ၼၶွၼ်းပထူမ် ((นครปฐม) ၼႆႉ ပဵၼ် ဝဵင်းလူင် လႄႈ ၸႄႈမိူင်း ဢၼ်မီးတီႈ ပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလူင် ၵုင်းထဵပ်ႈ၊ လုၵ်ႉတီႈ ၵုင်းထဵပ်ႈ သေ လႆႈၵႂႃႇမွၵ်ႈ 56 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ။ မၼ်းပဵၼ် ဢွင်ႈတီႈ ဢၼ်မီး "ၵွင်းမူး သုင်သုတ်း တီႈၼႂ်းလူၵ်ႈ" ယဝ်ႉ။

ပွင်ႇၸႂ်

တီႈၸၼ်ၸႂ်ပိူင်လူင် တီႈဝဵင်းၼႆႉ ပဵၼ် ၽရပထူမ်ၸေတီႇ၊ ၵွင်းမူး ဢၼ်မီးတၢင်ႈသုင် 127 မီႇတႃႇ၊ ပဵၼ်တီႈဢၼ် ၸၢဝ်းပုတ်ႉထလႄႈ လွင်ႈယဵၼ်ႇငႄႈ ဢိၼ်းတီးယႃး မႃးႁူပ်ႉၵၼ် ပွၵ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်း တီႈၼ်ႂ်း ၼႃႈလိၼ်ၼႆႉယဝ်ႉ။

ၼၶွၼ်းပထူမ်ၼႆႉ ယၢမ်မီးႁိမ်း ပၢင်ႇလၢႆႇမႃး ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ သေတႃႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၽင်ႇပၢင်ႇလၢႆႇ ၶၢႆႉယူႇတိၵ်းတိၵ်းလႄႈ မၼ်းလႆႈၶၢႆႉမႃး ၽၢႆႇၼႂ်း မွၵ်ႈ 50 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸွမ်းလူၺ်ႈ လွင်ႈထူပ်းႁၼ်ၵၢၼ်ၶူၼ်ႉၶႂႃႉသေ မၼ်းလႆႈတႄႇမႃး မိူဝ်ႈ ပီႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 4 ၼၼ်ႉသေ ၵွင်းမူးတႄႉၵေႃႈ လႆႈတႄႇမႃး မိူဝ်ႈပီ 675 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

မိူဝ်ႈပၢၼ် ဢင်ၵေႃးရီးယၼ်း တႂႃႇရဝတီႇၼၼ်ႉ ၼၶွၼ်းပထူမ်ၼႆႉ ပဵၼ်မႃး ဝဵင်းၵိုၼ်းလူင် ဝဵင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉ၊ မၼ်းၼႆႉ ပဵၼ်လၵ်းထၢၼ် ဢၼ် မိူင်းဝူင်ႉဢင်ႇၵေႃးရီးယၼ်း ၶဝ်ဝႆႉမႃး မိူဝ်ႈ ပီႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 11 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၼႃႈလိၼ်လႄႈ သၢႆတၢင်းၼမ်ႉလႅၵ်ႈလၢႆႈမႃးလႄႈ ၼၶွမ်းပထူမ်ၼႆႉ မၼ်းတိူဝ်းလႆႈၸႂ်ၶၢႆႉၵႂႃႇတီႈႁိမ်း မႄႈၼမ်ႉ ၼၶွၼ်းၶျႆးသီ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၵွင်းမူး ဢင်ႇၵေႃးရီးယၼ်း ၸိူဝ်းလုၸိူဝ်းလႅဝ်ဝႆႉၼၼ်ႉ ၶုၼ်ရႃႇမ 4 လႆႈယွင်ႈပၼ်တႃႇမႄးၵုမ်းလႄႈ လႆႈမႄးၵုမ်းၵေႃႇသၢင်ႈယဝ်ႉ မိူဝ်ႈပီ 1870 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တွၼ်ႈတႃႇ သဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်း ၵႂႃႇငၢႆႈမႃးငၢႆႈ ၼႆသေၵေႃႈ မၼ်းပၼ်ၶေႃႈပူင် ႁႂ်ႈၶုတ်းႁွင်ႈ ၸေႇတီႇပူႇၶျႃး ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ထိုင်ပၢၼ် ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ရႃႇမ 5 မႃး၊ လွင်ႈၵေႃႇသၢင်ႈ တၢင်းရူတ်ႉလဵၼ်းၼႆႉ မၼ်းႁႂ်ႈပဵၼ် လွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈမႃးယဝ်ႉ။ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း တီႈ ၸႄႈတွၼ်ႈ ၼၶွၼ်းၶျႆးသီ လႄႈ ၸႄႈတွၼ်ႈထၼ ၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်ၶၢႆႉမႃးၸူး ၼၶွၼ်းပထူမ်ယဝ်ႉ။

ၵႂႃႇၸူး

ၵႂႃႇတင်း ပၢတ်ႉသ်

ရူတ်ႉပၢတ်ႉသ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ (သၢႆ 83 လႄႈ 997) ၼၼ်ႉ လုၵ်ႉတီႈ တႃႈရူတ်ႉပၢတ်ႉသ် ပွတ်းၸၢၼ်း ၶွင် ၵုင်းထဵပ်ႈ သေ ဢွၵ်ႇပၼ်ယူႇ။ ၶၢဝ်းတၢင်းၼႆႉ တေတူၵ်းၸူဝ်ႈ 40 ပၢတ်ႉသေ ပေႃးဝႃႈ တၢင်းဢမ်ႇသတ်ႉတႄႉ တေႁိုင်ယူႇ မွၵ်ႈ ၼိုင်ႈၸူဝ်ႈမူင်း။ ပၢတ်ႉသ်ၼႆႉ 10 မိတ်ႉၼိတ်ႉ ဢွၵ်ႇတိၵ်းတိၵ်းသေ တႄႇဢဝ် 04:10 တေႃႇထိုင် 21:30 ယဝ်ႉ။

15-30 မိတ်ႉၼိတ်ႉ ၼိုင်ႈပွၵ်ႈ မီးရူတ်ႉပၢတ်ႉသ်ထၢၼ်ႈသွင် ဢၼ်ၵႂႃႇၸူး ၵၢၼ်ၸၼပူးရီး ၼၼ်ႉယူႇ။

လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၵႃး မီးပႃး ၵၢၼ်ၸွႆႈသၢင်ႈ မီႇၼီႇပၢတ်ႉသ် ဢၼ်လႅၼ်ႈဢမ်ႇၵိုတ်းဢမ်ႇလိုဝ်ႈ တီႈၼႂ်းၵႄႈ ၵုင်းထဵပ်ႈ လႄႈ ပိၵ်ႉၸီႇ တီႈ ၼၶွၼ်းပထူမ်ၼၼ်ႉယူႇ။ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၸၢင်ႈလၢတ်ႈႁႂ်ႈၶဝ် တမ်းပၼ်တီႈ ၽၢႆႇၼႃႈ ၽရပထူမ်ၸေႇတီႇ ၵမ်းသိုဝ်ႈၵေႃႈ လႆႈယူႇ။ တီႈ ၼၶွၼ်းပထူမ်ၼၼ်ႉ၊ ပိၵ်ႉၸီႇ ၼႆႉ မီးဝႆႉတီႈၼိူဝ် သဵၼ်ႈတၢင်းလူင် ဢၼ်လတ်းၵႂႃႇ ၼၶွၼ်းပထူမ်ၼၼ်ႉသေ တီႈၼၼ်ႈၼႆႉ ရူတ်ႉထႅၵ်ႇၸီႇ သီႇလေႃႉ သွင်လေႃႉ မီးဝႆႉတင်းၼမ်သေ တေၸၢင်ႈႁွင်ႉၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵႂႃႇၸူး ပၢႆတၢင်းလိုၼ်းသုတ်းယူႇ။ ၼိုင်ႈသၢႆတၢင်းၼႆႉ တေတူၵ်းယူႇ 60 ပၢတ်ႉ။

ၵႂႃႇတင်း ရူတ်ႉလဵၼ်း

ၼၶွၼ်းပထူမ် ၼႆႉ ပဵၼ်တၢင်းၽႄရူတ်ႉလဵၼ်း ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈယဝ်ႉ။ ပဵၼ်တီႈ သၢႆတၢင်း တႃႇၵႂႃႇၸူး ၵၢၼ်ၸၼပူးရီး/ၼမ်ႉတူၵ်း ဢၼ်ၸႅၵ်ႇဢွၵ်ႇမႃးတီႈ သၢႆတၢင်းလူင် ပွတ်းႁွင်ႇ-ပွတ်းၸၢတ်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ သၢႆတၢင်းရူတ်ႉလဵၼ်း ယၢဝ်းၼႆႉ ၵွင်ႉသိုပ်ႇဝႆႉတင်း တႃႈရူတ်ႉလဵၼ်း ႁေႃလမ်းၽူင်း တီႈ ၵုင်းထဵပ်ႈသေ ဢၼ်ၵႂႃႇၽၢႆႇၸၢၼ်း ၵေႃႈ ၵိုတ်းတီႈၼႆယဝ်ႉ။ရူတ်ႉလဵၼ်း ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈ တႃႈရူတ်ႉလဵၼ်း ထူၼ်းပူးရီး တီႈၵုင်းထဵပ်ႈ သေ ၵႂႃႇၸူး ၵၢၼ်ၸၼပူးရီး သေ လႆႈတႆၶူဝ်ၶၢမ်ႈ မႄႈၼမ်ႉၶႂႄယဝ်ႉ။ လွင်ႈၵွင်ႉသိုပ်ႇ ၸူး/မႃးတီႈ ထူၼ်းပူးရီး ၼႆႉ မၼ်းတိူဝ်းၽႂ်းသေ ၸိူဝ်း ဢၼ်ၵႂႃႇၸူး ႁေႃလမ်းၽူင်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၵႂႃႇတင်း ၵႃး

လုၵ်ႉတီႈ ၵုင်းထဵပ်ႈသေ ႁေႃႈၵႂႃႇၸွမ်း သဵၼ်ႈတႃႈၵဝ်ႇ ၶွင် သဵၼ်ႈတၢင်း သဵၼ်ႈတၢင်းၽဵတ်းၵသဵမ် (Hwy 4) ၼၼ်ႉ လႆႈလၢတ်းၶၢမ်ႈ ဢွမ်းၼွႆႉ၊ ဢွမ်းယႂ်ႇ၊ သၢမ်ၽရၢၼ် တေႃႇ ၼၶွၼ်းပထူမ် ဢမ်ႇၼၼ် ႁေႃႈၵႂႃႇၸွမ်း သဵၼ်ႈတႃႈမႂ်ႇ ဢၼ်မႃးတီႈ ၵုင်းထဵပ်ႈ၊ လတ်းၶၢမ်ႈ ပုတ်ႉထမူၼ်ထူၼ်ႈ၊ ၼၶွၼ်းၶျႆးသီ တေႃႇ ၼၶွၼ်းပထူမ်။ သဵၼ်ႈတႃႈမႂ်ႇၼႆႉ ပဵၼ် Rte 338 သေ တႄႇတီႈ သဵၼ်ႈတၢင်းပိၼ်ႇၵလၢဝ်းယဝ်ႉ။ တွၼ်ႈတၢင်းသုင် ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈ ၶူဝ်ပိၼ်ႇၵလၢဝ်း တေႃႇ သဵၼ်ႈတၢင်း ပုတ်ႉထမူၼ်ထူၼ်ႈ 2 ၼၼ်ႉ လႆႈတႆႇလၢႆလၢႆသေ မၼ်းယွမ်းၵၼ် ၶၢဝ်းယၢမ်း ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈယူႇ။

တူၺ်း

ၽရပထူမ်ၸေႇတီႇ

• 1 ဝတ်ႉသီသထွင်း (วัดศรีสระทอง)။ ၵျွင်းၽြႃးၸိုဝ်ႈလိုဝ်း ၶွင် ၽရရႃးႁူ ဢၼ်ပဵၼ် ၽီလူးလမ်။ ၵူၼ်းၼမ်ႉယမ်ၶဝ် ဢဝ်ၶူင်ၶွင်ပႅတ်ႇမဵဝ်းသေ ဢွၼ်ၵၼ်မႃးလူႇတၢၼ်း ရႃးႁူ - ၶူဝ်းၵႅဝ်ႈသီလမ်၊ ၵႆႇလမ်၊ လဝ်ႈလမ်၊ ၶဝ်ႈလမ် လႄႈ ၶဝ်ႈမုၼ်းလမ် ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပီ 1997 ၼၼ်ႉ ၶုၼ်ယိင်း ၽၼ်းၶရူး ယူင်းၶျႆးယုတ်း ၵေႃႉဢၼ်ပဵၼ် မႄးၼၢင်း ၸွမ်ၽွင်းလူင် ၶျဝလိတ်း ၼၼ်ႉ မၼ်းလႆႈမႃး ယွၼ်းတၢင်းၸွႆႈထႅမ် တီႈ ၽရရႃးႁူ တွၼ်ႈတႃႇ ႁႂ်ႈၽူဝ်မၼ်း သိုပ်ႇထိင်းၵႂႃႇလႆႈ လူင်ပွင်ႈၸိုင်ႈႁူမ်ႈပွင်းၵၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တွၼ်ႈတႃႇလိုပ်ႈဢွၵ်ႇ လွင်ႈဢမ်ႇလီၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်ယွၼ်းသူး တီႈ ၽရရႃးႁူ ၼႆႉ မၼ်းၵေႃႈပဵၼ် လွင်ႈတိုဝ်းၵမ်ဢၼ်ဢွၼ်ၵၼ် ၵႆႉႁဵတ်းယူႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဝတ်ႉသီသထွင်း ၼႆႉ မၼ်းတိူဝ်း ၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင်ယွၼ်ႉ ၵူၼ်းမႃးလူႇမႃးဝႆႉ ရႃးႁူ၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ တီႈဝတ်ႉၼၼ်ႉ မီးဝႆႉ ႁုၼ်ႇႁၢင်ႈလူင် ၽရရႃးႁူ၊ တေလႆႈဝႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်ယႂ်ႇသေပိူၼ်ႈ တီႈၼႂ်း မိူင်းထႆးယဝ်ႉ။ 
• 2 ဝတ်ႉသၢမ်ၽရၼ် (วัดสามพราน)။ ပဵၼ်ယူင်ႉသၢင်ႈမူၼ်းသီၶွင်ႇ ဢၼ်မီး 17 ၸၼ်ႉ၊ ဢၼ်မီးပႃး ႁၢင်ႈၼၵႃး သီလႅင်ၶဵဝ် ၵွတ်ႇၵဵဝ်ႈဝႆႉ။ 

• 3 ၽရပထူမ်ၸေႇတီႇ (พระปฐมเจดีย์)။ မီးဝႆႉတီႈ ပွတ်းၵၢင် ၼၶွၼ်းပထူမ်၊ ၵွင်းမူးဢၼ်ဢဝ် မၢၵ်ႇဢုတ်ႇသေ ၵေႃႇဝႆႉ ဢၼ်မီးတၢင်ႈသုင် 120 မီႇတႃႇသေ ပဵၼ် ၵွင်းမူး ဢၼ်သုင်သုတ်း တီႈၼႂ်းလူၵ်ႈၼႆႉယဝ်ႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ မၼ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵျွင်းၽြႃးၵဝ်ႇသုတ်း တီႈၼႂ်းမိူင်းထႆးသေ ပေႃးတူၺ်းဝၼ်းထိမၼ်းၶိုၼ်းတႄႉ မႃးတီႈ ဢေႇတီႇ ပီႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 6 ၼၼ်ႉသေ၊ ပေႃးတူၺ်း ပိူင်ၵေႃႇသၢင်ႈမၼ်းတႄႉ ပဵၼ် ႁွႆးမိုဝ်း ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း မူင်းၵုတ်ႈ (1853) လႄႈ ၵူၼ်းသိုပ်ႇပုတ်ႈမၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တီႈၼၼ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇမီးတၢင်းၶဝ်ႈ ၸူးတီႈၼႂ်း ၵွင်းမူး တီႈဢၼ်ပဵၼ်ဝႃႈ ပဵၼ် ၶုမ်ၸဝ်ႈပုတ်ႉထ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၸၢင်ႈပၼ်ႇလဵပ်ႈၵွင်းမူး တီႈဝၢင်းၽၢႆႇၼႂ်းသေၵေႃႈ တီႈၽၢႆႇၼႃႈတၢင်းၸၢၼ်းၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေၸၢင်ႈ မုင်ႈႁၼ်တူၺ်းလႆႈ ၽြႃးၶမ်းလူင် (ၵူၼ်းမႃးလူႇမႃးဝႆႈ တဵမ်ဝႆႉတႃႇသေႇ)။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢဝ်ၶၢဝ်းယၢမ်းသေ ၸွၼ်ႇတူၺ်းႁိမ်းႁွမ်း တီႈ ၵျွင်းၽြႃးဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းမီးတီႈႁိမ်းႁွမ်း ၸေႇတီႇၼၼ်ႉ။ ၵႃႈၶဝ်မၼ်းတႄႉ တေလႆႈပၼ် 20 ပၢတ်ႉ၊ ႁူမ်ႈဝႃႈ ၶဝ်မၵ်းမၼ်ႈဝႆႉ ယွၼ်ႇယွၼ်ႇယၢၼ်းယၢၼ်းသေတႃႉ ၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်ၶႅမ်ႉသေပိူၼ်ႈယူႇ။ 
• 4 ႁေႃၶမ်း သၼမ်ၸၼ် (พระราชวังสนามจันทร์)။ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းၼႆႉ လႆႈပဵၼ် ဢွင်ႈတီႈယူႇ ၶၢဝ်းမႆႈ တွၼ်ႈတႃႇ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ရႃႇမ 6။ တီႈ ၽၢႆႇၼႃႈ ႁေႃၶမ်းၼၼ်ႉ မီး ႁုၼ်ႇႁၢင်ႈမၢႆတွင်း ယႃးလႄႇ ဢၼ်ပဵၼ် မႃမၼ်းႁၵ်ႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢၼ်ပဵၼ်ဝၢင်း ၸၼ်ႉၸွမ်ႁၢင်ႈလီ သီလပၵွၼ်ႊ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸပ်းၵၼ်ဝႆႉယဝ်ႉ။ ၵူႈဝၼ်းပုတ်ႉၼႆႉ တီႈၼၼ်ႈ မီးၵၢတ်ႇလုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ် ၶၢႆသိူဝ်ႈတီႇသျၢတ်ႉ သေ လၢၼ်ႉၵၾႄး တီႈမီးႁိမ်းၼွင်ၼၼ်ႉသေ လႆႈတၢင်းၵိၼ်ထႆးၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉ ဢၼ်ၵႃႈၶၼ် ဢမ်ႇပေႃးယႂ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ 

• 5 ဝတ်ႉၽရပထူမ်ၸေႇတီႇ ရတ်ၶျဝေႃရဝိႁၢရ် (วัดพระปฐมเจดย์ราชวรวิหาร)။ ဢၼ်ၼႆႉ ပဵၼ် ၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈၸၼ်ႉထၢၼ်ႈၼိုင်ႈ ၶိူဝ်းၶုၼ်ယဝ်ႉ။ ၵျွင်းၽြႃး ဢၼ်မီးတီႈ ၽရပထူမ်ၸေႇတီႇ၊ ဢၼ်ပဵၼ်ၵွင်းမူးယႂ်ႇသုတ်း တီႈမိူင်းထႆး။ ၽရပထူမ်ၸေႇတီႇၼႆႉ မၼ်းပဵၼ် ႁၢင်ႈတၢင်ၸႄႈမိူင်း ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် ၶွင် ၼၶွၼ်းပထူမ်ယဝ်ႉ။ 

• 6 ႁေႃၶမ်း ၼၶွၼ်းပထူမ် (พระราชวังนครปฐม) - ☏ +6634310431။ ၸွမ်းလူၺ်ႈ ၶေႃႈပူင် ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းရႃႇမ 4 သေ လႆႈၵေႃႇသၢင်ႈ ႁေႃၶမ်း မႃး တီႈႁိမ်း ၽရပထူမ်ၸေႇတီႇ၊ လၢႆးဝူၼ်ႉမၼ်း ၶႂ်ႈငၢႆးမိူၼ် ႁေႃၶမ်း တီႈ ပၢၼ်ဢယုတ်ႉထယႃး တီႈဢၼ် ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ပၼ်ၶေႃႈပူင် ႁႂ်ႈသၢင်ႈႁေႃၶမ်း တီႈ ႁိမ်းဝၢင်းၵျွင်းၽြႃး ၽရပုတ်ႉထပၢတ်ႇ (ၸၢၵ်ႈတေႃႇၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ) ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ 

• 7 ၼိူၼ်ႈဝတ်ႉၽရငၢမ်ႈ (เนินวัดพระงาม)။ ၸဝ်ႈၸၢႆးတမ်ရူင်ရၶျႃႇၼုၽၢပ်ႉ သပ်းလႅင်းမႃႈသႃႈ ၸိုဝ်ႈငဝ်ႈတိုင်း ဝတ်ႉၽရငၢမ်ႈ (ၵျွင်း ႁုၼ်ႇႁၢင်ႈၽြႃႈ ဢၼ်ၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉ) ၼႆႉ လႆႈၸိုဝ်ႈမႃး ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈတၢင်းႁၢင်ႈလီ ႁုၼ်ႇႁၢင်ႈၽြႃးလိၼ် ဢၼ်ၶူၼ်ႉႁၼ်ၺႃးၼၼ်ႉ ၼႆလႄႈ ၸိုဝ်ႈၵျွင်းၵေႃႈ ၸူးဢဝ်တၢင်ႇၵိုၵ်းၸိုဝ်ႈၽြႃးၼၼ်ႉၼႆယဝ်ႉ။ ၶူဝ်းၵဝ်ႇၵႄႇ ၸိူဝ်းၶူၼ်ႉႁႃႁၼ်လႆႈတင်းသဵင်ႈၼႆႉ ပေႃးၶိုၼ်းႁႃတူၺ်း ဝၼ်းထိမၼ်းၼႆႉ ပဵၼ် မိူဝ်ႈပၢၼ် တႂႃႇရဝတီႇ ဢၼ်ဢႃႇယုမၼ်းၶႂ်ႈမိူၼ်ၵၼ်တင်း ၸိူဝ်းႁၼ်ၺႃး တီႈႁိမ်းႁွမ်း ၽရပထူမ်ၸေႇတီႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ 

• ႁူင်းၼႄ ၽရပၢတ်ႇ သူမ်တဵတ် ၽရမူင်းၵုတ်ႈၵလၢဝ်း ၸဝ်ႈယူႇႁူဝ် (ႁေႃၶမ်း သၼမ်ၸၼ်) (พิพิธภัณฑ์พระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว)။ ပဵၼ်ႁၢင်ႈႁေႃ ဢၼ်လႆႈၵေႃႇသၢင်ႈမႃး ၸွမ်းလူၺ်ႈ ၶေႃႈပူင် ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ရႃႇမ 6 မိူဝ်ႈပီ 1907 ၽွင်းမိူဝ်ႈမၼ်းၸဝ်ႈ ပဵၼ် ၸဝ်ႈၵႅမ်မိူင်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ႁေႃၶမ်းသၼမ်ၸၼ် ၼႆႉ ဢဝ်ႁူဝ်ႉလူင် လွမ်ႉႁွမ်ႈဝႆႉ ဢွင်ႈတီႈၵႂၢင်ႈလူင်သေ တီႈၽၢႆႇၼွၵ်ႈမၼ်း မီးႁွင်ႈၼမ်ႉ လွမ်ႉဝႆႉယဝ်ႉ။ တီႈၼႂ်းႁူင်းလူတ်ႈ ဢၼ်မီးတီႈၵၢင် ႁၢင်ႈႁေႃၼၼ်ႉ တေၶဝ်ႈပႃးဝႆႉ -

• ႁွင်ႈပလၢင်ႇ ၽိမၢၼ်ႇပထူမ် (พระที่นั่งพิมานปฐม): ပဵၼ်ႁွင်ႈလူင်ႉဢွၼ်တၢင်းသုတ်း ဢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈမႃး တီႈၼႂ်း ႁေႃၶမ်းသၼမ်ၸၼ် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပဵၼ်ႁွႆးမိုဝ်းၵေႃႇသၢင်ႈယူးရူပ်ႉ၊ ပဵၼ်ယူင်ႉသၢင်ႈ 2 ၸၼ်ႉ တီႈဢၼ် ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းရႃႇမ 6 ယူႇသဝ်း မိူဝ်ႈမၼ်းပႆႇၶိုၼ်ႈႁၢင်ႈႁေႃၼၼ်ႉယဝ်ႉ. တွၼ်ႈတႃႇ ႁွင်ႈလူင်ႉ ၽိမၢၼ်ႇပထူမ်ၼၼ်ႉ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ပဵၼ်ပွတ်းတွၼ်ႈၶွင် ႁွင်ႈလူင်ႉဝဵင်းလူင် ၼၶွၼ်းပထူမ်ယဝ်ႉ။ ႁွင်ႈလူင်ႉ ဢပိရူမ်ႇရူးတိ (พระที่นั่งอภิรมย์ฤดี) ၼႆႉ ပဵၼ် ႁွင်ႈလူင်ႉသွင်ၸၼ်ႉ ဢၼ်မီး ၽၢႆႇၸၢၼ်း ႁွင်ႈရူတ်ႉၽိမၢၼ်ႇပထူမ်။ မၼ်းပဵၼ် လုမ်း ၶွင် ႁွင်ႈလူင်ႉဝဵင်းလူင် ပထူမ်ၼၶွၼ်းယဝ်ႉ။

• ႁွင်ႈလူင်ႉ ဝတ်ႇၶျရီႇ ရူမ်ယႃး(พระที่นั่งวัชรีรมยา): ပဵၼ်ႁွင်ႈလူင်ႉ သွင်ၸၼ်ႉ။ မၼ်းၵေႃႇသၢင်ႈဝႆႉၼင်ႇ လၢႆးမိုဝ်းထႆး - မုင်းမၼ်းမီးဝႆႉ မီးလၢႆထၢပ်ႈသေ ဢဝ်တင်း ၶႅပ်းႁိၼ်သီၵူႈမဵဝ်း သႂ်ႇဝႆႉတီႈသဝ်မၼ်း၊ တီႈၸွမ်းၸဵင်ႇမုင်းမၼ်းၼၼ်ႉ မီးဝႆႉပၢႆလႅမ် ဢၼ်မိူၼ်ႁူဝ်ၵႃလူၼ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

• ႁွင်ႈလူင်ႉ ပလၢင်ႇ သႃမၵ်ႉၶီႇမုၵ်ႉမၢတ်ႉ (พระที่นั่งสามัคคีมุขมาตย์): ဢၼ်ၼႆႉႁဵတ်းဝႆႉၼင်ႇ လၢႆးမိုဝ်းထႆး။ မၼ်းပဵၼ် ႁွင်ႈလူင်ႉပၢင်ၵုမ် တွၼ်ႈတႃႇ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ရႃႇမ 6 လႄႈ ပဵၼ်တီႈ မၼ်းႁဵတ်းပဵၼ် လုမ်းတြႃးယဝ်ႉ။ ႁွင်ႈလူင်ႉၼႆႉ ယၢမ်ႈဢဝ်ၸႂ်ႉမႃး တႃႇ ႁွင်ႈၵႃႈၸၢတ်ႈ ၶူၼ် (โขน) (ၶူၼ် ၼႆႉ မၼ်းပဵၼ် ဢၼ်သုပ်းတင်း ၼႃႈၵၢပ်ႈ သေ လဵၼ်ႈၸိူင်း)။ မၼ်းလႆးၸႂ်ႉၼင်ႇ ႁွင်ႈလူင်ႉပၢင်ၵုမ် ၶွင် ၸႄႈမိူင်းၼၶွၼ်းပထူမ်။

• ၽရတမ်ၼၵ်ႉၶျႃလီမူင်ၶူၼ်ဢၢတ်ႇ (พระตำหนักชาลีมงคลอาสน์): ပဵၼ်ယူင်ႉသၢင်ႈ သွင်ၸၼ်ႉ ဢၼ်ႁဵတ်းဝႆႉၼင်ႇ လၢႆးၵေႃႇသၢင်ႈ ယူးရူပ်ႉ၊ ဢဝ်သီလိူင်ၼုမ်ႇ ၵႃႇရႃႇမႄးလ် သေယွမ်ႉဝႆႉ၊ ၶႅမ်းမုင်းမၼ်းတႄႉ ပဵၼ်သီလႅင်။ မၼ်းလႆႈၸႂ်ႉမႃး ပဵၼ်ၼင်ႇ ဢွင်ႈတီႈယူႇသဝ်းၸူဝ်ႈၵႅမ်ႉ ၶွင် ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ရႃႇမ 6။

• ၽရတမ်ၼၵ်ႉမႃရီႇရႃႉၶျရတ်ႉပၼ်လင် (พระตำหนักมารีราชรัตบัลลังก์): ဢၼ်ၼႆႉပဵၼ် ယူင်ႉသၢင်ႈမႆႉ သွင်ၸၼ်ႉ ဢၼ်ယွမ်ႉဝႆႉ သီလႅင်။ ယူင်ႉသၢင်ႈဢၼ်ၼႆႉ မၼ်းတေႃႇၼႃႈၵၼ်တင်း ၽရတမ်ၼၵ်ႉၶျႃလီမူင်ၶူၼ်ဢၢတ်ႇ သေ မၼ်းၵွင်ႉသိုပ်ႇၵၼ်ဝႆႉ တင်း တၢင်းပႆ။

• ၽရတမ်ၼၵ်ႉထၢပ်ႈၵႅဝ်ႈ (พระตำหนักทับแก้ว): ၼႆႉပဵၼ် ယူင်ႉသၢင်ႈဢွၼ်ႇ ဢၼ်ယၢမ်ႈၸႂ်ႉမႃး တွၼ်ႈတႃႇ ဢွင်ႈယူႇသဝ်းၸူဝ်ႈၵႅပ်ႉ ၽွင်းၶၢဝ်းၵတ်း။ ဝၢႆးသေ ၶိုၼ်းမႄးၵေႃႇၵုမ်းယဝ်ႉ မၼ်းပဵၼ်မႃး ဢွင်ႈတီႈသဝ်း ၶွင် ပလၢတ်ႇၸင်ဝၢတ်ႇ ၶွင် ၼၶွၼ်းပထူမ်ယဝ်ႉ။ တီႈၽၢႆလင် ယူင်ႉသၢင်ႈၼႆႉ မီး လွၵ်းလိၼ်ၵႂႃႇ 180 ဢေႇၵသေ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ပဵၼ်ဝၢင်း ၸၼ်ႉၸွမ် သီလပႃႉၵွၼ် ယူႇယဝ်ႉ။

• ၽရတမ်ၼၵ်ႉထၢပ်ႈၶႂၢၼ် (พระตำหนักทับขวัญ): ၼႆႉပဵၼ် ယူင်ႉသၢင်ႈမႆႉသၵ်း ဢၼ်ဢဝ် မႆထၢၼ်ႁဵတ်းမုင်းဝႆႉ။ ၸွမ်းလူၺ်ႈၶေႃႈပူင် ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ရႃႇမ 6 သေ လႆႈၵေႃႇသၢင်ႈ ယူင်ႉသၢင်ႈမႆႉသၵ်း ၼႆႉ ပဵၼ်တွၼ်ႈတႃႇ သိမ်းပႅင်း ၽိင်ႈငႄႈလၢႆးၵေႃႇသၢင်ႈ ထႆး ၼႆယဝ်ႉ။ ယူင်ႉသၢင်ႈၼႆႉ ဢဝ်ၸႂ်ႉတွၼ်ႈတႃႇႁဵတ်း တၢင်းလီၵုသူဝ်ႇသေ မၢင်ပွၵ်ႈမၢင်လႂ် ၸႂ်ႉ တွၼ်ႈတႃႇ ႁဵတ်းပၢင်လဝ်ႇမူၼ်ႈတူၼ်ႈၸႂ် တၢင်းၵႃႈၽိင်ႈထႆး။ 

• ထေဝႃႇလၢႆႇၶၼဵတ်ႉ ႁိုဝ် ၵျွင်းၽြႃး ၽရၽိၵ်ႉၶၼဵတ်ႉသျ် (เทวาลัยคเณศวร์ หรือ ศาลพระพิฆเณศวร์): ဢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈဝႆႉပဵၼ် ဢွင်ႈတီႈ ႁုၼ်ႇႁၢင်ႈ ၶွင် ၽရၽိၵ်ႉၶၼဵတ်ႉသျ်၊ ၸဝ်ႈၽြႃးပၢႆးမွၼ်း ဢိၼ်းတီးယႃး။ ၵျွင်းၽြႃးၼႆႉ မီးဝႆႉတီႈၼႂ်း ပၢင်ႇၵႂၢင်ႈလူင် ဢၼ်မီးၽၢႆႇၼႃႈ ႁၢင်ႈႁေႃၸၼၢမ်ႇၸၼ်။

• တီႈမၢႆတွင်း ယႃးလႄႈ (อนุเสาวรีย์ย่าเหล): မႃ ယႃးလႄႈ ၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်ၸမ်ၸႂ်ၵၼ်တင်း ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ရႃႇမ 6။

မႃ ယႃးလႄႈ ၼႆႉ မၼ်းပဵၼ် ဢၼ်ၸမ်ၸႂ်ၵၼ်တင်း ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ရႃႇမ 6 ၼၼ်ႉတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈယဝ်ႉ။ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းၵေႃႈ ႁၵ်ႉ ယႃးလႄႈ တႄႉတႄႉ၊ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ယႃးလႄႈၼႆႉ ထုၵ်ႇပိူၼ်ႈသူၺ်ႈသေၵေႃႈ ဝၢႆးလင်မႃး ထုၵ်ႇၵူၼ်းသူၺ်ႈ ယိုဝ်းတၢႆပႅတ်ႈယူႇယဝ်ႉ။ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ရႃႇမ 6 ၼႆႉ ၽိူဝ်ႇ ယႃးလႄႈတၢႆၼႆ မၼ်းပဵၼ်ဢၼ်လႆႈ ၶေႃးၶူမ်တႄႉတႄႉသေ မၼ်းပၼ် ၶေႃႈပူင် ဢဝ်တွင်းလိူင် လေႃႇႁဵတ်း ႁုၼ်ႇႁၢင်ႈ ယႃးလႄႈသေၵေႃႈ တမ်းဝႆႉတီႈ ၽၢႆႇၼႃႈ ၽရတမ်ၼၵ်ႉၶျႃလီမူင်ၶူၼ်ဢၢတ်သၼ။

• ၼိူၼ်းထမ်မသႃလႃး (เนินธรรมศาลา): ၽၢင်ႁၢင်ႈမၼ်းတႄႉပဵၼ် ၵွင်းလွႆဢွၼ်ႇ ဢၼ်မီးတၢင်းၵူင် ဢၼ်ဢဝ် ဝတ်ႉၽရမဵၼ်ႊၵပ်းသိုပ်ႇဝႆႉတင်း ဝတ်ႉထမ်မသႃလႃး ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းဢွၼ်ၵၼ်လၢတ်ႈတႄႉ မီးဢုမ်ၵဵဝ်ႈသႅင်ငိုၼ်းၶမ်း သေ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈမီးၽီပႂ်ႉလႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဢဝ်ဢွၵ်ႇမႃးဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။

• ဝတ်ႉၽရမဵၼ်ႊ (วัดพระเมรุ): ပဵၼ်ၵျွင်းၽြႃးႁၢမ်းသေ ဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်တႄႉ ၶႂ်ႈငၢႆးမိူၼ်ၼင်ႇ ၵွင်းလွႆလူင် ဢၼ်ၼိုင်ႈယူႇယဝ်ႉ။ လႆႈၶူၼ်ႉႁႃႁၼ်ၺႃး ၶူဝ်းၶွင်ၵဝ်ႇၵႄႇ ၶဝ်ႈပႃး ႁုၼ်ႇႁၢင်ႈပုတ်ႉထ ဢၼ်ဢဝ်တွင်းလေႃႇႁဵတ်းဝႆႉ၊ လႆႈႁၼ်ပႃး ၸိူဝ်းပဵၼ် မိုဝ်း၊ ၶူဝ်းၶွင် လႄႈ ႁုၼ်ႇႁၢင်ႈပုတ်ႉထ ဢၼ်ဢဝ်မၢၵ်ႇႁိၼ်ၶႅၵ်းဝႆႉ၊ ယၵ်းသႃတေႇဝ (ၽီလူးလူင် ဢၼ်မႃးၼႂ်း ဢပုမ်ႇထႆး)၊ တေႇဝသၢင်ႇသီႈမွၵ်ႇမူဝ် လႄႈ ၶူဝ်းၶွင် ၸိူဝ်းမႃးတီႈ ၵွင်းမူးႁၢမ်း ၸၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။

• ဝတ်ႉၽရၽရထူၼ်းၸေႇတီႇ (วัดพระประโทณเจดีย์): ဝတ်ႉၽရၽရထူၼ်းၸေႇတီႇ ၼႆႉ မီးဝႆႉတီႈၼႂ်းၵၢင် ဝဵင်းၵဝ်ႇၵႄႇ ၶွင် ၼၶွၼ်းၶျႆးသီသေ မိူဝ်ႈၶိုၼ်းၶုတ်းၶူၼ်ႉႁႃၼၼ် လႆႈႁၼ် ၶူဝ်းၵဝ်ႇၵႄႇ တင်းၼမ်။ ၼႂ်းၵႃႈ ၶွင်ၸိူဝ်းၶူၼ်ႉႁၼ်ၺႃးၼၼ်ႉ ၶဝ်ႈပႃး ႁုၼ်ႇႁၢင်ႈပုတ်ႉထ၊ ႁူဝ်ၽြႃး လႄႈ ႁုၼ်ႇႁၢင်ႈတွင်း ဢၼ်ပဵၼ်ႁၢင်ႈ ၵႃလုၼ်ႇ ဢဝ်ၼဵပ်ႉမၼ်းသေ ၺွပ်းၼၵႃး ဢၼ်ပဵၼ် ႁၢင်ႈမၢႆ ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် ၶွင် ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ရႃႇမ 6 ၼၼ်ႉ။

• ၼိူၼ်ႈၽရ ႁိုဝ် ၼိူၼ်ႈယႆႈႁွမ် (เนินพระหรือเนินยายหอม): ဢွင်ႈတီႈၼႆႉၼႆႉ မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇၵွွၼ်ႇ ပဵၼ်မႃး ၵျွင်းၽြႃးဢၼ်ၼိုင်ႈသေ၊ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး မွၵ်ႈ 1,000 ပီ မိူဝ်ႈပၢၼ် တႂႃႇရဝတီႇ ဢမ်ႇၼၼ် ၸဝ်ႈသေၼၼ်ႉၼႆႉ တေပဵၼ် ၵွင်းမူးလူင် မႃးယူး။

• ပုတ်ႉထမူၼ်ထူၼ်း (พุทธมณฑล): ပဵၼ်ႁုၼ်ႇႁၢင်ႈၽြႃးၸုၵ်း ဢၼ်မီးႁၢင်ႈၼင်ႇ ပႆတၢင်းဝႆႉ၊ တၢင်းသုင်မၼ်း မီး 15.8 မီႇတႃႇသေ မီးဝႆႉတီႈၼႂ်းၵၢင် ဢွင်ႈတီႈၼၼ်ႉယူႇ။ ၸဝ်ႈႁေႃၶမ်းထႆး ၽုမ်းမိၽူၼ်း ဢႃႇတုၼ်းယတဵတ်ႇ လႆႈပၼ်ၸိုဝ်ႈ ႁုၼ်ႇႁၢင်ႈပုတ်ႉထၼၼ်ႉဝႃႈ "พระศรีศักดิ์กยทศพล ญาณ พุทธมณฑล สุทัศน์" ၼႆယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းပဵၼ် ပၢင်ၵဵဝ်ႈ လႄႈ ပွႆး လမ်ႇလွင်ႈ ဢၼ်ၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈ ၸၢဝ်းပုတ်ႉထ ၶဝ်ၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ် မႃးၸတ်းႁဵတ်းတီႈၼႆႈ ၼင်ႇ ဝၼ်းဝိသႃႇၶပူၶျႃႊ၊ ဝၼ်းမၵပူၶျႃး၊ ဝၼ်းဢသၼပူၶျႃး လႄႈ ပွႆးလွႆၵရထူင်း ၸၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။

• ဢွင်ႈတီႈႁဵၼ်းလွတ်ႈလႅဝ်း ဢမ်ႇၼၼ် ၶေႃးလဵၵ်ႉ တီႈၼႂ်း ႁၢင်ႈႁေႃ (ศูนย์การศึกษานอกโรงเรียน หรือ วิทยาลัยในวัง): ဢွင်ႈတီႈၼႆႉ ဢဝ်ႁူင်းႁဵၼ်းပၢႆးမွၼ်းထႆး မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇ ႁူမ်ႈၵၼ်ဝႆႉ ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ ၶျၢင်းသိပ်းမူႇ ဢမ်ႇၼၼ် တၢင်းမေႃမိုဝ်း သိပ်းမဵဝ်း၊ ပဵၼ်ပၢႆးမွၼ်းမေႃမိုဝ်းထႆး လႄႈ တၢင်းမေႃပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်ထႆးႁဝ်း ထိင်းသိမ်းမႃး ပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

• သူၼ်ပၢႆးမွၼ်း မီးသဵမ် ယိပ်းဢိၼ်သွႆး (สวนศิลปะมีเซียมยิบอินซอย): သူၼ်မွၵ်ႇၼႆႉ ပဵၼ် မီးသဵမ် ယိပ်းဢိၼ်သွႆး ၵေႃႉ ၵေႃႇသၢင်ႈမႃး တွၼ်ႈတႃႇ တၢင်းယိူင်းဢၢၼ်း တႃႇ ပၢႆးပႆႇၺႃႇယဝ်ႉ။

• ၵၢတ်ႇတွၼ်ႈဝၢႆ (ตลาดดอนหวาย): တီႈၽၢႆႇလင် ၵျွင်းၽြႃးတွၼ်ႈဝၢႆၼၼ်ႉ မီးၵၢတ်ႇသေ ၽၢင်ႁၢင်ႈမၼ်းတႄႉ တိုၵ်ႉမိူၼ်ၵၢတ်ႇ ဢၼ်မီးမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈပၢၼ် ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ရႃႇမ 6 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

• သူၼ်သၢမ်ၽရၢၼ် (สวนสามพราน): တီႈၼႆႈၼႆႉ မီးမွၵ်ႇ ၵူႈမဵဝ်းမဵဝ်း။ ႁိူၼ်း လၢႆးမိုဝ်းထႆး- ပွတ်းတွၼ်ႈၵမ်ႈၽွင်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ႁူင်းႁႅမ်း၊ တီႈလိုဝ်ႈသဝ်း လႄႈ ပၢင်ႇလဵၼ်ႈၵွပ်ႉၾ်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်တီႈၸၼ်ၸႂ် တီႈလဵၼ်ႈၸိူင်း ၽိင်ႈထႆး ဢၼ်ၼႄဝၢႆးဝၼ်း။

• ႁွင်ႈၼႄ ႁုၼ်ႇႁၢင်ႈၵူၼ်းထႆး (พิพิธภัณฑ์หุ่นขี้ผึ้ง): ႁွင်ႈၼႄၼႆႉ ႁဵတ်းႁုၼ်ႇႁၢင်ႈ ၵူၼ်းထႆးသေၵေႃႈ ၼႄဝႆႉ ၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းထႆး။ ပဵၼ်ႁုၼ်ႇႁၢင်ႈၵူၼ်း ဢၼ်လီဢၢမ်းႁွႆးမိုဝ်း ၸိူဝ်းဢၼ်ၼႄဝႆႉ ၽၢင်ႁၢင်ႈၵူႈမဵဝ်းမဵဝ်း ၸိူဝ်းဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈ တီႈၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်တႄႉတႄႉ၊ မိူၼ်ၼင်ႇ မုၼ်ၸဝ်ႈၸၢဝ်းပုတ်ႉထ၊ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းၵဝ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ် သၢႆၸိူဝ်ႉၶုၼ် ၶျၵ်ႇၵရီႇ၊ ၸိူဝ်းပဵၼ် ၸၢတ်ႈပၢၼ်ထႆး၊ လွင်ႈလဵၼ်ႈသိူဝ်ထႆး၊ မုင်ႉႁေႃႁိူၼ်းထႆး၊ လွင်ႈပွင်ပဵၼ်ၶႃႈ လႄႈ လွင်ႈယႃႉပႅတ်ႈ ၸၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။

• ဝတ်ႉၵလၢင်ပၢင်ၵဵဝ်ႈ ((วัดกลางบางแก้ว):မီးဝႆႉၵျွင်းၽြႃး၊ ဝိႁၢရ် လႄႈ ႁုၼ်ႁၢင်ႇပုတ်ႉထ ဢၼ်ၵဝ်ႇၵႄႇ ဢၼ်ၸၢင်ႈမၢႆထိုင်ဝႃႈ ၸိူဝ်းလႆႈႁဵတ်းမႃး မိူဝ်ႈပၢၼ် ဢယုတ်ႉထယႃးၼၼ်ႉ။ တီႈၼၼ်ႈမီးပႃး ႁွင်ႈၼႄ ၽရပုတ်ႉထဝိထၼိယူတ်ႉ၊ ဢၼ်ၼႄဝႆႉ ၶူဝ်းၶွင်ၵိုၵ်းပိုၼ်း ၸိူဝ်းၵိုတ်းဝႆႉ ၶူဝ်းၶွင် မေႃမိုဝ် ၸၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ၊ ၶူဝ်ၶွင် မုၼ်ၸဝ်ႈ ၸိူဝ်းလွၼ်ႇၵႂႃႇတီႈၼႆႉ ၸိူဝ်းပဵၼ် လူင်ပေႃႈပုၼ်း (ၽရပုတ်ႉထဝိထၼိယူတ်ႉ ပုၼ်းၵၼ်တၶျူတ်ႉ) လႄႈ လူင်ပေႃႈၽိူမ်း (ၽရပုတ်ႉထဝိထၼိယူတ်ႉ ၽိူမ်းပုၼ်ယဝသၼူဝ်ႇ) ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

• ႁွင်ႈၼႄ ၸၢတ်ႈပၢၼ်ၸဝ်ႈၼႃးထႆး (พิพิธภัณฑ์วิถีชาวนาไทย): ပဵၼ်ဢွင်တီၼႄ​ ၶိူင်ႈၶူဝ်းၸႂ်ႉသွႆ ဢၼ်လႆႈၸႂ်ႉ ၽွင်းသွမ်ႈၼႃး။ တီႈၼႂ်းဝၢင်းၼၼ်ႉ မီးပႃးဢွင်ႈတီႈ ၵၢၼ်ႁဵၼ်းမေႃမိုဝ်း ဢၼ်ၽိုၵ်းပၼ် ၵူၼ်းဝဵင်း တွၼ်ႈတႃႇ ၶူဝ်းၶွင် ၸိူဝ်းႁဵတ်းဢွၵ်ႇတီႈ မွၵ်ႇပေႇတႃႇ (ปากต่อบชวา) ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

• တီႈပႃလွတ်ႈၽေး (อุทยานปลา): တီႈၼႆႈၼႆႉ ပဵၼ် ဢွင်ႈတီႈ ပႃလွတ်ႈၽေး ၸိူဝ်းပဵၼ် ၸိူဝ်ႉၽၼ်းပႃသၽႃႇဝ ၶွင်မႄႈၼမ်ႉ ထႃးၸိၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

• ၵၢတ်ႇၼိူဝ်ၼမ်ႉ ဝတ်ႉလမ်ပၢႆ (ตลาดน้ำวัดลำพญา): ၵၢတ်ႇၼိူဝ်ၼမ်ႉၼႆႉ လုၵ်ႉတီႈၶွင်ႇၸီႇၽိင်ႈငႄႈ ၸႄႈတွၼ်ႈလမ်ပၢႆ လႄႈ ၵျွင်းၽြႃးလမ်ပၢႆၶဝ် ၵေႃႉဢွၼ်တႄႇမႃးယဝ်ႉ။ မၼ်းပဵၼ်တီႈ ၵႅၼ်ၵၢင် တီႈၵႃႉၶၢႆ မၢၵ်ႇမႆႉမၢၵ်ႇတွၵ်ႇ လႄႈ ၽၵ်းယိူဝ်ႈၼၢင်းၶဵဝ် ဢိၵ်ႇတင်း ၶူဝ်းၶွင်ဢွၵ်ႇ တီႈ ၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။

• ဝၢၼ်ႈထႆးသူင်း(หมู่บ้านไทยโซ่ง): ဝၢၼ်ႈၼႆႉ ပဵၼ် ဝၢၼ်ႈ ထႆးသူင်း ဢမ်ႇၼၼ် ထႆးသူင်းလမ် (ထႆးသူင်း ဢၼ်ၵႆႉၼုင်ႈၶူဝ်းလမ်) ဢမ်ႇၼၼ် လၢဝ်းသူင်း ၸိူဝ်းလုၵ်ႉတီႈ ပၢၼ်ႈၼွင်ပရူင်ႈ၊ ၸႄႈတွၼ်ႈၶၢဝ်ယွႆး၊ ၽဵတ်ႉပူးရီး၊ ၸိူဝ်းဢၼ်မီးၽိင်ႈထုင်း လႄႈ ၽိင်ႈငႄးႁင်းၶေႃ။

• သူၼ်တူၼ်ႈယႃႈယႃ၊ ဝတ်ႉပလၢၵ်ႇမႆးလၢႆႈ (สวนป่าสมุนไพร วัดปลักไม้ลาย): ပဵၼ်ႁူးၶဝ်ႈၸူး ၵျွင်းၽြႃး ဢၼ်ႁၼ်မီး ၽၢႆႇသၢႆႉၼၼ်ႉ။ မီးတၢင်းၵႂၢင်ႈ 36.8 ဢေႇၵသေ တီႈၼႂ်းသူၼ်ၼၼ်ႉ တူၼ်ႈယႃႈယႃ မဵဝ်းမၼ်း မီး မွၵ်ႈ 500 ပၢႆသေၵေႃႈ ပဵၼ်တီႈဢၼ်ၵတ်းယဵၼ်လီယဝ်ႉ။

• ၸၼ်ႉၸွမ်ၵသဵတ်ႇသၢတ်ႇ၊ ဝၢင်းၵမ်းၽႅင်းသႅၼ် (သူၼ်မွၵ်ႇမၢၵ်ႇ): တီႈၼႂ်းဝၢင်း ၸၼ်ႉၸွမ်ၼၼ်ႉ မီးဝႆႉၵၢၼ်ငၢၼ်းလၢႆဢၼ် တွၼ်ႈတႃႇပၼ် ပိုၼ်ႉႁူႉၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃး လႄႈ ပိူင်သႂၢင်းၼမ်ႉ ဢၼ်လႆႈတႄႇႁဵတ်းမႃးၸွမ်ႈ ၵၢၼ်တမ်းၽႅၼ်ၶိူဝ်းၶုၼ်၊ သူၼ်ႇ Entomological ဢၼ်မီး ၸိူဝ်ႉၵၢပ်ႇမိူဝ်ႈတင်းၼမ် ယူႇသဝ်း ၸၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။

• ၵမ်းၽႅင်းသႅၼ် (เมืองเก่ากำแพงแสน): ပဵၼ်းဝဵင်းမိူဝ်ႈၵွၼ်ႇ ဢၼ်ၵိုင်ႇတၢင်းၵႂႃႇဢႅဝ်ႇလႄႇ။ မၼ်းယၢမ်းပဵၼ်မႃး ပၢင်သဝ်း ၶွင် Boy Scout။ လွင်ႈၸၼ်ၸႂ် ဢၼ်လီၶဝ်ႈၸႂ် ၶွင် ၵမ်းၽႅင်းသႅၼ်ၼႆႉ ၶဝ်ႈပႃး ႁွင်ႈဢၼ်ဢမ်ႇလႅၵ်ႈလၢႆႈ လႄႈ လိၼ်ၽင်ႇႁွင်ႈ ၸိူဝ်းဢၼ်မီးႁိမ်းႁွမ်းႁွင်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ႁဵတ်း

ၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင်

ၶီႇႁိူဝ်းသေ လႄႇတူၺ်း’’’:မီးၵၢၼ်ထွင်ႈတဵဝ်း ၶီႇႁိူဝ်းလႄႇ တီႈၼႂ်းႁွင်ႈလူင်၊ ဢႅဝ်ႇလႄႇ သူၼ်မၢၵ်ႇ လႄႈ သူၼ်မွၵ်ႇၶမ်းပၼ်ႈ၊ ၶဝ်ႈပႃး -

• ႁွင်ႈမႁႃသဝၢတ်ႇ (ล่องเรือเที่ยวคลองมหาสวัสดิ์): ၶီႇႁိူဝ်း တႃႇတူၺ်း ၸဝ်ႈသူၼ်မၢၵ်ႇ ၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ယူႇ တီႈ ၽင်ႇႁွင်ႈသွင်ၽၢႆႇ၊ ဢႅဝ်ႇတူၺ်း သူၼ်မၢၵ်ႇဢူဝ်း၊ မၢၵ်ႇၵႃႇ၊ မၢၵ်ႇဢုၼ် လႄႈ သူၼ်မွၵ်ႇၶမ်းပၼ်ႈ။

• ၶီႇႁိူဝ်းၼႂ်း မႄႈၼမ်ႉၸိၼ်ႇ (ล่องเรือแม่น้ำท่าจีน): ၼႆႉပဵၼ် ဢွင်ႈတီႈ သၽႃႇဝ ၸိူဝ်းမီးႁိမ်းႁွမ်း မႄႈၼမ်ႉ လႄႈ ႁွင်ႈ ၸိူဝ်းၸပ်းၵၼ်ဝႆႉၼၼ်ႉ။

• သူၼ်မၢၵ်ႇမႆႉ ၸွမ်း သၢပ်ႇမႄႈၼမ်ႉၼၶွၼ်းၶျႆးသီ (မႄႈၼမ်ႉထႃးၸိၼ်) (ล่องเรือเที่ยว ชมสวนผลไม้ แม่น้ำนครชัยศรี (แม่น้ำท่าจีน)): သူၼ်မၢၵ်ႇမႆႉၼႆႉ မီးဝႆႉတီႈ တမ်ပုၼ် ပၢင်ၶျင်၊ တမ်ပုၼ်ၶလွင်ၸိၼ်ႇတႃ လႄႈ ၵၢတ်ႇၸိၼ်ႇတႃသေ ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင်ၸွမ်း မၢၵ်ႇဢိတ်ႇ၊ မၢၵ်ႇမူင်ႈ၊ မၢၵ်ႇဢုၼ်ႁွမ်၊ မၢၵ်ႇၵႅမ်ႈၶွင် မွၵ်ႇၼၢင်းသီ၊ ဢိၵ်ႇတင်း သူၼ်မွၵ်ႇ လႄႈ သူၼ်တူၼ်ႈႁၢင်ႈၶိူင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းပဵၼ်တူၼ်ႈမွၵ်ႇလႄႈ ၶူဝ်းၽုၵ်ႇသွမ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ၸၢင်ႈသိုဝ်ႉဢဝ်ၵမ်းသိုဝ်ႈ တီႈ ၸဝ်ႈသူၼ်မၼ်းယူႇ။ မီးဝႆႉၵၢၼ်ၸွႆႈသၢင်ႈၶရုတ်ႉ တီႈ လုမ်းၸႄႈတွၼ်ႈသၢမ်ၽရၼ် (တီႈတႃႈရူတ်ႉပၢတ်ႉ ၵုင်းထဵပ်ႈ-သၢမ်ၽရၼ်)၊ လုၵ်ႉတီႈ ႁွင်ႈၸိၼ်ႇတႃ လႄႈ ႁွင်ႈပၢင်ၶျင်သေ လတ်းၵႂႃႇ သူၼ်မၢၵ်ႇၵႅမ်ႈၶွင်ႇ မွၵ်ႇၼၢင်းသီ၊ သူၼ်မၢၵ်ႇဢုၼ် လႄႈ သူၼ်မွၵ်ႇၶမ်းပၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။

• သူၼ်မၢၵ်ႇဢူဝ်း တီႈ ၼၶွၼ်းၶျႆးသီ (ชมสวนส้มโอนครชัยศรี): လွင်ႈထွင်ႈတဵဝ်း သူၼ်မၢၵ်ႇဢူဝ်းၼႆႉတႄႉ ၸၢင်ႈယဝ်ႉတူဝ်ႈလႆႈတီႈ ၼၶွၼ်းၶျႆးသီယူႇ

• သူၼ်မၢၵ်ႇဢူဝ်း သူၼ်ထႆးထဝီး (ชมสวนส้มโอสวนไทยทวี): သူၼ်မၢၵ်ႇဢူးၼႆႉ မီးဝႆႉတီႈၼႂ်း ၸႄႈတွၼ်ႈသၢမ်ၽရၼ်။

• သူၼ်မွၵ်ႇၶမ်းပၼ်ႈ ပၼ်ၸူင်(ชมสวนกล้วยไม้ บรรจง ออร์คิดฟาร์ม): သူၼ်မွၵ်ႇၶမ်းပၼ် ၼႆႉ မီးဝႆႉတီႈ သၢမ်ၽရၼ်။

• ဢူဝ်လၼ်လဵၵ်ႉ ဝတ်ႉတႃးသၵီႇ(โอฬาร เลค วอร์เตอร์ สกี): တီႈၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်း ပုတ်ႉထမူၼ်ထူၼ်း 4၊ ၸႄႈတွၼ်ႈၽႄ ၶလွင်ယူင်ပင်ပႃႇသီး။ မၼ်းပဵၼ်ဢွင်ႈတီၵႅၼ်ၵၢင် လွင်ႈလဵၼ်ႈၼမ်ႉၵူႈမဵဝ်းမဵဝ်း ဢၼ်ၶဝ်ႈပႃး သၢႆသၵီႇႁႃႈလႅမ်ႈ လႄႈ သၵီႇၼမ်ႉယူဝ်းယူဝ်း။

ပွႆးလၢမ်း

• ပွႆးမၢၵ်ႇမႆႉ လႄႈ တၢင်းၵိၼ်တၢင်းယႅမ်ႉ ၼၶွၼ်းပထူမ် (งานเทศกาลอาหาร และผลไม้นครปฐม)။ ၸတ်းႁဵတ်းၵူႈပီ ၼႂ်းၶၢဝ်း ပီမႂ်ႇၶႄႇ၊ မွၵ်ႈ ၸၼ်ႇဝႃႇရီႇ-ၾႅပ်ႇဝႃႇရီႇ၊ ၸတ်းႁဵတ်းတီႈၼႂ်း ဝၢင်းၵွင်းမူး ၽရပထူမ်းၸေႇတီႇ တွၼ်ႈတႃႇ ယုၵ်ႉယွင်ႈ ၶူဝ်းၶွင်ၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ လႄႈ ၶူဝ်းၶွင်ႁူင်းၵၢၼ်ၸၢၵ်ႈ ၶွင် ၸႄႈမိူင်း။ မၼ်းယိူင်းဢၢၼ်း တွၼ်ႈတႃႇယုၵ်ႉယွင်ႈပၼ် မၢၵ်ႇမႆႉ ၸိူဝ်း ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ တီႈၼႂ်း ၼၶွၼ်းပထူမ် မိူၼ်ၼင်ႇ မၢၵ်ႇဢူဝ်း၊ မၢၵ်ႇဢုၼ်၊ မၢၵ်ႇၵႃႇ လႄႈ ၵူၺ်ႈ။ မီးပႃး ၶပ်ႉမၢႆ ပူႇၽေးၶႄႇ လႄႈ ပွႆးၶႄႉၶဵင်ႇမၢၵ်ႇမႆႉ ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ (ဢၢပ်ႉတဵတ်ႉဝႆႉ မိူဝ်ႈ ဢေႃး 2019)

• ပွႆးသၢင်းၵျၢၼ်ႇ (ประเพณีสงกรานต์)။ ၸတ်းႁဵတ်းၵူႈပီ တႄႇဢဝ် 13-17 ဢေႇပရႄႇ၊ တီႈႁိမ်းႁွမ်း ၽရပထူမ်ၸေႇတီႇ။ ၽွင်းၶၢဝ်းပွႆးၼၼ်ႉ မီးလွင်ႈတူင်ႉၼိုင်တင်းၼမ် မိူၼ်ၼင်ႇ လွင်ႈၶပ်ႉယႆသၢင်းၵျၢၼ်ႇ၊ တၢင်းၵႃႈ သၢင်ႇသီႇ လႄႈ ၼၵႃးၶႄႇ၊ သွၼ်းၼမ်ႉ ၽရရူင်းရူတ်ႉရိတ်ႉ၊ ၵေႃႇၵွင်းမူးသၢႆး၊ ၵႃႈၸၢတ်ႈထႆး လႄႈ လွင်ႈလဝ်ႇမူၼ်ႈတူၼ်ႈၸႂ် ပိုၼ်ႉတီႈ။ (ဢၢပ်ႉတဵတ်ႉဝႆႉ မိူဝ်ႈ ဢေႃး 2019)

• ပူႇၽေး တွၼ်ႈတႃႇ ၸၢင်ႉလႄႈ ပၢင်ၶႄႉၶဵင်ႇ ၼၢင်းငၢမ်းၸၢင်ႉ (งานเลี้ยงบุฟเฟ่ต์ช้าง และประกวดราชินีช้าง)။ ၸတ်းႁဵတ်းၵူႈပီ တီႈဝၼ်း ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢတ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ (မေႇ 1) တီႈ ပၢင်ႇၸၢင်ႉသၢမ်ၽရၼ် လႄႈ သူၼ်သတ်း တွၼ်ႈတႃႇ ၼႄ လွင်ႈၶွပ်ႈၸႂ်ထိုင် ၸၢင်ႉ ၸိူဝ်းယူႇသဝ်း တီႈၼႂ်းပၢင်ႇၼၼ်ႉ။ ပၢင်ၶႄႉၶဵင်ႇ ၼၢင်းငၢမ်းၸၢင်ႉၼႆႉ ၸတ်းႁဵတ်း တွၼ်ႈတႃႇႁႃ ၼၢင်းယိင်းဢုတ်းတုတ်း ဢၼ်တေၸၢင်ႈပိုတ်ႇတီႈပွင်ႇ လွင်ႈဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇၽၢင်ႁၢင်ႈၸၢင်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။ (ဢၢပ်ႉတဵတ်ႉဝႆႉ မိူဝ်ႈ ဢေႃး 2019)
• ပွႆးဝတ်ႉရႆးၶိင် (งานนมัสการปิดทองหลวงพ่อวัดไร่ขิง)။ ၸတ်းႁဵတ်းၵူႈပီ တႄႇဢဝ် လိူၼ်မႂ်ႇ 13 ၶမ်ႈ တေႃႇ လိူၼ်လွင်ႈသီႇၶမ်ႈ ၼႂ်း လိူၼ်ႈထူၼ်ႈႁႃႈ ၶွင် ပၵ်းယဵမ်ႈဝၼ်းလူႇၼႃႇ။ ၽွင်းၼၼ် ၶၢႆၵုၼ်ႇသိၼ်တင်းၼမ် ၸိူဝ်းဢၼ်မႃးတီႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႄႈသင် ၸိူဝ်းဢၼ်မႃးတီႈ ၸဝ်ႈသူၼ်လႄႈသင်။ တီႈပၢင်ပွႆးၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးပၢင်ၶႄႉၶဵင်ႇ မၢၵ်ႇမႆႉ လႄႈ ပေႃးထိုင်ၵၢင်ၶမ်ႈမႃး မီးလွင်ႈလဝ်ႇမူၼ်ႈတူၼ်ႈၸႂ်တင်းၼမ်ယဝ်ႉ။ (ဢၢပ်ႉတဵတ်ႉဝႆႉ မိူဝ်ႈ ဢေႃး 2019)

• ပွႆးၽရပထူမ်ၸေႇတီႇ (ประเพณีนมัสการองค์พระปฐมเจดีย์)။ ပွႆးၼႆႉ ၸတ်းႁဵတ်းၵူႈပီ တႄႇဢဝ် လိူၼ်မႂ်ႇ 12 ၶမ်ႈ တေႃႉ လိူၼ်လွင်ႈ 4 ၶမ်း တီႈၼႂ်း လိူၼ်ထူၼ်ႈ 12 ၶွင် ပၵ်းယဵမ်ႈဝၼ်းလူၼႃႇယဝ်ႉ။ မၼ်းၸတ်းႁဵတ်းတီႈၼႂ်း ဝၢင်း ၽရပထူမ်းၸေႇတီႇ။ ၵၢင်ၶမ်ႈမႃး မီးလွင်ႈလဝ်ႇမူၼ်ႈတူၼ်ႈၸႂ် ၵူႈမဵဝ်းမဵဝ်း။ (ဢၢပ်ႉတဵတ်ႉဝႆႉ မိူဝ်ႈ ဢေႃး 2019)

• ပွႆးလွႆၵရထူင်ႊ (งานประเพณีลอยกระทง)။ ပွႆးၼႆႉ ၸတ်းႁဵတ်းၵူႈပီ တီႈဝၼ်း လိူၼ်မႂ်ႇ 15 ၶမ်ႈ တီႈ လိူၼ်ထူၼ်ႈ 12 ၶွင် ပၵ်းယဵမ်ႈဝၼ်းလူႇၼႃႇ (ၼူဝ်ႇဝႅမ်ႇပႃႇ)။ ပွႆးၼႆႉ ၸတ်းႁဵတ်းတီႈ ႁၢင်ႈႁေႃသၼမ်ၸၼ်သေ မီးပၢင်ၶႄႉၶဵင်ႇ ၼၢင်းငၢမ်းႁၢင်ႈလီ၊ ပၢင်ၶႄႉၶဵင်ႇ ၵရထူင်ႊ၊ ပၢင်ၶႄႉၶဵင်ႇ ပုင်းၽႆး လႄႈ လွင်ႈလဝ်ႈမူၼ်ႈတူၼ်ႈၸႂ် ပိုၼ်ႉတီႈ လႄႈ တၢင်ႇၸိူဝ်း။ (ဢၢပ်ႉတဵတ်ႉဝႆႉ မိူဝ်ႈ ဢေႃး 2019)

သိုဝ်ႉ

• မၢၵ်ႇဢူဝ်းဝၢၼ် (ส้มโอหวาน): ပဵၼ်ၶူဝ်းဢွၵ်ႇပိူင်လူင် ၶွင် ၸႄႈတွၼ်ႈ ၼၶွၼ်းၶျႆးသီ ။
• ၼမ်ႉမၢၵ်ႇဢုၼ် (มะพร้าวน้ำหอม)
• ၶဝ်ႈလၢမ် (ข้าวหลาม): ၶဝ်ႈၼဵဝ် လေႃးၵၼ်တင်း ၼမ်ႉမၢၵ်ႇဢုၼ် သေ သႂ်ၼႂ်းမူၵ်ႇယဝ်ႉ လၢမ်ဝႆႉ

ၵိၼ်

• ၵၢတ်ႇၵၢင်ၶမ်ႈ (မီးၽၢႆႇဢွၵ်ႇ ၵွင်းမူး)။ 18:00 to 23:00။ လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ်တင်းၼမ် ၶၢႆပၼ် တၢင်းၵိၼ်တၢင်းယႅမ်ႉ ဢၼ်ၵႃႈၶၼ်ထုၵ်ႇ။ 
• ဢၢႆႉသ်ၶရိမ်ႇ မိၼ်။ ၶဝ်ႈလၢမ်(ข้าวหลาม)။ မၢၵ်ႇဢူဝ်းဝၢၼ် (ส้มโอหวาน) လႄႈ ၼမ်ႉမၢၵ်ႇဢုၼ်(มะพร้าวน้ำหอม) ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ပဵၼ်ဢၼ်ၶိုၵ်ႉမၼ်းယဝ်ႉ။ 
• ရတ်ႉၶျၽရိူၵ်း (ราชพฤกษ์) ထၼူၼ်းရတ်ႉၶျတမ်ၼိူၼ်း (လုၵ်ႉတီႈၵွင်းမူးသေ ပႆၵႂႃႇၸူး သၼမ်ၸၼ် မွၵ်ႈလၢႆမိတ်ႉၼိတ်ႉသေ မီးတီႈၽၢႆႇသၢႆႉ)။ တေၸၢင်ႈတွင်းလႆႈ ဢၼ်တမ်းဝႆႉ ၽိူၼ်ပလၢတ်ႉသတိတ်ႉ လႄႈ တင်ႇၼင်ႈ တီႈၼႂ်း သူၼ်ပီႇယႃႇ။ မၢင်ပွၵ်ႈမၢင်လႂ် မီး ၶႃႇရႃႇဢူဝ်ႇၶေႇ။ တၢင်းၵိၼ်တႄႉ မီးတၢင်းၵိၼ်ထႆး ၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉ ၵူၺ်းၵႃႈ မၼ်းတေၸၢမ်းပိုၼ်ႉႁူႉ လွင်ႈတၢင်းၵိၼ်ထႆး၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇမီးမႄးၼူးဢိင်းၵလဵတ်ႈ။ 
• ရၢၼ်းဢႃးႁၢၼ်တၢမ်းသုင် (รานอาหานตามสูง) သဵၼ်ႈတၢင်း ရတ်ႉၶျတမ်ၼိူၼ်း (လုၵ်ႉတီႈၵွင်းမူးသေ ၵႂႃႇၸူး ႁၢင်ႈႁေႃသၼမ်ၸၼ်၊ တီႈၸဵင်ႇလွၵ်းဢွၼ်တၢင်းသုတ်း တီႈၽၢႆႇၶႂႃ၊ တီႈၽၢႆႇတေႃႇၼႃႈ 7-ဢီႇလႄးဝႅၼ်း၊ ပေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ဝၢႆႇၼႃႈၸူး သၼမ်ၸၼ်)။ ပိုၼ်ႇၵူႈဝၼ်း တေႃႇထိုင်တဵင်ႈၶၼ်း ဢမ်ႇၼၼ် 01:00။ သႅၼ်ႈသႂ် လႄႈ ၵႃႈၶၼ်ထုၵ်ႇ၊ မီးပႃး မႄးၼူးဢိင်းၵလဵတ်ႈ 
• ယိုဝ်းမႂ်ႇ (ยือใหม่) သဵၼ်ႈတၢင်း ရတ်ႉၶျတမ်ၼိူၼ်း (မီးၽၢႆႇသၢႆႉမိုဝ်း တီႈတေႃႇၼႃႇ ၵျွင်းၽြႃးၶရိတ်ႉယၢၼ်ႇၶႅတ်ႉတလိတ်ႉ)။ ၽၵ်းထႆး ဢၼ်ၶႅမ်ႉ ဢၼ်ယူဝ်းယူဝ်း၊ မီးပႃး ၸၢၵ်ႈလူမ်းၵတ်း။ 

ၼွၼ်း

လုၵ်ႉတီႈ ၵုင်းထဵပ်ႈသေ ၵႂႃႇဝၼ်းမႃးဝၼ်းလႆႈငၢႆႈငၢႆႈ၊ ၼၶွၼ်းပထူမ်ၼႆႉ ဢမ်ႇပၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇယိၼ်းဝႃႈ လူဝ်ႇလႆႈ လိုဝ်ႈသဝ်းၵၢင်ၶမ်ႈတီႈၼၼ်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ပေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၶႂ်ႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း ဢမ်ႇႁိပ်ႈၼႅတ်ႈၼႆတႄႉ တီႈၼၼ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးႁူင်းႁႅမ်းသတၢႆႇၸႄႈမိူင်းဝႆႉ တင်းၼမ်၊ ဢၼ်ႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉတွၼ်ႈတႃႇ ထႆး မိူဝ်ႈပီ 1970 ပၢႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇတီႈ ဢိၼ်း ၼၶွၼ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်တူဝ်ယၢင်ႇမၼ်း၊ ၶဝ်ဢမ်ႇလႅၵ်ႈလၢႆႈ ပွင်ႇၶျႃႇၶဝ် ၸဵမ်မိူဝ်ႈ ပွတ်းၸဝ်ႉ 1980 ၼၼ်ႉသေ ၶႅပ်းႁၢင်ႈ ႁွင်ႈၼွၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ တိုၵ်ႉမိူၼ်ႁွင်ႈၼွၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉယူႇ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ မၼ်းယူႇလူမ်ၸႂ်လူမ်ၶေႃးလႆႈသေ ၵႃႈၶၼ်မၼ်းၵေႃႈ ၶၼ်ထုၵ်ႇဝႆႉယဝ်ႉ။

• ႁူင်းႁႅမ်း မိတ်ႉသၢမ်ႇပၢၼ်ႈ 2/11 သဵၼ်ႈတၢင်း ရတ်ႉၶျတမ်ၼိူၼ်း (မီးၽၢႆႇၼိူဝ် လၢၼ်ႉသတူဝ်းၽႆးၾႃႉ မိတ်ႉသၢမ်ႇပၢၼ်ႈ၊ မီးၽၢႆႇၶႂႃႇ ၵွင်းမူး၊ ပေႃးလုၵ်ႉတီႈ လၢၼ်ႉၼမ်ႉမၼ်း Shell ၼႆ မီးၽၢႆႇတူၵ်း) - ☏ +66 34 252010။ သႅၼ်ႈသႂ် ၼမ်ၼမ်ဢေႇဢေႇ၊ ႁိူဝ်ႈလႅင်းလီ လႆႈလူမ်းလီ၊ ၸဝ်ႈၶွင်မၼ်း လၢတ်ႈလႆႈၵႂၢမ်းဢိင်းၵလဵတ်ႈ။ ႁွင်ႈၼွၼ်း ၼိုင်ႈၶိုၼ်း 200 ပၢတ်ႉ၊ ပေႃးတွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်း သၢမ်ၵေႃႉ 300 ပၢတ်ႉ။ ႁၢင်ႈၽႅၼ်ႇလီ တႃႇဢႅဝ်ႇလႄႇ ဢၼ်တႅမ်ႈဝႆႉၼင်ႇ ဢိင်းၵလဵတ်ႈၼၼ်ႉ ဢဝ်လႆႈလၢႆလၢႆ တွၼ်ႈတႃႇ ထူဝ်းရိတ်ႉတင်းသဵင်ႈ။ €4.90။ 
• မိတ်ႉထပၢႆသၢၼ် (มิทไพศาล) 120/30 သဵၼ်ႈတၢင်းၽရယၽၢၼ်း - ☏ +66 34 242422။ ႁူင်းႁႅမ်းႁူၵ်းၸၼ်ႉ၊ မီးၸမ်ၵၼ်တင်း တႃႈရူတ်ႉပၢတ်ႉဢႄးၵွၼ်း ဢၼ်ၵႂႃႇၸူး ၵုင်းထဵပ်ႈလႄႈ မီးႁိမ်းၵၢတ်ႇမၢၵ်ႇမႆႉ၊ မီးၽၢႆႇႁွင်ႇၵွင်းမူး မွၵ်ႈ ၶိုင်ႈၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃၵႇ။ တိူဝ်းၶႅမ်ႉလိူဝ် မိတ်ႉသၢမ်ႇပၢၼ်ႈ လႄႈ ဢိၼ်း ၼၶွၼ်း၊ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ၵႃႈၶၼ်မၼ်းၵေႃႈ တိုၵ်ႉဝႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်ၸၢႆႇလႆႈယူႇ။ ႁွင်ႈၼွၼ်း လႄႈ ၶွင်ႉၼမ်ႉၵေႃႈ ၵဵင်ႈသႂ်လီ။ ႁၢင်ႈၽႅၼ်ႇလိၼ်တႃႇလၢဝ်းလႄႇ ဢၼ်တႅမ်ႈဝႆႉ ၽၢႆႇဢိင်းၵလဵတ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸၢင်ႈဢဝ်လႆႈလၢႆလၢႆသေ ၶဝ်ႈပႃး ဢွင်ႈတီႈ ဢၼ်လီၶဝ်ႈၸႂ် တီႈၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၼၼ်ႉ ၶဝ်ပႃးၸဵမ် ၵၢၼ်တေႃႉသူင်ႇၸူး ၸႄႈမိူင်းၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင်တၢင်ႇၸိူဝ်း။ 
• ဢိၼ်း ၼၶွၼ်း 55 သဵၼ်ႈတၢင်း ရတ်ႉဝိထီ - ☏ +66 34 251152။ ပဵၼ်ႁူင်းႁႅမ်းလူင် ဢၼ်မီးတီႈႁိမ်းၶၢင်ႈတၢင်း ဢၼ်ရူတ်ႉပၢတ်ႉသ် ၵုင်းထဵပ်ႈၵႂႃႇၵႂႃႇမႃးမႃးၼၼ်ႉ။ ၸမ်ၵၼ်တင်း ၵွင်းမူးသေ တႃႇၵႂႃႇၸူး သၼမ်ၸၼ် ၵေႃႈ ပႆတၢင်း မွၵ်ႈ 15 မိတ်ႉၼိတ်ႉၼႆ ႁွတ်ႈၽႅဝ်ယဝ်ႉ။ ဢိၼ်ႇထႃႈၼႅတ်ႉၵၾႄးၵေႃႈ မီးဝႆႉတီႈ လၢၼ်ႉ ၽၢႆႇၼွၵ်ႈၼၼ်ႉ။ လိူၵ်ႈဢဝ်ၶွင်ႉ ဢၼ်ဝၢႆႇၼႃႈတေႃႇ ၵွင်းမူးၼၼ်ႉလႄႈ၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ ႁွင်ႈၼွၼ်းတၢင်ႇၽၢႆႇၼၼ်ႉ မၼ်းမီးဢိူမ်ႇၵၼ်တင်း ၽၢႆႇၼိူဝ် ႁူင်းႁဵၼ်းလႄႈ ယွၼ်ႉသဵင်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ် မေႃးပၼ်းလႄႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေတိုၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ။ ႁွင်ႈၼွၼ်း၊ ႁွင်ႈၼမ်ႉ လႄႈ တီႈၼွၼ်း၊ တိူၵ်ႈယဵၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ သႅၼ်ႈသႂ်လီ။ မီးပႃး လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ်လႄႈ ၶွင်ႉလႆ။ ၵူၼ်းႁၢပ်ႉၶႅၵ်ႇဢဝ်တႄႉ တေႃႉတႄႉမေႃလၢတ်ႈၵႂၢမ်းဢိင်းၵလဵတ်ႈ။ ၼိုင်ႈၶိုၼ်းၼႆႉ တႄႇလႆႈပၼ် 300 ပၢတ်ႉ။ 
• ရီသွတ်ႉ ရၢႆႇယႄႇၵျႅမ်ႇၵွပ်ႉၾ် - ☏ +66 2 4298066။ ၶဝ်ႈပႃး ပဵၼ်ပၢင်ႇတီႈယူႇ ဢၼ်ၶႅမ်ႉသေပိူၼ်ႈ ဢၼ်ၼိုင်ႈ တီႈၼႂ်း ဢေးသျႃးၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉၼႆႉ ၶဝ်ႈပႃး လွၵ်းလိၼ် 250 လွၵ်း၊ ႁိူၼ်း၊ ၶွၼ်ႇတူဝ်ႇ လႄႈ ႁူင်းႁႅမ်း။ မီးပႃး ဢွင်ႈတီႈႁဵတ်းၵၢၼ် ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး လႄႈ ႁွင်ႈလူင်ႉတီႈႁဵတ်းပွႆး။ တႄႇ 2,000 ပၢတ်ႉ။ 
• ႁူင်းႁႅမ်း ဝေးလ် သဵၼ်ႈတၢင်း ရတ်ႉဝိထီ။ မီးၵပ်းပႃး လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ်လႄႈ ၼၢႆႉၵလၢပ်ႉ။ ပဵၼ်းႁူင်းႁႅမ်း ဢၼ်ၶႅမ်ႉတီႈသုတ်း တွၼ်ႈတႃႇ ၵႂႃႇဢႅဝ်ႇလႄႇ ၸၼ်ႉၸွမ်သီလပႃႉၵွၼ် လႄႈ ႁၢင်ႈႁေႃသၼမ်ၸၼ်၊ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ တင်းၵွင်းမူးသေတႄႉ ၵႆယၢၼ်ၵၼ်ဝႆႉတၢၼ်ႇတၢၼ်ႇ။ တွၼ်ႈတႃႇတီႈၼႂ်းဝဵင်းၼၼ်ႉတႄႉ ပဵၼ်ႁူင်းႁႅမ်း ဢၼ်ၵႃႈၶၼ်ယႂ်ႇသုတ်း ယဝ်ႉ။

သိုပ်ႇၵႂႃႇထႅင်ႈ

• တမ်ၼိူၼ်းသတုၵ်ႉ — ၵၢတ်ႇၼိူဝ်ၼမ်ႉ ဢၼ်ႁူႉၼမ် တီႈၼႂ်း မိူင်းထႆး။ လုၵ်ႉတီႈ ၼၶွၼ်းပထူမ်သေ ၶီႇ ရူတ်ႉပၢတ်ႉသ် မၢႆ 78၊ ၵႃႈတီႈ တီႈၵိုတ်းရူတ်ႉပၢတ်ႉသ် ဢၼ်မီးၽၢႆႇၼႃႈ ႁူင်းပလိၵ်ႈ (သဵၼ်ႈတၢင်းၶႂႄႈၽရ)။ တွၼ်ႈတႃႇၽႅဝ်တီႈၼၼ်ႈ တေႁိုင်ယူႇ မွၵ်ႈ 1 ၸူဝ်ႈမူင်း။ ရူတ်ႉပၢတ်ႉသ်မႃး ၵူႈ 30 မိတ်ႉၼိတ်ႉ။ ရူတ်ႉပၢတ်ႉသ် ဢၼ်မႃး ဢွၼ်တၢင်းသုတ်းတႄႉ တေပဵၼ်မွၵ်ႈ 06:30 ။ ၶၢဝ်းယၢမ်းဢၼ်ၶႅမ်ႉသေပိူၼ်ႈ တွၼ်ႈတႃႇ ၶီႇပၢတ်ႉသ်ၼၼ်ႉတႄႉ ပဵၼ်မွၵ်ႈ 07:30-08:00 မူင်းယဝ်ႉ။ ပေႃးဢမ်ႇၼၼ်တႄႉ ၶီႇရူတ်ႉပၢတ်ႉသ် ထူဝ်း ဢၼ်မႃးတီႈ ၵုင်းထဵပ်ႈၼၼ်ႉ တေႁွတ်ႈၽႅဝ်ဢွၼ်တၢင်းသေ ၵူၼ်းတေၼမ်ထူၼ်ႈ။ ၵၢတ်ႇၼႆႉတႄႇ ၶၢဝ်း 08:00 သေ ဢိုတ်း ၶၢဝ်း မွၵ်ႈ 11:30 ၼႆႉယဝ်ႉ။
• ၵၢၼ်ၸၼပူးရီး — ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈ ၶွင် ၶူဝ်တီႈၼိူဝ် မႄႈၼမ်ႉၶႂၢႆ လႄႈ ပဵၼ်တီႈတႄႇ တၢင်းရူတ်ႉလဵၼ်းၶုၼ်တၢႆ။

သၢႆတၢင်း ၼၶွၼ်းပထူမ်

ၵုင်းထဵပ်ႈ ←	ႁ  ၸ	→ ရၢတ်ႉၶျ်ပူးရီး → ပတ်ႉတႃးဝူတ်ႉ
ၵုင်းထဵပ်ႈ ←	ႁ  ၸ	→ ၵၢၼ်ၸၼပူးရီး → ၼမ်ႉတူၵ်း
ၵုင်းထဵပ်ႈ ←	ႁ  ၸ	→ ရၢတ်ႉၶျ်ပူးရီး → သတၢဝ်း