ၽဵတ်ႉၶျ်ပုၼ်း (เพชรบูรณ์) ၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းလူင် ဢၼ်မီးတီႈၼႂ်း ၸႄႈမိူင်းၽဵတ်ႉၶျ်ပုၼ်း တီႈ မိူင်းထႆး ပွတ်းႁွင်ႇ တွၼ်ႈတႂ်ႈ။

ပွင်ႇၸႂ်

တင်းၵုင်းထဵပ်ႈသေ ယၢၼ်ၵၼ် 346 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ၊ ၽဵတ်ႉၶျ်ပုၼ်းၼႆႉ မီးဝႆႉတီႈ လႅၼ်လိၼ် ၼႃႈလိၼ် သၢမ်ဢၼ်၊ ပွတ်းႁွင်ႇ၊ ပွတ်းၵၢင် လႄႈ ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ။ ပွတ်းၵၢင်ၸႄႈမိူင်းၼႆႉ မီးဝႆႉတီႈ လုမ်ႈၼမ်ႉပႃႇသၵ်းသေ တီႈၽၢႆႇဢွၵ်ႇ လႄႈ ၽၢႆႇတူၵ်းၼႆႉ မီးသၼ်လွႆဝႆႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၽုၼ်ႇလိၼ်သေ ၽဵတ်ႉၶျ်ပုၼ်းၼႆႉ တိုၼ်းပဵၼ် ၼႃႈလိၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်းမႃးယူႇ တႃႇသေႇယဝ်ႉ။ ၸိုဝ်ႈၸႄႈမိူင်းၵေႃႈ မီးတီႈပွင်ႇဝႃႈ "လိၼ် မၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉ လႄႈ တၢင်းၵိၼ်တၢင်းယႅမ်ႉ" ၼႆယဝ်ႉ။

ထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉတႄႉ ၽဵတ်ႉၶျ်ပုၼ်းၼႆႉ ပဵၼ် ၸႄႈမိူင်း ဢၼ်မီးတိုဝ်ႉတၢင်း ၵၢၼ်ထူဝ်းရိတ်ႉ ဢၼ်တေလႅပ်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်မႃးၼၼ်ႉယူႇ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ပႃႇထိူၼ်ႇ သၼ်လွႆ ၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈ ရႃႇသီႇၽိင်ႈၾႃႉမၼ်း ပဵၼ်ဢၼ်ထုၵ်ႇၸႂ်ဝႆႉသေ မၼ်းမီးပႃး ပိုၼ်းၶၢဝ်းႁိုင် ဢၼ်ပူၼ်ႉမႃး 1,400 ပီပၢႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ရူတ်ႉပၢတ်ႉသ် ၸိူဝ်းမႃးတီႈ ၽဵတ်ႉၶျ်ပုၼ်း၊ ၶွၼ်ၵႅၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵိုတ်းတီႈ လူမ်ႇသၵ်း ဢၼ်ၵႆယၢၼ် 40 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ။ ႁူမ်ႈဝႃႈ တီႈၼၼ်ႈ မီးတုၵ်ႉတုၵ်ႉသေတႃႉ တႃႈရူတ်ႉပၢတ်ႉၼႆႉ ဢမ်ႇမီးတီႈလႂ်။

• ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၵၢၼ်ထွင်ႈတဵဝ်း ၶွင် မိူင်းထႆး (TAT)။ 

ၵႂႃႇၸူး

တင်း ပၢတ်ႉသ်

ရူတ်ႉပၢတ်ႉသ် ၵမ်ႈၽွင်ႈၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ်ၵိုတ်းတီႈဝဵင်းၼႆႉ ဢၼ်မီးတီႈၼိူဝ် သဵၼ်ႈတၢင်း ၵႂႃႇၸူး လူမ်ႇသၵ်း။ တီႈတႃႈရူတ်ႉပၢတ်ႉသ် မူဝ်ၶျိတ်ႉၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေၸၢင်ႈလႆႈႁၼ် ၵၢၼ်ၸွႆႈသၢင်ႈ ၵမ်ႈၽွင်ႈ -

• ၶွမ်ႇပၼီႇ ၵၢၼ်တေႃႉသူင်ႇ၊ +66 2 9362852-66
• ထူဝ်း ၽတ်ႉ၊ +66 2 9363230
• ထူဝ်း တိၼ်းသယၢမ် +66 2 9360500

ရူတ်ႉပၢတ်ႉသ် ၼႆႉ ၵမ်းၵမ်းၵႂႃႇမႃးယူႇ၊ ၼိုင်ႈၸူဝ်ႈမူင်း 2-3 လမ်း။ ပေႃးပဵၼ် ၵၢၼ်ၸွႆႈသၢင်ႈ ထၢၼ်ႈ-ၼိုင်ႈ တီႈ ထူဝ်း ၽတ်ႉ ၼၼ်ႉၼႆ တေတူၵ်းၸူဝ်ႈ 263 ပၢတ်ႉ သေ တေႁိုင် 4 ၸူဝ်ႈမူင်း။

ၸွၼ်ႇ

တီႈၵၢတ်ႇ၊ တီႈ ႁူင်းႁႅမ်း လႄႈ တီႈ တႃႈရူတ်ႉပၢတ်ႉသ် ၼၼ်ႉ မီးဝႆႉ ထႅၵ်ႇၸီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈ၊ သၢမ်လေႃႉ ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။

သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ မီးၶပ်ႉမၢႆ တွၼ်ႈတႃႇၵႂႃႇၸူး ၶဝ်ႈၶူဝ် ၼႆ ဢဝ် ရူတ်ႉၵႂႃႇႁင်းၵူၺ်းၼႆႉ တေၶႅမ်ႉသေပိူၼ်ႈယဝ်ႉ။

တူၺ်း

• 1 ဝတ်ႉသဝ် ဝဵင်းလူင် ၽဵတ်ႉၶျ်ပုၼ်း (ศาลหลักเมืองเพชรบูรณ์)။ လုၵ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵဝ်ႇ သီႇထဵပ်ႈသေၵေႃႈ ၸၢင်ႈႁွတ်ႈထိုင်လႆႈတီႈၼၼ်ႈသေ တေလႆႈသွၼ်ႇဝႃႈ မၼ်းပဵၼ် ယူင်ႉသၢင်ႈၵဝ်ႇသုတ်း တီႈ မိူင်းထႆး။ 

• 2 ဝတ်ႉမႁႃႇထၢတ်ႈ (วัดมหาธาตุ) (မီးတီႈၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်း ၼီၶွၼ်းပမ်းရုင်း တီႈၼႂ်းဝဵင်း)။ ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈ ဢၼ်မီး ၸေႇတီႇမိူဝ်ႈၵွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ် လၢႆးမိုဝ်း သုၶူဝ်းထႆး။ 

• 3 ဝတ်ႉတရႆၽုမ်း (วัดไตรภูมิ) (မီးတီႈၼိူဝ် သဵၼ်ႈတၢင်း ၽဵတ်ႉၶျ်ရတ်ႉ)။ မီးဝႆႉ ႁုၼ်ႇႁၢင်ႈပုတ်ႉထ ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ ၽြႃးပုတ်ႉထ မႁႃထမ်ႇမရသ ဢၼ်ႁၢင်ႈၶိူင်ႈ လေႃႇလွင်းဝႆႉၼင်ႇ ႁွႆးမိုဝ်း လူပ်ႉပူးရီး။ ၽိင်ႈထုင်း ဢၢပ်ႇၼမ်ႉႁုၼ်ႇႁၢင်ႈၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် ပွႆးဢုမ်ႈၽြႃးလမ်ၼမ်ႉ ၼႆႉ ႁဵတ်းၼႂ်း လိူၼ်သႅပ်ႇထႅမ်ႇပႃႇ ၵူႈပီပီယဝ်ႉ။ (ဢၢပ်ႉတဵတ်ႉဝႆႉ မိူဝ်ႈ ဢေႇ 2019)

• 4 ႁွင်ႈပႃႇလႅင် (ห้วยป่าแดง) (လုၵ်ႉဢဝ်တီႈၼႂ်း ၵၢင်ဝဵင်းသေ ၵႂႃႇၽၢႆႇတူၵ်း ယၢၼ် 10 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ)။ ပဵၼ်လွင်ႈၵေႃႇသၢင်ႈ ၽၢႆ ဝႆႉ တႃႇႁႄႉတတ်ႉ သၢႆတၢင်းၼမ်ႉ ဢၼ်ၵႂႃႇၸူး ၽၢႆႇတူၵ်းဝဵင်း တွၼ်ႈတႃႇ တၢင်းယိူင်းဢၢၼ်း ႁွင်ႈၽၢႆ။ ၽွင်းၶၢဝ်းယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် လႄႈ တၢမ်းၶမ်ႈ ၼႆႉ မၼ်းပဵၼ် ဢွင်ႈတီႈလီသိူဝ်းၸႂ် တွၼ်ႈတႃႇ ဢွၵ်ႇလႄႇလဵၼ်ႈ တွၼ်ႈတႃႇ လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉထႅမ်ႁႅင်း ဢိၵ်ႇတင်း တီႈမုင်ႈသႃႇ သၽႃႇဝ ယူႇပိုၼ်ႉလင်။ 
• 5 သူၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ တၢတ်ႇမွၵ်ႇ (อุทยานแห่งชาติ ตาดหมอก) (မီးၽၢႆႇဢွၵ်ႇဝဵင်း ယၢၼ် 15 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ)။ မီးၼမ်ႉတူၵ်းတၢတ်ႇလူင် ဢၼ်ၼိုင်ႈ ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈၼႂ်း ဝင်ႇလွႆသေ လႆလူင်းမႃးယဝ်ႉၵေႃႈ မႃးပဵၼ် ၼမ်ႉတူၵ်းတၢတ်ႇ 12 ၸၼ်ႉ။ တီႈၽင်ႇတၢင်း သွင်ၽၢႆႇၼႆႉ မီးတူၼ်ႈမႆႉလူင်လွမ်ႉႁွပ်ႈဝႆႉ ဢၼ်ပၼ်တၢင်းႁၢင်ႈလီသၽႃႇဝႃႉ။  

ပွႆး

• ပၢင်ပွႆးၶႄႉၶဵင်ႇ ၽၢႆးႁိူဝ်း (လူမ်းၶၢဝ်၊ မီးၽၢႆႇႁွင်ႇ လူမ်းသၵ်း ယၢၼ် 10 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ)။ ၼႂ်း လိူၼ်ဢွၵ်ႇထူဝ်ႇပႃႇ ၵူႈပီပီ မၼ်းပၢင်ပွႆး ၶႄႉၶဵင်ႇၽၢႆးႁိူဝ်း တီးၼႂ်းၼွင် ဢၼ်လတ်းၵႂႃႇတီႈဝၢၼ်ႈ လူမ်းၶၢဝ်။ ႁိူဝ်းၼႆႉ တၢင်းယၢဝ်းမီး 40 မီႇတႃႇ၊ တႃးႁၢၼ်သီၸေး၊ ပဵၼ်ႁိူဝ်းမိူၼ် ၶႅၼ်ႇၼူဝ်း ဢၼ်ပႃး ၵူၼ်းၽၢႆးႁိူဝ်း 12 ၵေႃႉ။ ပွႆးဢၼ်ၼႆႉ ႁိုင်တႃႇ 5 ဝၼ်း။ 

• သႅင်ၶလွင်ႈလူင်ၽႆး။ ပဵၼ်ၽိင်ႈထုင်းမိူဝ်ႈၵွၼ်ႇ ၶွင် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၽဵတ်ႉၶျ်ပုၼ်း။ ၶဝ်ယုမ်ႇယမ်ဝႆႉဝႃး ၽိင်ႈထုင်းဢၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်လွၵ်းလၢႆး တႃႇပၢင်းၽြႃး လႄႈ လွၵ်းလၢႆး တႃႇႁဵတ်းၵုသူဝ်ႇ။ မၼ်းၸတ်းႁဵတ်း ၶၢဝ်းဢွၵ်ႇဝႃႇၵူႈပီပီ ႁဵတ်းတီႈႁိမ်း တီႈမၢႆတွင်း ၶုၼ်ပႃႇမွင်ႇ တွၼ်ႈတႃႇ ယွင်ႈၵုင်ႇ ပေႃႈၶုၼ်ပႃႇမွင်ႇ။ တီႈပၢင်ပွႆးၼႆႉ မီးၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင်တင်းၼမ်၊ ဢၼ်ပဵၼ် ပၢင်ၶႄႉၶဵင်ႇ ၵွင် လႄႈ ပၢင်ၶႄႉၶဵင်ႇ တၢင်းႁၢင်ႈလီ။ ၸွမ်းတၢင်းၵေႃႈ သီပေႃးၸေးတဵမ်ၵႂႃႇ ၼိူဝ်ၵၢင်ႁၢဝ်ၵေႃႈ ႁူင်းၽႆးမိၼ် ပေႃးပိဝ်လူင်ၵႂႃႇယဝ်ႉ။ 
• ၵၢတ်ႇၵၢင်ပၢင်ႇ မၢၵ်ႇၵႅင်းဝၢၼ် (ตลาดนัดมะขามหวาน)။ မၢၵ်ႇၵႅင်းဝၢၼ်ၼႆႉ ၵမ်ႉၼမ် ၽုၵ်ႇသွမ်ႈတီႈ ၽဵတ်ႉၶျ်ပုၼ်း၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ ရႃႇသီႇၽိင်ႈၾႃႉယဵၼ်လီ လႄႈ သိုင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉမၼ်းၵေႃႈ သၢင်ႇထုၵ်ႇလီ။ ၸဝ်ႈသူၼ်ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ လုၵ်ႉတီႈ မၢၵ်ႇၵႅင်းဝၢၼ်ၼႆႉသေ လႆႈငိုၼ်းၶဝ်ႈ တင်းၼမ်သေ မၼ်းၵေႃႈ ပဵၼ် မၢႆတၢင် ၽဵတ်ႉၶျ်ပုၼ်း ဢၼ်ၼိုင်ႈယူႇယဝ်ႉ။ တွၼ်ႈတႃႇ ယွင်ႈၵုင်ႇ လွင်ႈပၢတ်ႇမၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉၼႆသေ လႆႈႁဵတ်းပၢင်ပွႆးယုၵ်ႉယွင်ႈ တႄႇဢဝ် ၸၼ်ႇဝႃႇရီႇ 17 တေႃႇ 25 ယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၼႆႉ မၼ်းပဵၼ် "ဝၼ်းၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ ၶွင် ၽဵတ်ႉၶျ်ပုၼ်း"ယဝ်ႉ။ ၽွင်းၶၢဝ်းယၢမ်းပွႆးၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈသူၼ်ၶဝ်ၼႆႉ ဢဝ် မၢၵ်ႇၵႅင်းဝၢၼ်ၶဝ်မႃး ၶၢႆ ၶၼ်ထုၵ်ႇထုၵ်ႇ ၵႃႈတီႈ ပၢင်လဵၼ်ႈႁႅင်းၸႄႈမိူင်း ၶွင် ၽဵတ်ႉၶျ်ပုၼ်း တီႈ ဢၼ်ႁဵတ်း ပၢင်ၶႄႉၶဵင်ႇ မၢၵ်ႇၵႅင်းဝၢၼ် လႄႈ မၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်ႇၸိူဝ်း။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉဢမ်ႇၵႃး တီႈၼႂ်းပၢင်ပွႆးၼၼ်ႉ မီးလွင်ႈၼႄ ၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈလႄႈ လွင်ႈလဝ်ႇမူၼ်ႈတူၼ်ႈၸႂ် ယူႇ။ 

• ပွႆး ဢုမ်ႈၽြႃးလမ်ၼမ်ႉ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းမီးတီႈၼႂ်း ၸႄႈမိူင်းၼႆႉ ၶဝ်ၸမ်ၵၼ်တင်း ၼမ်ႉပႃႇသၵ်း။ ယွၼ်ႉၼၼ်ႉလႄႈ လႆႈမီး "ဢုမ်ႈၽြႃးလမ်ၼမ်ႉ" ဢၼ်ပဵၼ်ပွႆး ဢဝ်ႁုၼ်ႇႁၢင်ႈၽြႃး ပၢင်းလူင်းတီႈၼႂ်းၼမ်ႉ။ ၽြႃးပုတ်ႉထ မႁႃႇထမ်ႇမရသ ၼႆႉ ပဵၼ် ႁုၼ်ႇႁၢင်ႈပုတ်ႉထ ၵဝ်ႇမွၼ် ၶွင် ၸႄႈမိူင်းၽဵတ်ႉၶျ်ပုၼ်းယဝ်ႉ။ ပွႆးဢၼ်ၼႆႉၼႆႉ ၸတ်းႁဵတ်း လိူၼ်ႈလွင်ႈသိပ်းႁႃႈၶမ်ႈ ၽွင်းၶၢဝ်းသၢတ်ႇထႆး ၵူႈပီပီသေ ႁဵတ်းတီႈၼႂ်း ၵျွင်းၽြႃး တရႆႇၽုမ်ယဝ်ႉ။ ပွႆးၼႆတႄႉ ၶၢဝ်း 13:00။ ဢဝ် ႁုၼ်ႇႁၢင်ႈ လဵပ်ႈပၼ်ၼႂ်းဝဵင်းသေ ၵူၼ်းၼႂ်းဝဵင်း ဢွၼ်ၵၼ်ဝႆႈသႃၵၼ်တေႃးယဝ်ႉၵေႃႈ တဵၵ်းၶမ်းၽြႃးယဝ်ႉ။ ထႅင်ႈၵၢင်ၼႂ်မႃး ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ဝၼ်းသၢတ်ႇထႆးလႄႈ ၵူၼ်းတီႈၼၼ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ် ဢဝ် ၵုသူဝ်ႇယဝ်ႉ။ ဢဝ်တၢင်းၵိၼ်တၢင်းယႅမ်ႉ ဢိၵ်ႇတင်း ၵရယႃးသၢတ်ႇ လႄႈ ၸိူဝ်းဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လူဝ်ႇၸႂ်ႉတိုဝ်းၼၼ်ႉ လူႇတၢၼ်းထိုင် မုၼ်ၸဝ်ႈယဝ်ႉ။ ယဝ်ႉၵေႃး လုၵ်ႉတီႈ ၽူႈဢုပ်ႉပိူင်ႇ ၽဵတ်ႉၶျ်ပုၼ်း ပၢင်းဢဝ် ႁုၼ်ႇႁၢင်ႈပုတ်ႉထ လူင်းၸေႈ တီႈၼႂ်း ၼမ်ႉပႃႇသၵ်းယဝ်ႉ။ ဝၢႆးသေ ပၢင်ပွႆးၼၼ်ႉယဝ်ႉ ၼမ်ႉ ၼႂ်းမႄႈၼမ်ႉၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢၼ်ပဵၼ် ထွတ်ႈမျၢၼ်ႈၵႂႃႇၼႆယဝ်ႉ။ ၽွၼ်းမၼ်းတႄႉ မိူဝ်ႈပႆႇတႄႇပၢင်ၶႄႉၶဵင်ႇႁိူဝ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်း ဢွၼ်ၵၼ် လုၺ်းၼမ်ႉ၊ ၵိၼ်ၼမ်ႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ 

သိုဝ်ႉ

• ပပ်ႉမၢၵ်ႇၵဵင် 69/35 Klang Meaung Phatthana (မီးၽၢႆႇလင် တႃႈရူတ်ႉပၢတ်ႉသ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ) - ☏ +66 56 720522။ ပဵၼ်လၢၼ်ႉပပ်ႉ ၽႃႇသႃႇၼွၵ်ႈမိူင်း၊ မီးၽႃႇသႃႇ ဢၼ်ပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ် 20 မဵဝ်းလိူဝ်၊ သိုဝ်ႉပပ်ႉ၊ ၶၢႆပပ်ႉ၊ လႅၵ်ႈလၢႆႈၵၼ်။ ၶဝ်ၶၢႆပႃး ၵႃႇၾီႇၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉသေ။ 
• မၢၵ်ႇၵႅင်းဝၢၼ်။ 

ၵိၼ်

• ၶၼူမ်းၸိၼ်း - ၶၼူမ်းၸိၼ်း ၼႆႉ ပဵၼ်တၢင်းၵိၼ် လိုဝ်းလင် တီႈ ၸႄႈတွၼ်ႈ လူမ်းၶၢဝ်၊ မၼ်းပဵၼ် တၢင်းၵိၼ် ဢၼ်မိူၼ်ၶဝ်ႈသွႆး ဢၼ်ဢဝ်ပႅင်ႈသေ ႁဵတ်းဝႆႉ။ မၼ်းလႆႈၵိၼ်ၵပ်းတင်း ဢူၼ်ၼမ်ႉၽၵ်း၊ ၼမ်ႉၽိတ်ႉမၼ်းသေ ဢဝ်တင်း ၽၵ်းယိူဝ်ႈၼၢင်းၶဵဝ်ပိုၼ်ႉတီႈ၊ ဢိၵ်ႇတင်း ၶႆႇၵႆႇ၊ ၼင်ပွင်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၵိၼ်ၵပ်းယဝ်ႉ။
• မၢၵ်ႇၵႅင်းဝၢၼ် — မၢၵ်ႇၵႅင်းဝၢၼ် ၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်ဢၼ်မၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉ ဢၼ်ႁဵတ်းႁႃပၼ်ငိုၼ်းၶဝ်ႈ လီ တွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းၽုၵ်ႇသွမ်ႈပိုၼ်ႉတီႈၶဝ်ယဝ်ႉ။ တွၼ်ႈတႃႇႁႂ်ႈၵူၼ်းႁူႉၼမ်ၸွမ်း မၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉၸိူဝ်းၼႆၼႆသေ ၼႂ်းၶၢဝ်း ၸၼ်ႇဝႃႇရီႇ-ၾႅပ်ႇဝႃႇရီႇၼႆႉ ႁဵတ်းပဵၼ် ပၢင်ပွင်းၶႄႉၶဵင်ၵၼ်ယဝ်ႉ။

ၵႂႃႇထႅင်ႈ

ဝတ်ႉၽြႃးထၢတ်ႈၽႃသွၼ်းၵႅဝ်ႈ

တႃးရူတ်ႉပၢတ်ႉသ် ၼႆႉတႄႉ မၼ်းပဵၼ် ဢၼ်ပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်ၼိုင်ႈသေ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃး ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတေၶႂ်ႈၵႂႃႇ (လၢတ်ႈ) ၶွၼ်ၵႅၼ်ႇ ဢမ်ႇၼၼ် ၽိသၼုလူၵ်ႈ ၼႆ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လူဝ်ႇလႆႈၶီႇရူတ်ႉပၢတ်ႉသ် ပိုၼ်ႉတီႈ ၵႃႈတီႈ တႃႈရူတ်ႉပၢတ်ႉသ် ၵႂႃႇၸူး လူမ်းသၵ်း မွၵ်ႈ တၢင်းၵႆ 40 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တႃႈရူတ်ႉပၢတ်ႉသ် ၼႆႉ မီးတီႈ ၶွပ်ႇဝဵင်း (ၵႆမွၵ်ႈ 8 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ) မီးတီႈ သဵၼ်ႈတၢင်းလူင် ဢၼ်တေၵႂႃႇၸူး ဢွင်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

• ၶဝ်ၶေႃ (ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ 40–65 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ) – ပဵၼ်တွၼ်ႈထုင်ႉလွႆ ဢၼ်မီး ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းတူၵ်းဝဵင်း မီးတီႈၼိူဝ် တၢင်းသုင်ၼႃႈပၢင်ႇလၢႆႇ 1,174 မီႇတႃႇ သေ တူၼ်ႈမႆႈၸိူဝ်းၼႆႉ ႁူမ်ႇဝႆႉယဝ်ႉ။ ပေႃးၶၢဝ်း ၼူဝ်ႇဝႅမ်ႇပႃႇ-ၾႅပ်ႇဝႃႇရီႇၼႆ ၵတ်းႁႅင်းၼႃႇ၊ မၼ်းယၢမ်ႈပဵၼ် ဢွင်ႈတီႈၵူၼ်းထိူၼ်ၶွမ်ႇမိဝ်ႇၼိတ်ႉ ၸိူဝ်းဢၼ်သၢၼ်ၶတ်း ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ် မိူဝ်ႈၼႂ်းပီ 1968-1982 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တီႈၸၼ်ၸႂ်တႄႉ တေၶဝ်ႈပႃး ပၢင်ႇလၢႆႇမွၵ်ႈၵုမ်ႈ လႄႈ ၵျွင်းၽြႃးလၢၵ်ႇလၢႆး လႄႈ ႁုၼ်ႇႁၢင်ႈ ဝတ်ႉၽြႃးထၢတ်ႈၽႃသွၼ်းၵႅဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
• လူမ်ႇသၵ်း (ၽၢႆႇႁွင်ႇ 55 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ)
• သူၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၼမ်ႉၼၢဝ် (မီးတီႈ ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ ၽဵတ်ႉၶျ်ပုၼ်း 90 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ - တီႈၼိူဝ်သၢႆတၢင်း 12 ဢၼ်ၵႂႃႇၸူး ၶွၼ်ၵႅၼ်ႇ)။ ပႃႇထိူၼ်ႇယႂ်ႇလူင် ၼႆႉ တိုၵ်ႉပဵၼ် သၢႆငၢႆဢၼ်ၶႅမ်ႉဝႆႉယူႇ။ မီးဝႆႉ တူၼ်ႈပႅၵ်ႇ၊ ပၢင်ႇယိူဝ်ႈယႃႈ လႄႈ ယိူဝ်ႈယႃႈထိူၼ်ႇသေ တူဝ်သတ်းတင်းၼမ် လႄႈ ၸိူဝ်ႉၼူၵ်ႉ 100 ပၢႆၼႆႉ ယူႇသဝ်းတီႈၼၼ်ႈယဝ်ႉ။ တီႈၸၼ်ၸႂ်တႄႉ ၶဝ်ႈပႃး ထမ်ႈၽႃႁူင် ဢၼ်မီးၼမ်ႉယၢတ်ႇၽႃႁိိၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မၼ်းပဵၼ်ပႃး တီႈမုင်ႈသႃႇ တွၼ်ႈတႃႇတူၺ်း ၽွင်းလႅတ်ႇၶဝ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။  
• သီႇထဵပ်ႈ (ၽၢႆႇၸၢၼ်း 130 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ) – ဢၼ်လုဢၼ်လႅဝ် ၶွင် ဝဵင်းၵဝ်ႇမွၼ်ႇ ဢၼ်မႃးတီး ပီႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 5 တေႃႇ ပီႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 13 - သူၼ်ၵိုၵ်းပိုၼ်း သီႇထဵပ်ႈ ၼႆႉ ၶဝ်ႈပႃး ဢၼ်လုဢၼ်လႅဝ် ၶွင် ၽဵတ်ႉၶျ်ပုၼ်းၵဝ်ႇမွၼ်ႇ၊ ႁူမ်ႇငမ်းဝႆႉ ဝဵင်းၵဝ်ႇ သီႇထဵပ်ႈ၊ မိူင်းဢၽႆးသႃႇလီ။ ယုမ်ႇယမ်ဝႆႉဝႃးတႄႉ မၼ်းလႆႈၵေႃႇသၢင်ႈမႃး ၽွင်း မိူင်းဝူင်ႉၶမႃႇ မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇၶဝ် ယိုင်ႈယႂ်ႇသေ ဢႃႇယုမၼ်းမီး 1,000 ပီယဝ်ႉ။ ဝဵင်းၵိုၵ်းပိုၼ်းၼႆႉ ၶူးဝဵင်း လွမ်ႉႁွပ်ႈဝႆႉသေ တီႈၼႂ်းၵၢင်မၼ်း မီး ၼွင်ၼမ်ႉ ဝႆႉယဝ်ႉ။