ဝီႇၶီႇဝွႆးဢဵတ်ႇꩡ်:လိၵ်ႈႁွမ်တွမ် လွၼ်ႉၶၢဝ်ႇ

မၢႆတွင်း: ဢၼ်ၼႆႉ တိုၵ်ႉပဵၼ် သၢႆငၢႆၸၢမ်းတူၺ်း ဢၼ်သၢင်ႈဝႆႉ ၼင်ႇ ပွတ်းတွၼ်ႈ ၵၢၼ်လဝ်ႈတၢင်ႇ ဢၼ်မီးဝႆႉ ၼင်ႇ တီႈၼႆႈ။ မၼ်းပႆႇၸႂ်ႈ ဢၼ်ယဝ်ႉတူဝ်ႈၵွၼ်ႇ။

လိၵ်ႈႁွမ်တွမ် လွၼ်ႉၶၢဝ်ႇ ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်ၶေႃႈၵႂၢမ်း ဢၼ်ငၢႆႈ၊ မၼ်းပဵၼ်သၢႆငၢႆ ဢၼ်မီးၼႂ်းၵႄႈ ဢၼ်ၸႂ်ႉလႆႈ လႄႈ ၵႅမ်မိုဝ်း (ဢၼ်ၶႅမ်ႉ)ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မၼ်းလႆႈတႄႇသၢင်ႈမႃး ၼႂ်း ပီ 2022၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ ၶွပ်ႇ "လိၵ်ႈႁွမ်တွမ် ဢၼ်ၸႂ်ႉလႆႈ" ၼႆႉ မၼ်းတိူဝ်းၵႆၼႆ။ ၸိုဝ်ႈမၼ်းတႄႉၵေႃႈ ပႆႇလႆႈမၵ်းမၼ်ႈတၢႆတူဝ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ဝေႃးႁၢၼ် ဢၼ်ဝႃႈ "လွၼ်ႉၶၢဝ်ႇ" ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ၸႂ်ႉဝႆႉထႃႈၼင်ႇ တူဝ်ဢဝ်တီႈ (placeholder) တေႃႇထိုင် ၸိုဝ်ႈမၼ်း လႆႈမၵ်းမၼ်ႈတၢႆတူဝ်ၵႂႃႇၼၼ်ႉ။

တႃႇတေႁႂ်ႈ လိၵ်ႈႁွမ်တွမ် ပဵၼ် "လွၼ်ႉၶၢဝ်ႇ" ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇပႄႉယၢပ်ႇယဵၼ်းႁႅင်းၼင်ႇၵဝ်ႇ၊ မၼ်းၵူၺ်းလူဝ်ႇတိူဝ်းသေ ဢၼ်ၸႂ်ႉလႆႈၼၼ်ႉၵူၺ်း။ တူဝ်ယၢင်ႇမၼ်း မိူၼ်ၼင်ႇ လိၵ်ႈႁွမ်တွမ် ဢၼ်ၸႂ်ႉလႆႈၼႆႉ မၼ်းၵူၺ်းတေပႃးဝႃး တီႈၵိၼ် တီႈၼွၼ်း ဢွင်ႈလဵဝ်။ ပေႃးပဵၼ် လိၵ်ႈႁွမ်တွမ်လွၼ်ႉၶၢဝ်ႇၼႆႉ မၼ်းတေၶဝ်ႈပႃးဝႆႉ တီႈၵိၼ် တီႈၼွၼ်း သၢမ်သီႇတီႈ၊ ဢွင်ႈတီႈ ၸိူဝ်းပႃးဝႆႉ ၼႂ်းသဵၼ်ႈမၢႆၼၼ်ႉ ဢၼ်ဢိုတ်းၵႂႃႇတေၸၢင်ႈပႃး။ ၵေႃႈမိူၼ်ၵၼ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ လိၵ်ႈႁွမ်တွမ် လွၼ်ႉၶၢဝ်ႇၼႆႉ မၼ်းငၢႆးၸမ်ၵၼ်တင်း သၢႆငၢႆ ၵႅမ်မိုဝ်း၊ ၵူၺ်းၵႃႈ မၼ်းတေဢမ်ႇပႃးဝႆႉ လွင်ႈတၢင်းႁူဝ်ယွႆႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵူဝ်ႇဢေႃးတြိၼဵတ်ႉ၊ လွၼ်ႉၶၢဝ်ႇႁဵင်းလိၵ်ႈ၊ လွၼ်ႉၶၢဝ်ႇ လွင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇ တႄႇၵႂႃႇ။ မၼ်းပွင်ႇဝႃႈ လိၵ်ႈႁွမ်တွမ် လွၼ်ႉၶၢဝ်ႇၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈ "ဢၼ်တဵမ်ထူၼ်ႈ"၊ မၼ်းပဵၼ်ၸမ်တေတဵမ်ႈထူၼ်ႈ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ မၼ်းပႆႇထိုင် တီႈဢၼ်တဵမ်ထူၼ်ႈၵွၼ်ႇ။

ၽိူမ်ႉတူၺ်း- လိၵ်ႈႁွမ်တွမ် လိူင်ႈယေႃႈ လိၵ်ႈႁွမ်တွမ် ပိူင်လူင်း လိၵ်ႈႁွမ်တွမ် ဢၼ်ၸႂ်ႉလႆႈ လိၵ်ႈႁွမ်တွမ် ၵႅမ်မိုဝ်း လိၵ်ႈႁွမ်တွမ် လၢဝ်။

လွင်ႈထတ်းတူဝ်

ၶေႃႈမၵ်းမၢႆ တွၼ်ႈတႃႇဝႃႈ ဢီႈသင် ႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ် လိၵ်ႈႁွမ်တွမ် "လွၼ်ႉၶၢဝ်ႇ" ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ မၼ်းတေဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈတၢင်းမၼ်း။ မိူၼ်ၼင်ႇ လိၵ်ႈႁွမ်တွမ် ဝဵင်း ၼႆႉ မၼ်းတေလႆႈပႃးဝႃႉ ႁူင်းႁႅမ်းၵမ်ႈၽွင်ႈ၊ သဵၼ်ႈမၢႆ လၢၼ်ႉၵိၼ်ယႅမ်ႉ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်ဢမ်ႇမိူၼ် လိၵ်ႈႁွမ်တွမ် ဢၼ်ၸႂ်ႉလႆႈၼႆႉ တီႈဢေႇသုတ်းမၼ်း လူဝ်ႇလႆႈၶဝ်ႈပႃးဝႆႉ သဵၼ်ႈမၢႆ သီႇဢၼ်။ ပေႃးပဵၼ် ၼႃႈလိၼ်ၵေႃႈ မၼ်းထုၵ်ႇလီၶဝ်ႈပႃး သဵၼ်ႈမၢႆ ဝဵင်းလူင် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈ သူၼ်ၸိုင်ႈမိူင်း တေၸၢင်ႈမီး လွင်ႈတင်ႈၶႅမ်ႉ ဢၼ်ဢမ်ႇဝႆႉႁွႆး လႄႈ တီႈၼႂ်းပႃႇထိူၼ်ႇ ၼၼ်ႉ ပေႃးပဵၼ် တီႈလိၵ်ႈႁွမ်တွမ် ဢၼ်ၸႂ်ႉလႆႈၼႆႉ ၵူၺ်းတေၸၢင်ႈမွၵ်ႇဝႃႈ "တီႈၼၼ်ႈၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇမီး တႃႇၵိၼ်တႃႇလိုဝ်ႈ" ၼႆသေ တီႈ လိၵ်ႈႁွမ်တွမ် လွၼ်ႉၶၢဝ်ႇၼႆႉ မၼ်းတေပၼ်ဝႆႉ ႁဵင်းၵွင်ႉ ဢၼ်ၼႄပၼ် ဢွင်ႈတီႈၸမ်သုတ်း တွၼ်ႈတႃႇ တၢင်းၵိၼ် လႄႈ တႃႇလိုဝ်ႈသဝ်း။ ၵေႃႈမိူၼ်ၼင်ၼၼ် ပေႃႈပဵၼ် လိၵ်ႈႁွမ်တွမ် တွၼ်ႈတႃႇ ဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈၼႃးပၢင်ႇ တီႈဢၼ်ၵႆဝဵင်းၼၼ်ႉ မၼ်းတေၼႄဝႃႈ ဢမ်ႇမီးႁူင်းႁႅမ်း (ဢမ်ႇၼၼ် လၢၼ်ႉၵိၼ်ယႅမ်ႉ) ၼႆသေ မၼ်းတေပၼ်ဝႆႉ တၢင်းၶႆႈၸႂ် တႃႇလိူၵ်ႈ ဢိၵ်ႇတင်း ႁဵင်းၵွင်ႉ ဢၼ်ၸႅင်ႈလႅင်းလီၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

လွၵ်းမၵ်းမၢႆ တွၼ်ႈတႃႇ ႁူဝ်ၶေႃႈ လွင်ႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း ဢမ်ႇၼၼ် ပပ်ႉပွင်ႈၵႂၢမ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ တေ ၸိူဝ်းၸၢင်ႈပႅၵ်ႈပိူင်ႈၵၼ် လႄႈ မၼ်းၵေႃႈ ပႆႇတၢႆတူဝ်ၵွၼ်ႇၼင်ႇၵဝ်ႇ။

တွၼ်ႈတႃႇ ႁုပ်ႈတူၺ်း လွင်ႈမၵ်းမၢႆ သၢႆငၢႆလိၵ်ႈႁွမ်တွမ် ၼၼ်ႉ တူၺ်း ဝီႇၶီႇဝွႆးဢဵတ်ႇꩡ်:သၢႆငၢႆ လိၵ်ႈႁွမ်တွမ်၊ ဢမ်ႇၼၼ် တီႈ ႁဵင်းၵွင်ႉ ၽၢႆႇတႂ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်တွၼ်ႈတႃႇ လွင်ႈမၵ်းမၢႆ ဢၼ်ၸႂ်ႉလႆႈ တွၼ်ႈတႃႇ မဵဝ်းလိၵ်ႈႁွမ်တွမ် ဢၼ်လႂ်ဢၼ်ၼၼ်ႉ -

• ဝီႇၶီႇဝွႆးဢဵတ်ႇꩡ်:သၢႆငၢႆ လိၵ်ႈႁွမ်တွမ် ဝဵင်း (ပႃး တွၼ်ႈတႃႇ ၸႄႈတွၼ်ႈ လႄႈ ဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈၼႃးပၢင်ႇ)
• ဝီႇၶီႇဝွႆးဢဵတ်ႇꩡ်:သၢႆငၢႆ လိၵ်ႈႁွမ်တွမ် ၼႃႈလိၼ် (ပႃး တွၼ်ႈတႃႇ လိုမ်၊ တွၼ်ႈၵၼ် ဢၼ်ၵဵဝ်ႇၵပ်း လိုမ်၊ လႄႈ လိၵ်ႈႁွမ်တွမ် ဝဵင်းလူင် တွၼ်ႈတႃႇ ဝဵင်းလူင် တီႈ ၸႄႈတွၼ်ႈ)
• ဝီႇၶီႇဝွႆးဢဵတ်ႇꩡ်:သၢႆငၢႆ လိၵ်ႈႁွမ်တွမ် မိူင်း
• ဝီႇၶီႇဝွႆးဢဵတ်ႇꩡ်:သၢႆငၢႆ ၶပ်ႉမၢႆၶၢဝ်းတၢင်း
• ဝီႇၶီႇဝွႆးဢဵတ်ႇꩡ်:သၢႆငၢႆ ႁူဝ်ၶေႃႈ လွင်ႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း
• ဝီႇၶီႇဝွႆးဢဵတ်ႇꩡ်:သၢႆငၢႆ ပပ်ႉပွင်ႈၵႂၢမ်း
• ဝီႇၶီႇဝွႆးဢဵတ်ႇꩡ်:သၢႆငၢႆ လိၵ်ႈႁွမ်တွမ် သူၼ်
• ဝီႇၶီႇဝွႆးဢဵတ်ႇꩡ်:သၢႆငၢႆ လိၵ်ႈႁွမ်တွမ် တႃႈႁိူဝ်းမိၼ်

သဵၼ်ႈမၢႆ တဵမ်ႈထူၼ်ႈ ၶွင် လိၵ်ႈႁွမ်တွမ် “လွၼ်ႉၶၢဝ်ႇ“ ၼၼ်ႉ တေၸၢင်ႈႁၼ်လႆႈ တီႈၼႂ်း ပိူင်ထၢၼ်ႈ:လိၵ်ႈႁွမ်တွမ် လွၼ်ႉၶၢဝ်ႇ ၼၼ်ႉယူႇ