇမႃႈမူလႄႈ ပေႃးတေလဵပ်ႈၵႂႃႇႁိမ်းၶဝ် လူဝ်ႇၽၢင်ႉတူဝ်၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၶဝ်ႈတေၸၢင်ႈမေႃ ႁဵတ်းႁၢႆႉ။
• ႁွင်ႈတင်းသဵင်ႈ တီႈတႃႈၵုင်ႈ ပိုတ်ႇဝႆႉယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးဝႃႈ ၽူၼ်မႃးႁႅင်းၼႆတႄႉ ၼမ်ႉထူမ်ႈယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေၸၢင်ႈၶိုၵ်ႉၶၢင်ႉၵႂႃႇၸုၵ်းၺႃး တီႈၼႂ်းႁွင်ႈလိုၵ်ႉ ပဵင်းဢူၵ်းယူႇ။ လၢႆးဝႆႉဝၢင်းၵမ်ႉၼမ်တႄႉ လၢၼ်ႉ-ႁွင်ႈၼမ်ႉ-သိူဝ်ၶႅပ်းႁိၼ်-တၢင်း-တၢင်းၵူၼ်းပႆ-ႁွင်ႈၼမ်ႉ-လၢၼ်ႉၶၢႆ။ မၢင်တီႈတႄႉ တွၼ်ႈတႃႇပႆငၢႆႈၼႆသေ ဢဝ်ၶႅပ်းမၢၵ်ႇႁိၼ် ႁဵတ်းၽႃႈႁူမ်ႇႁွင်ႈဝႆႉသေ မၢင်တီႈတႄႉ ဢမ်ႇမီး။ ၽွင်းၶၢဝ်းၽူၼ်ၼႆႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၼမ်ႉမေႃထူမ်ႈတၢင်းလႄႈ တိၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေလႆႈ ၸေႈၼမ်ႉဝႆႉသေ တေၸၢင်ႈၸပ်းတၢင်းပဵၼ်။
• ၵူၼ်းႁေႃးရူတ်ႉၶဝ်ၼႆႉ ဢမ်ႇတူၺ်းသီႇတူၺ်းႁႃႈၵူၺ်း။ ပေႃးဝႃႈ ၵူၼ်းႁေႃႈထႅၵ်ႇၸီႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ႁေႃႈရူတ်ႉဢမ်ႇတူၺ်းသီႇတူၺ်းႁႃႈၼႆၸိုင် လၢတ်ႈၶဝ် ႁႂ်ႈႁေႃႈလွႆးလွႆးလႄႈ။ ယႃႇပေယူႇမဝ်မၢင်ႈ၊ ယွၼ်ႉပဵၼ် လွင်ႈၶိုၵ်ႉၶၢၵ်ႉရူတ်ႉၽႃႇၵၼ်သေ ၵူၼ်းတၢႆၼမ်ထူၼ်ႈ။
• ယႃႈယႃ တီႈလၢၼ်ႉၶၢႆယႃႈယႃၼၼ်ႉ ဢၼ်ပွမ်မၼ်းမီးၼမ်ထူၼ်ႈ။ လၢၼ်ႉၶၢႆယႃႈယႃ ႁိင်ႇၶမ်း ဢၼ်မီးတီႈၼႂ်း သဵၼ်ႈမၢႆၽၢႆႇတႂ်ႈၼႆႉတႄႉ ပဵၼ်ဢၼ်ယုမ်ႇယမ်လႆႈယူႇ။

လွင်ႈတူၺ်းထိုင် ပၢႆးယူႇလီ

တၢင်းပဵၼ် ပွတ်ႇၸဵပ်း လႄႈ တၢင်းပဵၼ်ဢဵတ်ႇ ၼႆႉ ပေႃးဢဝ်ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းဝႃႈ ပဵၼ်ၼမ်ဝႆႉယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ လွင်ႈၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ဢဵတ်ႇၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇမီးထိုင် ၸၼ်ႉပဵၼ် ၽေးၵႃႇလ (ႁူဝ်ၼပ်ႉၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၼႆႉ ယွမ်းသေ 1%)။ တၢင်းပဵၼ်ၽေး ၼၢဝ်ၵတ်းသၼ်တႄႉ မီးဝႆႉယူႇ။ ပေႃးပဵၼ် တီႈတၢင်းဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈတႄႉ မီးၽေးၼၢဝ်ၼူၵ်ႉ။

လွင်ႈတူၺ်းထိုင် ပၢႆးယူတ်းယႃၼႆႉ မီးလွင်ႈမၵ်းၶၢၼ်းသေတႃႉ ပေႃးပဵၼ် ႁွင်ႈယူတ်းယႃသုၼ်ႇတူဝ်တႄႉၵေႃႈ ပဵၼ်ဢၼ် သၢင်ႇထုၵ်ႇယူႇ။ ဢွင်ႈလိုဝ်ႈသဝ်း လႄႈ ႁူင်းႁႅမ်းၵမ်ႉပႃႈၼမ်တႄႉ ၶဝ်တေၸၢင်ႈၵမ်ႉထႅမ်ပၼ် ႁဵင်းလိၵ်ႈ မေႃယႃ ဢၼ်မီးၵၢၼ်ထူပ်းမိုဝ်း လွင်ႈယူတ်းယႃ ၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်း။ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ မိူဝ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ပႆႇဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၼၼ်ႉ သမ်းဝႆႉ ယႃႈယႃၵႅတ်ႇၵင်ႈ ၼၼ်ႉ လီသေပိူၼ်ႈ။ ပေႃးဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇၵေႃႉ တေႃႉပႃး ၶိူင်ႈၵမ်ႉၸွႆႈ ပၢႆးယူႇလီ ဢၼ်ၶဝ်ႈပႃး ယႃႈယႃဢၼ်မဵဝ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵႆႉၵိၼ်၊ ယႃႈယႃၸဵပ်းမူၺ်ႈ၊ ယႃႈယႃမဵဝ်းမိူၼ် ရူဝ်ႇပရႃႇမၢႆႉ (loperamide) ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယႃႈယႃၼၢဝ်ၼူၵ်ႉၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လီဢဝ်ပႃးၵႂႃႇယူႇ။ ပေႃးဝႃႈ ပဵၼ်လွင်ႈယူတ်းယႃ ဢၼ်ပဵၼ်ပိူင်ယႂ်ႇမၼ်းတႄႉ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လူဝ်ႇဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း ၵႂႃႇယူတ်းယႃ တီႈ မိူင်းၵွၵ်ႇ ဢမ်ႇၼၼ် သိင်ႇၵႃႇပူဝ်ႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

• ႁွင်ႈယူတ်းယႃ SOS, Inya Lake Hotel complex (လၢတ်ႈၵူၼ်းႁေႃႈ ထႅၵ်ႇၸီႇ ႁႂ်ႈၵႂႃႇသူင်ႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တီႈ ႁူင်းႁႅမ်းဢိၼ်းယႃးလဵၵ်ႉ). မေႃယႃၸိူဝ်းႁဵၼ်းၵၢၼ်ယူတ်းယႃ မိူင်းဝၼ်းတူၵ်းမႃးၼၼ်ႉ တေၸၢင်ႈ တူၺ်းထိုင်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇလီလီယူႇ။ လူဝ်ႇႁဵတ်းသင်ၵေႃႈ ႁဵတ်းၽႂ်းၽႂ်းသေ ၵႂႃႇ မိူင်းၵွၵ်ႇ လႃႈ။ ၼပ်ႉဢဝ်ၵႃႈမၼ်း ၼင်ႇ တေႃႇလႃႇယူႇဢႅတ်ႉသ်၊ ၶႅပ်းၸၢႆႇငိုၼ်းၵေႃႈ ႁပ်ႉယူႇ။ ၵႃးၶၼ် တႃႇထူပ်းမေႃ လႄႈ တႃႇယႃႈယႃ တွၼ်ႈတႃႇ ၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်ၽိတ်း ၼၼ်ႉ တေတူၵ်းၸူဝ်ႈ 70$. 
• ႁွင်ႈယူတ်းယႃ ပၢၼ်းလႅင်ႇ, ၸၼ်ႉ 4၊ မၢႆ 380၊ သဵၼ်ႈတၢင်း ပူဝ်ႇၶျူၵ်ႉဢွင်ႇသၢၼ်း၊ ဢႅပ်ႉၾ်ဢႅမ်ႇဢၢႆႇ သႅၼ်ႇထႃႇ၊ ပပႄးတၢၼ်း၊ တႃႈၵုင်ႈ (လၢတ်ႈၵူၼ်းႁေႃႈ ထႅၵ်ႇၸီႇ ႁႂ်ႈၵႂႃႇသူင်ႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တီႈ "ဢႅပ်ႉၾ်ဢႅမ်ႇဢၢႆႇ သႅၼ်ႇတႃႇ တီႈ ပူဝ်ႇၶျူၵ်ႉလၢၼ်း"၊ ဢႅပ်ႉၾ်ဢႅမ်ႇဢၢႆႇ သႅၼ်ႇထႃႇ၊ ဢၼ်မီးတီႈၶၢင်ႈ ၵၢတ်ႇပူဝ်ႇၶျူၵ်ႉ။). တီႈၼၼ်ႈ မီးမေႃယႃပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်ၶိုၵ်ႉမၼ်း ဢၼ်တူၺ်းထိုင်လႆႈ ၽိသဵတ်ႇမၼ်း။ ၵမ်ႉၼမ်ၼႆႉ ႁဵတ်းမႃး ၽိုၵ်းမႃး တီႈ မိူင်းဝၼ်းတူၵ်း။ Charges in Kyat. 
• လၢၼ်ႉၶၢႆယႃႈယႃ ႁိင်ႇၶမ်း (သူၺ်ႇၶွင်းလွင်း), မၢႆ-006 ယုၸၼ တႃႇဝႃႇ၊ သူၺ်ႇၵူင်ႇတၢႆႇ (လၢတ်ႇၵူၼ်းႁေႃႈထႅၵ်ႇၸီႇ ႁႂ်ႈၵႂႃႇသူင်ႇပၼ်တီႈ ယုၸၼ တႃႇဝႃႇ). ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈ ၶၢႆယႃႈယႃ ဢၼ်ၶၢႆ ယႃႈယႃဢၼ်ၸႅတ်ႈဢၼ်မၢၼ်ႇ ဢၼ်တီႈလႆႈတမ်းၸႂ်။ 
• 13 ႁူင်းယႃလူင် တႃႈၵုင်ႈ, သဵၼ်ႈတၢင်း ပူဝ်ႇၶျူၵ်ႉဢွင်ႇသၢၼ်း, ☏ +95 1256112. ႁူင်းယႃ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ၊ လၢတ်ႈဝႃႈတႄႉ ဢမ်ႇပေႃးလႆႈ တမ်းၸႂ်သေ မၢင်ပွၵ်ႈမၢင်လႂ် လူဝ်ႇလႆႈပၼ်သူးလၢပ်ႈၵွၼ်ႇဝႃႇ။ ပေႃးဢမ်ႇၸႂ်ႈ လွင်ႈၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉတႄႉ ယႃႇၵႂႃႇႁႃ လွင်ႈတူၺ်းထိုင် ပၢႆးယူႇလီလႃႈ။ လွင်ႈၵဵင်ႈသႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇပေႃးမီးသေ လွင်ႈထိုင်တီႈၵေႃႈ ဢမ်ႇပေႃးမီးဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ လၵ်းၸဵင်လွင်ႈၵဵင်ႈသႂ် မျၢၼ်ႇမႃႇ လႄႈ မိူင်းဝၼ်းတူၵ်းတႄႉ ႁူႉမၼ်းမီး လွင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်ယူႇ။ (ဢၢပ်ႉတဵတ်ႉဝႆႉ မိူဝ်ႈ ဢေႇ 2018)

ပွင်ၵၢၼ်လႆႈ

လုမ်းၽွင်းတၢင်လူင်

ပေႃးပဵၼ် သၢႆငၢႆၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉၼႆ ၽၢင်ႉပၼ် တႃႇလူင်းၸိုဝ်ႈဝႆႉ တီႈ လုမ်းၽွင်းတၢင်လူင်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၶဝ်ၼၼ်ႉလႄႈ။ လွင်ႈတၢင်းႁူဝ်ယွႆႈမၼ်းတႄႉ တေၸၢင်ႈႁၼ်လႆႈယူႇ တီႈၼႆႈ -https://www.embassypages.com/myanmar

• 14 ဢေႃႉသထရေးလီးယႃး, 88၊ သဵၼ်ႈတၢင်းတႃႈၼမ်ႉ (တေႃႇၼႃႈၵၼ်တင်း ႁူင်းႁႅမ်း သထရႅၼ်း).  
• ပင်းၵလႃးတဵတ်ႈ၊ 11B သဵၼ်ႈတၢင်း တၢၼ်ႇလႂိၼ်ႇ
• ၵမ်ႇပေႃးတီးယႃး၊ 25 သဵၼ်ႈတၢင်းၽႄ ၸၼ်ႉၸွမ်
• ၶႅၼ်ႇၼေႇတႃႇ၊ လုမ်းၽွင်းတၢင်လူင် ဢေႃႉသထရေးလီးယႃး ပၼ်တၢင်းၸွႆႈထႅမ်။
• ၶႄႇ၊ 1 သဵၼ်ႈတၢင်း ပျီႇထွင်ႇၸုယဵၵ်ႉတႃႇ၊ ယူင်ႉသၢင်ႈမၼ်း တႃးႁၢၼ်သီလႅင်ဝႆႉလႄႈ မုင်ႈႁၼ်လႆႈၸႅင်ႈၸႅင်ႈယူႇ။
• ၾရၢင်ႇသဵတ်ႈ၊ 1၊ 102 သဵၼ်ႈတၢင်း ပျီႇထွင်ႇၸုယဵၵ်ႉတႃႇ၊ ၸမ်ၵၼ်တင်း ၶွပ်ႇဝဵင်း။
• 15 ၵျႃႇမၼီႇ, 32၊ သဵၼ်ႈတၢင်း ၼတ်ႉမွၵ်ႉ (မီးၽၢႆႇႁွင်ႇ ၼွင်ၵၢၼ်ႇတေႃႇၵျီး).  
• 16 ဢိၼ်းတီးယႃး, 545-547 သဵၼ်ႈတၢင်းၵၢတ်ႇ (လုၵ်ႉဢဝ် သူၼ်မွၵ်ႇမႁႃႇပၼ်ႇတုလ ၵႂႃႇၽၢႆႇဢွၵ်ႇ မွၵ်ႈသွင်လွၵ်း).  
• ဢိၼ်ႇတူဝ်ႇၼီးသျႃး၊ 100 သဵၼ်ႈတၢင်း ပျီႇထွင်ႇၸုယဵၵ်ႉတႃႇ။
• 17 ဢိတ်ႇသရေး, 15 သဵၼ်ႈတၢင်းၵပွင်း (မီးၽၢႆႇဢွၵ်ႇ ၼွင်ဢိၼ်းယႃး။ ၸမ်ၵၼ်တင်း ဢွင်ႈတီႈရူတ်ႉပၢသ်ႉၵိုတ်း တတႃးၽျူႇ).  
• ဢီႇတႃႇလီႇ၊ 3 သဵၼ်ႈတၢင်း ဢိၼ်းယႃးမႅင်ႇ
• ၵျႃႇပၢၼ်ႇ, 100၊ သဵၼ်ႈတၢင်း ၼတ်ႉမွၵ်ႉ (မီးၽၢႆႇႁွင်ႇ ၼွင်ၵၢၼ်ႇတေႃႇၵျီး). 
• ၵၢဝ်းလီ၊ 97 သဵၼ်ႈတၢင်းၽႄ ၸၼ်ႉၸွမ်
• လၢဝ်း၊ A1 ပွၵ်ႉၽွင်းတၢင်၊ သဵၼ်ႈတၢင်းတေႃႇဝိၼ်ႇ
• မလေးသျႃး၊ 82 သဵၼ်ႈတၢင်း ပျီႇထွင်ႇၸုယဵၵ်ႉတႃႇ
• ၼေႇပေႃး၊ 16 သဵၼ်ႈတၢင်းၼတ်ႉမွၵ်ႉ
• ၼႄႇတႃႇလႅၼ်ႇ၊ လုမ်းၽွင်းတၢင်လူင် ၵျႃႇမၢၼ်ႇ ပၼ်တၢင်းၸွႆႈထႅမ်။
• ၼိဝ်းၸီႇလႅၼ်ႇ၊ လုမ်းၽွင်းတၢင်လူင် ယူႇၶေႇ ပၼ်တၢင်းၸွႆႈထႅမ်။
• ပႃႇၵိတ်ႈသတၼ်ႇ၊ 4A သဵၼ်ႈတၢင်းပျီႇ
• ၾီႇလိပ်ႈပိၼ်း၊ 50 သဵၼ်ႈတၢင်း သြႃႇၸၢမ်ႇ
• ရတ်ႈသျႃး၊ 38 သဵၼ်ႈတၢင်း ၸၵဝႃႇ
• 18 သိင်ႇၵႃႇပူဝ်ႇ, 238 သဵၼ်ႈတၢင်း ထမ်မၸေႇတီႇ (မီးၽၢႆႇဢွၵ်ႇ ႁူင်းႁႅမ်း သဝွႆး).  
• သီႇရိလင်းၵႃ၊ 34 သဵၼ်ႈတၢင်း တေႃႇဝိၼ်ႇ
• သုၺ်ႇတိၼ်ႇ၊ လုမ်းၽွင်းတၢင်လူင် ယူႇၶေႇ ပၼ်တၢင်းၸွႆႈထႅမ်။
• သဝိတ်ႈၸႃႇလႅၼ်ႇ၊ လုမ်းၽွင်းတၢင်လူင် ၵျႃႇမၢၼ်ႇ ပၼ်တၢင်းၸွႆႈထႅမ်။
• ထႆး၊ 94 သဵၼ်ႈတၢင်းပျီႇ
• 19 မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ႁေႃၶမ်း ပရိတ်ႈတဵၼ်ႇ, 80၊ သဵၼ်ႈတၢင်းတႃႈၼမ်ႉ (ဢိူမ်ႈၵၼ်တင်း လုမ်းၽွင်းတၢင်လူင် ဢေႃႉသထရေးလီးယႃး။).  
• 20 မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢႃႇမႄႇရိၵ, 110 သဵၼ်ႈတၢင်းၽေ ၸၼ်ႉၸွမ်.  
• ဝႅတ်ႉၼမ်း၊ 72 သဵၼ်ႈတၢင်းတၢၼ်ႇလႂိၼ်ႇ။

ၵႂႃႇထႅင်ႈ

တီႈမၢႆတွင်း ၶုမ်ပႃႇႁဵဝ်ႈ သိုၵ်းဢူၺ်းလီ၊ ထွၵ်ႉၵျၢၼ်ႉ

• တႃႈႁိူဝ်းမိၼ် ၵူႈၸိုင်ႈမိူင်း တႃႈၵုင်ႈ - ထႅၵ်ႇၸီႇ ဢၼ်ၵႂႃႇၸူး တႃႈႁိူဝ်းမိၼ်ၼႆႉ တေမီးယူႇ ႁိမ်းႁွမ်း 8,000 ၵျၢပ်ႈ ၶဝ်ႈပႃး တိူၵ်ႈၶူဝ်း။ ၽူႈၸတ်းၵၢၼ် ႁူင်းႁႅမ်း ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေၸၢင်ႈႁေႃႈရူတ်ႉ ၵႂႃႇသူင်ႇ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၸူးတီႈ တႃႈႁိူဝ်းမိၼ်။ တႃႈႁိူဝ်းမိၼ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ယူင်ႉသၢင်ႈႁၢင်ႈလီ 3 ၸၼ်ႉ ဢၼ်မီးႁၢင်ႈပၢၼ်းသီ တီႈၽႃ ဢၼ်တႅမ်ႈၸၼ်ဝႆႉ လွင်ႈၸၢတ်ႈပၢၼ်ယူႇသဝ်း ဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈၼႃးပၢင်ႇ ၵူၼ်းၶိူဝ်းမၢၼ်ႈၶဝ်သေ တေလႆႈႁၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၽွင်းမိူဝ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၵႂႃႇထၢၼ်ႈ 2 တီႈၵူတ်ႇထတ်း ၵၢၼ်ၵူၼ်းၶဝ်ႈမိူင်းဢွၵ်ႇမိူင်း ၼၼ်ႉသေ ပဵၼ်ဢၼ်ၵိုင်ႇ ထႆႇၶႅပ်းႁၢင်ႈ ႁဵတ်းပဵၼ် တီႈမၢႆတွင်းဝႆႉယူႇ။
• ပႃႇၵိူဝ် (ပၵူဝ်း) - ပဵၼ်ဝဵင်းလမ်ႇလွင်ႈ ဢၼ်မီးဝႆႉ ၵွင်းမူးလႄႈ ၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈတင်းၼမ် မီးၽၢႆႇဢွၵ်ႇ တႃႈၵုင်ႈ ယၢၼ် 60 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ။ လုၵ်ႉတႃႈၵုင်ႈသေ ၵႂႃႇဝၼ်းမႃးဝၼ်းလႆႈ။
• တႃႈလိူဝ်ႇ - ရူတ်ႉပၢသ်ႉ ၵႂႃႇၵၢင်ၶမ်ႈ လႄႈ ရူတ်ႉလဵၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢၼ်ၵႃႈၶၼ်ယႂ်ႇ ၼႆႉ ဢွၵ်ႇၸူး တႃႈလိူဝ်ႇယူႇ ၵူႈဝၼ်း။ တွၼ်ႈတႃႇ သင်ႇမၢႆထႃႈ မႂ်တိုတ်းရူတ်ႉပၢသ်ႉၼၼ်ႉ တေၸၢင်ႈၵႂႃႇ ႁဵတ်းလႆႈတီႈ ဢေးၵျႅၼ်ႉဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း ဢၼ်မီးတီႈ ၽၢႆႇႁွင်ႇ တႃႈရူတ်ႉလဵၼ်း တႃႈၵုင်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
• မေႃႇလမႅင်ႇ - ပဵၼ်ဝဵင်းဢၼ်မီးတီႈ ၶၢင်ႈပၢင်ႇလၢႆႇ ဢၼ်ထုၵ်ႇၸႂ် ဢၼ်ၸၢင်ႈၵႂႃႇဝၼ်းမႃးဝၼ်းလႆႈ။ ရူတ်ႉလဵၼ်းလႅၼ်ႈၽႂ်း 9 ၸူဝ်ႈမူင်းၼၼ်ႉ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းၵၢင်ၼႂ် မွၵ်ႈ 06:15 (လႄႈ ဢၼ်ပဵၼ် ရူတ်ႉလဵၼ်းထိူင်း 11 ၸူဝ်ႈမူင်း ၼၼ်ႉတႄႉ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်း 07:00 မူင်း)။ ပေႃးပဵၼ်မႂ်တိုတ်းယူဝ်းယူဝ်း ပေႃးပဵၼ် ၵူၼ်ႈၼွၵ်ႈမိူင်း တေတူၵ်းၸူဝ်ႈ US$5 လႄႈ ပေႃးပဵၼ် မႂ်တိုတ်းထၢၼ်ႈသုင် ၼႆႉ တေတူၵ်း US$14 ယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေၸၢင်ႈလႆႈ တီႈၼင်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇသေ ၵူၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇပေႃးသတ်ႉတဵမ်၊ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ထၢၼ်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈလႄႈ ဢၼ်ၼိုင်ႈတႄႉ ဢမ်ႇပေႃး ပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်ႁႅင်းၼင်ႇၵဝ်ႇ။
• ပတဵင်ႇ - ၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင်ၸွမ်း ၸွင်ႈပတဵင်ႇ ဢၼ်ဢဝ်ၸေႈသေႁဵတ်းဝႆႉ ဢိၵ်ႇတင်း လၢႆးမေႃးၵေႃႇသၢင်ႈ ၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉ ဢၼ်ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ၽႃႇသႃႇၵိူဝ်းယမ်၊ လႄႈ မီး ဢၼ်ၶီႁိူဝ်းၵႂႃႇၵၢင်ၶိုၼ်း (ဢမ်ႇၼၼ် ၶၢတ်ႈရူတ်ႉၵႃးၵႂႃႇ တၢင်းႁိုင် 4 ၸူဝ်ႈမူင်း၊ ၵမ်ႉၼမ်တႄႉ ၵႂႃႇၸွမ်း ရူတ်ႉပၢသ်ႉ) ၵႂႃႇၽၢႆႇဢွၵ်ႇ။ ပေႃးလုၵ်ႉတီႈ ပတဵင်ႇသေ ၵႂႃႇထႅင်ႈ မွၵ်ႈ လၢႆၸူဝ်ႈမူင်းၼႆ ၽႅဝ်ႁွတ်ႈ ၽင်ႇပၢင်ႇလၢႆႇ ၶျွင်းတႃႇ လႄႈ ငူၺ်ႇသွင်ႇ။
• ထွၵ်ႉၵျၢၼ်ႉ - လုၵ်ႉတီႈၵၢင်ဝဵင်းသေ တေလႆႈႁေႃႈရူတ်ႉၵႂႃႇ မွၵ်ႈ ၼိုင်ႈၸူဝ်ႈမူင်း (35 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ) လႄႈ မီးဢွင်ႈတီႈ ပႃႇႁဵတ်းတီႈမၢႆတွင်း ဢူၺ်းလီသိုၵ်း ထွၵ်ႉၵျၢၼ်ႉ။
• တၢၼ်ႇလိၼ်ႇ - ပဵၼ်ဝဵင်း ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈ ဢၼ်မီႈဝႆႉ တီႈၼိူဝ် ၵုၼ်ၽင်ႇၼမ်ႉ ဢေႇရႃႇဝတီႇ၊ ပဵၼ်ႁူးဢွၵ်ႇၸူး ၵျွၵ်ႉတၢၼ်း ဢၼ်ပဵၼ် ၵုၼ်ဢွၼ်ႇ ဢၼ်မီးတီႈၼႂ်း မႄႈၼမ်ႉတႃႈၵုင်ႈ၊ ဢၼ်မီး ဢွင်ႈတီႈ ၽြႃးၵၢင်ၼမ်ႉ 4 ပီႁူဝ်ပၢၵ်ႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
• တုၼ်ႇတေး - ပဵၼ်ဝဵင်းတႃႈၼမ်ႉ ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈ တႃႈၵုင်ႈသေ ႁွတ်ႈၽႅဝ်လႆႈ၊ ဢၼ်ၸၢင်ႈၵႂႃႇဝၼ်းမႃးဝၼ်းလႆႈ။