တၢၼ်ႇလိၼ်ႇ (မၢၼ်ႈ:သန်လျင်၊ ဢိင်းၵလဵတ်ႈ:Thanlyin) ၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်း ဢၼ်မီးတီႈၼႂ်း ၸႄႈတိူင်းတႃႈၵုင်ႈ ၶွင် မျၢၼ်ႇမႃႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

လီႁူႉဝႆႉ

တၢၼ်ႇလိၼ်ႇ လႄႈ ၵျွၵ်ႉတၢၼ်း ၼႆႉ ယၢမ်ႈပဵၼ်မႃး ဝဵင်းလမ်ႇလွင်ႈ တွၼ်ႈတႃႇ ၵုၼ်ၽင်ႇၼမ်ႉ ဢေႇယႃႇဝတီႇၼၼ်ႉသေ၊ ဝၼ်းမိူဝ်ႈယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ၶႂ်ႈဝႆႉ ၸမ်လိုမ်းပႅတ်ႈ ၼင်ႇ ပဵၼ် လႅၼ်ႈဝဵင်း ၶွင်တႃႈၵုင်ႈယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပွတ်းၸဝ်ႉ ပီႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 17 ၼၼ်ႉ ၽူႈႁတ်းၸုၼ်ႉ လႄႈ သိုၵ်းၵိၼ်ၸၢင်ႈ ပေႃႉတူႉၵၢဝ်ႇ Filipe de Brito လႆႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တူဝ်မၼ်းဝႃႈ ပဵၼ်ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းသေ လႆႈဢုပ်ႉပိူင်ႇ တၢၼ်ႇလိၼ်ႇမႃးယဝ်ႉ။ ထိုင်မႃး ပီ 1613 ဢလွင်းၽယႃး ၵေႃႉဢၼ်ပဵၼ် ၽူႈတႄႇတင်ႈ သၢႆၶိူဝ်းၶုၼ်ၵုင်းပွင်ႇ ၼၼ်ႉ လႆႈဢွၼ်ႁူဝ်သေၵေႃႈ လႆႈတိုၵ်းဢွင်ႇပႄႉမၼ်းမႃးယဝ်ႉ။

ၵႂႃႇၸူး

တၢၼ်ႇလိၼ်ႇၼႆႉ မီး ရူတ်ႉထႅၵ်ႇၸီႇ တင်းၵႂႃႇတင်းမႃး (USD 30) ဢမ်ႇၼၼ် ၸၢင်ႈၶီႇရူတ်ႉပၢသ်ႉ ဢၼ်ၵူၼ်းသတ်ႉ တီႈ သဵၼ်ႈတၢင်း ပူဝ်ႇၶျူၵ်ႉဢွင်ႇသၢၼ်း တီႈ ၸႄႈဝဵင်းပၸုၼ်ႇတွင်ႇ၊ ၵႃႈၶီႇမၼ်း မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈတႄႉ (မွၵ်ႈ 350 ၵျၢပ်ႈ) လုၵ်ႉတီႈ တၢၼ်ႇလိၼ်ႇသေ ၶီႇႁိူဝ်း (1,500 ၵျၢပ်ႈ)၊ တေၸၢင်ႈႁိုင် မွၵ်ႈလၢႆတႃ တႃႇ လတ်းၶမ်ႈၸူး ၵျွၵ်ႉတၢၼ်း။

တူၺ်း

• 1 ၽြႃးၵၢင်ၼမ်ႉ ၵျွၵ်ႉတၢၼ်း (Island Pagoda) (မီးၽၢႆႇၸၢၼ်း တၢၼ်ႇလိၼ်ႇ ယၢၼ်မွၵ်ႈ 20 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ ဢၼ်မီး တီႈၼိူဝ် ၵိင်ႇမႄႈၼမ်ႉတႃႈၵုင်ႈ။ ၶၢဝ်းတၢင်းတႄႉ လုၵ်ႉတီႈ တၢၼ်ႇလိၼ်ႇသေ ဢဝ် ၵျိပ်ႉ ဢမ်ႇၼၼ် ရူတ်ႉပၢသ်ႉ သေ တေလႆႈၵႂႃႇ မွၵ်ႈ 45 တႃၼၼ်ႉ။)။ ၽြႃးၼႆႉ မီးဝႆႉ တီႈၼိူဝ်ၵုၼ် တီႈၵၢင်မႄႈၼမ်ႉ။ ၽြႃးလႆႈ ဢၼ်ပဵၼ် ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ꩡေႇယသၼ ဢၼ်ပဵၼ် ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းထူၼ်ႈၸဵတ်း ၶွင် သၢႆၶိူဝ်းၶုၼ်ပၻႃႇ ၵေႃႉလႆႈတႄႇမႃး မိူဝ်ႈ ပီႁူဝ်ပၢၵ်ႇ သၢမ် BCE ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵွင်းမူး မိူဝ်ႈတႄႇမၼ်းၼႆႉ မီး တၢင်းသုင် 3 မီႇတႃႇၵူၺ်း။ သဵၼ်ႈတၢင်း ဢၼ်လဵဝ် ဢၼ်တေၸၢင်ႈၵႂႃႇၸူး ၽြႃးၼၼ်ႉတႄႉ လူဝ်ႇၶီႇႁိူဝ်းၵႂႃႇၵူၺ်း။ ၸွမ်းလူၺ်ႈ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈသေ ပေႃးပဵၼ် ၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်းၶဝ်တႄႉ လူဝ်ႇၶီႇ ႁိူဝ်းဢၼ်တိူဝ်းယႂ်ႇလိူဝ်သေ ႁိူဝ်းဢွၼ်ႇ ဢၼ်ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၶဝ်ၶီႇၼၼ်ႉ။ ၵႃႈၶၢတ်ႈႁိူဝ်းတင်းလမ်းၼႆႉ 5,000 ၵျၢပ်ႈ။ လုၵ်ႉတီႈ ၵုၼ်လူင်သေ ၵႂႃႇတီႈ ၽြႃးၼၼ်ႉ ႁိုင်မွၵ်ႈ ၼိုင်ႈတႃ ၼႆႉၵူၺ်း။ ၸိူဝ်းပဵၼ် ဢွင်ႈတီႈႁိမ်း တူင်ႇဝၢင်းၽြႃးၼၼ်ႉ ႁၢမ်ႈတေဢမ်ႇလႆႈတိုဝ်းၶႅပ်းတိၼ် သွၵ်းတိၼ်။ လၢတ်ႈ ၶႅၵ်ႇမႃးဢႅဝ်ႇလႄႇ တင်းသဵင်ႈ ႁႂ်ႈထွတ်ႇၶႅပ်းတိၼ်ၶဝ်ဝႆႉတီႈၼႂ်းႁိူဝ်း။ ပေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ဢမ်ႇၶဝ်ႈၸႂ် တွၼ်ႈတႃႇပၼ်ငိုၼ်းၸူၵ်းငိုၼ်းၸၢႆႇ တႃႇ ၵူၼ်းၸိူဝ်းတေပႂ်ႉတူၺ်းပၼ် ၶႅပ်းတိၼ်/သွၵ်းတိၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တီႈၼိူဝ်ႁိူဝ်းၼႆတႄႉ ဢဝ်ထူဝ်ယၢင်သိုဝ်ႉၶွင် ပႃးၵႂႃႇသေ ဢဝ် ၶႅပ်းတိၼ်သွၵ်းတိၼ် ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ သႂ်ႇၼႂ်းမၼ်းသေ ပႃးၵႂႃႇၸွမ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႄႈ။ USD2။