ပႃႇၵိူဝ် (မၢၼ်ႈ - ပဲခူးမြို့၊ ဢိင်ႈၵလဵတ်ႈ - Bago) ဢၼ်ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ဝႃႈ ႁၢင်းသႃႇဝတီႇ ၼႆႉ ပဵၼ် ဝဵင်းငဝ်ႈၸိုင်ႈ ၸႄႈတိူင်းပႃႇၵိူဝ်သေ ပဵၼ်ဝဵင်းယႂ်ႇသုတ်း ထူၼ်ႈ 4 ၶွင် မိူင်းမျၢႇၼ်ႇမႃႇ သေ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း မီးယူႇ 254,000 (ၼင်ႇသဵၼ်ႈမၢႆ ပီ 2014) ယဝ်ႉ။

လီႁူႉဝႆႉ

ၽြႃးၵိင်း

လုၵ်ႉတီႈၸိၵ်းလွၵ် ၵွင်းမူးမႁႃႇၸေႇတီႇသေၵေႃႈ ပေႃႈၶၢဝ်းလႅၵ်ႇတူၵ်းၼႆ တေလႆႈႁၼ် တီႈမုင်ႈယဵမ် တၢင်းႁၢင်ႈလီ ၵွင်းမူး ႁိမ်းႁွမ်းလႄႈ တၢင်းႁၢင်ႈလီ သၽႃႇဝႁိမ်းႁွမ်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ႁိပ်ႈၼႅတ်ႈၼႆတႄႉ ၶၢတ်ႈရူတ်ႉၶိူင်ႈသေ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း သၢမ်သီႇၸူဝ်ႈမူင်းၼႆႉ တေၸၢင်ႈၵႂႃႇဢႅဝ်ႇလႄႇ ဢွင်ႈတီႈၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇသေ ၵေႃႈ ၶိုၼ်းသိုပ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၵႂႃႇလႆႈယူႇ။

ၵႂႃႇၸူး

ရူတ်ႉပၢတ်ႉသ်

1 တႃႈရူတ်ႉပၢတ်ႉသ် တီႈၵႆ ၼႆႉ ၸၢင်ႈပႆတိၼ်သေၵေႃႈ ၵႂႃႇလႆႈငၢႆႈငၢႆႈယူႇ။ သင်ၸိူဝ်ႉၸဝ်ႈၵဝ်ႇ မီးၶပ်ႉမၢႆ တႃႇလႅၵ်ႈပၢတ်ႉသ် တီႈ ပႃႇၵိူဝ်ၼႆႉ ၽၢင်ႉပၼ် ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လူဝ်ႇလႆႈၵႂႃႇလူင်းရူတ်ႉ ႁိမ်းၼၼ်ႉ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵႃႈတီႈ 2 တီႈ ရူတ်ႉပၢ်ႉသ် ၵိုတ်း ဢၼ်မီးၸမ်ၵၼ်တင်း ႁူင်းႁႅမ်း သၼ်ႇၾရၢၼ်ႇသိတ်ႉသ်ၵူဝ်ႇ။ ပိူင်လူင်မၼ်းတႄႉ တွၼ်ႈတႃႇရူတ်ႉပၢတ်ႉသ် ဢၼ်လုၵ်ႉၽၢႆႇၸၢၼ်းမႃး မႃးလႄႈ တွၼ်ႈတႃႇ ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈ ၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ၽၢႆႇႁွင်ႇ မႃးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တီႈၼၼ်ႈၼႆႉ တေမီး တီႈၶၢႆမႂ်တိုတ်း ရူတ်ႉပၢတ်ႉသ်သေ မၼ်းတေဝႃႈ တီႈပႃႇၵိူဝ်ၼႆႉ ဢမ်ႇမီး တႃႈရူတ်ႉပၢတ်ႉသ်လူင်သေ တေႁဵတ်းဝႃႈ မၼ်းပဵၼ် တီႈလဵဝ် တႃႇၶၢႆမႂ်တိုတ်း ဢၼ်တႃႇသိုပ်ႇၵႂႃႇ (ၵႃႈၶၼ် ၶႂ်ႈပဵၼ်သွင်ပုၼ်ႈ)။ ၼၼ်ႉမၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈ၊ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၸၢင်ႈပႆ ဢမ်ႇၼၼ် ဢဝ်ၵၢၼ်တေႃႉသူင်ႇသေဢၼ်ဢၼ်သေၵေႃႈ ၵႂႃႇလႆႈ တႃႈရူတ်ႉပၢတ်ႉသ် တီႈဢၼ်ၵႃႈၶၼ် မၢၼ်ႇမႅၼ်ႈၼၼ်ႉ။

• တႃႈၵုင်ႈ – 3,000 ၵျၢပ်ႈ၊ 2 ၸူဝ်ႈမူင်း ဢွၵ်ႇၶၢဝ်း 07:00 မူင်း။ လုၵ်ႉတီႈ တႃႈရူတ်ႉ ဢွင်ႇမိင်ႇၵလႃႇ ဢမ်ႇၼၼ် ၸဵင်ႇသဵၼ်ႈတၢင်းၽင်ႇၼမ်ႉ လႄႈ သဵၼ်ႈတၢင်း ၽြႃးသူးလေႇ။ တၢင်းလိူၵ်ႈ ဢၼ်ၵႃႈၶၼ်ထုၵ်ႇတႄႉ ၶီႇရူတ်ႉပၢတ်ႉသ် 51 ၸူး တႃႈရူတ်ႉပၢတ်ႉသ် ၸေႃႇပႂႃးၵျီးၵူင်း ဢၼ်ၸမ်ၵၼ်တင်း တႃႈႁိူဝ်းမိၼ် တီႈဢၼ်ရူတ်ႉပၢတ်ႉသ် ပႃႇၵိူဝ် ဢွၵ်ႇၼၼ်ႉလႄႈ။ ၶၢဝ်းတၢင်းၼႆႉ တေႁိုင် 1-2 ၸူဝ်ႈမူင်းသေ တေတူၵ်းၸူဝ်ႈ 1,000 ၵျၢပ်ႈ။
• ၵျႅၵ်ႉထီးယူဝ်း – ရူတ်ႉပၢတ်ႉသ် ၵမ်ႉၼမ်ၼႆႉ လုၵ်ႉတီႈ ၵိၼ်ႇပုၼ်းသေ ဢွၵ်ၢၶၢဝ်း 06:00၊ 08:00၊ 09:00 လႄႈ 13:00 သေ တေတူၵ်းၸူဝ်ႈ 5,000 ၵျၢပ်ႈ (ၵူၺ်းၵႃႈ ၸၢင်ႈယွမ်းပၼ်လႆႈထိုင် 4,000 ၵျၢပ်ႈ)။ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေၸၢင်ႈပႂ်ႉႁႄႉၶီႇရူတ်ႉပၢတ်ႉသ် တီႈ ၵျႅၵ်ႉထူဝ်ႇ ဢၼ်ၵႂႃႇၸူး သဵၼ်ႈတၢင်းလူင်ၵမ်းလဵဝ် ဢၼ်လတ်းၶၢမ်ႈၵႂႃႇ ၽႃဢၢင် ဢမ်ႇၼၼ် မေႃႇလမႅင်ႇ။
• ၽႃဢၢင်ႇ – ရူတ်ႉပၢတ်ႉသ် လႆႈပၼ် 5-7,000 ၵျၢပ်ႈ၊ တၢင်းႁိုင် 4-5 ၸူဝ်ႈမူင်း၊ လုၵ်ႉတီႈ ၶဵင်ႇယၢမ်းမူင်းသေ ဢွၵ်ႇ။
• မေႃႇလမႅင်ႇ – ရူတ်ႉပၢတ်ႉသ် ဢႄးၵွၼ်း ဢွၵ်ႇၶၢဝ်း 07:00၊ 08:00၊ 09:00 လႄႈ 12:30။ 5-10,000 ၵျၢပ်ႈ။
• ၼွင်ႁၢႆးယႃႈ – ရူတ်ႉပၢတ်ႉသ် ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈ ယွင်ႁူၺ်ႈသေဢွၵ်ႇၼႆႉ တီႈဢေႇသုတ်း မီးသၢမ်လမ်း၊ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်း 15:30၊ 17:30၊ လႄႈ 18:30 သေ တင်းသဵင်ႈၼႆႉ ႁွတ်ႈၽႅဝ် ၵၢင်ၼႂ်။ တေတူၵ်းၸူဝ်ႈ 10-20,000 ၵျၢပ်ႈ။

ၸွမ်းလူၺ်ႈ သဵၼ်ႈတၢင်းလူင် ဢၼ်မီးတီႈၼႂ်းၵႄႈ တႃႈလိူဝ်ႇ လႄႈ တႃႈၵုင်ႈ ၼၼ်ႉသေ ရူတ်ႉပၢတ်ႉသ်တင်းသဵင်ႈ ၸိူဝ်းဢၼ်လုၵ်ႉ ၽၢႆႇႁွင်ႇမႃး (တႃႈလိူဝ်ႇ၊ ပူးၵမ်ႇ၊ ၼေႇပျီႇတေႃႇ) ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၸၢင်ႈႁွတ်ႈၽႅဝ်လႆႈၸူး ပႃႇၵိူဝ်ယူႇ။ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇလူဝ်ႇလူင်းတီႈ သဵၼ်ႈတၢင်းလူင်သေ ၶိုၼ်းသိုပ်ႇၶီႇ ပိၵ်ႉၵပ်ႉ တႃႇ 26 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇယဝ်ႉ။

ၽၢင်ႉၵႂၢမ်းၽႅတ်ႉ- ပေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇလုၵ်ႉၽၢႆႇၸၢၼ်း မႃး မၢင်ပွၵ်ႈမၢင်လႂ် ရူတ်ႉပၢတ်ႉသ် တေၵိုတ်း တီႈၽၢႆႇၼွၵ်ႈဝဵင်း ယၢၼ် 4 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ။ ၽွင်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းႁေႃႈသၢမ်လေႃႉ တေၶို်ၼႈမႃးတီႈၼိူဝ်ပၢတ်ႉသေ တေလၢတ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇဝႃႈ ရူတ်ႉပၢတ်ႉသ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵိုတ်း တီႈၼႂ်းၵၢင်ဝဵင်း၊ ၼၼ်ႉၶဝ်ၽႅတ်ႉလႅၼ်ၵူၺ်း။ ယႃႇၶဝ်ႈၸႂ်ၶဝ်၊ သိုပ်ႇယူႇတီႈၼိူဝ်ပၢတ်ႉသ် သေ လၢတ်ႈၵူၼ်းၸွမ်းပၢတ်ႉသ်ဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၶႂ်ႈၵႂႃႇ တီႈၼႂ်းၵၢင်ဝဵင်း ၼႆလႄႈ။

ရူတ်ႉလဵၼ်း

ရူတ်ႉလဵၼ်းၼႆႉ မီးတၢင်းၵႂႃႇလွတ်ႈလႅဝ်း တႃႇၶဝ်ႈဢွၵ်ႇ တီႈ ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ တႃႈရူတ်ႉလဵၼ်းတႃႈၵုင်ႈၼႆႉ မီးဝႆႉတီႈၵၢင်ဝဵင်း ဢၼ်ပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်တင်း တႃႈရူတ်ႉပၢတ်ႉသ် တႃႈၵုင်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တွၼ်ႈတႃႇ တီႈၼင်ႈထၢၼ်ႈသုင် ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈ တႃႈၵုင်ႈမႃးၼႆႉ တေလႆႈပၼ် 1,150 ၵျၢပ်ႈ (ပေႃးပဵၼ်ထၢၼ်ႈယူဝ်းယူဝ်း ၼႆႉ 600 ၵျၢပ်ႈ)၊ ပေႃးလုၵ်ႉ မေႃႇလမႅင်ႇမႃး 3,150 ၵျၢပ်ႈ၊ ပေႃးလုၵ်ႉတီႈ တႃႈလိူဝ်ႇမႃး မွၵ်ႈ 9,000 ၵျၢပ်ႈသေ ပေႃးလုၵ်ႉတီႈ ၼေႇပျီႇတေႃႇမႃးတႄႉ တေလႆႈပၼ် မွၵ်ႈ 5,000 ၵျၢပ်ႈၼႆႉယဝ်ႉ။

• 3 တႃႈရူတ်ႉလဵၼ်း ပႃႇၵိူဝ် ၼႆႉ ၼိုင်ႈဝၼ်းၼိုင်ႈဝၼ်း ၸိူဝ်းပဵၼ်ရူတ်ႉလဵၼ်း ဢၼ်လုၵ်ႉတႃႇႈၵုင်ႈမႃးၼၼ်ႉ မီးဝႆႉတင်းၼမ်ယဝ်ႉ၊ လုၵ်ႉတီႈ တႃႈရူတ်ႉလဵၼ်းတႃႈၵုင်ႈ ဢွၵ်ႇ 06:00၊ 08:00၊ 11:00၊ 15:00၊ 17:00၊ 20:30 သေ ပေႃးႁိုင် 2 ၸူဝ်ႈမူင်းၼႆႉ ႁွတ်ႈၽႅဝ်ယဝ်ႉ။
• ရူတ်ႉလဵၼ်း ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈ မေႃႇလမႅင်ႇ မႃးၵေႃႈ မီးဝႆႉယူႇ သၢမ်လမ်းသေ ဢွၵ်ႇမႃး ၶၢဝ်း 08:00၊ 19:30 လႄႈ 20:55 သေ လတ်ႈၶၢမ်ႈ ၵျႅၵ်ႉထူဝ်ႇ မႃးသေ ဝၢႆးႁိုင် 7 မူင်းပၢႆ 15 တႃ ၼၼ်ႉ ႁွတ်ႈၽႅဝ်ယဝ်ႉ။
• ရူတ်ႉလဵၼ်း ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈ တႃႈလိူဝ်ႇ ဢွၵ်ႇမႃး ၶၢဝ်း 06:00၊ 15:00 လႄႈ 17:00 ၼၼ်ႉ (ဝၢႆးႁိုင် 2 ၸူဝ်ႈမူင်း 45 တႃ) ၼၼ်ႉ ၵိုတ်းတီႈ တႃႇၸီႇ၊ (ဝၢႆးႁိုင် 6 ၸူဝ်ႈမူင်း) ၵိုတ်းတီႈ ၼေႇပျီႇတေႃႇ လႄႈ (ဝၢႆးႁိုင် 8-9 ၸူဝ်ႈမူင်း) ၵိုတ်းတီႈ တွင်ႇငူႇ သေ ဝၢႆးႁိုင် 13 ၸူဝ်ႈမူင်းတႄႉ ႁွတ်ႈၽႅဝ်ယဝ်ႉ။
• ရူတ်ႉလဵၼ်း ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈ ၼေႇပျီႇတေႃႇ ဢွၵ်ႇမႃး ၶၢဝ်း 02:00၊ 08:00 လႄႈ 20:00 ၼၼ်ႉ ၵိုတ်ႈတီႈ တွင်ႇငူႇ (ဝၢႆးႁိုင် 2-3 ၸူဝ်ႈမူင်း) သေ ဝၢႆးႁိုင် 7-9 ၸူဝ်ႈမူင်းတႄႉ ႁွတ်ႈၽႅဝ်ယဝ်ႉ။

ထႅၵ်ႇၸီႇ

ၶီႇရူတ်ႉထႅၵ်ႇၸီႇ (US$40-50) သေၵေႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၸၢင်ႈလုၵ်ႉတီႈ တႃႈၵုင်ႈ သေ ဢွၵ်ႇမႃး ၵၢင်ၼႂ်လႆႈယူႇ။ ထႅၵ်ႇၸီႇတႄႉ ပဵၼ်တၢင်းလိူၵ်ႈ ဢၼ်လူမ်ၸႂ်တႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ (သေတႃႉ ၵႃႈၶၼ်မၼ်းတိုၵ်ႉယႂ်ႇဝႆႉယူႇ) ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈသင်ၼႆ ပေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ဢဝ်တင်းထႅၵ်ႇၸီႇမႃးၼႆ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေႁၼ် တႃႇတူၺ်း တီႈၼႂ်းပႃႇၵိူဝ် ၸိူဝ်းဢၼ်မီးဝႆႉ တီႈၵႆတၢၼ်ႇတၢၼ်ႇ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၸၢင်ႈၵိုတ်းလႆႈတီႈ ထွၵ်ႉၵျၢၼ်ႉ ဢၼ်မီးဝႆႉတီႈၼိူဝ် သၢႆတၢင်းၼၼ်ႉ။

ၸွၼ်ႇ

ပႆတၢင်း

ဢွင်ႈတီႈလႄႇတူၺ်း တီႈၼႂ်းပႃႇၵိူဝ်ၼႆႉ ပႆတိၼ်သေၵေႃႈ ၸၢင်ႈဢႅဝ်ႇလႄႇလႆႈသေ ဢၼ်ၼိုင်ႈလႄႈ ဢၼ်ၼိုင်ႈၼႆႉ မီးၼႂ်း 2 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ပေႃးလႅတ်ႇမႆႈ ဢမ်ႇၼၼ် ၽူၼ်မႃးၼႆတႄႉ ၼၼ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈ လွၵ်းလၢႆးလီၼင်ႇၵဝ်ႇ။ လွၵ်းလၢႆးၵႄႈလိတ်ႈမၼ်းတႄႉ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တင်းပႆ တင်းၶီႇတုၵ်ႉတုၵ်ႉ မဵဝ်းၶီႇႁူမ်ႈၵၼ် (200 ၵျၢပ်ႈ)။ ပိူင်လူင်မၼ်း တီႈလႄႇတူၺ်း ဢၼ်မီး ၽၢႆႇတူၵ်းဝဵင်းသုတ်းသုတ်း (ႁိမ်းႁွင်း ၽြႃးသူၺ်ႇတႃႇလျွင်း) ၸိူဝ်းၼႆႉ တၢင်းၵႆ ဢၼ်ပႆတၢင်းထိုင်လႆႈ၊ တေႃႈ ၽြႃးမႁႃႇၸေႇတီႇၼၼ်ႉၵေႃႈ လုၵ်ႉတီႈ ၽြႃးၵိင်းသေ လႆႈပႆ မွၵ်ႈ 5-10 တႃ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

လႅင်

ဢွင်ႈတီႈၶၢတ်ႈလႅင်တႄႉ မီးယူႇလၢႆတီႈ၊ ထၢမ်တူၺ်းတီႈ ႁူင်းႁႅမ်း တီႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇလိုဝ်ႈသဝ်း ဢမ်ႇၼၼ် တီႈ ႁူင်းႁႅမ်း သၼ်ႇၾရၼ်ႇသိတ်ႇသ်ၵူဝ်ႇ၊ ပေႃးဝႃႈ ဢမ်ႇမႆႈႁႅင်းၼႆတႄႉ ၶီလႅင်လႄႇၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်လွၵ်းလၢႆးလီဢၼ်ၼိုင်ႈယူႇ။ ၵႃႈၶၢတ်ႈလႅင်ၼႆႉ တေမီး ၼႂ်းၵႄႈ 1,000 လႄႈ 2,000 ၵျၢပ်ႈ ယဝ်ႉ။

ႁူမ်ႈၵၼ်ၶီႇ

ၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းလူင်ၼၼ်ႉ တေလႆႈႁၼ် တုၵ်ႉတုၵ်ႉ လႄႈ ပိၵ်ႉၵပ်ႉ မဵဝ်းလႆႈ ၶီႇႁူမ်ႈၵၼ်။ ၵႃႈတႃႇ ၵၢၼ်တေႃႉသူင်ႇၼၼ်ႉ ယႃႇပေပၼ်လိူဝ်ႇသေ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ - ပေႃးၶီႇ တုၵ်ႉတုၵ်ႉ ဢမ်ႇၼၼ် ရူတ်ႉပိၵ်ႉၵပ်ႉ မဵဝ်းလႆႈ ၶီႇၸွမ်းပိူၼ်ႈၼႆ 200 ၵျၢပ်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ၵူၼ်းႁေႃႈ ရူတ်ႉၶိူင်ႈ လႄႈ ၵူၼ်းႁေႃႈ တုၵ်ႉတုၵ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ တေဢွၼ်ၵၼ်မႃးပဵၼ်ၽုင်သေ တေမႃး ၶျေႃး ႁႂ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇပၼ် 1,000 ၵျၢပ်ႈယဝ်ႉ။ ပႆၵႂႃႇႁႂ်ႈယၢၼ်ၵႆၶဝ်သေ ၵႂႃႇႁႄႉတုၵ်ႉတုၵ်ႉ/ရူတ်ႉပိၵ်ႉၵပ်ႉ ဢၼ်တိုၵ်ႉလတ်းၵႂႃႇ တီႈ သဵၼ်ႈတၢင်းလူင်ၼႆ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေဢမ်ႇလႆႈထူပ်းပၼ်ႁႃ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ရူတ်ႉၶိူင်ႈ

ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၸၢင်ႈၶၢတ်ႈရူတ်ႉၶိူင်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် တုၵ်ႉတုၵ်ႉ တွၼ်ႈတႃႇတင်းဝၼ်း တေလႆႈပၼ် 6,000 ၵျၢပ်ႈ၊ ပေႃးဢုပ်ႇၵၼ်ဢိတ်းဢိတ်းၼႆ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေၸၢင်ႈၶၢတ်ႈရူတ်ႉၶိုင်ႈ ဢမ်ႇပႃးၵူၼ်းႁေႃႈမၼ်း။ ပေႃးဝႃႈ ၵၼူ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၶဝ်ၼမ် ဢမ်ႇၼၼ် ပေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၶႂ်ႈလႄႇတူၺ်းတင်းဝၼ်း တေႃႇထိုင် မိူင်းပေႃးလပ်းသိင်ႇၼႆတႄႉ မၼ်းၵေႃႈ ၵိုင်ႇၵႃႈမၼ်းယူႇ။ ပေႃးဝႃႈ ပဵၼ်ၵေႃႉလဵဝ်ၵူၺ်းတႄႉ ၶီႇတုၵ်ႉတုၵ်ႉႁူမ်ႈတင်းပိူၼ်ႈၼႆႉ တိူဝ်းၶၼ်ထုၵ်ႇယဝ်ႉ။ ပိူင်လူင်မၼ်းတႄႉ ဢွင်ႈတီႈလႄႇ ဢၼ်မီးတီႈ ၽၢႆႇတူၵ်းဝဵင်းသုတ်းသုတ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၶၢဝ်းတၢင်း ဢၼ်ပႆတိၼ်ႁွတ်ႈၽႅဝ်လႆႈယဝ်ႉ (မွၵ်ႈ 20 တႃ ဢမ်ၼၼ် ယွမ်းသေၼၼ်ႉ)။

ၶီႇရူတ်ႉ သုၼ်ႇတူဝ်

ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၸၢင်ႈႁွင်ႉ တုၵ်ႉတုၵ်ႉ ဢမ်ႇၼၼ် ရူတ်ႉၶိူင်ႈ သုၼ်ႇတူဝ် တီႈ ၸဵင်ႇတၢင်းၵမ်ႉၼမ်၊ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ၶဝ်တေယွၼ်းၵႃႈ မၼ်းတိူဝ်းလိူဝ် (ၶဝ်တေၶႂ်ႈလႆႈ ပေႃးၶီႇၼိုင်ႈၵမ်း 1,000 ၵျၢပ်ႈ သေ ပေႃးၶၢတ်ႈ တႃႇၼိုင်ႈၸူဝ်ႈမူင်း 5,000 ၵျၢပ်ႈ)။ ပေႃးပဵၼ်ၼၼ်တႄႉ ပႆၵႂႃႇတီႈၵႆသေ ၵႂႃႇထၢမ်တူၺ်းထႅင်ႈတၢင်ႇလမ်း ဢမ်ႇၼၼ် ဢဝ် တုၵ်ႉတုၵ်ႉ/ပိၵ်ႉၵပ်ႉ မဵဝ်းၶီႇႁူမ်ႈၵၼ်။ ပေႃးပဵၼ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈတႄႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၶဝ် ပၼ် 500 ၵျၢပ်ႈ။ ပေႃးၵႂႃႇဢႅဝ်ႇလႄႇတီႈ ၵွင်းမူးၽြႃး ၼႆ ပေႃးပဵၼ်ၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်းတႄႉ တေလႆႈပၼ် ၶွၼ်ႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ 10,000 ၵျၢပ်ႈ။ တီႈၶဝ်ၵဵပ်းၵႃႈၶဝ်ႈမၼ်းၼႆႉ မီးဝႆႉ သွင်တီႈၵူၺ်း။ ၸၢင်ႈဝႄႈလႆႈငၢႆႈငၢႆႈယူႇ။ တွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းႁေႃးထႅၵ်ႇၸီႇတႄႉ ဢမ်ႇလူဝ်ႇၼင်ႇၵဝ်ႇ။

တူၺ်း

ပေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ပဵၼ်ၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်းၼႆ ၶွၼ်ႇ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် ဢၼ်တေလႆႈပၼ် တႃႇဢႅဝ်ႇလႄႇ ဢွင်ႈတီႈၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ တီႈပႃႇၵိူဝ်ၼႆႉ ပဵၼ် 10,000 ၵျၢပ်ႈယဝ်ႉ။ တီႈၽြႃးသူၺ်ႇတႃႇလျွင်း၊ ၵွင်းမူးသူၺ်ႇမေႃႇတေႃး လႄႈ တီႈ ႁေႃၶမ်းၵမ်ႇပေႃးꩡတႃၻိ ၼၼ်ႉတႄႉ လႆႈမၵ်းမၢႆဝႆႉ တႅၵ်ႇတႅၵ်ႇလႅင်းလႅင်းယဝ်ႉ။

• 1 ၵွင်းမူး မႁႃႇၸေႇတီႇ (ဝၢႆးသေ ၶၢမ်ႈၶူဝ် ဢၼ်လတ်းၶၢမ်ႈတၢင်းရူတ်ႉလဵၼ်းယဝ်ႉ မိူဝ်ႈပႆႇထိုင် တၢင်းငွၵ်းလူင်ၽၢႆႇသၢႆႉၼၼ်ႉ ၵႂႃႇၸွမ်း သဵၼ်ႈတၢင်းဢွၼ်ႇ ဢၼ်မီးၽၢႆႇၶႂႃ ဢၼ်ၵႂႃႇၽၢႆႇတူၵ်းၼၼ်ႉလႄႈ)။ ပဵၼ်ၵွင်းမူး မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇ၊ ယွၼ်ႉၶိုၼ်းမႄးၵုမ်းဝႆႉလႄႈ မိူၼ်ႁၢင်ႈပဵၼ်ဢၼ်မႂ်ႇဝႆႉ။ ၵူၼ်းၸၢႆးၵူၺ်းတေၸၢင်ႈၶိုၼ်ႈ ၽၢႆႇၼိူဝ်မၼ်းသေ လုၵ်ႉတီႈၼၼ်ႈသေၵေႃႈ တေၸၢင်ႈမုင်ႈႁၼ်လႆႈ တၢင်းႁၢင်ႈလီ ဝဵင်း ယဝ်ႉ။ ပေႃးႁူမ်ႇတူၺ်းတင်းသဵင်တႄႉ ၵွင်းမူးၼႆႉ လီထၢင်ႇယႂ်ႇလိူဝ်သေ ၵွင်းမူး သူၺ်ႇမေႃႇꩪေႃး ဢၼ်ၶႂ်ႈငၢႆးမိူၼ်ၵၼ်တင်း သူၺ်ႇတၵူင်ႇ တီႈ တႃႈၵုင်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၶွၼ်ႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၵဵပ်းတီႈၼႆႈ၊ ၵႃႈၵွင်ႈထႆႇ 300 ၵျၢပ်ႈ။  

ၵွင်းမူး သူၺ်ႇမေႃႇꩪေႃး

• 2 ၵွင်းမူး သူၺ်ႇမေႃႇꩪေႃး (Golden God Temple)။ တၢင်းသုင်မီး 114 မီႇတႃႇ၊ ၵွင်းမူးသူၺ်ႇမေႃႇꩪေႃး ၼႆႉ ပဵၼ် ၵွင်းမူး ဢၼ်သုင်သုတ်း တီႈၼႂ်းမိူင်းယဝ်ႉ။ မၼ်းၶႂ်ႈငၢႆးမိူၼ်ၵၼ်တင်း ၵွင်းမူး သူၺ်ႇတၵူင်ႇ တီႈ တႃႈၵုင်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် ၵွင်းမူးဢုပႃတတၼ်တိ တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ။ ၵဵပ်းၶွၼ်ႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တီႈ တၢင်းၶဝ်ႈ တင်းသီႇတီႈ။  
• 3 ၷမ်ႇၿေႃးꩡတႃၻိ / ႁေႃၶမ်း လႄႈ ႁွင်ႈၼႄပိုၼ်း ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ (လုၵ်ႉတီႈ ၶဵင်ႇယၢမ်းမူင်း ဢၼ်မီးၽၢႆႇဢွၵ်ႇၼမ်ႉၼၼ်ႉသေ ၵႂႃႇၸွမႂ်းသဵၼ်ႈတၢင်းလူင် ဢၼ်ၵႂႃႇ ၽၢႆႇဢွၵ်ႇသိုဝ်ႈသိုဝ်ႈၼၼ်ႉ)။ ႁေႃၶမ်းၼႆႉ လႄႈ ႁွင်ႈၼႄပိုၼ်း ၸိူဝ်းႁွပ်ႈဝႆႉၼႆႉ မၼ်းမီးဝႆႉ လွၼ်ႉၶၢဝ်ႇပိုၼ်းဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈ တႃႇ ဝဵင်း လႄႈ ဢွင်ႈတီႈႁိမ်းႁွမ်း ပိူင်လူင်မၼ်း တႃႇ ဝဵင်းၵဝ်ႇပႃႇၵိူဝ် ဢၼ်မီးမႃး မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇဢွၼ်ၼၼ်ႉ။ ႁွင်ႈၼႄပိုၼ်းတႄႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ ၶိုၵ်ႉၶမ်ႇလူင်လၢင်သေတႃႉ ပေႃးဝႃႈ လႆႈပၼ်ၶွၼ်ႇ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈယဝ်ႉၼႆတႄႉ ၵိုင်တၢင်းမႃးဢႅဝ်ႇလႄႇတူၺ်းယူႇ။ Gov. fee enforced။  
• 4 ၵျွင်းၽြႃး သူၺ်ႇတႃႇလျွင်း။ ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈ ၽြႃးၵိင်း ဢၼ်ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ၊ ဢၼ်မီးတၢင်းယၢဝ်း 55 မီႇတႃႇ တၢင်းသုင် 16 မီႇတႃႇ ၼ်ႂ်းၵႃႈ ၽြႃးၵိင်းဢၼ်သူႇယႂ်ႇသုတ်းၼႆႉ ၶဝ်ႈပႃးသူၼိုင်ႈသေ တၢင်းယႂ်ႇမၼ်းတႄႉ တၢမ်းၽၢႆႇလင် ဢၼ်မီးတီႈ မေႃႇလမႅင်ႇ တင်း ဢၼ်မီးတီႈ ထဝႄႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယုမ်ႇယမ်ဝႆႉဝႃႈတႄႉ ၽြႃးၼႆႉ လႆႈသၢင်ႈမႃး မိူဝ်ႈပီ 994 ၽွင်းပဵၼ်ၵၢပ်ႈပၢၼ် ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းမွၼ်း မိၷၻေပ ၼၼ်ႉၼႆယဝ်ႉ။ ၶွၼ်ႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼႆႉ ၵဵပ်းတီႈ ႁူးၶဝ်ႈတီႈၽၢႆႇၼႃႈၼၼ်ႉသေ ဢၼ်ပဵၼ် သုမ်ႉလတ်းတႃႇ ၵၼူ်းၼွၵ်ႈမိူင်းၶဝ်ႈၼၼ်ႉ မီးဝႆႉတီႈႁိမ်းၵၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။။  
• 5 ၽြႃးမျႃႉတႃႇလျွင်း (မီးၽၢႆႇၸၢၼ်း ၸဝ်ႈပီႈမၼ်း)။ လႅပ်ႈတိူဝ်းႁၢင်ႈလီသေ ဢၼ်မီးတီႈ ၵွင်းမူးသူၺ်ႇတႃႇလျွင်းၼၼ်ႉ။ ၽြႃးၵိင်းသူႇၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈၼိူဝ် ၵွင်းမူး မႁႃႇၸေႇတီႇသေ လႆႈမုင်ႈႁၼ် မီးဝႆႉတီႈၼႂ်းၵႄႈ သိုင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ ဢၼ်ၶဵဝ်ယဝ်ႉ။ တီႈၽၢႆႇတူၵ်းသိုဝ်ႈသိုဝ်ႈၼၼ်ႉ မီးဝႆႉ ၼွင်ဢွၼ်ႇသေ တေလႆႈႁၼ် မီးတဝ်ႇ မွၵ်ႈလၢႆသိပ်း ၽွင်းလဵင်ႉတၢင်းၵိၼ်ၶဝ် မိူဝ်ႈၵၢင်ဝၼ်းပႆႇတူၵ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးပႆတၢင်း လတ်းၶၢမ်ႈ သူၼ်မွၵ်ႇတီႈ ၵျွင်းၽြႃးၼႆၸိုင် ထွတ်ႇၶႅပ်းတိၼ်လႄႈ။ တေၸၢင်ႈလတ်းပႆၶၢမ်ႈၵႂႃႇတီႈၼႂ်း ၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈ တီႈၸဝ်ႈသင်ႇၶႃႇၶဝ်ယူႇသဝ်းၼၼ်ႉ၊ ထၢမ်တူၺ်း တၢင်းၵႂႃႇမၼ်းလႄႈ။ ဢမ်ႇတဵၵ်းၵဵပ်းၵႃႈၶဝ်ႈ။ 
• 6 ၽြႃးသီႇၼႃႈ (လေးမျႅတ်ႉၼႃႇ ၽယႃး) (မီးၽၢႆႇသၢႆႉ တီႈတၢင်းၽႄ တီႈဢၼ်တေလႆႈႁၼ်ပႃး ၽြႃးမျႃႉတႃႇလျွင်း)။ ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈ ဢၼ်ပီးၽြႃးၸုၵ်း ဝၢႆႇၼႃႈတေႃႇ သီႇၼႃႈမိူင်း။ ပေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၽႅဝ်ဝႆႉတီႈဢွင်ႈၼၼ်ႉၼႆတႄႉ ၵိုင်ႇယဝ်ႉ၊ တူဝ်ႇယၢင်ႇမၼ်း တႃႇ ၽြႃးၵိင်း ဢမ်ႇၼၼ် ၵွင်းမူး မႁႃႇၸေႇတီႇ။ 
• 7 သိမ်ႇ မႁႃႇၵလျႃႇၼီႇ။ မီးႁုၼ်ႁၢင်ႈပုတ်ႉထထႅင်ႈတင်းၼမ်။ 

ၽြႃးၵျႅၵ်ႉပုၼ်

• 8 ၽြႃးၵျႅၵ်ႉပုၼ် (မီးတီႈ ၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းတူၵ်း ဝဵင်း၊ ၵႆတၢင်းတၢၼ်ႇတၢၼ်ႇ)။ ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈ ဢၼ်မီး ၽြႃးၼင်ႈ သီႇသူႇ၊ တၢင်းသုင် မီး 27 မီႇတႃႇ၊ သေ ပဵၼ်ၽြႃး ဢၼ်ၼင်ႇ ဝၢႆႇၼႃႈတေႃႇ သီႇၼႃႈမိူင်း၊ ၼင်ႈၵွင်လင်ၸူးၵၼ်။  
• 9 ၽြႃးငူး လႄႈ ၽြႃးသူၺ်ႇဢွင်ႇယူၺ်း (မီးတီႈၽၢႆႇ ၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇဝဵင်းသေ ၵႆတၢင်းဝႆႉတၢၼ်ႇတၢၼ်ႇ)။ ပေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ဢမ်ႇယၢမ်ႈႁၼ် ငူးလိူမ်လူင်ဢၼ်ယႂ်ႇယႂ်ႇၼႆတႄႉ ၼႆႉတေလီတူၺ်းဝႆႉယူႇ တၢၼ်ႇတၢၼ်ႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ၶၢဝ်းတၢင်း (ၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈၼႆႉ ၵႆတၢင်းဝႆႉ) ၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇပေႃးၵိုင်ႇ။ ပေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လႆႈၽႅဝ်ဝႆႉတီႈၼၼ်ႈယဝ်ႉၼႆတႄႉ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၸၢင်ႈၵႂႃႇၸူး ၽြႃးသူၺ်ႇဢွင်ႇယူၺ်း ဢၼ်မီး ၽၢႆႇႁွင်ႇ တီႈၼိူဝ် ၸိၵ်းလွႆဢွၼ်ႇ၊ တီႈဢၼ်ၸၢင်ႈမုင်ႈႁၼ်လႆႈ ဝဵင်း။ ပေႃးမႃးသွၼ်ႇတူၺ်းတႄႉ ၽြႃးဢၼ်မီးတီႈၼိူဝ်လွႆၼႆႉ တိူဝ်းၶႅမ်ႉလိူဝ် ၽြႃးငူးယဝ်ႉ။ Free။ 

ႁဵတ်း

လိူဝ်သေဝႃႈ ပႆတၢင်း ဢမ်ႇၼၼ် ၶီႇရူတ်ႉ သေ ဢႅဝ်ႇလႄႇ ဢွင်ႈတီႈမုင်ႈတူၺ်းတင်းၼမ်သေ တီႈပႃႇၵိူဝ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းသင် တင်းၼမ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ။

ၵိၼ်

လၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ်ဢွၼ်ႇၼႆႉ ၶႂ်ႈဝႆႉ မီးၸွတ်ႇၵႂႃႇတင်းဝဵင်းသေ လႆႈ ၼမ်ႉၽၵ်း၊ ၶဝ်ႈသွႆး လႄႈ တၢင်းၵိၼ်မၢၼ်ႈ ၵမ်ႉၼမ်။ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်သႅၼ်ႈသႂ်ယူႇ။ တၢင်းၵိၼ်ၵမ်ႉၼမ်ၼႆႉ ၵႆႈလႆႈပၼ် ဢမ်ႇပူၼ်ႉ 1,000 ၵျၢပ်ႈသေ မၢင်ၸိူဝ်းပၢႆမီး ဢမ်ႇပူၼ်ႉ 500 ၵျၢပ်ႈၵွၼ်ႇ။

• 1 လၢၼ်ႉ တီႈၵၢတ်ႇ (လုၵ်ႉတီႈ ႁူင်းႁႅမ်း ဢႅမ်ႇၽႃႇရႃႇ သေ ၶၢမ်ႈၼမ်ႉၵႂႃႇHotel)။ ၵၢတ်ႇၵၢင်ၼႂ်ၼႆႉ မီးၵူၼ်းၶၢႆၵၢတ်ႇတင်းၼမ်သေ လႆႈတၢင်းၵိၼ်ၽိင်ႈငႄႈ။ 
• ၶဵင်ႇယၢမ်းမူင်း (လုၵ်ႉတီႈ ၶဵင်ႇယၢမ်းမူင်းသေ ၵႂႃႇၸူး ၽၢႆႇ ၵွင်းမူးသူၺ်ႇမေႃႇတေႃး၊ တီႈတၢင်းထူၼ်ႈသွင်ၼၼ်ႉ မီးဝႆႉ ၵၾေး)။ ၽိူၼ်တမ်းၽၢႆႇၼွၵ်ႈ၊ လႆႈပီႈယႃႇၵတ်းၵတ်း သေ ႁိမ်းႁွမ်းယိၼ်းႁပ်ႉတွၼ်ႈ။ တူၺ်းႁႃ ပၢႆႉမျၢၼ်ႇမႃႇပီႇယႃႇ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶဝ်တေမီးပႃး မိၵ်ႈပီႇယႃႇတၢင်းၸိူဝ်းသေၼင်ႇၵဝ်ႇ၊ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢႆႉၵႃး၊ တွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းၶႂ်ႈဝႄႈ ၶူဝ်းၶွင် လူင်ပွင်ႈၸိုင်ႈသိုၵ်း။ ပီႇယႃႇတၢႆးၵႃး ၼိုင်ႈတဝ်ႈ 1,800 ၵျၢပ်ႈ၊ ၶဝ်ႈသွႆးၶူဝ်ႈၼိူဝ်ႉမူ လႄႈ ၼမ်ႉၽၵ်း တင်း မီႇၵီးဢၼ်တမ်းပၼ် ၼႆႉ 1,500 ၵျၢပ်ႈ။ 
• သတႃး ၶိင်း (Star King) (မီးႁိမ်း ႁူင်းႁႅမ်း ဢႅမ်ႇၽႃႇရႃႇ ဢၼ်တၢင်းၵႂႃႇ မႄႈၼမ်ႉ)။ လၢၼ်ႉ ဢၢႆးၶရိမ်ႇ။ ၸႂ်ႉလႆႈ ဝၢႆႇၾၢႆႇ လၢႆလၢႆ။ ၶဝ်ႈမုၼ်း၊ သႅၼ်းဝိတ်ႉ၊ ၼမ်ႉမၢၵ်ႇမႆႉ၊ ၵေႃႇၾီႇ၊ ပီႇယႃႇ။ ၶဝ်ႈသွႆးတီႈၼၼ်ႈတႄႉ ၶႂ်ႈပၼ်တၢင်းၶႆႈၸႂ်ယူႇ။ 

ဢွၵ်ႉ

တီႈၽၢႆႇဢွၵ်ႇ တႃႈရူတ်ႉလဵၼ်း လႄႈ တၢင်းရူတ်ႉလဵၼ်းၼၼ်ႉ မီးဝႆႉ လၢၼ်ႉ ပီႇယႃႇ တင်းၼမ်။ ပေႃးဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ၵိၼ်တီႈ ၸိူဝ်းမီးႁိမ်း ၶဵင်ႇယၢမ်းမူင်း ဢၼ်လၢတ်ႈမႃး ၽၢႆႇၼိူဝ်ၼၼ်ႉ။

ၼွၼ်း

ႁူင်းႁႅမ်း ၸိူဝ်းမီးၸွမ်း သဵၼ်ႈတၢင်းလူင်ၼၼ်ႉ ယွၼ်း ဢွင်ႈၼွၼ်း ဢၼ်မီးၽၢႆႇလင် ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ တီႈသဵၼ်ႈတၢင်းလူင်ၼၼ်ႉ ရူတ်ႉၵႂႃႇမႃး ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈတႃႈၵုင်ႈ ၵႂႃႇၽၢႆႇဢွၵ်ႇ ၼႆႉ လတ်းၵႂႃႇလတ်းမႃး၊ ပႃးၸဵမ်ၵၢင်ၶမ်ႈယဝ်ႉ။

• 1 ႁူင်းႁႅမ်း ၵမ်ႇꧤေႃးꩡ ႁၢင်းသႃႇ (KBZ Hinthar Hotel) မၢႆ- A1၊ သဵၼ်ႈတၢင်းၿထူး၊ ပွၵ်ႉ 2 - ☏ +95 9977454543 - ✉ info@kbzhinthar.com။ ပဵၼ်ႁူင်းႁႅမ်း လၢဝ်သၢမ်လုၵ်ႈ ပိုတ်ႇမႃး မိူဝ်ႈ ပီ 2014။ ပဵၼ်ပင်ႇၵလူဝ်ႇ ဢၼ်ၶႅမ်ႉလႅပ်ႈသႅၼ်ႈသႂ် ဢိၵ်ႇတင်း ထီႇဝီႇၽႅပ်ႉ လႄႈ ဢႄးၵွၼ်း။ US$50။ (ဢၢပ်ႉတဵတ်ႉဝႆႉ မိူဝ်ႈ ဢေႇ 2017)
• 2 ႁူင်းႁႅမ်း ပၵူဝ်းသတႃး (Bago Star Hotel) သဵၼ်ႈတၢင်း ၵျႅၵ်ႉပုၼ် (မီးတီႈၼိူဝ် သဵၼ်ႈတၢင်းၵႂႃႇ ၽြႃးၵျႅၵ်ႉပုၼ်) - ☏ +95 9 477 84517။ ႁူင်းလႅမ် ဢၼ်မေႃမိုတ်ႈၵိုဝ်း ဢၼ်မီးပႃး ၼွင်လုၺ်းၼမ်ႉ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ဢွင်ႈၼွၼ်း လပ်းသိုင်ႇ လႄႈ ႁူမ်ႈဝႆႉ။ ၶဝ်ႈပႃးတၢင်းၵိၼ်ၵၢင်။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဢွင်ႈတီႈမၼ်းလႄႈ ယဵၼ်ဝႆႉဢႃးလႃး။ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ၵႃႈၶၼ်ယႂ်ႇ တွၼ်ႈတႃႇ ၵၢၼ်ၸွႆႈသၢင်ႈ လႄႈ တၢင်းၶႅမ်ႉ ဢၼ်ပၼ်ဝႆႉ။ 
• 3 ႁူင်းႁႅမ်း ဢႅမ်ႇၽႃႇရႃႇ (Emperor Hotel) သဵၼ်ႈတၢင်းလူင် (မီးဝႆႉ ၽၢႆႇတူၵ်းၼမ်ႉ တီႈတိၼ်ၶူဝ်)။ ဢွင်ႈၼွၼ်း ၸိူဝ်းဝၢႆႇၼႃႈၸူး တၢင်းလူင်တႄႉ တေလႆႈယိၼ်း လွင်ႈရူတ်ႉၵႂႃႇမႃးယူႇ၊ တီႈၽၢႆႇလင်တႄႉ တိူဝ်းယဵၼ်လီသေတႃႉ တီႈၽၢႆႇလင် ႁူင်းႁႅမ်းၼၼ်ႉ မီးဝႆႉ ၵျွင်းပလီႇယဝ်ႉ။ ဢွင်ႈၼွၼ်းလဵၵ်ႉလဵၵ်ႉဢွၼ်ႇသေ ၶိုၵ်ႉဝႆႉၼင်ႇၵဝ်ႇ။ တီႈႁူင်းႁႅမ်း မျႃ့ၼၼ်ႇတႃႇ ဢၼ်လႆႈၶၢမ်ႈတၢင်းၵႂႃႇၼၼ်ႉတႄႉ ၵႃႈမၼ်းတေတိူဝ်းၵိုင်ႇလီ။ ၶဝ်ႈပႃး ဝၢႆႇၾၢႆႇ။ တႄႇ 10,000 ၵျၢပ်ႈ၊ တွၼ်ႈတႃႇ ၶွင်ႉသုၼ်ႇတူဝ် ဢၼ်ပႃး ဢႄးၵွၼ်း၊ တွၼ်ႈတႃႇ ၶွင်ႉသွင်ၵေႃႉ 26,000 ၵျၢပ်ႈ။ 
• 4 ႁူင်းႁႅမ်း မျႃႉၼၼ်ႇတႃႇ 10 သဵၼ်ႈတၢင်းလူင် (မီးတေႃႇၼႃႈ ႁူင်းႁႅမ်း ဢႅမ်ႇၽႃႇရႃႇ) - ☏ +955 219 799, +95 52 9 501 9799, +95 52 2275, +95 52 24576။ မၼ်းလႅပ်ႈ တိူဝ်းၵိုင်ႇသေ ႁူင်းႁႅမ်း ဢႅမ်ႇၽႃႇရႃႇ၊ ပေႃးတူၺ်းၽၢႆႇၼွၵ်ႈမၼ်းတႄႉ ဢွင်ႈၼွၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ တိူဝ်းၶႅမ်ႉလိူဝ် တိူဝ်းယႂ်ႇလိူဝ်။ ဢၼ်လိူဝ်မၼ်းတႄႉ မၼ်းမီး ဢိၼ်ႇထႃႇၼႅတ်ႉ။ ဢၼ်မိူၼ်ၵၼ်တင်း ႁူင်းႁႅမ်း ဢႅမ်ႇၽႃႇရႃႇၼႆႉတႄႉ ယွၼ်ႉမၼ်း တေႃႇၼႃႈၸူးတၢင်းလႄႈ သဵင်ရူတ်ႉၵႂႃႇမႃးတႄႉ မေႃးပၼ်းဝႆႉ။ ၶဝ်ႈပႃး တၢင်းၵိၼ်ၵၢင်ၼႂ် လႄႈ ဝၢႆႇၾၢႆႇ။ US$10/20 ၵေႃႉလဵဝ်/သွင်ၵေႃႉ ဢိၵ်ႇတင်း ဢႄးၵွၼ်း။ 
• 5 မူဝ်ႇတႄႇလ် သၼ်ႇၾရၢၼ်ႇသိတ်ႇသ်ၵူဝ်ႇ (San Francisco Motel) 14 သဵၼ်ႈတၢင်းလူင် - ☏ +95 52 2222265, +95 52 21394, +95 52 22264။ မူဝ်ႇတႄႇလ်ၼႆႉတႄႉ ၼၢင်းယိင်းၸိူဝ်းမေႃမိုတ်းၵိုဝ်းၶဝ် ၵေႃႉႁဵတ်း၊ ဢွင်ႈၼွၼ်း ၶႅမ်ႉလီ သႅၼ်ႈသႂ်လီ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ဝႃႈ မီးၽတ်ႉလူမ်းၵူၺ်း၊ ဢမ်ႇမီး ဢႄးၵွၼ်း။ ၶဝ်ႈၵေႃႈ မီးဝၢႆႇၾၢႆႇ ၼင်ႇၵဝ်ႇ။ 10/15/18/25,000 ၵျၢပ်ႈ (ၵေႃႉလဵဝ်/သွင်ၵေႃႉ/သွင်ၵေႃႉ ဢႅၼ်းသုတ်ႉ/သွင်ၵေႃႉ ဢႄးၵွၼ်း)။ 

ၵႂႃႇထႅင်ႈ

ပႃႇၵိူဝ်ၼႆႉ မီးဝႆႉတီႈ ဢွင်ႈတီႈ ဢၼ်လူမ်ၸႂ် တႃႇသိုပ်ႇၵႂႃႇပၢႆတၢင်း ထႅင်ႈတင်းၼမ်၊ ပေႃးၵႂႃႇ ၽၢႆႇဢွၵ်ႇ တႃႈၵုင်ႈ လႄႈ ငူၺ်ႇသွင်ႇ၊ ပေႃးၵႂႃႇ ၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇ ၵျႅၵ်ႉထီးယူဝ်း လႄႈ မေႃႇလမႅင်ႇ၊ ပေႃးၵႂႃႇၽၢႆႇႁွင်ႇတႄႉ လုၵ်ႉတီႈ သဵၼ်ႈတၢင်းၽႂ်းလူင် သေ ၵႂႃႇလႆႈ ပူးၵမ်ႇ လႄႈ တႃႈလိူဝ်ႇ။ တေၸၢင်ႈလိူၵ်ႈယၢပ်ႇယူႇ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ၽၢႆႇဢွၵ်ႇ လႄႈ ၽၢႆႇႁွင်ႇၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈႁူမ်ႈၵၼ်ပဵၼ် တူင်ႇလူင်၊ တူဝ်ယၢင်ႇ ၼင်ႇ လုၵ်ႉတီႈ မျွၵ်ႉဢူး။

ရူတ်ႉပၢတ်ႉသ်

• တႃႈၵုင်ႈ – ၵူႈၶၢဝ်း၊ တၢင်းႁိုင် 2 မူင်း တေႃႇထိုင် 18:00။ 3-4,000 ၵျၢပ်ႈ။ တူၺ်း တၢင်းႁၼ်ထိုင် လွင်ႈရူတ်ႉလဵၼ်း တီႈၽၢႆႇတႂ်ႈၼႆႉ။
• ၵျႅၵ်ႉထီးယူဝ်း – ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ၸွမ်း ၵွင်းမူးမၢၵ်ႇႁိၼ်ၶမ်း။ ရူတ်ႉပၢတ်ႉသ် ၵမ်ႉၼမ်ၼႆႉ ၵူၺ်းၵိုတ်းတီႈ ၵျႅၵ်ႉထူဝ်ႇသေ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လူဝ်ႇဢဝ် ၵၢၼ်တေႃႉသူင်ႇ (ရူတ်ႉသွင်ထႅဝ်) ၵႂႃႇၸူး ၵိၼ်ႇပုၼ်း ("တီႈတိၼ်လွႆ") လုၵ်ႉတီႈၼၼ်ႈသေ ိၶုၼ်းၶီႇရူတ်ႉတၢင်ႇၵူၼ်း ဢၼ်ၶိုၼ်ႈလွႆႈၸူး ၵျႅၵ်ႉထီးယူဝ်း တီႈမီး ၵွင်းမူးမၢၵ်ႇႁိၼ်ၶမ်းၼၼ်ႉ။ ရူတ်ႉပၢတ်ႉသ် ဢၼ်ၽႅဝ်ၸူး ၵိၼ်ႇပုၼ်းၵမ်းသိုဝ်ႈၵေႃႈ မီးဝႆႉယူႇ၊ ထၢမ်တူၺ်းပိူၼ်ႈလႄႈ။ ရူတ်ႉပၢတ်ႉသ်ၼႆႉ တေႁိုင် မွၵ်ႈ 2-3 ၸူဝ်ႈမူင်းသေ တူၵ်းၸူဝ်ႈ 4-6,000 ၵျၢပ်ႈယဝ်ႉ။
• ၽႃဢၢင်ႇ – ၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင် ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ မီးထမ်ႈတင်းၼမ်လႄႈ ၸွမ်းႁိမ်းႁွမ်း မီးပႃႇထိူၼ်ႇၶဵဝ်။ ၶီႇရူတ်ႉပၢတ်ႉသ်ၽႅဝ်ၵမ်းသိုဝ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် ဢၼ်ၵႂႃႇၸူး မေႃႇလမႅင်ႇ။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈ ရူတ်ႉပၢတ်ႉသ် ဢၼ်ၽႅဝ် ၽႃဢၢင်ႇၵမ်းသိုဝ်ႈၼႆ လူင်းတီႈ သထူင်ႇႀေ တေၸၢင်ႈႁႄႉရူတ်ႉသွင်ထႅဝ် ဢမ်ႇၼၼ် ရူတ်ႉပၢတ်ႉသ် ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈ ၵျႅၵ်ႉထီးယူဝ်းမႃး ဢၼ်တေႁွတ်ႈၽႅဝ် ၽႃဢၢင်ႇ။ ၵမ်ႉၼမ်တႄႉ တၢင်းႁိုင် 4-5 ၸူဝ်ႈမူင်း၊ 5-10,000 ၵျၢပ်ႈ။
• မေႃႇလမႅင်ႇ – ၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင် မီး ႁုၼ်ႁၢင်ႈၽြႃးၵိင်း ဢၼ်ယႂ်ႇသေပိူၼ်ႈ တီႈမျၢၼ်ႇမႃႇ၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ဝဵင်းယႂ်ႇသေႈပိူၼ်ႈ ထူၼ်ႈသၢမ် တီႈ မျၢၼ်ႇမႃႇ။ တၢင်းႁိုင် 6-7 ၸူဝ်ႈမူင်း၊ 5-10,000 ၵျၢပ်ႈ။
• ၼွင်ႁၢႆးယႃႈ – ၼႂ်းၵႃႈ ပၢႆတၢင်း ဢၼ်ၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင်သေပိူၼ်ႈ တီႈမျၢၼ်ႇမႃႇၼၼ်ႉ ၶဝ်ႈပႃး ၼွင်ႁၢႆးယႃႈၼႆႉ ဢၼ်ၼိုင်ႈ၊ တၢင်းႁိုင် 14 ၸူဝ်ႈမူင်း။ ရူတ်ႉပၢတ်ႉသ် ၵၢင်ၶမ်ႈ ဢၼ်ၵႂႃႇၸူး ယွင်ႁူၺ်ႈ ၼႆႉ ဢွၵ်ႇမွၵ်ႈ ၶၢဝ်း 18:30 သေ တူၵ်းၸူဝ်ႈ 13,000 ၵျၢပ်ႈ။
• ၼေႇပျီႇတေႃႇ – ဝဵင်းငဝ်ႈၸိုင်ႈ ၶွင် မျၢၼ်ႇမႃႇ၊ ဢမ်ႇပေႃးမီး ဢၼ်လီၶဝ်ႈၸႂ်သင်၊ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ပဵၼ်တီႈၵိုတ်းယင်ႉ တီႈၼိူဝ်တၢင်းၵႂႃႇ ပူးၵမ်ႇ ဢမ်ႇၼၼ် တႃႈလိူဝ်ႇ၊ ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈ တႃႇထူဝ်းရိတ်ႉၶဝ် ၵႂႃႇဢႅဝ်ႇလႄႇ ဢိတ်းဢွတ်း တီႈ ၵွင်းမူးဢုပႃတတၼ်တိ။ တၢင်းႁိုင် 8 ၸူဝ်ႈမူင်း၊ 8,000 ၵျၢပ်ႈ။

ရူတ်ႉလဵၼ်း

ၵႃႈၶၼ် ၸိူဝ်းဢၼ်ၼႄဝႆႉၼၼ်ႉ ပဵၼ်တွၼ်ႈတႃႇ တီႈၼင်ႈထၢၼ်ႈသုင်သေ ဢၼ်ပဵၼ် ထၢၼ်ႈယူဝ်းယူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ ၵႃႈၶၼ်တေတိူဝ်းထုၵ်ႇလိူဝ်သေတႃႉ မၼ်းတေၸၢင်ႈတဵမ်ဝႆႉယဝ်ႉ။ တွၼ်ႈတႃႇ ႁူဝ်ယွႆႈမၼ်း တူၺ်းတီႈ Seat61.com ဢမ်ႇၼၼ် ၵႂႃႇတီႈ တႃႈရူတ်ႉလဵၼ်းၵမ်းသိုဝ်ႈသေ ၵႂႃႇသိုဝ်ႉမႂ်တိုတ်း တီႈၼၼ်ႈ။

• ဢၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်တၢင်းလိူၵ်ႈ ဢၼ်ၶႅမ်ႉသေပိူၼ်ႈ တႃႇၶဝ်ႈၸူး တႃႈၵုင်ႈ၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈသင်ၼႆ ဢၼ်ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်တင်း တႃႈရူတ်ႉပၢတ်ႉသ် တႃႈၵုင်ႈၼၼ်ႉတႄႉ တႃႈရူတ်ႉလဵၼ်း ၼႆႉ မီးဝႆႉတီႈၼႂ်း ၵၢင်ဝဵင်း။ ရူတ်ႉလဵၼ်း ဢၼ်လုၵ်ႉ ပႃႇၵိူဝ် ၸူး တႃႈၵုင်ႈ ဢၼ်ႁိုင် 2 ၸူဝ်ႈမူင်းၼႆႉ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်း 02:45၊ 02:58၊ 03:16၊ 04:13၊ 05:49 လႄႈ 12:11၊ 15:24၊ 18:59 (1,150 ၵျၢပ်ႈ)။
• ရူတ်ႉလဵၼ်း ဢၼ်ၵႂႃႇၸူး မေႃႇလမႅင်ႇ တၢင်းႁိုင် 7½-hr (3,150 ၵျၢပ်ႈ) ၼၼ်ႉ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်း 21:04၊ 20:19 လႄႈ 22:50 သေ ၵိုတ်းပႃး တီႈ ၵျႅၵ်ႉထူဝ်ႇ (2,450 ၵျၢပ်ႈ) ဝၢႆးႁိုင် 2.5 မူင်း။
• ရူတ်ႉလဵၼ်း ဢၼ်ၵႂႃႇၸူး ၼေႇပျီႇတေႃႇ တၢင်းႁိုင် 7-9 ၸူဝ်ႈမူင်း (~5,000 ၵျၢပ်ႈ) ၼၼ်ႉ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်း 09:43၊ 13:16 လႄႈ 20:13သေ ၵိုတ်းတီႈ တွင်ႇငူႇ ဝၢႆးႁိုင် 5 ၸူဝ်ႈမူင်း။
• ရူတ်ႉလဵၼ်း ဢၼ်ၵႂႃႇၸူး တႃႈလိူဝ်ႇ ဢၼ်ႁိုင် 13 ၸူဝ်ႈမူင်း တႃႇတင်းတၢင်း (~9,000 ၵျၢပ်ႈ) ၼၼ်ႉ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်း 19:48၊ 16:44 လႄႈ 18:48 သေ ဝၢႆးႁိုင် 4 ၸူဝ်ႈမူင်း ၵိုတ်းတီႈ တွင်ႇငူႇ၊ ဝၢႆးႁိုင် 7-9½ ၸူဝ်ႈမူင်း ၵိုတ်းတီႈ ၼေႇပျီႇတေႃႇ (~5,000 ၵျၢပ်ႈ) လႄႈ ဝၢႆးႁိုင် 10 ၸူဝ်ႈမိူင်း ၵိုတ်းတီႈ တႃႇၸီႇ (~7,000 ၵျၢပ်ႈ)။